ինչքան եմ էս մասին երազել։ շատ ա շեղում ու մոլորեցնում։
ու #դրա_համար_ենք_յեղափոխութիւն_արել — նաեւ դիզայն կոդ ունենալու համար։
ոնց հասկանում եմ էս թղթի վրայ բաւական վաղուց են աշխատել։
#երեւան #դիզայն_կոդ #դիզայն #քաղաք #գովազդ #կարգաւորում #նախագծում #փողոց #շէնք #քաղաքապետարան #էկրանահան #թուղթ
վերջին նիւթերից մէկում «սիթի ներդը» պատմում էր որ ինչ֊որ քաղաքում այլեւս չի լինի մեքենան սեկցիա մտնի, երբ էնտեղ հետիոտնը փողոց ա անցնում։ իրա ժամանակը առանձին ա։ ու ասում ա, վարորդները դժգոհ են, բողոքում են, ու նաեւ ցոյց ա տալիս ոնց են մտնում հեծանուային արահետի վրայ։
ու յուսահատ ասում ա՝ դէ ինչ ասեմ, երեւի ինտելեկտի հարց ա, զարգացման հարց ա։ դէ չեն ջոկում։
ու ես մտածեցի՝ իսկապէս էլի։ օրինակ, էն որ անվերջ սիգնալ են տալիս՝ էլի ինտելեկտի ու զարգացման հարց ա։
դա էն չի երբ քեզ ծնողները սովորեցնում են ուտելուց առաջ ձեռք լուանալ։ ու էնպէս չի որ եթէ չեն սովորեցրել՝ յետոյ ինքդ չես սովորի։
չպէտք ա ծնողն ասի՝ մի սիգնալ տուր փողոցում, որ ջոկես։ պէտք ա ինքդ ջոկես։ ու եթէ չես ջոկում՝ ինչ֊որ բան պակաս ա։ ինչ֊որ զարգացում բացակայում ա։
#քաղաք #մարդիկ #վարորդ #փողոց #մշակոյթ #զարգացում
էն օրը մամիկոնեանցով էինք քշում, ու ես չդիմացայ, կայանեցի։
հետանձրեւային մամիկոնեանցը շատ սիրուն էր, շատ քաղաքային, շատ ձգող։
էնտեղ քայլեցինք, ու ես ամէն վայրկեան զգում էի ինչ հաւէս ա ինձ։ զի ոչ լայն փողոց ա, հաւէս մայթեր են, ծառեր։ ցածրայարկ շէնքեր։
ու էնտեղ սարաջեւի դպրոցի դիմացն էլ կայ հէնց «քորներ շոփ»։ ու մենք մտանք, ու ես ջերմուկ վերցրի։ ու էնտեղ մարդիկ էին որ վճարում էին ու ես ասացի՝
— տեսնես էս մարդիկ գիտե՞ն իրանք ինչ երջանիկ են, որ էստեղ են ապրում, քայլելով հասնում են էս փոքրիկ խանութից առեւտուր անում, ու քայլելով մամիկոնեանցով գնում են տուն։
#փողոց #քաղաք #մամիկոնեանց #երեւան #անձրեւ
պոլիտէքնիկի երրորդ կորպուսը լուսաւորել են։ շատ աւելի լաւ ա դիտւում, էդ մասն էդքան ամայի, «dead» տարածք չի ընկալւում։ չնայած, իհարկէ երեկոյեան ամենակենդանի տարածքը չի բնաւ։
#քաղաք
էն օրը պոլիտեքնիկի կողքով մեքենայով անցնում էինք, տեսնենք՝ շներ են կանգնած զեբրայի սկզբում, սպասում են լուսակիրի գոյնը փոխուի որ անցնեն։ ու տէնց թուաց որ խեղճ տեսք ունեն։ յամենայն դէպս շատ խղճացի իրանց, զի չեն իմանում որ էս կոնկրետ լուսակիրը կոճակով ա։ ու ինչքան էլ սպասեն՝ լոյսը չի փոխուի։ :/
#շներ #շուն #լուսակիր #քաղաք #երեւան
մեր տան կողմերում տեղ կայ, ուր մարդիկ գիշերները սիրում են հաւաքուել, նայել քաղաքին։
էդ ինձ շատ դուր ա գալիս՝ ամենաշատը, ինչ ինձ դուր ա գալիս էս տեղանքում, հէնց որ էդ մարդիկ ինքնուրոյն, ոչ մէկ իրանց չի ստիպել, գալիս են էստեղ։ ամէն գիշեր վերադառնում եմ տուն, տեսնում եմ՝ շարուած են մեքենաները։
իհարկէ, ես կը նախընտրէի ապրել քայլելի տեղանքում, բայց ինչեւէ։
ու դէ մարդիկ կախում են ոտքերը, նայում են դէպի ձոր, նայում են օդանաւերին որ կախւում են հեռւում, յետոյ իջնում զուարթնոցում։
միացնում են երաժշտութիւն։
երէկ տուն չմտանք, կանգնեցինք, զի լաւ երաժշտութիւն էր։
— հանե՞մ։
— հանի՛։
ու էդ մարդիկ էլ տեսան մենք յապաղել ենք, մտածեցին՝ երաժշտութիւնը դուր չի գալիս, աւելի ճիշտ դրա առկայութիւնը, ու մէկը միւսին ասաց՝ անջատի երաժշտութիւնը, ուշ ա, կարող ա խանգարես, ու անջատեցին։
իսկ մենք ուզում էինք թրեքն իմանալ որն ա։ էհ։
#անկապ #առօրեայ #քաղաք
բարի առաւօտ։
#էկրանահան #քաղաք #առաւօտ #տրամ #տրամուայ #մաեմօ #գիշեր #անկապ
— ընկեր միրզոյեան, ասենք իրան, ինքը լափթոփ ա բացել — կատակեցի մտքումս։ (:
միրզը առաջ կը երազէր մէկը գար, լափթոփը բացէր, իսկ հիմա էնքան շատ են լափթոփ բացել ցանկացողները, որ մնացածին տարածաժամանակային շարայարութիւնում (կոնտինուումում) տեղ չի մնայ։
ինչի համար շատ ուրախ եմ, զի, մասնաւորապէս, ուզում եմ գրադարանը կենսակայուն լինի։
#միրզոյեան #գրադարան #երեւան #քաղաք #ֆոտօ #շարայարութիւն #տարածաժամանակ
երբ տեղափոխւում էինք, գուցէ գրել եմ, չեմ յիշում, ինձ հարեւանները տարբեր հարցեր էին տալիս վերելակում։
վերելակում, ի դէպ, այդ օրը լոյս չկար։ այսինքն այդ ժամանակաշրջանը։ կամ դարաշրջանը։ էնտեղ, երբ լոյսը փչանում էր՝ մի քանի շաբաթ տեւում էր որ փոխէին։ գուցէ լամպը չէր փչանում, այլ ինչ֊որ այլ բան։
իսկ դա էն «լաւ» վերելակներից էր, բելառուսական, եւ հայերէն խօսող։ աւելի շատ սարսափներ չեմ ուզում դրա մասին պատմել։
ինչեւէ, այդ օրը, որ ընկերներս պիտի գային օգնելու, ես կախեցի վերելակի առաստաղից լապտեր, սքոթչով կպցրի։
ու երկու անգամ տեղաւորուել եմ իրերի եւ հարեւանների հետ։ մի անգամ տարիքով կանայք էին։ հարցին, ո՞ւր ենք գնում՝ ասի՝ մօտ։ ասին՝ «էլի վարձո՞վ», ասի՝ «հա»։
զի ես չէի ուզում այդ «կոնստրուկտիւ բռնութիւնն» անողը լինէի։ չէի ուզում իրենք վատ զգան, որ իրենք մնացին էս քանդուող ու փտող շէնքում, իսկ ես գնացի աւելի լաւ տեղ։ ու ինձ թւում ա էդ կանայք մի տեսակ թեթեւութիւն էլ զգացին։ չեմ իմանում, իհարկէ, մտքերը չեմ կարդում։
այլ անգամ սայլակով կին էր։ այսինքն՝ երեխայի սայլակով։ ասաց՝ «մտնեմ էլի»։ ասի՝ «հա, հա»։ երեխան աղջիկ էր, խիտ վարդագոյն կօշիկներով, ու բանտիկներով կօշիկների վրայ։ այդ կօշիկներով սկսեց բաւական ագրեսիւ խփել վերելակի պատին, ու էդպէս շարունակ։ կինը հարցրեց՝ այսինքն բնակարանը դատա՞րկ ա մնում։ ասի՝ հա։ ասաց՝ մենք էս շէնքում կամ մօտակայքում փնտրում ենք։ հարցրեց՝ ի՞նչ արժի։ ասի ինչ արժի, ու ասի որ լիստում աւելի թանկ էր, մեզ ծանօթով աւելի էժան են տուել։ ասաց՝ չէ, շատ թանկ ա մեզ համար, մենք մի սենեականոց ենք փնտրում։ ու կարծես վառուող յոյսը կորաւ։ ըստ երեւոյթին ամուսնու ծնողների հետ էր ապրում, ու կուզէր գոնէ մի քիչ առանձնանալ, բայց թանկ ա։
չեմ յիշում նա հարցրե՞ց, արդեօք վարձով ա մեր նոր տունը։ կարծես չէ՝ ինքն իր խնդիրներով էր մտահոգուած։
բայց թէ հարցնէր՝ ասելու էի՝ այո։
ու նէնց չի որ իրականում սեփականութիւն ա, ես ̶լ̶ա̶մ̶պ̶ի̶ բանկի ստրուկն եմ։
վերջերս մտանք էդ հին շէնքի մօտակայքում (քանի որ նոր շէնքի մօտակայքում էլ ա) մթերային խանութը։ էդ մթերային խանութը, երբ այն նկատել էինք, աշխատում էր, յետոյ փակուեց։ յետոյ այն սկսեց աշխատեցնել պոնչը։ յետոյ մի անգամ պոնչը հեռախօսով պատմում էր, որ մայրը հիւանդ ա։ թէ հիւանդ էր ու էլ չկայ։ չեմ յիշում։ յետոյ պոնչի խանութը փակուեց։ յետոյ մի ընտանիք եկաւ, շատ հաւէս երկու դուստր ունէին, ու դուստրերը շատ ոգեւորուած էին որ հիմա փորձում են խանութ աշխատեցնել։ իրենց հայրիկն ու մայրիկն էլ էին ներդրւում։
երբ մարտի ութին մտանք, դաշտային ծաղիկներ նուիրեցին։ սոնան չի սիրում մարտի ութը, աասում ա «կինը մարդու բարեկամն ա» այդ օրուայ մասին։ բայց դէ էդ մարդուն չուզեցինք նեղացնել, շնորհակալութիւն ասացինք։
յետոյ նա էլ փակուեց։
ու երկար ժամանակ դատարկ էր խանութը։
այդ նոյն մայթի վրայ կար դեղին բուդկա։ շատ հետաքրքիր տեսք ունէր, միշտ հետաքրքիր էր, ե՞րբ ա սարքուած եղել, կոմունիստների ժամանա՞կ։ կոր անկիւններով ա, փախած ֆորմայի։
այդ դեղին բուդկայի մէջ աշխատող կին էր։ գլխի վերեւում էր թուղթ էր կախուած, որի վրայ իր անուն ազգանունն էր ու «աձ» դրանից աջ։ իր անունով աձ ունի։
ու նա էր միրգ ու բանջարեղէն վաճառում։ իր տեղը շատ փոքր էր ու անյարմար։ ու մտածում էինք որ ձմռանը բաւական ցուրտ պիտի լինէր էնտեղ։
էս անգամ մտանք էն աւելի մեծ տարածքը, ու այնտեղ նա էր։
մեզ չճանաչեց, բայց մենք իր հետ բարեւեցինք թէ ինչ, սկսեց մեզ գովալ, ասաց՝ «ապրէք որ մեր լեզուն սովորում էք»։ ես վարժ հայերէնով հետը խօսեցի, հասկացաւ որ տեղացի ենք, յետոյ էլ յիշեց մեզ։ զրուցեցինք, ես ինձ յուզող հարցից հետաքրքրուեցի՝ ո՞ր թուի ա բուդկան ու որտեղից ա։ ասաց՝ ինչ էստեղ հարս եմ եկել՝ այն կայ։
ասաց որ անապայում նմանատիպ խանութ ունէին։ որ բուդկան էժան էր, ու որդին էստեղ ընդունուել ա «բարձրագոյն» ու էսա պիտի բանակ գնայ, ու նա ամուսնուն ասաց՝ արի ստեղ մնանք, չգնանք։ ու բուդկայում էին գործ անում։ բայց հիմա սա ազատուեց, ասաց՝ մէկ ա անապայում աւելի թանկ էինք վճարում վարձի համար, արի փորձենք։ ու հիմա էդ տեղն են վերցրել։ ահաւոր յուսով եմ որ կաշխատի լաւ։
ասաց, որ իր մօտ գալիս ա ռուս աղջիկ, շատ տատուներ ունի։ ու որ նոր տատու ա աւելացրել հայերէն՝ «ոչ պատերազմին»։ ու ամէն անգամ նոր բան ա սովորում հայերէն, ու հետը խօսում ա։
հարցրեց, բա ո՞ւր ենք տեղափոխուել, սոնան ասաց՝ մօտ։ հարցրեց՝ էլի վարձո՞վ։ ու սոնան գիտէր որ ես կուզեմ ճիշտը չասել։ միւս կողմից էդ ամէն զրոյցից յետոյ, որ նա էլ ա ոնց որ աւելի լա՞ւ, տեղ տեղափոխել խանութը, մտածեց ասի ճիշտը։ դէ, նա միշտ ա ճիշտն ասում ու ինձ մատնում ա։ եթէ ես ինչ֊որ պատճառով ճիշտ չեմ ասում, յետոյ նա յայտնւում ա, պարզւում ա որ սխալ եմ ասել, այլ ա ասում։ յետոյ նայում ա ինձ, ասում ա՝ ինչի՞ սէնց ասացիր։ հիմա գիտէր էս վարքս, մտածեց որ ես կուզեմ ասել որ վարձով ենք։ ու ասաց՝ էս անգամ մերն ա բնակարանը։
իսկ էս կնոջ աչքերը լցուեցին, յուզուեց։ ասաց որ շատ ա ուրախանում երբ «էս երկրում» մարդիկ կարողանում են մի ձեւ դասաւորել կեանքը։
շատ ուրախացաւ մեզ համար։
ու տէնց։
#անկապ #առօրեայ #զրոյց #երեւան #քաղաք
տեսէ՛ք ուր ա արեւը։ (:
#մաեմօ #էկրանահան #քաղաք #արեւ
երեւանի եղած ոչ ապակենտրոն վիճակը կարելի էր հարթել էս նոր թաղամասներով։ նայում եմ ու սիրտս ցաւում ա որ չեն կարողացել։
մէկը՝ ամերիկեանի, նախագահականի վերեւները ընկած տարածքն ա։ եթէ էնտեղ փողոցներ լինէին, ոչ թէ ճանապարհներ, քայլելի միջավայր, կառաջանային հանրային վայրեր, կամ մի հատ էլ հանրային վայր ըստ նախագծի նախատեսէին՝ վերջ տեղ էր լինելու։
միւսը՝ հեռուստաաշտարակի մօտակայքում կառուցուող շէնքերը՝ անմիջապէս երկու գրաւիչ բան կայ, համ տեսարանը քաղաքին, համ աշտարակն ա կողքդ։ էնտեղ էլ բաւական էր քայլելի միջավայր սարքել՝ ամէն օր էնտեղ էի գնալու։
ու հա, նախկին սիւնիքի մարզպետի տան կողմերի, մոնումենտի վերեւի լանջում կառուցուողը։ ուր նոյնիսկ յոյս չկայ որ գնացքի գծի փոխարէն առաջացած ճանապարհը կը դառնայ փողոց՝ այն կոչւում ա «ուլնեցի֊ռուբինեանց աւտոմայրուղի»։ իսկ փոխարէնը կարող էր լինել շատ հաւէս քայլելի տարածք։ հիմա մարդիկ իրանք ջոկել են որ խոստումնալից տեղ ա, ու գալիս նայում են քաղաքին, ամէն գիշեր շատ կայանած մեքենաներ կան, զոյգեր կան։ չնայած էդ տեղը կոչւում ա «ջանդամի գեօռ», զի ժամանակին շատ հեռու էր։
միայն էդ տեղում են կանգնում, որովհետեւ միայն էդ տեղն ա որ չի եղել փակել փողոցից, շատ ա «դիք», ու էնտեղ հնարաւոր չի բան կառուցել։ ճիշտ ա, մարդիկ էլ իրենց ամենալաւ կողմից ցոյց չտուեցին, էդ դիտահարթակից նայում ես ներքեւ՝ ամէնը շշեր են։
նոյնը դաւթաշէնի կողմից ձորի բերանը։ դէ էն կողմից՝ ̶w̶e̶s̶t̶ ̶c̶o̶a̶s̶t̶, աջ ափից գոնէ թումօյի այգին կայ։ քաղաքի կողմից ձորն արդէն չի օգտագործած՝ միայն «մալականի այգին» ա օգտագործել։ այնինչ այդ այգին կարելի էր ձգել ձորի երկայնքով ու տէնց երկար քայլելի հանրային տարածք ստեղծել։
աշխարհում սովորել են՝ նախկինում քաղաքները ծովափներն ու գետափները չէին ջոկում օգտագործել՝ լայն ճանապարհներ էին գցում էնտեղ, ու կտրում մարդկանց ափեցիր։ հիմա ճանապարհները հանում են, հանրային վայրեր ստեղծում։ դա եւ նիւ֊եօրքն ա արել, եւ փարիզը։ դէ քաղաքներ կան, ուր միշտ էլ քայլելի են եղել գետափնեայ տեղերը, օրինակ ցիւրիխը։ մեր ափերն էլ ձորերն են։
շատ կարեւոր ա որ փողն ինտելեկտին, հմտութիւններից առաջ չանցնի։ դա նոյնիսկ գիւղերում ա երեւում։ երբ փող չկայ՝ ֆունկցիոնալ են մօտենում, սիրուն տունիկներ սարքում։ երբ կայ՝ աւելորդութիւններով եսիմինչ, զի ճաշակը դեռ չի հասել փողին։
կամ երբ փող կայ, իսկ ինտելեկտը չի հերիքում՝ անում ես էն ինչ արել ենք երեւանում վերջին քսան֊երեսուն տարին։ գիւմրին փող չունէր, ու ամէն անգամ էնտեղ գնալիս ես մտածում էի՝ ահաւոր ա որ աղքատ ա, բայց լաւ ա կապիտալ չկայ էդ ամէնը քանդի այլանդակի։ ու հիմա երբ կապիտալն արդէն կայ՝ եւ մեծ կապիտալը, եւ մարդկանց ձեռքում էլ մի քիչ փող կայ՝ ամէնը էնպէս չի արւում ոնց կարուէր ընդամէնը տաս տարի առաջ։
սովորական մարդկանց հետ խօսում եմ, ասում են՝ ինչ յիմար էի, էն փայտից սիրուն պատմական պատուհանը կամ դուռը հանեցի, էս յիմար մետաղապլաստը դրեցի, հիմա եմ ջոկում, էն ժամանակ չէի ջոկում։ նոյնը խոշոր կապիտալը։ նոյնը քաղաքային իշխանութիւնները։
ու տէնց։
#քաղաք #նախագծում #երեւան #հանրային_տարածք #քայլելի_միջավայր #գիւմրի #մարդիկ
երէկ ֆփերսընն ասաց որ յաւելուած գրելն իրան շատ ա տանում, ու մասնաւորապէս որովհետեւ մի մարդ կարող ա կիրառելի ու օգտակար յաւելուած գրել։
ես էլ մեկնաբանեցի, որ դա մարդու սանդղակին համապատասխան (human scale) (ֆփերսըն, այ այսպէս կարող եմ այլաբանութիւն օգտագործել) ծրագրակազմ ա։ երբեմն դրան ասում են lowtech։ դէ քաղաքներ կան մարդու սանդղակին, չափսին համապատասխան, փողոցներ՝ ուր փողոցը նեղ ա, ու աւելի կոմֆորտ ա։ ու պատահական չի որ փարփեցու փողոցը դարձաւ փաբերի ու սրճարանների փողոց՝ նեղ ա։ սարեանն էլ ա նեղ։ ու սարեանը կոր ա՝ հետեւաբար չես տեսնում անվերջութիւն, ու դա աւելի կոմֆորտ ա։ նոյն ձեւ հրապարակը եթէ շատ ա մեծ՝ տագնապում ես։
ու ասացի որ դրա համար եմ oberon֊ը սիրում՝ մի հոգի՝ գուցէ ես, կարող եմ մի ամսում քոմփայլեր գրել։
նա էլ ասաց թէ հա, նոյնը լիսպի հետ՝ երեւի ամէն լիսպիստ մի լիսպ գրել ա իր կեանքում։ (:
ես էլ յիշեցի որ gemini֊ն էլ ա մարդու սանդղակին համապատասխան՝ նախագծուած ա որ ամէն մարդ կարողանայ իմպլեմենտացնել հաղորդակարգը մէկ֊երկու օրում, ու օրինակ սպասարկիչ կամ դիտարկիչ գրի։
ահա, օրինակ, solderpunk֊ի՝ gemini ստեղծողի go իրականացում, հարիւր տողից քիչ կոդով՝
https://tildegit.org/solderpunk/gemini-demo-3
յ․ գ․ ապակենտրոնացումն ինչ լաւ բան ա՝ էսօր jabber.am֊ը չի աշխատում, բայց ես չոլ.հայ֊ի ժողովրդին տեսնում եմ ու կարող եմ չաթուել։
#յաւելուած #քաղաք #փողոց #հրապարակ #սանդղակ #մարդ #օբերոն #ջեմինի #լիսպ #ապակենտրոնացում
վ․ անտառային։
հետեւէք @nerd4cities@mstdn.social ֊ին։
#քաղաք #էկրանահան #շէնք
վ․ անտառային։
աղբիւր — @nerdforcities@mastodon.social
#քաղաք #ճարտարապետութիւն #էկրանահան #պուերտօ_ռիկօ #սան_խօսէ #անտառային #երեւան #շէնք
էս երկու օրը նորակառոյցների թաղամասում էի, ու էնտեղ մեքենաների ճանապարհը (փողոց ասելը ճիշտ չի լինի) մի տեղում դարձել էր լիճ։ մարդիկ դէ չէին կարող անցնել, իսկ մեքենաները գալիս հասնում էին ափին ու ով դուխ էր անում քշել, ով էլ գնում էր հետ։
սեդանի անիւի բարձրութիւնից վերեւ էր ջրի մակարդակը։
ես մտածեցի՝ դժուար թէ ջրահեռացումը չաշխատէր, չէ՞ որ սէնց բան ուրիշ տեղ չգմ տեսել։ ու իմանալով որ մօտակայքում ջուրը կտրել էին, մտածեցի՝ վթար ա, այդ պատճառով եւ կտրել են։
յետոյ հանդիպեցի մի ճարտարապետի, որ նոյնպէս էնտեղով անցել էր ու շատ տպաւոցուած էր։ ասաց՝ սովէտը շատ առումնե՟ով շատ ջատ երկիր էր, բայց ենթակառուցուածքներ սարքել կարողանոոմ էին։ դէ, չե՛մ ասում գերմանիայի պէս կարողանում էին, բայց բաւական, համեմատաբար ոչ վատ կարողանում էին։
իսկ էս ճանապարհը, գիտես, չկար, նոր ա, ու ենթակառուցուածքները նոր են։ ու լաւ արուած չեն։
այդ պատճառով ամէն անձրեւից յետոյ նման լիճ ա գոյանալու։ պէտք ա դա իմանալ։
նաեւ ասաց որ իր իմանալով էնքան շին․ թոյլտւութիւն են տուել երեւանում, որ էդքան աւելացող բնակարաններին անհրաժեշտ ջրի քանակն աւելի շատ ա, քան էսօր երեւան մտնում ա՝ մօտ չորս անգամ։
եւ ներդրումներ են պէտք ոլորտի կազմակերպութիւնների կողմից, դրանք էլ մասնաւոր են ու ներդրում անելու ցանկութիւն չեն դրսեւորւմ։
#երեւան #անձրեւ #քաղաք
ասում են գայի պողոտայում առաջին գիծն այլեւս միայն աւտոբուսների համար ա։
#երեւան #քաղաք
ուրեմն նոր մէկին պատմում էի որ տե՛ս, կոնդի մուտքերը՝ աստիճանները նորոգած են, բազրիքներ կան։ ճիշտ ա ես չեմ հաւանում էդ բազրիքները, բայց դէ դրել են, ե՞րբ ա տէնց բան եղել։ կոնդի մասին ո՞վ ա երբեւէ մտածել՝ մենակ երազում էին էդ բոլորին վռնդել, բարձրայարկեր կառուցել ծախել էդ տեղում։
ճիշտ ա, ասում եմ՝ էդ բնակիչներից շատերն էլ են երազում որ իրանց վռնդեն ու բարձրայարկ կառուցեն, որ իրանց փող տան բնակարան առնեն։ ու ոչ կենտրոնում։ զի կենտրոնն էլ նէնց չի որ վայելում են։ իրենք չեն իջնում ամէն օր սարեանի սրճարան, ու նէնց չի որ վատ են զգալու չսարեանի սրճարանում։ առաջին ձեռքից գիտեմ՝ համ շփուել եմ իրենց հետ։ համ հայրս ա տէնց՝ իրան մէկ ա, չի տեսնում տարբերութիւն շատ որտեղ գարեջուր խմել։
բայց էդ չի հարցը, այլ էն որ նորոգել են, ինչը երբէք չէին անի։ պուշկինի վրայ մի տեղ կայ, որ բազրիք են դրել՝ զի գիշերը շատ հեշտ ա էնտեղ ընկնել մէջքը կոտրել։ ու դա էլ երբէք չէին անելու։
բայց դա, իմ մէջ մտածում եմ՝ կենտրոնոտ ա։ թէկուզ կոնդ զբօսաշրջիկներ են մտնում։ բայց ասենք ե՞րբ ա զէյթուն հասնելու կամեցող քաղաքապետարանի ձեռքը։ մտածում էի՝ դէ քսան տարո՞ւց։
միշտ նայում էի ուլնեցի փողոցին, մտածում էի՝ մայթ չկայ, ու էս խեղճ մարդիկ էսպէս առանց մայթ քայլում են։ ով կարողացել ա առաջ ա տուել, օրինականացրել ա իրանց մուտքերն ու գազոնները, հիմա մարդիկ չեն կարողանում քայլել։
մէկ էլ էսօր քշում եմ՝ տեսնեմ դաւիթ անյաղթի այգու շուրջը պարիսպ են դրել։ օհ։ մտածում եմ՝ տեսնես ի՞նչ կանեն։ ճիշտ ա շատ յոյս չունեմ կուլտուրայից, բայց յուսով եմ որ աւելի լաւ կը լինի, քան ինչ կայ՝ իսկ ինչ կայ ապշելու ա՝ կաֆել են արել հատակը։ ու յունական ոճի անորակ էժան փլուող արձաններ են էդ կաֆել֊մետլախի մէջ։
մէկ էլ իջնում եմ ուլնեցիով, տեսնեմ՝ ԱՍՏՈՒԱՏ, մենակ մի կողմից քանդում են։ նէնց տպաւորութիւն ա որ ՄԱՅԹ են սարքում։ ՄԱ՞ՅԹ։ ԼՈ՞ՒՐՋ։ ես չեմ իմանում էդ ինչ ա։ բայց շաաատ յոյս ունեցայ որ մայթ ա լինելու։
օ աստուատ, ես չէի էլ մտածում։
#երեւան #քաղաք #կոնդ #ուլնեցի
բազմիցս մէջբերել եմ էս վիդեօն, ու չէի գտնում որ ցոյց տամ։ իջնում էի ներքեւ տարիներով, ձեւակերպում էի փնտրելու տողեր, բայց ի դերեւ։
իսկ էսօր փնտրեցի ու անմիջապէս գտայ՝ սա վարլամովի ամենահանճարեղ նիւթերից մէկն ա՝ ի՞նչ տեսք կունենային արեւմտեան քաղաքները, եթէ մեր քաղաքապետներին տանել էնտեղ՝
https://www.youtube.com/watch?v=YWGZqfvybcs
#ճարտարապետութիւն #բակ #շէնք #փողոց #վարլամով #նախագծում #ուրբանիզմ #քաղաք
https://www.urbanlab.am/file_manager/Alt_urban_research_publication.pdf
կարդացէք հայկ զալիբեկեանի տեքստը, լաւ բացատրում ա ինչի հնարաւոր չի աւտօմեքենայ կողմնորոշուած քաղաքը։
#քաղաք #երեւան #տեսութիւն #գիրք
էդ օրն «առաւօտը» ոչլոյսոչմութում էի, կառլէնն եկաւ իր մոպէդով, թօրոսի հետ էինք խօսում, կառլէնը թօրոսին ասաց՝ երեկոյեան արի միրզոյեան, արգէն ա նուագելու։
յետոյ նայեցի համացանցում՝ նաեւ killnf֊ը։
killnf֊ի ելոյթին ուշացանք, իսկ սիրաւեանի սէթին լիքը նկար արեցի, որոնցից գիֆեր ստացուեցին՝
սա գիֆ ա, որ բոլոր ընտրուած նկարները պարունակում ա՝
սա դրա փոքր՝ 300x224 տարբերակն ա՝
սա շատ կարճ գիֆ ա, երկու կադրից՝
սրանք տարբեր՝
ի դէպ, գիֆերը սարքեցի էսպէս՝
նախ քաշեցի ֆրեդի սկրիպտերից գրէյթոնինգը էն պանակ ուր ընտրուած նիշքերն էին։
յետոյ այսպէս՝
NS3="300x224"
NS4="400x299"
NS5="500x373"
set -x
mkdir -p tmp0
mkdir -p $NS3
mkdir -p $NS4
mkdir -p $NS5
for i in *.jpg
do
./graytoning -r 58.7 -g 29.9 $i tmp0/${i}_gray.jpg
convert -resize ${NS3} tmp0/${i}_gray.jpg ${NS3}/${i}_sm.jpg
convert -resize ${NS4} tmp0/${i}_gray.jpg ${NS4}/${i}_sm.jpg
convert -resize ${NS5} tmp0/${i}_gray.jpg ${NS5}/${i}_sm.jpg
done
յետոյ բոլորն էսպէս՝
convert -delay 30 -loop 0 *.jpg test.gif
իսկ տարբեր աւելի կարճ գիֆերն էսպէս՝
LOOP4="DSCF6799-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6800-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6801-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6802-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6803-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6804-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6807-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6808-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6809-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6810-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6811-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg"
LOOP5="DSCF6807-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6808-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6809-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6810-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6811-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg"
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP1} areg1.gif
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP2} areg2.gif
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP3} areg3.gif
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP4} areg4.gif
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP5} areg5.gif
իսկ էն որ երկու կադրից ա դէ պարզ ա՝
convert -delay 40 -loop 0 first.jpg second.jpg a.gif
ու տէնց
#թուանշային #լուսանկարներ #առօրեայ #քաղաք #գիֆ #ռէփ #սէթ #killnf #արէգ_սիրաւեան #միջոցառում
խցիկ՝ #Fujifilm_FinePix_T410
վայր՝ #երեւան #միրզոյեան գրադարան
էդ օրն «առաւօտը» ոչլոյսոչմութում էի, կառլէնն եկաւ իր մոպէդով, թօրոսի հետ էինք խօսում, կառլէնը թօրոսին ասաց՝ երեկոյեան արի միրզոյեան, արգէն ա նուագելու։
յետոյ նայեցի համացանցում՝ նաեւ killnf֊ը։
killnf֊ի ելոյթին ուշացանք, իսկ սիրաւեանի սէթին լիքը նկար արեցի, որոնցից գիֆեր ստացուեցին՝
սա գիֆ ա, որ բոլոր ընտրուած նկարները պարունակում ա՝
սա դրա փոքր՝ 300x224 տարբերակն ա՝
սա շատ կարճ գիֆ ա, երկու կադրից՝
սրանք տարբեր՝
ի դէպ, գիֆերը սարքեցի էսպէս՝
նախ քաշեցի ֆրեդի սկրիպտերից գրէյթոնինգը էն պանակ ուր ընտրուած նիշքերն էին։
յետոյ այսպէս՝
NS3="300x224"
NS4="400x299"
NS5="500x373"
set -x
mkdir -p tmp0
mkdir -p $NS3
mkdir -p $NS4
mkdir -p $NS5
for i in *.jpg
do
./graytoning -r 58.7 -g 29.9 $i tmp0/${i}_gray.jpg
convert -resize ${NS3} tmp0/${i}_gray.jpg ${NS3}/${i}_sm.jpg
convert -resize ${NS4} tmp0/${i}_gray.jpg ${NS4}/${i}_sm.jpg
convert -resize ${NS5} tmp0/${i}_gray.jpg ${NS5}/${i}_sm.jpg
done
յետոյ բոլորն էսպէս՝
convert -delay 30 -loop 0 *.jpg test.gif
իսկ տարբեր աւելի կարճ գիֆերն էսպէս՝
LOOP4="DSCF6799-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6800-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6801-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6802-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6803-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6804-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6807-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6808-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6809-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6810-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6811-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg"
LOOP5="DSCF6807-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6808-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6809-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6810-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg DSCF6811-fujichrome-astia-100f-daylight-exp-2005.jpg_sm.jpg"
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP1} areg1.gif
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP2} areg2.gif
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP3} areg3.gif
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP4} areg4.gif
convert -delay 40 -loop 0 ${LOOP5} areg5.gif
իսկ էն որ երկու կադրից ա դէ պարզ ա՝
convert -delay 40 -loop 0 first.jpg second.jpg a.gif
ու տէնց
եթէ չլինէիր նացի, կարող ա ունենայիր օդորակիչ։
#քաղաք #շէնք #բարձրայարկ #պանելային
գործընկերս բողոքում էր, որ իրենց շէնքում ինչ լինում ա՝ նա պիտի զանգի համապատասխան մարմիննեիրն, որ գան դզեն։
ասում ա՝ մի անգամ մի քանի օր կոյուղին էր պայթել, ամբողջ բակով հոսում էր, հոսում։
ասում ա՝ ասացի էս անգամ ես չզանգեմ, ինը յարկանի շէնք ա, մէկը չի՞ գտնուի որ կապուի։
տէնց, մի օր անցաւ, երկու օր, երրորդ օրը հարեւաններն իրեն մօտեցան, ասին՝ զանգի դու, ինչքան ա կարելի։
տէնց, զանգեց, նոյն օրը եկան, սարքեցին։
էն օրն էլ մտածեցի՝ չէ՞ որ ես բացատրում եմ «սիսթեմ քոլը» քաղաքապետարանի օրինակով։ որ գալիս ես, գտնում ես պատին քեզ պէտք եղած համարը , պատի հեռախօսը վերցնում ես, զանգում, էդ մարդն էլ իրա գործերի մէջ ա, եւ այլն։
էդ տրամաբանութեամբ հասկանալի ա՝ մարդիկ սովոր են userspace քոլլեր անել, system քոլլ անելուց վախենում են։
#ծրագրաւորում #օպերացիոն_համակարգեր #քաղաք #քաղաքապետարան
երեւանում նախարարութիւնների շէնքի մուտքի դիմաց քաջարի աղջնակի արձանն ա տեղակայուած։ չեմ յիշում երբուանից, իթ անցեալ տարուայ մէջ են տեղադրել։
ահա յօդուած արձանի մասին։
եւ երեւանը նշուած չի ոչ հայերէն վիքիի էջում, ոչ անգլերէն։
#քաջարի_աղջնկակ #երեւան #քաղաք #արուեստ #քաղաքականութիւն
https://www.youtube.com/watch?v=07Bw4xRSW3Y
կառավարական շէնքերը քաղաքի կենտրոններում դրուած գործարանների պէս են։ ահաւոր չկիրառելի տարածք են զբաղեցնում։ ու դեռ էնտեղ երբեմն տեսնում ենք, որ մեծ այգի ա, ուր, ճիշտ ա, մարդ չի հասնի, բայց էդ այգին գոնէ պարիսպի հետեւում չի։
#քաղաք
բարձրայարկերը ամն֊ում ու եւրոպայում՝ սոցիալական բնակավայրեր էին՝ աղքատ մարդկանց համար։
սովէտում էլ՝ երկիրն աղքատ էր, եւ մարդիկ էին աղքատ՝ համարեա գրեթէ բոլորը։ ստալինեան ժամանակ խնդիր չէր դրւում մարդկանց բնակարաններով ապահովելու՝ ի՞նչ դրանց վրայ ծախս անես՝ իրենցից հասնում ա աշխատելը՝ ու ապրում էին բարակներում։ բնակարաններ ստանում էր հաւատարիմ էլիտան։
խրուսչեօվից սկսաց խնդիրը՝ մարդկանց բնակարաններով ապահովելու դրուեց, ու սկսուեց խրուսչեօվկաների դարաշրջանը՝ ահաւոր էժան, ցածր առաստաղներով ու փոքր սենեակներով ու պատուհաններով շէնքերի։ եւ առանց վերելակների՝ զի թանկ էր։
բրեժնեւեան ժամանակը նշանաւորուեց միանման բարձրայարկերի զանգուածներով եւ վերելակներով։ սա կրկին էժան, գուցէ՝ աշխարհում ամենաէժան կառուցուող շէնքերն էին։
բայց այլընտրանք չկար։ եթէ ամն֊ում աղքատներին տանում էին ետնախորշերից՝ բարձրայարկեր, իսկ յետոյ պարզուեց որ ակնյայտ չի որն էր աւելի լաւ՝ ետնախորշը, թէ գետտոյացած բարձրայարկը, կամ գոնէ՝ արդեօք օգուտ եղաւ էդ ծախսից, ապա այսօր երեւանում մարդիկ ինքնակամ են ձեռք բերում բարձրայարկերում բնակարաններ՝ զի իրենք աղքատ են։ հա, իրենց գուցէ բարեկամներն աղքատ չեն համարում՝ բայց իրենք աղքատ են։
աղքատ, եւ, իհարկէ՝ ոչ զարգացած՝ լաւը չտեսած իմաստով։ երբ երազում ես բարձրայարկի մասին՝ երեւի լաւը չես տեսել։ կամ երբ լաւը՝ այո՝ եւրոպական քաղաքը, տեսած են՝ ապա չեն իմանում ինչի իրենց ուզած բարձրայարկում ապրելիս, դրանից դուրս գալ չեն ուզում։ սա արդէն նման ա էն պատմութեանը, երբ ապահով ընտանիք երեւանում տունը չի առնում, զի լուացք կախելու ռոլիկ չկայ՝ չգիտեն որ արդէն լուացքի մեքենաներն իրենք են չորացնում։ կամ նաեւ չեն զգացել որ հաւէս չի բակում մեքենաների արտանետուած գազերի հոտերով շորեր հագնելը՝ որ էդպէս կարող ա չլինել։
կայ եւ այլ տեսակէտ՝ էդուարդ գլասիերն իր «triumph of the city»֊ում նշում ա, որ շատ կարեւոր ա, որ քաղաքները լինեն հասանելի, մատչելի, ու էդքան էլ դէմ չի բարձրայարկներին, կամ էժան շէնքերին՝ որ մարդկանց չմղի քաղաքից դուրս, որ բոլորը կարողանան խիտ ապրել։ բայց գլասիերը նկատի չունէր սովէտական միանման զանգուածները, կամ մեր հետխորհրդային շինարարութիւնը, ուր նախագծողն էլ չպիտի զարգացած լինի՝ զի պահանջողը, գնողը գոհ ա եւ երջանիկ։
իսկ գնողը յետոյ չի ուզում տանից դուրս գալ, զի դուրս գաս ի՞նչ անես, եւ ո՞ւր գնաս։ դուրս ա գալիս մեքենայով լոկ՝ ընկնում ա խցանման մէջ, զի բոլորն են դուրս գալիս մեքենաներով, եւ յետոյ չի կարողանում կայանել։
ու ես այսօր մտածում եմ համացանցային քաղաքների մասին՝ դա ա մաքուր օդը մեզ՝ մարդկանց համար, որ չեն կարողանում ապրել քայլելի միջավայրում, եւ ուզել դուրս գալ տանից։ եւ ապա ես՝ որ քաղաք եմ սիրում, եւ գիւղի կեանքի մասին պատրանքներ չունեմ, նոյնիսկ երեւի կը նախընտրէի գիւղը՝ այդ բարձրայարկին։ եթէ մէկ ա մեքենայ ես նստում, ու մէկ ա տանից չես ուզում դուրս գալ, գոնէ տանից՝ շէնքից դուրս գաս քո ծառերի մէջ։ իսկ կապերդ, մշակութային կեանքդ, ամէնը՝ մէկ ա համացանցում ա։
բայց էդպէս էլ բոլորը չեն կարող ապրել՝ կարող են, բայց տանից դուրս գալն աւելի անտանելի ա եւ աւելի տարածուած՝ ամն քաղաքների անլուծելի «sprawl»֊ը։ բարձրայարկերի «sprawl»֊ի՝ մասիւների պէս, ու ցածրայարկների «sprawl»֊ի մէջ երեւի պէտք ա ընտրել բարձրայարկերինը՝ եթէ աւելի քիչ տեղ են զբաղեցնում, ու շէնքերի միջեւ տարածութիւնները մեծ չեն՝ որ ամայի տարածքներ շատ չլինեն ու տարածքների սպասարկումը շատ թանկ չնստի։
իրականում ամէնը ամէնը պէտք ա քանդել, պայթեցնել, ու սարքել երեւանի կենտրոնի պէս՝ երեքից հինգ յարկանի թաղամասեր՝ նեղ փողոցներով։ եւ ցանկալի ա ոչ շատ ռեգուլար՝ որ անվերջութիւն չնայես։ եւ լանջերով՝ սան֊ֆրանցիսկօյի պէս։
#քաղաք #շէնք #նախագծում
ասում ա՝ մեքենայից տեսնում եմ, գրուած ա «իմ արմուշ», մտածում եմ ինչ֊որ քեարթու բան ա, յետոյ քաղաքով քայլելիս տեսայ որ պաստառ ա, որի վրայ գրուած ա՝ «ջիմ ջարմուշ»։
#քաղաք #փողոց #պաստառ #ջարմուշ #երեւան
երբ այնքան ա սիրում ռուսաստանը, որ մեքենայի վրայ գրել ա՝ «russia»՝ անգլերէն։ զի զգում ա, գտնում ա, որ «կարեւորը» լատինական տառերով եւ անգլերէն պէտք ա գրուի։
#քաղաք #մեքենայ #փողոց
էս վիդեօն էի նայում, տեսնեմ, էս ի՜նչ հաւէս հեծանիւ ա՝
ի՞նչ ա գրուած, չե՜մ տեսնում՝
չեմ հասկանում։ «համա՞»։ «համա»֊ն հեծանի՞ւ ա արտադրում։
փնտրեցի, գտայ համա֊ի մոտոներ։ յետոյ էլի փնտրեցի֊փնտրեցի, գտայ himiway հեծանիւներ՝
նման ա ոնց որ, բայց ինքը չի։
յետոյ ցոյց եմ տալիս սոնային, ասում եմ՝ տես, սէնց բան եմ գտել։
ասում ա՝ բայց ինչի՞ ես էկրանահանը փոքրից վերցնում, լիաէկրանից վերցրու։ ու որակը վիդեօյի բարձրացրու։
զգում եմ ինձ դեբիլ, բայց ես սովոր եմ որ դեբիլ եմ, ու անում եմ էդպէս։ մեծացնում եմ, ու անմիջապէս տեսնում՝
բենօ, փաստօրէն, ահա կայքը։
էս էլ հէնց էդ հեծանիւը՝
ու չնայած փոքրոտ ա երեւում, remidemi֊ն միակ տարբերակն ա, boost֊ից բացի, որը թոյլ ա տալիս հետեւից ուղեւոր ունենալ։ շատ հաւէս, պէտք ա յիշել էս ֆիրմայի մասին, որ երբ փող լինի եւ այս հարցն աւելի ակտուալ դառնայ, գուցէ վերցնել։
եւ ունենալ գրեթէ զրօ ծախսով փոխադրամիջոց։
#էկրանահան #հեծանիւ #փոխադրամիջոց #քաղաք
«սիթի ներդի» այս վերջին վիդեօյում չիկագօն էր ցոյց տալիս, ու երեւում էին սարսափելի, անճաշակ երկնաքերեր։ մէկը՝ ոնց որ սարեանի փոստի դիմացի պիցցայանոցի շէնքը, էն ուր միշտ քամի ա, մէկը կլոր մասերով, ոնց հիւսիսայինում, մէկը՝ դուբայ, մէկը ստեղից֊էնտեղից աճած բաներով։
ազնիւ խօսք, շատ հրաշալի կը նայուէր, եթէ փոխարէնը պարզապէս զուգահեռանիստներ լինէին, մէկը մի քիչ աւելի բոյով, մէկը՝ կոլոտ։ շատ սիրուն կը նայուէր։
նիւ եօրքի երկուորեակների փոխարէն կառուցուած շէնքն էլ ա քեարթու։ իթ պէտք էր այդ երկուսը ոնց կար վերականգնել՝ համ սիրուն էին, համ խորհրդանշական կը լինէր՝ քանդեցի՞ր՝ իմա՞ստը՝ իսկ մենք նոյնից ահա արդէն կրկին ունենք։
այլ բան գուցէ չասէի նոյն ձեւ սարքեն, բայց այդ երկուսը ժամանակից դուրս էին։
#քաղաք
էսօր «սիթի ներդը» նէնց տեսք ունի, ոնց որ սխալ LUT ա կուլ տուել։
ասաց որ արդէն մաստոդոնում ա, թուիթերից ընդմիջում ա վերցրել, ու պէտք ա իրան նոյն օգտանունով գտնել։
բայց ո՞ր հանգոյցում։
լաւ ա, թթում փնտրեցի գտայ՝
գտէք եւ դուք՝ @nerd4cities@mstdn.social
ի դէպ, նոյն տեսանիւթում ցոյց տուեց արատաւոր օղակներ՝
եթէ դուք ձեզ հարց էք տուել, որո՞նք են արատաւոր օղակները՝ այ դրանք են։
եւ հիւսիսային պողոտայ՝
ու տէնց։
#քաղաք #հոսք #դաշնեզերք #նախագծում
#ամստերդամ #ամերիկա #եւրոպա #փողոց #քաղաք #նախագծում
էսօր մտածում էի դեմիրճեան փողոցի մասին, ու որ շատ քիչ են մեր քաղաքում այդ տեսակ փողոցները։
ու յետոյ հասկացայ, չէ՞ որ ես արդէն գիտեմ, որ կան փողոցներ՝ streets, ու կան roads, ու կան stroads։
ու ես հասկացայ որ երեւանի խնդիրներից ա՝ մենք չունենք փողոցներ՝ streets։
օրինակ, կառուցել են սարալանջի, ամերիկեանի, կասկադի արանքում մի թաղամաս։ ե՞ւ։ այնտեղ չկայ լոկ մի փողոց։
գոնէ ձեւի համար։
չկայ։
կայ ինչ֊որ չոլ, ու ինչ֊որ շէնքեր։
եւ խնդիրն այն ա որ այո, կենտրոնից բացի, փողոցներ գրեթէ չկան։ կայ մամիկոնեանցի մի մասը, որ ոչնչոտ ա, ու նման ա փողոցի։
ու երեւի վերջ։
#երեւան #փողոց #քաղաք
երբ էդ մարդը քիչ ա երկրորդ գիծ ա կայանել, դա փողոցի դիմացի կէսի երկրորդ գի՛ծն ա։
#քաղաք #վարորդ #ճանապարհ #փողոց
ձեզ մօտ ցո՞ւրտ ա, արդէն ջեռուցո՞ւմ էք։
երբ մենատանն էինք ապրում՝ սեպտեմբերի կէսից արդէն պահանջ կար ջեռուցելու՝ ահագին ցուրտ էր։
հիմա էս բարձրայարկում՝ դեռ օկ ա լրիւ։ մի պատճառն այն ա որ բազմաբնակարային շէնքում աւելի տաք ա։ նոյնիսկ այս գեհենային բարձրայարկում, որ բնաւ չունի ջերմամեկուսացում, ու որի ամէն պատուհանից փչում ա։
միւս պատճառը, ինչի ա մեզ օկ, ենթադրում եմ՝ այն ա որ սովորել ենք արուարձանի առանձնատան ցրտին։
սովորել ենք, որ նոյնիսկ ձմռանը երբ ջեռուցում ես՝ հագնում ես տաք գուլպա։ կամ մենք հագնում ենք այդ մարտի մակֆլայի ժիլետները, որ երեւի բացի մեզնից ոչ մէկ տանը չի հագնում՝ դրսի շոր են։
քանի որ սովորել ենք արուարձանի մենատան ցրտին, հիմա նորմա ա տանը տաք հագնուելը։ ու գուցէ դրանից ա որ ջեռուցելու կարիք դեռ չենք զգում։
#ջեռուցում #ջերմամեկուսացում #առանձնատուն #բազմաբնակարանային_շէնք #շէնք #քաղաք
մարսի օնէքսից մի պատուիրէք՝ թանկ ա՝ https://www.youtube.com/watch?v=Us2Z-WC9rao
չոլ.us՝ https://www.youtube.com/watch?v=2WqJS8pMOwA
մեր կրօնական պաստառները, գոնէ, չեն խրախուսում մահանալ։ (((:
ամէնն ինչ ուզել էք իմանալ ֆաստ ֆուրյէ ալգորիթմի մասին, բայց վախեցել էք հարցնել՝ https://www.youtube.com/watch?v=nmgFG7PUHfo
#վիդեօ #քաղաք #տիեզերք
անցումի մօտ երեխաներ են, մի աղջիկ ասում ա՝
— էս փողոցը օֆիցիալ կոչւում ա փափազեան, բայց ասուս են՝ երիցեան։
#զրոյց #երիցեան #փափազեան #երեւան #զրոյց #քաղաք
վերջերս հետաքրքրեց երեք բառի ծագումնաբանութիւն՝
ղալաթ, մետրօ, ու սլոբոտկա։
նախ մտածեցի՝ տեսնես, ղալաթը պարսկերէ՞ն ա թէ՞ թուրքերէն։ փնտրեցի «galat»֊ը։
գտաւ ինդոնեզիերէն։
նշանակում ա՝ «error» — սխալ։
փորձեցի «ghalat»՝
ապա գտաւ «հինդի» լեզուի բառ։
հմմմ, իսկ ես մտածում էի լրիւ այլ բան։
ապա փնտրեցի նայիրիի բառարաններում՝
ասում ա՝ արաբերէն։
ու հետաքրքիր ա, մալխասեանցի բառարանը 1944 թուի, իսկապէ՞ս դասական ուղղագրութեամբ ա։
նաեւ մտածում էի՝ տեսնես, ինչո՞ւ մետրօ։
մետրօպոլիտէն՝ ենթադրեցի որ պօլիս բառից կը լինի երկրորդ մասը։ յիշեցի, որ ռուսները, կայսրութեան կենտրոնին յղելիս ասում են՝ «մետրոպոլիա»։
պարզւում ա, «մետրօ»֊ն՝ յունարէն «մայր» ա, մայր քաղաք ա, մայրաքաղաք։
կամ դրա հետ կապ ունեցողները։
ստեփանաւանում կայ «սլոբոդկա» ռեստորան, գիւմրիում՝ նման անունով թաղամաս։
պարզւում ա, «սլոբոդա»֊ն «սուոբոդա» բառի հետ կապ ունի՝ ազատութեան մասին ա։
«սլոբոդա»֊ները հատուկ կարգավիճակով թաղամասեր, գիւղեր, տարածքներ էին, ուր բնակիչները ստանում էին որոշակի արտօնութիւններ, կամ ազատուիթիւններ՝ օրինակ հարկերից, կամ ֆեոդալներից։
յաճախ քաղաքներում դրանք պետական աշխատողներ էին։ բայց կային, նման, ազատ կարգավիճակով գերմանական բնակավայրեր, զի ռուսական կայսրութեանը պէտք էին մարդիկ, եւ գերմանացիներին տրամադրում էին արտօնեալ պայմաններ, միայն թէ գային, ապրէին։
ու տէնց։
#ղալաթ #մետրօ #սլոբոդկա #սլոբոտկա #սլաբոտկա #քաղաք #ծագումնաբանութիւն #բառարան #էկրանահան #պատմութիւն
ինչ֊որ վիդեօյում տեսայ ուտելիք առաքող ռոբոտ։ շատ յուզիչն էր, տէնց իր համար գնում էր։ երեւի շաուրմա էր տանում։
ու յիշեցի, որ երբ դեռ տասնհինգ տարի առաջ ես երազում էի անձնական ասիստենտ ռոբոտ սարքելու մասին, որ ինձ հետ կը քայլի, ու ում կը տամ իրեր պահի՝ ես հասկանում էի, որ, չնայած անիւն ամենակարեւոր յայտնագործութիւններից էր՝ պէտք ա ոտքերով սարքել՝ զի չի անցնի շատ տեղերում։
ու հիմա ես գիտեմ, որ չէ՝ էդ քաղաքը պէտք ա այնպիսին լինի, որ անիւներով խնդիր չլինի։ զի անիւները միայն ռոբոտների մօտ չեն՝ եւ ցածր շարժունակութիւն ունեցող մարդկանց սայլերում են, եւ երեխաների «կոլեասկաներում» են։ բոլորս տեսել ենք բորդիւրների պատճառով տանջուող մայրիկներին, եւ գիտենք, ինչի շատ յաճախ չենք տեսնում սայլակներով մարդկանց։
ու ես քայլում եմ, թէկուզ սարեանով, ու մտածում՝ ե՞րբ ա լինելու էն օրը, որ քաղաքապետարանը գոնէ սարեան ուղարկի մի թիմ։ իրենք գան լուրջ տեսքով, նոթատետրերով, գրիչներով, գուցէ նոյնիսկ սաղաւարտներով՝ կարեւոր ա ոճը։ անցնեն էստեղից էնտեղ, ու ամէն բորդիւրը հաշուեն։ ամէն անհարթութիւնը հաշուեն։ որ յետոյ պլան կազմեն, թէ ինչպէս են այդ բագերը լուծում։
դա թանկ չի։ պարզապէս պէտք ա իմանալ որ դու ունես խնդիր։
եւ խտրականացնում ու մարգինալացնում ես ոչ միայն մարդկանց, ինչպէս պարզուեց՝ նաեւ ռոբոտներին։ (:
ու տէնց։
#քաղաք
ամէն անգամ էս սովէտական բարձրայարկի մուտք մտնելիս, երբ հոտը խփում ա քթիս, երբ տեսնում եմ դարաւոր կեղտն ամէնուր, երբ արդէն հասկանում եմ ինչ վատ ա մտածուած ամէնը՝ խողովակները, լարերը, ամէն անգամ հասկանում եմ, որ մոռացել էի՝ էդ ո՞նց ա սովէտական բարձրայարկի մէջ ապրել։
ես մեծացել եմ տէնց մի շէնքում։ աւելի վատ հոտով՝ զի աղբատարներն այն ժամանակ գործում էին։ արդէն ահաւոր վատ վիճակում էր՝ զի շէնքը բոլորն ատում էին։ ու ոչ մէկ դրա մասին չէր հոգում։ եւ դա նորմալ ա։
էսօր նաեւ գիտեմ, որ էդ շէնքերի մէջ ապրողները չեն կարողանում թոյլ տալ իրենց այդ շէնքերի բարեկարգումը։ զի եթէ կարող են թոյլ տալ՝ էդ շէնքերում էլ ինչի՞ ապրեն։
ու էստեղ ապրելով դու չես նկատում էդ ջուրը՝ էդ կեղտը։ չես նկատում էդ լարերը՝ նորմալ ա։ չես նկատում որ վերելակն ահաւոոոոր ա։ էդ նորմալ ա։ բա ուրիշ ի՞նչ ձեւ ա լինում։ դու չգիտես։
դու չգիտես որ այլ ձեւ հնարաւոր ա՝ ու դա ա սարսափելին։
ու ես չգիտէի որ այլ ձեւ հնարաւոր ա։ ու ես 16 տարեկանից ապրել եմ քաղաքի կենտրոնում բաւական լաւ, հինգ յարկանի շէնքերում։ որտեղ մարդիկ այլ էին, որտեղ բոլորն իրար գիտէին, որտեղ շէնքերը սիրում էին, ու որտեղ երբ մաքուր չէր՝ մէկ ա համեմատելի չէր սրա հետ։
սա՝ աղէտ ա։
ու ամէն բարձրայարկ՝ աղէտ ա։
ու մեր խնդիրն ա որ մարդիկ դուրս գան աղքատութիւնից։ ու երբ իրանք դուրս գան աղքատութիւնից, իրանք կը մտածեն՝ ինչի՞ ենք ստեղ ապրում։
եւ էս շէնքերը կը պայթեցնենք կը գնան։ էս կոնկրէտ նախագծից նոյնիսկ նմուշի համար պէտք չի թողնել՝ շատ ա սարսափելի։
ահաւոր ա գիտակցել, որ խսհմ տարիների շինարարութեան մեծ մասը՝ զրօ գին ունի։ պէտք չի։ ու հնարաւորինս շուտ պէտք ա դրանցից պրծնել։
ցանկացած բարձրայարկ՝ աղէտ ա, ու էսօր կառուցուողները դեռ կը դառնան ահաւորը։ կը դառնան աւելի ուշ՝ նախկինում, սովէտում, մի գիւղ բերում լցնում էին երկու բարձրայարկի մէջ՝ ու էդ մարդիկ դեռ պէտք ա հասկանային ինչ կատարուեց իրենց հետ, իսկ էսօր նոր բարձրայարկերում ապրում ա «միջինոտ» դաս, որ որոշակի «կուլտուրա» ունի, քաղաքին սովոր ա, ու դեռ յիշում ա ինչքան փող ա վճարել, ու շարունակում ա վճարել, եւ շէնքին վերաբերմունքը շատ վատը չի։ ապահով ընտանիքների երեխաներն էլ քիչ թէ շատ քաղաքակիրթ են, ու վառուող լուցկիները պատերին չեն խփում։
բայց դա կը տեւի ճիշտ մինչ էն ժամանակ, երբ կը սկսեն կառուցուել լաւ թաղամասեր՝ խիտ իրար մօտ կանգնած սիրուն ցածրայարկներով։ ապա այդ նորակառոյց բարձրայարկում ապրողը կը մտածի՝ ինչի՞ եմ ես էստեղ ապրում։ ինչի՞ եմ ես պատուհանից նայում էս այլ բարձրայարկին։ ինչի՞ ես երբ դուրս եմ գալիս՝ էս շէնքերի մէջ պիտի անցնեմ։ ու նա կը վաճարի իր տունը։ եւ իր հարեւանը կը վաճառի։ եւ գինն ընկնելու ա։ եւ վարձի գինն էլ։
եւ ո՞վ ա գալու այդ բարձրայարկ՝ նա ով փող չունի։ եւ էս շէնքն էլ ա աղէտալի լինելու։ ու «էլիտար» բարձրայարկը պէտք կը լինի քանդել, զի խնդիրներն անլուծելի են լինելու։
բայց դա յետոյ։ այսօր ուզում էի ասել, որ ամէն անգամ հասկանում եմ, որ մոռացել եմ։ ու ինչ հեշտ ա մոռանալը։
ու տէնց։
#քաղաք #շէնք #խսհմ #սովէտ #պատմութիւն #աղէտ #բարձրայարկ #կառուցապատում #համայնք #աղքատութիւն #հանրութիւն
դրօյի փողոցում, այգուց մի քիչ վերեւ, այսպիսի տեղ ա բացուել՝
սա էլ մենիւն՝ ռուսերէն՝
ես սպասում եմ երբ յարմար կը լինի մտնել։
#դրօյի_փողոց #խոհանոց #ուտելիք #սնուելիք #վեգի #փողոց #քաղաք
սա «developer memes» ոճի նկար ա։
պարզ չի ինչի ա այնտեղ աստիճանը։
պարզ չի ինչի համար ա թեքահարթակը։
#նկար #մէմ #թեքահարթակ #քաղաք #երեւան #ուրբանիստիկա #աստիճան
յետոյ մի սրճարանի մօտով անցնում էինք, լաբրադորով զոյգ էր նստած, լաբրադորն էլ փայտիկ էր կրծում, շուրջը լիքը տաշեղներ էին, շունն էլ դրանք հաւէսով ուտում էր։
առաջուայ մարդը լինէի, կանգնելու էի, ասէի՝ «ջոկո՞ւմ ես ինչ ա լինում, էս շան միջով են անցնելու փայտի կտորները»։
չգիտեմ լաւ ա թէ չէ որ այլեւս չեմ կանգնում։
#անկապ #շուն #քաղաք
էսօր կիմչի֊ում ռուսների խումբ մտան, տեղաւորուեցին, մի աղջիկ շատ նեարդայնացած եւ բարձր էր խօսում, ասաց՝ «յուսով եմ հայերը տեսողութիւն ձեռք կը բերեն (прозреют), թէ չէ էս ի՞նչ են անում, ամերիկացիներ են բերել, ամերիկացիների հետ են տալիս առնում»։
շատ շատ նեարդայնացած էր խօսում։
մտքումս պտտւում էր՝ «քե՞զ ինչ, ինչի՞ ա էդքան ուժեղ կպել»։
ու տէնց։
#քաղաքականութիւն #զրոյց #քաղաք
ես հիմա ապրում եմ զէյթունում։
ու լաւ զգում եմ՝ եթէ երեւանը եւրոպական քաղաք լինէր, եւ ոչ թէ սովէտական նորմատիւներով կառուցուած քաղաք՝ էսպէս նախագծուած չէր լինի։
էսօր ես չունեմ քայլելի ձեւ որեւէ, աւելի կենտրոնոտ տեղ անցնելու։ չնայած ահաւո՛ր մօտ եմ կենտրոնին։
եւրոպայում մարդիկ շէնքը դնում էին շէնքի կողքը, ու քաղաքն էդպէս տարածւում էր։ այսպիսին ա ցիւրիխը, այսպիսին ա սան֊ֆրանցիսկօ֊ն։
այդ քաղաքներում բնակելի տները եւ փողոցները պարզապէս բարձրացել են լանջի վրայ։ եւ շատ կտրուկ ա անկիւնը լինում։
օրինակ, ցիւրիխում աշխատում էի համալսարանի մասնաշէնքում, որի մուտքը մի կողմից երեք թէ չորս յարկ աւելի ցածր էր, քան՝ միւս։
մեզ մօտ՝ կայ «գերմանացիների կառուցած» շրջադարձերով ճանապարհը, իսկ «վերջերս» աւելացել ա եւս մի «նոր» ճանապարհ, գնացքի գծերի փոխարէն։
այդ ճանապարհները անանցանելի են քայլելու դէպքում։ մի տեղում «զեբր» կայ, բայց ընդհանուր առմամբ դու չես ուզում միայն էդ տեղով, եւ էդ զեբրով անցնել։
եւրոպական քաղաքում էդ քաղաքը հատող անանցանելի «տրասաները» չէին լինի, կը լինէին լանջի վրայ կառուցուած տներ, եւ դրանց մէջ ճանապարհներ։
եւ զէյթունը կը լինէր սպանիչ տեղ, իրականում։ բայց այսօր այն սպանիչ չի, եւ չի լինի։ փոխարէնը եւս մի «տրասա» ա նախատեսւում կառուցել դէպի զէյթուն, որ եղած ճանապարհների ծանրաբեռնուածութիւնը իջնի։ :/
#քաղաք #քաղաքաշինութիւն #ճարտարապետութիւն #ուրբանիստիկա #ուրբանիզմ #փողոց #նախագծում #դիզայն
ժամանակ ա գալու, քաղաքապետարանը տուգանելու ա եթէ պատշգամբը բաց ա մնացել, ու շուշաբանդ արած չի։ որովհետեւ փչացնում ա ամբողջ տեսքը՝ բոլորը փակ, ինքն՝ ըստ նախագծի։
հետաքրքիր ա, որ մեզ մօտ նաեւ կոմունիստական իշխանութիւններն էին էմփաթիկ՝ մտածում էին դէ մարդկանց քառակուսի մետր ա պէտք, ու աչքը փակում էին։ նաեւ, բարդ ա հետեւել նման բաների ու դժգոհութիւնը հանրային չի մեղմի
#քաղաք #շէնք #նախագծում
ռուսական վիդեօներում տեսնում եմ, զարմանում են, որ մարդիկ կոնդում են ապրում բայց տեսլա ունեն։
հա, զի կոնդի տան տեղը շատ լաւն ա՝ իջնում ես սարեան փողոց սուրճ խմելու։
ու նա տեսլայի փող ունի, բայց չունի փող աւելի լաւ տան՝ կենտրոնում։
իսկ այ մեր բարձրայարկում չկայ մէկը, ով ունի տեսլա։ զի եթէ նա ունի տեսլա, ապա նաեւ ամենավատ դէպքում կարող ա իրան թոյլ տալ այլ բարձրայարկ՝ նորակառոյց։
#բարձրայարկ #քաղաք #տնտեսութիւն #մարդիկ #կոնդ #երեւան
պատմել էի որ կենդանի պաստառների յաւելուածը վերակենդանացրի, աշխատեցրի նոր մաեմօյի տակ։
հետաքրքիր ա որ մոտորոլա դրոիդ4֊ի էկրանը, որ աւելի մեծ ա, քան նոկիա ն900֊ի էկրանը, ամբողջութեամբ չի ծածկում նկարը, ու երեւում ա, ինչպէս են ամպերը գալիս աջից, եւ ինչպէս ա տրամը դուրս գալիս նկարի սահմաններից։
երբեմն էլ արեւը կամ լուսինն ա նկարից դուրս, յետոյ կամաց կամաց գալիս ա նկարի մէջ։
#էկրանահան #պատմութիւն #գրաֆիկա #ծրագրակազմ #սքրինսէյւեր #ազատ_ծրագրակազմ #ազատ_ծա #վերօգտագործում #վերակենդանացում #քաղաք #տրամուայ #ամպ #ամպեր #շէնք #մաեմօ #մաեմո #մաեմո-լեսթէ #մաեմօ-լեսթէ #պաստառ #կենդանի_պաստառ #անկապ
#քաղաք #նախագծում #մեմ #միմ #մէմ #քաղաքաշինութիւն #դիզայն
https://www.youtube.com/watch?v=aGjc-gsh834
մեզ մօտ էլ կան նման սիմուլեացիաներ՝ երեւան մոլլում մի ամբողջ եւրոպական քաղաքի փողոցներ են սիմուլեացիա անում, սալահատակով։
#քաղաք #նախագծում #մարդիկ #տարածք #քայլելի #միջավայր
զրոյցներ վերելակի մօտ։
— իսկ տեղ կանէ՞ք լիֆտում էս հեծանիւի հետ։
— իհարկէ։
— չէ, տեղ չի անի՝ փոքր ա։
— էսպէս։ — բարձրացնում եմ հետեւի անիւի վրայ, ցոյց եմ տալիս։
— ա, իսկապէս, էսպէս տեղ կանի։
վերելակի դռները բացւում են։
— դուք մտէք։
— չէ, դուք մտէք, ես յետոյ հեծանիւով կը բարձրանամ։
— եկէք, տեղ կանէք։ — ասում են տղամարդու, վերելաւ մտնելով։
— չէ, ես ստեղ ծխում եմ, յետոյ կը գամ, գնացէք, — ու հանում ա էն ֆլեշկաներից, սկսում ա ծխել։
մէկ էլ՝
— ապեր, բա ինչքանո՞վ ա կարելի սէնց հեծանիւ ձեռք բերել։
— դէ ես վաղուց եմ առել, բայց ինձ թւում ա հարիւր հազարից սկսած կարգին բան գտնելն հնարաւոր ա։
— բա քանի՞ կիլօ ա։ ալիւմի՞ն ա։
— ալիւմին, ըհը։ քաշը չգիտեմ, մի հինգ երեւի։ բայց ընկերոջս հեծանիւը մի մատով ա կարելի բարձրացնել։
— բա ինչքա՞ն կը լինի, որ մի քիչ դիմանայ։
— թուրքական կային մի ժամանակ, մոռացել եմ բրենդը, կարծես հիսունից սկսած էին գները, յետոյ յունական «տրէկ»֊եր սկսեցին բերել, դրանք հարիւրից էին սկսւում։ ա՛, ճիշտ ա, լիստում կան էժան։ նոյնիսկ բմվ հեծանիւ եմ տեսել մի հիսուն հազարով։
— բմվ֊ն իսկական չէր ուրեմն, բմվ հեծանիւները մի հինգ հազար դոլար են։ բմվ հեծանիւները լրիւ այլ ձեւ են, օրինակ՝ սպիցէքով չեն, բոնտաժով են։
ես սովորաբար պնդում եմ որ մարդիկ գնան, ես յետոյ երբ ազատ լինի, բեռով կամ հեծանիւով կը զբաղեցնեմ վերելակը։
էս մարդը պնդեց որ մտնեմ իր հետ, որ տեղ կանենք։ իսկապէս, խցկուեցինք։
վերելակում նայեց ուշադիր, ասաց՝
— տես է, էս կարերը գործարանային են չէ՞։ սիրուն չեն արել, կարային սիրուն անել, որ տէնց չերեւար։
հիացնում ա ինձ, երբ էդպիսի դետալներին ուշադրութիւն են դարձնում։
ու մէկ էլ՝
— վաղուց սպորտով չեմ զբաղւում, հա մտածում եմ հեծանիւ առնել, բայց հա չեմ առնում։ պէտք ա աւելի լուրջ մտածեմ։
յետոյ նոյն օրը ինչ֊որ վիդեօ էի դիտում, տեսայ որ «լամբորջինիի» հեծաիւների վրայ էլի նոյն կարերն են ու լաւ երեւում են։
#զրոյց #քաղաք #հեծանիւ
https://www.youtube.com/watch?v=02mIRnPJm6g
մարդկանց համար փախուստը դէպի դեբիլախօս նրանից չի, որ «խելախօսը» վատն ա, չարն ա, իրանց ծանուցումախեղդ ա անում։
էդ խելախօսը չի ծանուցումախեղդ անում։
խելախօսը՝ դասական, ֆոն նոյմանի ճարտարապետութեան համակարգիչ ա։ ունի օպերատիւ յիշողութիւն, ունի ծրագրերի պահոց, ունի պրոցեսոր։ ծրագիրը բեռնւում ա պահոցից՝ օպերատիւ յիշողութիւն եւ կատարւում ա։
սարքն ունի մարդու համար հաղորդակցուելու միջոցներ՝ stdout՝ էկրան, եւ stdin՝ հպէկրանի ստեղնաշար։
բա ի՞նչ ա եղել որ մարդիկ չեն ուզում համակարգիչ օգտագործել։ արդե՞օք երկաթի մէջ ա խնդիրը։
խնդիրը ծրագրակազմն ա։
էդ ծրագրակազմն ա որ մանիպուլատիւ ա։ էդ ծրագրակազմն ա որ ծանուցումախեղդ ա անում։ էդ ծրագրակազմն ա որ ներգրաւում ա։
ի՞նչ ծրագրակազմ։ փակ ծրագրակազմ։ ոչ ազատ ծրագրակազմ։ սեփականատիրական ծրագրակազմ։ ոչ էթիկ ծրագրակազմ։
մարդիկ ուզում են լինուքսով (կարդա՝ ազատ ծրագրակազմով) հեռախօս, իսկ յետոյ բողոքում են որ դրա վրայ չունեն պայմանական «ինստագրամի» յաւելուած։ ու չեն օգտագործում։
բա էլ ինչի՞ էիք ուզում ազատ ծրագրակազմով սարք։
իմ կինը չունի լրիւ ազատ ծրագրակազմով հեռախօս։ նա ունի գուգլի անդրոիդով հեռախօս։
երբ սկսում ես գուգլի անդրոիդ օգտագործել, նա հաշիւ ա պահանջում, որ «փլէյ սթորն» աշխատի։
գուգլի անդրոիդի մէջ նախապէս դրուած էր «ֆէյսբուքի» յաւելուած։ բայց այդ անդրոիդը ձեռքից չի բռնել, չի ստիպել մուտք գործել ֆէյսբուքի յաւելուած։
այդ անդրոիդը ձեռքից չի բռնում ու չի ստիպում ունենալ «թուիթերի» կամ «ինստագրամի» յաւելուած։
այդ անդրոիդն ունէր պոդքաստներ, ու նա այդ ծրագիրն օգտագործում էր։
սա ամէնը՝ առանց իմ ազդեցութեան։
ես ապշում էի, որ տեսնում էի՝ նստում ա սրճարանում ու հեռախօսի մէջ չի նայում։ տէնց մենակ նստում էր, սուրճ էր խմում, ու ոչ մի բան չէր անում։ կամ իջնում էր իր նկուղը, ժամերով փայտի գործ էր անում։ գործիքներին շատ լաւ ա տիրապետում։ գործիքներից հասկանում ա՝ ես չեմ հասկանում։ վաչագանի գրապահարանը առանց իրա չէինք հաւաքի։ (:
հեռախօս օգտագործում էր նկուղում՝ երբեմն նոյն դինջերի գործն էր դնում, մի օր լուփով լսում։ ահագին յուզիչ էր դա ինձ համար։
իմ ազդեցութիւնն իր համար ինտերնետացնող էր։
իմ ազդեցութիւնն այն ա, որ իր հեռախօսի մէջ կայ fdroid ու կայ conversations։
ու ծանուցում ա գալիս ինձնից։ ծանուցում ա գալիս մեր ընկերներից։
իմ ազդեցութիւնն ա, որ երբ գործնական «զում» միթինգները չեն աշխատում, առաջարկել եմ «ջիթսի» փորձեն, ու դա իրենց մօտ աւելի կայուն ա աշխատում։
ո՞րն ա խնդիրն այդ հեռախօսի։ շատ օգտակար սարք ա։
նոյնիսկ գուգլի անդրոիդով հեռախօսը՝ օգտակար սարք ա։ էդ դուք էք որ դնում էք իրա մէջ ինչ ասես, յետոյ էլ բողոքում էք, ու հեռախօսից հրաժարւում։ (դուք ասելով նկատի ունեմ յղածս տեսանիւթի դեբիլախօս անցնողներին)
ես իհարկէ, գուգլի անդրոիդ չէի քշի։ ես եթէ անդրոիդին սովոր մարդ լինէի՝ կընտրէի սարք, որի վրայ հնարաւոր կը լինէր անդրոիդի որեւէ ազատ բիլդ տեղակայել՝ ասենք թող դա այսօր լինի լինեէյջը։ ու իհարկէ առանց gapps։ ի՞նչ իմաստ ունի տեղակայել լինեէյջ, որ յետոյ gapps դնես։ (հա, լինեէյջը գոնէ թարմանում ա, իսկ արտադրողի անդրոիդն էդքան չի թարմանում։ բայց դա կրկին՝ ազատ ծրագրակազմի մասին ա)
այն օրն էլ գործընկերոջս հետ էի խօսում, ասում էր՝ չեմ կարող կենտրոնանալ, չեմ կարողանում գործ անել, հա ուզում եմ բացել թուիթերում նայել ինչ եղաւ, չեմ կարողանում առանց իմ հոսքերի, բայց ինձ վատ ա դրանից։
« — բժիշկ, երբ ես այսպէս եմ անում ինձ ցաւում ա։
— մի արա էդպէս։ »
դրանից էլ հեշտ բա՞ն։
իսկ ի՞նչ անել։
ունենալ գրքի ընթերցիչ հեռախօսի մէջ։
ունենալ ռսս ընթերցիչ հեռախօսի մէջ։
դուք չէք հաւատայ, բայց ինձ համար հեռախօսի մօտ ժամանակը՝ ընթերցելու ժամանակն ա։
կամ feeder֊ն եմ բացում, լուսանկարչութեանը վերաբերող հոսքեր եմ կարդում։
կամ գիրք եմ կարդում։ ես գիրք հեռախօսով եմ կարդում։ շաաատ հազուադէպ՝ ընթերցիչով։ (ինձ, երեւի պէտք ա A4 կարդալու ընթերցիչ, որ ընթերցիչին կպնեմ՝ թղթեր լինի կարդալ։)
պառկում եմ քնելու, մի քիչ կարդում եմ, նոր եմ քնում։
դա կարգչի մօտ ա, որ եօթիւբ կը դիտեմ, որ ծմակուտ կը մտնեմ։ բայց դա էլ վատ չի։
ու ի դէպ՝ ծմակուտում ես չունեմ լայք։ ու չունեմ ծանուցում։ ծանուցում միայն մէյլով ա ուղարկում։ ինչի՞ ա էդպէս։ զի ջէյսընը «սոշըլհոմն» ինքն իր համար ա գրել։ մարդը չի ուզում ինքն իրան մանիպուլացնի ու ինքն իրան ներգրաւուի։ որ ինքն իր վրայ փող աշխատի՞։
ինձ էջը ծանուցում չի ուղարկում։ սերուերը որ փոխեցի՝ մի ամսից շատ ծմակուտի ծանուցումները մէյլով չէին էլ աշխատում։ դէ չէին աշխատում՝ ոչինչ, աշխարհը չփլուեց։ էդպէս ապրեցի, մինչեւ ժամանակ գտայ խորանալու, ուղղելու։
ուզում եմ կարդալ՝ բացում եմ էջը կարդում եմ։ ու նէնց չի լինում, որ ամբողջ օրը նստեմ թարմացնեմ։
ու իսկապէս, արդե՞օք պէտք ա այդ «լայքը»։ ինձ ա պէտք լինում, կուզէի երբեմն մարդուն իմաց տալ որ «էմփաթայզ» եմ անում, բայց ոչինչ՝ ես չունեմ էմոջի ստեղնաշար ու դրա կուլտուրա, կամ բառեր կը գտնեմ, կամ չեմ գտնի, չեմ ասի։ հասկացողը կը հասկանայ որ լաւ եմ վերաբերւում։ համ էլ բոլորին էլ լաւ եմ վերաբերւում։ ես չեմ ճանաչում նէնց մարդ որ վատ վերաբերուեմ։ ոչ մէկի հետ կիսելու բան չունեմ։ մրցակցութիւն չեմ հասկանում։ ես ուզում եմ ինչ֊որ բաներ ստեղծուած լինեն։ եթէ չկան՝ ստիպուած անում եմ։ դէ հաճելի էլ ա անելը։ ու լաւ, էստեղ էլի ասեմ, որ ինձ մրցոյթներն բացարձակապէս չեն հետաքրքրում։
յ․ գ․ ես երբ մենակ եմ, հեռախօսի մէջ մտնող մարդ եմ։
երէկ տանը չէի, լափթոփը հետս չէր, դրոիդ4֊ով .bashrc էի խմբագրում, յարմարաւէտ alias֊ներ էի սարքում, որ սերուերիս ֆայլային համակարգը կպցնեմ ու անջատեմ։ ես շատ շփուող եմ։ ու ես շատ սիրում եմ չաթեր կարդալ։ արթնանում եմ, գիշերուայ խօսակցութիւններն եմ կարդում։ էդ ինձ շատ զարգացնում ա, ես շատ բան եմ սովորում այդ չաթերի մարդկանցից։ լիքը հետաքրքիր մարդկանց հետ եմ ծանօթ։ մէկ մէկ էլ (հազուադէպ) ես եմ ինչ֊որ բան իմանում ու օգտակար եմ լինում։ կամ անկապ խօսում ենք։
իթ չաթն ինտերնետի մարդկանց մօտիկացնում ա, իրար գլխի ա հաւաքում, քաղաքի պէս ա դարձնում։ երբ ես չաթում եմ՝ ես իմ քաղաքի կենտրոնում եմ։
ամէն մէկս ունի իր քաղաքը ինտերնետում։ ոչ մէկի քաղաքը միւսի քաղաքի պէս չի։
#համացանց #քաղաք #ծանուցում #կախուածութիւն #դեբիլախօս #խելախօս #հեռախօս #համակարգիչ #կարգիչ #ազատ_ծա #ազատ_ծրագրակազմ #ծրագրակազմ #ազատութիւն
էն անգամ վարում էի, տեսնեմ մէկը կանգնած ա, փորձում ա ուղղահայեաց փողոցից մտնել։ դանդաղեցնում եմ, որ մտնի։
էնքա՛ն յուզուեց մարդը, մի անգամ ձեռքով արեց, յետոյ երբ շրջադարձը գրեթէ աւարտուած էր՝ եւս մի անգամ, յետոյ էլ լոյսերով արեց։
իսկ ես ոչ մի առանձնապէս բան չեմ արել, պարզապէս տեսայ էն կողմից էլ մարդ չի գալիս, յարմար պահ ա, ու ոչ թէ «թողեցի» մտնի, այլ ընդամէնը չթողեցի չմտնի։
էհ։
էն անգամ էլ բաղրամեանով էի անցնում, ամերիկեանի կողքով, մէջտեղի գծով։ երեք գիծ ա։ զգում եմ՝ աջից էլ մեքենայ ունեմ, ու աջից կայանած մեքենաները չեն թողնի իրան անցնել, եթէ իմ գիծը զբաղուած լինի։ ու դէ «գազ» չտուեցի, որ չանցնի, այլ կրկին, թողեցի գնաց։ ու այդ ժամանակ գիտակցեցի, ինչ ա եղել, ու հասկացայ որ ախր երբ ես եմ լինում նման իրավիճակում՝ ոչ մէկ եւ երբեք չի դանդաղեցնի։ լռուելու եմ էդ կայանած մեքենաների մօտ մինչեւ բոլորը չանցնեն։
ու էլի հասկացայ՝ ընդհանուր առմամբ խնդիրն էն ա որ աղքատ ենք։ փոխաբերական էլ ենք աղքատ, աղքատի մտածելակերպ ա մեզ մօտ՝ աղքատը պիտի «շուստրի» լինի, ինչպէս թռչուններն են «շուստրիութիւն» անում, որ էն փշրանքը վերցնեն, մինչեւ էն միւսը չտարաւ։ կամ էդ փշրանքի համար կռիւ անում։
ու բնական ա՝ աղքատների հանրութիւն ենք, հետեւաբար «շուստրի» լինելով մարդիկ իրենց լաւն են զգում։
վարորդն ինքն իրան ասում ա՝ «տեսա՞ր ոնչ չտուեցի մտնի»։ ոչ թէ՝ «տեսա՞ր ոնց տուեցիր տեղ, ապրես որ խոզ չէիր»։
#ճանապարհ #քաղաք #մեքենայ #վարորդ #հանրութիւն #աղքատութիւն #շուստրիութիւն #մտածելակերպ #հոգեբանութիւն
ես վերադառնում էի տուն, քշում էի մեր արուարձանի հիմնական փողոցով։ այն սկսւում ա արդէն ահաւոր՝ հետիոտնի համար կամ շատ նեղ մայթ կայ, կամ երկար ոչ մի մայթ չկայ, եւ ճանապարհի եզրին անմիջապէս պատեր են՝ կամ այլ տների, տարածքների, կամ լանջը պահող։
եթէ անվտանգութիւնն ու յարմարաւէտութիւնը թողնենք, միայն պատեր տեսնելը արդէն ահաւոր տհաճ ա։
յետոյ թեքուեցի արուարձանի հիմնական փողոցից՝ ու ահա, անկապ բուդկա հէնց խաչմերուկին, որի պատճառով հետիոտնը որ առանց այդ էլ մայթ չունի, պիտի դուրս գայ աւելի խորը՝ երթեւեկելի մաս։ յետոյ դրխք՝ ինչ֊որ բետոնէ բաներ, որ հետիոտնը շրջանցելու ա, որ վրայից չթռնի, յեհոյ էլի, յետոյ աղբ, յետոյ անմայթ տարածք։
եւ ես յիշեցի որ տանից դուրս եմ գալիս միայն մեքենայով, գնում տեղ ուր կայ նորմալ, քաղաքային միջավմիջավայր որի վրայ քիչ թէ շատ աշխատել են ու շատ չեն փչացրել։
ու մտածեցի որ պէտք չի յոյս ունենալ որ ցածր խտութեամբ տարածքում որեւէ բան կարուի՝ մայթ, կամ պատերը կը քանդեն։
քաղաքը չի ծախսի փող ցածր խտութեամբ տեղի համար։ առաւել եւս մեր քաղաքը, որ հարուստ չի։ ու դա նորմալ ա։
իսկ եթէ ծախսի, ապա ոչ ես ոչ դուք, սիրելի ընթերցողներ, էնտեղ չենք ապրի։ ու չենք ուզի ապրել։
ու էստեղ միշտ ա էդպէս լինելու, որ ես չուզեմ դուրս գալ եւ քայլել, թէկուզ երբ մինչեւ մօտակայ խանութը հեռու չի։
մի յոյսեր ունեցէք որ մի օր, երբ արդէն ծեր լինէք՝ կը բարեկարգեն։ ոչ՝ երբեք չեն անի։
ու եթէ էսթետիկան, յարմարաւէտութիւնը դարպասից դուրս հետաքրքում ա՝ ապա տները ծախէք գնացէք փոքր բնակարան։ որը տաքացնելու համար, ի դէպ կը ծախսէք տաս անգամ քիչ, եթէ առհասարակ ծախսէք՝հարեւանները տաքացնում են։
#քաղաք
ինչի՞ ա իլիկը արցախի դրօշը կախել։ էս ժամանակներում արդէն մի տեսակ անյարմար ա։
#իլիկ #քաղաք #փողոց
երէկ վարում էի, տեսնեմ մարդ ա կանգնած զեբրայի մօտ, վախեցած տէնց կանգնած ա, նայում ա, ե՞րբ յարմար պահ կը լինի անցնելու։
ես կանգնում եմ, նա հասկանում ա որ իր համար եմ կանգնել, բայց չի ուրախանում, անցնում։ այդ ժամանակ, բնականաբար հետեւիցս ա մեքենայ հասնում ու նեարդայնանում որ կանգնած եմ, իր կարծիքով՝անիմաստ, զի էլ ինչի՞ պիտի կանգնեմ։ ու հետեւաբար սիգնալ ա հալիս՝ հայհոյում ա։
էն, որ զեբրա կայ, ու կարելի ա զգոյշ լինել ահաւոր արագ քշելու փոխարէն արդե՞օք իր մտքով կանցնի։
էս ընթացքում մարդը դուրս ա գալիս մի քանի քայլ անում, զգուշութեամբ նայում ա այլ մեքենաներ գալի՞ս են թէ չէ։ զի ես՝ լաւ, կանգնեցի, բայց արդե՞օք կարող ա համոզուած լինել որ միւսը կը թողնի անցնել։
ըստ էութեան ես իրան լաւ դրութեան մէջ չդրեցի՝ նա աւելի կոմֆորտ կը զգար սպասել, մինչ լրիւ փողոցը դատարկ լինի, ու տենսելով որ մեքենաներ չեն գալիս, «հանգիստ» կանցնէր։
եւ նա, եւ միւս վարորդները լռելեայն ընդունում են որ հետիոտնը առաջնահերթութիւն չի՝ որ իրենք, իրենց մեքենայում հանգիստ վեր ընկածներն են առաջնահերթութիւն։
ու դա էլ ապագայ քաղաքապետարանների գործն ա՝ բոլորի համար կասկած չպէտք ա լինի որ հետիոտնն ա առաջնահերթութիւն, իսկ մեքենայում նստածը կը սպասի։
էլ չեմ ասում որ վերգետնեայ եւ ստորգետնեայ անցումներն են ահաւոր՝ էդ խեղճ տատիկը, ուրեմն չարչարուի իջնի՞, մինչ դու նստած ես ղեկի քո յարմարաւէտ մեքենայո՞ւմ։
դա այնքան ակնյա՛յտ ա։
բայց նախ մեզ պէտք ա կարողանալ պահել մրցակցային քաղաքականութիւն, ընտրութիւնիերի հնարաւորութիւն, յետոյ ձեւաւորել հանրային պահանջ՝ եւ հետիոտների համար լաւ լուծումների եւ առհասարակ՝ լաւ քաղաքի։
ու օրինակ մի օր փողոցները կը նեղանան եւ մենք կունենանք տրամուայ։
եւ դա բոլորին ա լաւ, զի կենտրոնը փող գեներացնում ա՝ որովհետեւ քիչ թէ շատ սարսափելի լուծումները տանելի են, իսկ մասիւը փող չի գեներացնում՝ տանում ա, զի լրիւ ա սարսափելի։ եւ ոչ մէկ չի երազում էնտեղ ապրել, կամ եթէ շատ պէտք չի՝ այնտեղ գնալ։
#երեւան #քաղաք #նախագծում
այնպէս, ինչպէս էսօր ա եղել սարեան փողոցը՝ սրճարանների՝ երթեւեկելի մաս առաջ տուած սեղաններով, այնպէս պէտք ա լինի միշտ։
#երեւան #քաղաք
գրողի ծոցը մեքենաները՝
https://www.youtube.com/watch?v=rSSNlM3Au1A&list=LL&index=2
#քաղաք
էսօրուայ փախած պահը (բառացիօրէն) գալեանից թռնելն էր՝ նէնց անցնել, որ նա չնկատի։
զի նա այնքան նրբանկատ ա ինչն ինչի հետ հագնելու հարցում, իր իսկ խանութի շորերը համադրելու հարցում՝ նէնց վստահ ասում ա՝ չէ սա սրա հետ չի լինի, որ ինձ էսօր տեսնէր՝ կասէր էս հոգով կոլխոզնիկ ա, անյոյս ա։
ես իմ, սպիտակ նայքի, մոխրագոյն տաբատ, վանդակաւոր վերնաշապիկ, կանաչ բաճկոնով նախընտրեցի աչքին չերեւալ։
#երեւան #քաղաք #փախած
ես երեկոյեանից սկսած գործ եմ արել, մենակ էսօր երեքից հինգը քնել եմ, ու էլի եմ գործ արել։
հիմա դուրս ենք եկել, կասկադի մօտ տեսնում եմ որ տեղացի փողոցի շներից մէկը խուզած ա, կոկիկ, պուդելոտ սանրուածքով։
ու յիշում եմ, որ մի քանի շաբաթ առաջ էստոնականով էի անցնում, տեսնեմ էնտեղ տէնց խուզած շուն ա քայլում մայթով։ ահագին ուշադրութիւն դարձրի իրա վրայ՝ պոչիկի ծայրին պոմպոնչիկ, ինքն՝ առիւծի պէս։
ու տէնց էլ չհասկացայ։
հիմա էլ սա՝ ուրեմն, սթրիթ արտի պէս բա՞ն ա։ ո՞վ ա շներին խուզում։ (:
մէկ էլ ասեմ, որ ուրբաթ, շաբաթ, կիրակի, կասկադի «սասունցի դաւիթ» դահլիճում հայկ կարօյի կարապետեանն ա նուագում, վեցից ութը։
դա երեւի չէք ուզում բաց թողնել։
ոնց որ էսքանն էի ուզում կիսել, յիշեմ էլի կը գրեմ։
#երեւան #քաղաք #կասկան #շուն #շունօ
աղբի էդ կանաչ ամանները աթէնքում էլ են երեւում (վիդեօներում), երեւի դրանք միկրօչիպերի պէս են՝ մի երկու ընկերութիւն ա աշխարհում դրանք տպում։
#քաղաք
այսօր հիլթոնում քիս դոնկերսի դասախօսութիւնն էր։
ես չկարողացայ գնալ։ եւ դիտելու եմ իր այլ վիդեօներ եօթիւբում՝
https://www.youtube.com/watch?v=WnyaHoI-tGs
https://www.youtube.com/watch?v=ok8oDqummLg
https://www.youtube.com/watch?v=R5ywFNK6TXw
https://www.youtube.com/watch?v=_rKK63feSDs
#քաղաք #ճարտարապետութիւն #նախագծում #դիզայն #ուրբանիզմ #ուրբանիստիկա #քաղաքաշինութիւն #վերօգտագործում
լամբադա կամրջի մօտ շէնքերից մէկի կտուրին ծածանւում էր այս դրօշը։ երեւի ինչ֊որ ռուսական կազմակերպութեան ա պատկանում շէնքը։ կարծես նախկինում, ութսունականներին, այնտեղ սովէտական զօրամաս էր։
#դրօշ #քաղաք #երեւան
էն օրն էլ գիշերը «սաս» էինք մտել, ես մի պահ էն շարքին մօտեցայ, ուր դրամարկղն ա, յետոյ այլ բան յիշեցի հեռանում էի։ իսկ դրամարկղի մօտ ինչ֊որ մարդ էր կանգնած, որ մտածեց, որ ես, երեւի իրանից վախեցայ, զի ինքն էդպիսի, դէ, տեսք ունէր։
ու նա իրան վատ զգաց, որ ես գնացի, մտածեց իր կողքը ինձ ապահով չեմ զգում, ենթադրում եմ։ ու սկսեց ասել, թէ հա, ստեղ ա, արի, աւարտում եմ։
ու ես մտածեցի, որ ապա նա գիտի որ նա «վախելու» տեսք ունի։
ու դա փոփոխութիւն ա։
#երեւան #քաղաք #անկապ #մարդիկ #մշակոյթ
այս վիդեօյում օրինակ ա բերում, որ ամն֊ի «սփրաւլ»֊ում չես կարող, օրինակ, որոշել որ տանդ առաջին յարկում ինչ֊որ բիզնէս ես բացում։ զի բնակելի զոնայում ա։
ու իսկապէս, նոյնիսկ իմ ահաւոր արուարձանում, երբ հեծանիւ ես քշում, ու լուսանկարում, ու խցիկիդ մարտկոցը նստում ա, մէկ էլ անկապ տան մէջ խանութ ես տեսնում, մտնում էլեմենտ առնում։ կամ «քորներ շոփ»֊ի պէս խանութներ կան։ կամ կարելի ա «վուլկանացում» մտնել, հեծանիւի անիւները փչել։
իսկ ամն֊ում «զոնինգ»֊ի պատճառով այդ ամէնը ոչ լեգալ ա՝ պիտի միայն բնակելի տներ լինէին։
#քաղաք #քաղաքաշինութիւն #ճարտարապետութիւն
նոր մէկը տեսաւ ինձ մեքենայ նստելիս, խօսեցինք, իսկ ես եւս մի անգամ զգացի, ինչքան լաւ եմ ինձ զգում ոչ թանկ, նոյնիսկ էժան, ու տեսքից պայթած մեքենայ ունենալով։
#անկապ #էժան #մեքենայ #քաղաք
մեր արուարձանում կան լիքը կատուներ, ու գրեթէ չկան շներ։ առանց տուն, ազատ, կամ թափառող կենդանիների մասին եմ։
եւ պարզ ա ինչի, մի քանի պատճառով։
արուարձանում կեանքը բարդ ա։ շների համար՝ առաւել եւս բարդ։
խանութներում էլ շատ բան չկայ, արուարձանը աղքատ տեղ ա։ բնական ա, շներին էլ շատ չի հասնում։ կան շատ հարուստ մարդկանց տներ, բայց հիմնականում շատ աղքատ մարդիկ են ապրում։
շների սակաւ քանակի պատճառներից մէկը՝ շները որպէս կանոն աւելի մեծ են, եւ իրենց աւելի շատ էներգիա ա հարկաւոր։ այդքան էներգիայի մնացորդ նման տարածքներում չի լինում։
հարուստների եւ աղքատների տների մէջ կայ ընդհանուր բան՝ պատեր։ բարձր, շների համար անյաղթահարելի պատեր։ կատուները դրանցով քայլում են, շրջում են տարբեր մարդկանց տներով, եւ արուարձանի ամբողջ տարածքը վերահսկում են։ ամէն տեղից ուտելիքի մնացորդ կարող են թռցնել։
շները կարողանում են շրջել միայն փողոցներով, պատերի արանքում։ այնտեղ եւ անվտանգութեան զգացողութիւն չկայ՝ նեղ ա, յաճախ փակուղի ա, մարդիկ էլ էստեղ բռի են, եթէ ինչ՝ թռնել չես կարող, եւ անիմաստ ա այնտեղ երեւալ՝ փողոցում սովորաբար դատարկ ա, եւ ուտելիք չկայ։
այդ պատճառով շները լինում են հիմնականում «գիւղամիջում», ուր կայ կանգառ, ուր կարող ա լինել խանութ, կամ, կախուած գիւղամիջից, կենտրոնից, գուցէ նոյնիսկ սնուելու տեղ։
բնութեան մէջ շների բարեկամները շրջող կենդանիներ են, միշտ շարժուող։ կատուների ազգականները շարժուել չեն սիրում՝ ստիպուած են որսի համար։ այստեղ հակառակն ա՝ կատուները շարժւում են, եւ պէտք ա շարժուեն, իսկ շների համար լաւագոյն ստրատեգիան կենտրոններում լինելն ա, զի այլընտրանք չունեն։
#քաղաք #արուարձան #շուն #կատու #շներ #կատուներ #փողոց #մարդիկ
https://holod.media/2022/03/24/eto-pochti-tak-zhe-kak-poehat-sejchas-vo-lvov/
#թբիլիսի #վրաստան #պատերազմ #զրոյց #քաղաք #ռուսերէն
https://bibliogram.pussthecat.org/p/CbUJJ0Ds8j1/
բա՛, նոյն նախագիծը՝ գերմանիայում։
բայց ճարտարապետն ասում ա՝ երեւում ա՝ շատ աւելի որակով կառուցած, մաքուր։
էս մարդու պրոֆիլը սարքեմ ռսս, բերեմ ծմակուտ։
#շէնք #գերմանիա #երեւան #քաղաք #ճարտարապետութիւն
#էկրանահան #քաղաք #կենսակայուն #կենսակայունութիւն
#քաղաք #փուչիկ #փողոց
kodak tmax3200 ժապաւէնով ա՝
իսկ սա թուանշային ա, թոյլ խցիկով՝ sony xperia xa2֊ի, բայց «ալմալենսի» a better camera յաւելուածով։
հասկանում եմ որ լրիւ իդենտիկ նկարներ չեն, ու չեմ հասկանում, արդե՞օք իսկապէս լոյս չկար, երբ հեռախօսով էի նկարում, ու յետոյ վառուեց։
բայց դա չեմ ուզում ցոյց տալ։ ուզում եմ շեշտել անալոգային հատիկների գեղեցկութիւնը։
#ֆոտո #ֆոտօ #լուսանկարներ #անալոգային #թուանշային #մեքենայ #փողոց #քաղաք
տփղիսի լուսակիրների կարմիրը սրտիկի ձեւով ա։
#թբիլիսի #քաղաք #լուսակիր #դիզայն #սրտիկ
վարլամովի պատճառների հետ համամիտ՝
https://www.youtube.com/post/Ugkx7VnX2swXr3YUoqymYpk9DjWTf2W8fhdg
#քաղաք #ձմեռ #ռուսերէն
ամէն անգամ երբ գրում են առանց պետութիւն լուծուող խնդիրների մասին, ուզում եմ շեշտել, որ կան խնդիրներ որ չեն լուծւում առանց կենտրոնի։
այսօր յիշեցի սեւանը, կամ իրականում շատ բնապահպանական խնդիրները նման են նրանով որ պահանջում են կենտրոնի միջամտութիւն։
պէտք ա լինում արգելել, եւ խիստ հետեւել որ արգելքը կատարուի՝ օրինակ խեցգետիններ այդչափ չբռնեն, որ ջրիմուռ ուտող չլինի։
հիմնականում «շէյրդ ռեսուրս» ֊ների հետ կապուած են լինում այն խնդիրները որ պահանջում են կենտրոնացուած լուծումներ։
ու տտ֊ում էլ, կայ սմարթ փոյնթեր, որ խնդիրների զգալի մասը լուծում ա ինքն իրենով, բայց ոչ բոլոր խնդիրները, զի չի կարողանում վերեւից նայել անտառին ու առանձին ծառեր ա տեսնում, միայն իր օբյեկտին յղողներին ա հաշւում։ ու կայ կենտրոնական աղբի հաւաքիչ (գարբաջ քոլեքթոր), որ շրջանագծային կախուածութիւնները դրսի աչքով կարողանում ա տեսնել եւ ցխել մեծ խմբերով՝ շատ արդիւնաւէտ։
նաեւ, շատ եմ գրել՝ քաղաքում, ուր բոլորն անում են էնպէս, ինչպէս իրենց յարմար ա՝ առանց ժողովրդավարական ձեւով ընտրուած կենտրոնի, նման քաղաքը բոլորն ատում են։ պէտք ա լինում դրսի աչք, եւ երբեմն կիրթ, հմուտ կենտրոնական նախագծում։
եւ ի վերջոյ՝ շատերն են ուզում առանձնատան մէջ ապրել, բայց առանձնատները կենսակայուն չեն՝ եթէ գիւղի տների պէս չեն եւ ունեն քաղաքային յարմարաւէտութիւն, եթէ կան ասֆալտած ճանապարհներ, մայթեր, մայթերին ծառեր, լուսաւորութիւն, կոյուղի, ջրահեռացում, եւ մենթէյն անելու լիքը բան։ նոյնիսկ հովացնելն ու տաքացնելն ա այնքան թանկ, որ եթէ եւ մի առանձին ընտանիք կարողանում ա իրան թոյլ տալ՝ մոլորակի սքէյլում մենք չենք կարող այդչափ co2 մեզ թոյլ տալ։ եւ քաղաքները պէտք ա սահմանեն առանձնատների համար փոքր տարածքներ, զի քաղաքի բիւջէն նման քիչ խտութեամբ թաղամասերը քամում են։
այլ օրինակ՝ եթէ մի մարդ պահում ա երեք կով՝ օկ ա, եթէ երկու մարդ՝ օկ ա, բայց երբ կովերը շատանում են՝ բնութիւնը վարի են տալիս, եւ դա էլ իրար հետ պայմանաւորուելով դժուար լուծուող խնդիր ա զի կով պահողների շահերից չի բխում դրա լուծումը՝ բխում ա լրիւ այլ եւ գուցէ հեռու ապրող մարդկանց շահերից, զի բնութիւնն իրենցն էլ ա։
#ապակենտրոնացում #կենտրոնացում #նախագծում #բնապահպանութիւն #քաղաք
էս շատ լաւ ալիք ա՝
https://www.youtube.com/c/NotJustBikes/videos
#քաղաք #քաղաքաշինութիւն #դիզայն #նախագծում
մաքս բանդ (max band)։
հետաքրքիր ա, հեղինակը լիտուացի ա, ու դժուար թէ որեւէ կապ ա ունեցել հայաստանի հետ։
մինչդեռ ես տեսնում եմ եռագոյնը, եւ ոնց որ օպերան լինի հետեւում։ (:
էհ։
#մաքս_բանդ #փողոց #քաղաք #երեւան #օպերա #արուեստ
եւ մի հոսք էլ՝
աղբիւր՝
https://pixelfed.social/rberlim
կէտ՝
https://կէտ.հայ/p/f4f0c449-1fcd-4ce3-b3a1-d20c9287d719/
չոլ՝
https://թ.չոլ.հայ/web/accounts/106767313873185049
թութ՝
https://թութ.հայ/web/accounts/69618
նա այլ հաշիւ էլ ունի՝ https://noc.social/users/rberlim
ապրում ա բրազիլիա քաղաքում, ու բրազիլիա քաղաքի պատմութեան եւ ճարտարապետութեան հետաքրքիր լուսանկարներ կան իր հոսքում։
#ճարտարապետութիւն #բրազիլիա #քաղաք #պատմութիւն #ֆոտո
հաւէս հոսք մադրիդի (եւ ոչ միայն) նկարներով՝
սկզբնաղբիւր՝ https://pixelfed.social/alfayate
կէտում՝ https://կէտ.հայ/p/b7f90c5c-5882-4a31-99cc-335e758c896c/
թթում՝ https://թութ.հայ/web/accounts/105958
չոլում՝ https://թ.չոլ.հայ/web/accounts/107200338264987030
#մադրիդ #քաղաք #գրաֆիտի #գրաֆֆիտի #լուսանկարներ #փողոց
այսօր մտել ենք սոնայի ծնողների մօտ, իսկ էնտեղ հեռուստացոյցով գիւմրու աւագանու նախընտրական դեբատներն էին։
ես զգացի ինձ ոնց որ տարանտինօյի հերոսը, որ մտնում ա կինոթատրոն ֆիլմի կէսից, էնտեղ կռիւ են անում, բայց չգիտի ո՞ւմ մասին անհանգստանայ, գիտի որ կայ լաւն ու վատը՝ եւ հարցնում ա մօտակայքում նստածին՝ ո՞վ ա լաւը։
տէնց, ուզում էի հարցնել՝ ո՞վ ա լաւը։
զի ինձ համար էսօր ակնյայտ ա՝ կայ լաւը ու վատն իր սփոյլերներով։
ու տէնց, էնտեղ կար մէկը, որ «թասիբով կուսակցութիւնների դաշինք» էր ներկայացնում։
շատ բնութագրող տեսք ունէր։
#թասիբ #ժողովրդավարութիւն #քաղաքականութիւն #ընտրութիւններ #գիւմրի #աւագանի #քաղաք
յ․ գ․ պէտք ա նշել, քպ֊ի ներկայացուցչին էլ անմիջապէս ճանաչեցի՝ դէմքին գրած էր որ քպ֊ից ա։
իսկ կոմունիստների ներկայացուցիչը նոյնիսկ «դեկրետ» բառն օգտագործեց՝ իրենից էլ էր ակնյայտ ով ա ու ինչ բեքգրաունդից։ (:
էսպէս, բոլորը տարբեր, եւ բոլորից ակնյայտ իրենք ով են։ #մարդիկ
յ․ յ․ գ․ էսօր կարծիք ա հնչել, որ «քանի որ բաղրամեանի այգին այլեւս փակ ա՝ ժողովրդավարութիւնը վերջացաւ», եւ դա իհարկէ մարդու կողմից էր, ով ժողովրդավարութեանը չի հաւատում, եւ փնտրում եւ գտնում ա այն ինչ յարմար ա։
սա՝ նախընտրական դեբատները՝ ժողովրդավարութեան ու յեղափոխութեան նուաճումն են։
մեր բոլորի նուաճումներից ա։ ու էդքան անկապ ա երբ ինքդ քո նուաճումը չես գնահատում ու չես նկատում։
#դրա_համար_ենք_յեղափոխութիւն_արել
էսօր հետաքրքիր ֆիլմի ցուցադրութիւն էր՝ ճարտարապետ գուրգէն մուշեղեանի մասին։
հիմա ընդամէնը երկու բան պատմեմ՝ մէկն այն ա որ նա երեխայ լինելով՝ գիւմրու խոնավ նկուղում ստիպուած եղաւ ապրել որոշ ժամանակ, եւ «րեւմատիզմ» ձեռք բերեց՝ չէր կարողանում շարժուել։
իրան տեղափոխեցին գիւղ բարեկամների մօտ, ուր ամէն օր մարմնին քսում էին նաւթ, ու տեղաւորում թոնիրի մէջ, պահում երկու ժամ։ շատ լաւ ա որ կենդանի ա մնացել։ ասում ա՝ երկու ամիս անց սկսեցի շարժուել։
ինձ թւում ա, երեւի պարզապէս էդ խոնաւութիւնից հեռու մնար երկու ամիս՝ կը սկսէր շարժուել։
յետոյ վերադառնում ա գիւմրի ու ընկնում ա ջրցան մեքենայի տակ՝ մարմնի ձախ մասն աւիրւում ա, բուժւում ա։
սպորտ սիրող էր, բայց այլեւս ոնց որ չէր կարողանում պարապել, ու ինչ֊որ մէկը խորհուրդ տուեց, որ գնայ սուսերամարտի՝ էնտեղ մարմնի ձախ մասն էդքան էլ պէտք չի։ բժշկական քննութեան միշտ իր ընկերներն էին մտնում իր փոխարէն, թէ չէ չէին ընդունի, կամ թողնի մրցոյթներին։ ու էդպէս նա մի յետոյ դարձաւ հայաստանի չեմպիոն։
շատ լաւ գործեր արել ա, ու այդ մասին ֆիլմում կան հաւէս պատմութիւններ։ օրինակ՝ ինչից էր, պարզւում ա, ոգեշնչուած համալիրի պտտուող պատը։ կամ փախած պատմութիւն ա այն մասին, ինչպէս էին հանրապետութեան ղեկավարութեանը համոզում, որ համալիրը հէնց այդտեղ կառուցեն՝ դիտարկւում էր կասկադի տեղն ու սիրահարների այգին։ գիտէին չափսերը, փուչիկներ են օդ բարձրացրել այնպէս, որ մօտաւորապէս շէնքի նախադիտումն երեւայ, ու քաղաքական ղեկավարութիւնը կարողացաւ քաղաի տարբեր դիրքերից դիտել ու համոզուել որ հաւէս ա նայւում։
աւաղ այդ փուչիկներով լուսանկար ֆիլմում չկար՝ գուցէ չկայ այդ լուսանկարը։
շատ լաւ գործեր արել ա, բայց իր վերջին գործերից մէկն ա, պարզուեց, գետառի փոխարէն անցնող ճանապարհը, որը ես չեմ սիրում։ ասում էր, որ քաղաքում պէտք են շրջանցող ճանապարհներ, ու հպարտանում էր այդ լուծմամբ։ իսկ ես կարծում եմ որ չէր կարելի զոհաբերել գետը եւ քաղաքային միջավայրը դրա շուրջ՝ ես այդ գետի կողքով գրեթէ ամէն օր զբօսնել եմ, այնտեղ կար հաւէս կամուրջիկ, որ կապում էր այգու երկու մասերն իրար հետ, այդ կամրջի վրայ լինում էր կանգնել, նայել գետի վրայ՝ դա շատ հաւէս քաղաքային միջավայր էր, որը կարող էին շատ հետիոտներ վայելել՝ օղակաձեւ զբօսայգու կարեւոր մաս էր։
էսօր այդ օղակաձեւը կտրուած ա, իրանով չես զբօսնի ինչպէս առաջ, իսկ էդ տեղում պիտի «գետինը մտնես»՝ իջնես անկապ ստորգետնեայ անցումներ, գտնես դրանց տեղերը, կռահես որտեղից ես դուրս գալու, ու դա արդէն բնաւ հաճելի զբօսանքի նման չի, եւ լաւ քաղաքային միջավայրի մասին չի։
ու տէնց։
#քաղաքաշինութիւն #կինօ #կինո #ֆիլմ #գուրգէն_մուշեղեան #ճարտարապետութիւն #ճարտարապետ #քաղաքային_միջավայր #քաղաք
հայկօն դեռ տասնհինգ տարի առաջ ուրբանիստիկայի հարցերով էր՝
https://youtu.be/hg5Lvw-Lv_8?t=410
(:
յղում @{https://xn–69aa8bzb.xn–y9a3aq/@spectrum}ից։ (:
#գարաժ #աւտոտնակ #քաղաք #հայկօ #մարութեան
ես շրջում էի մեր արուարձանով, ու մտածում որ այնուամենայնիւ՝ սա քաղաք ա։
քաղաք ա՝ զի տարբեր մարդիկ կան, ու զի օրինակ ես եմ այդտեղ ապրում։
շատ ա խօսւում էն մասին, որ քաղաքն այն տեղն ա, ուր տարբեր մարդիկ հաւաքւում են իրար գլխի, ու ստիպուած են, սովորում են իրար հանդուրժել եւ ընդունել։
ու ես մտածեցի՝ բայց չէ՞ որ քաղաքը նաեւ ստեղծում ա այդ զանազանութիւնը։
այդ զանազանութիւնը գուցէ եւ հանդուրժուէր գիւղում, բայց գիւղը այն ունակ չի գեներացնել։
կարծես իլֆ ու պետրովի «միյարկանի ամերիկայից» են ինձ յիշուած խօսքերը՝ «նիւ եօրքն էն քաղաքն ա, ուր մարդիկ դառնում են նրանք ով կան»։
(դա ի դէպ շատ տպաւորեց նաեւ իմ թերափեւտին։
ես իրան դա պատմել եմ հետեւեալ կոնտեքստում, որ նման բան էի ասում ընկերուհուս (ընկերուհո՞ւս)՝ ասում էի նիւ եօրքի պէս ես, ես աւելի ես եմ դառնում քեզ հետ։
թերափեւտս ասաց՝ հրաշալի կոմպլիմենտ ա։)
ու ինձ թւում ա, «whatever works» ֆիլմի ամենահաւէս ուղերձը կրկին նիւ եօրքի մասին ա՝ երբ այդ աղջկայ կոնսերուատիւ ծնողները, որ ապրում են ինչ֊որ հեռու եւ փոքր աւանում, երբ գալիս են նիւ եօրք՝ լրիւ փոխւում են՝ հայրը ջոկում ա որ գէյ ա, իսկ մայրը սկսում ա ապրել երկու տղամարդու հետ։
հա, վերադառնալով կրկնեմ՝ երեւի թէ քաղաքը ոչ միայն այն տեղն ա ուր տարբեր մարդիկ հանդուրժւում են, այլ եւ այն տեղն ա, ուր դրանք ստեղծւում են։
նոյն մարդիկ գիւղում, ըստ երեւոյթին որպէս կանոն չունեն կոնտեքստ, չունեն հնարաւորութիւն, չունեն կեցութիւն որը թոյլ կը տար իրենց ձգտումները շատ արտայայտուեն։
#քաղաք #գիւղ #նիւ_եօրք #հանդուրժողականութիւն #բազմազանութիւն #հոգեբանութիւն
թուանշային մինիմալիզմը պատասխան ա կորպորատիւ տեքին։ կորպորատիւ ծրագրակազմն այնքան ա հսկայացել, որ մենք չենք կարող մրցել եւ ստեղծել նմանատիպ այլընտրանքային ծրագրակազմեր։
մտքին եկող առաջին օրինակը՝ մենք չենք կարող ստեղծել մրցունակ վեբ շարժիչ։ իսկ վեբը աճել եւ ճարպերով ա լցուել մասնաւորապէս ինտերնետ գիգանտների շնորհիւ՝ իրենք են առաջարկել եւ անց կացրել իրենց իսկ պէտք եկած ստանդարտներ՝ w3c կոմիտէում։
այսօր մենք մնացել ենք խոշոր խաղացողների վեբ շարժիչների յոյսին։ նոր նախաձեռնութիւն՝ ոչ միայն ազատ, այլ եւ սեփականատիրական՝ դժուար թէ հնարաւոր ա՝ շատ թանկ ա։ արդէն այնքան կոդ ա գրուած, որ այդքանը կրկին գրելն իրատեսական չի։
սա միայն դիտարկիչներին չի վերաբերում։ կան բազմաթիւ տեքնոլոգիաներ, որ առաջ են տարւում թէ որպէս սեփականատիրական, թէ որպէս ազատ, բայց կորպորացիա(ներ)ի կողմից են կառավարւում։
ուզելով բարդ եւ չաղ ծրագրակազմ մենք նպաստում ենք մենաշնորհների ստեղծմանը։
հրաժարուելով ֆիչըրներից եւ ընտրելով մինիմալիզմը՝ ստեղծում ենք մրցունակ տիրոյթ, ազատւում ենք մենաշնորհներից։
հսկայ նախագծերը մեզ նաեւ հետ են պահում իննովացիաներից։ զի քանի որ «այսքանը կրկին գրել չի լինի», մենք կը մնանք իւնիքսում, եւ ոչ աւելի առաջադէմ օպերացիոն համակարգում՝ ինֆերնօյի կամ ա2֊ի պէս, եւ մենք կը մնանք c++֊ով, չկարողանալով անցնել առաջ, եւ ազատուել այդ, իր կեանքն ապրած դինոզաւրից։
ազատ հանրութեան մի մասը դա զգում ա, ու փորձում ա նախագծել պարզ ստանդարտներ եւ պարզ հաղորդակարգեր։
դրա ցայտուն օրինակն ա ջեմինին։ ջեմինին պարզ ա բայ դիզայն եւ նախագծուած ա այնպէս, որ մարդը կարողանայ գոնէ մի շաբաթում գրել սերուեր կամ դիտարկիչ։ որ մարդը կարողանայ մի երկու երեկոյ նստելով, հասկանալ կոդը։
ու այստեղ ես գալիս եմ թուանշային մինիմալիզմի մի մետաֆորայի՝ մինիմալիստական տեքնոլոգիաներով օգտուելը նման ա մարդու չափսին համահունչ քաղաքում ապրելուն։ քաղաքում, ուր երեք֊հինգ յարկանի խիտ դրուած շէնքեր են, եւ ամէն վայր հասանելի ա ոտքով։
ի տարբերութիւն՝ մեծ տարածութիւններով բնակավայրում ունես կախուածութիւն՝ ստիպուած ես տեղափոխուել մեքենայի օգնութեամբ։ խոշոր բիզնէսը, ի դէպ նպաստեց այդ կախուածութեան ստեղծմանը՝ մեքենայ արտադրող կորպորացիաները ժամանակին ձեռք են բերել ամն քաղաքների տրամուայ աշխատեցնող ընկերութիւնները, եւ փակել դրանք։
մեծ տարածութիւնները, նաեւ բարդ ա պահել՝ ճիշտ այնպէս ինչպէս բարդ ա իրականացնել չաղ հաղորդակարգը, ծրագրաւորման լեզուն, գրադարանը, ֆիչերներով լի ծրագիրը։
մարդու չափսին համահունչ չեն նաեւ բարձրայարկերը։ բացի նրանից որ բարձր են, ստեղծում են տարածութիւն՝ բարձրայարկ շէնքերի միջեւ պէտք ա լինի բաւական տեղ՝ եթէ չես ուզում բոլորն ապրեն առանց արեւ, եւ այդ շէնքերի միջեւ ընկած տարածութիւնը, ինչպէս եւ այդ շէնքերը պահելը՝ թանկ ա եւ բարդ։
պարզ տեքնոլոգիաները նաեւ սիրուն են։ զի ստիպուած ես ազատուել նրանից, ինչ շատ պէտք չի, եւ պահել էականը։ դրա համար պէտք ա նաեւ հասկանալ եւ առանձնացնել այդ էականը։
այստեղ մենք կրկին գալիս ենք մոդուլար դիզայնի՝ կամ «մի ծրագիր անում ա մի բան», կամ պէտք եկած պահին բեռնուող մոդուլներ։
անպէտքից հրաժարուելն ու էականը գտնելու հմտութիւնը անհրաժեշտ ա լինում եւ արուեստում, եւ ճարտարապետութեան մէջ, եւ ցանկացած նախագծում։
եթէ չկայ ֆիչըրներ առաջարկող եւ աւելացնող ընկերութեան հետ մրցելու կարիք՝ կարելի ա գրել սիրուն նախագծեր։ մնում ա մարդիկ զգան այդ գեղեցկութիւնը։
զի եթէ մարդիկ ուզեն ամէն «ֆիչըր» որ առաջարկում ա կորպորատիւ ծրագրակազմը՝ մենք ընկնելու ենք ֆիչըրների սպառազինութեան մրցավազքի մէջ, որում, դժուար թէ յաղթենք։
ինձ թւում ա, պէտք ա ընդունել մինիմալիզմը, եւ ընտրել այն։
դա նշանակում ա՝ բարձրացնել համակարգչային գրագիտութիւնը։ գրագիտութեան պակասն ա որ թոյլ ա տալիս կորպորացիաներին հրապուրել եւ կախուածութեան մէջ պահել մարդկանց։ գրագիտութիւնը թոյլ կը տար օգտուել ազատ այլընտրանքներից եւ ստեղծել ազատ այլընտրանքներ։ ազատ՝ երբ տեքնոլոգիան ենթարկւում ա քեզ, ոչ թէ ուրիշին։ ազատութիւնն ու գրագիտութիւնը կողք կողքի են քայլում։
#մինիմալիզմ #ազատութիւն #ծրագրակազմ #ազատ_ծա #ազատ_ծրագրակազմ #սեփականատիրական_ծրագրակազմ #ֆիչըրացաւ #սպառազինութեան_մրցավազք #մրցավազք #մարդիկ #նախագծում #գեղեցկութիւն #պարզութիւն #դիզայն #համացանց #քաղաք #գրագիտութիւն
էն օրը զաթարի (the զաթարի) կողքով անցնելիս՝ տեսնեմ մէջը լիքը զանազան մարդիկ, իսկ կողքով ինչ֊որ հաւէս խումբ ա անցնում։
ու մտածեցի՝ արտասանեցի՝ «երեւանը երբէք այդքան լաւը չէր եղել»։
այդքանը «լաւը» — զի այդքան բազմազան եւ ազատ։
երբէք՝ զի երբէք նախկինում, ես այն գիտեմ ութսունականներից, իսկ մինչ էդ պատկերացնում եմ։
յետոյ երկուսին ճանաչեցի՝ դաշնեզերքում հաշիւ ունեն։ մէկի հետ բարեւեցինք, միւսը չնկատեց՝ ականջակալներով պարում էր։ (:
#երեւան #փողոց #փոփոխութիւն #ազատութիւն #քաղաք
էս մարդը՝
https://pixelfed.social/rberlim
կամ կէտում՝ https://կէտ.հայ/p/f4f0c449-1fcd-4ce3-b3a1-d20c9287d719/
ահռելի քանակի բրազիլիա քաղաքի լուսանկարներ ա տարածել։
#բրազիլիա #քաղաք #ճարտարապետութիւն #պատմութիւն #քաղաքաշինութիւն #ֆոտո #ֆոտօ #լուսանկարներ
#կատու #տոկիո #տոկիօ #քաղաք #փողոց
#գիւմրի #գրաֆիտի #տեղեկութիւն #գիտելիք #քաղաք #փողոց
սարեանով զոյգ էր անցնում, տղամարդն արդարանում էր՝
— ում ասելու էին, նրան ընտրելու էի։ իմ հացն ու ջուրը էդ տղուց ա։
լաւ նշան չի։
#ընտրութիւններ #armvote21 #ընտրակեղծիք #քաղաքականութիւն #զրոյց #փողոց #քաղաք
#լուսանկարներ #ֆոտո #ֆոտօ #հոնգ-կոնգ #հոնգ_կոնգ #հոնկոնգ #քաղաք #փողոց #ժապաւէն
գիւղի ու քաղաքի վերաբերեալ, մտածում եմ նաեւ, որ գուցէ հայաստանի խնդիրն ա որ ամէն նոր սերունդի մեծ մասը գիւղերից ա։ զի գիւղում մեծացածի համար աւելի հաւանական ա աւելի հետադէմ լինել՝ նա քաղաքի բազմազանութեանը սովոր չի, ու իրան դա կարող ա կոմֆորտ չլինի։
ու հետեւաբար իր քաղաքական հայեացքներն են հակուելու դէպի ռեակցիա, դէպի հետադիմութիւն։
չգիտեմ, ինչպէս ա այլ երկրներում, բայց երեւի այնտեղ ուր հիմնական բնակչութիւնը քաղաքային ա, այդպիսի խնդիրներ չեն լինում։ կամ գուցէ մարդիկ աւելի ադապտացուող են, քան ես սպասում եմ։
#գիւղ #քաղաք #երեւան #հայաստան #քաղաքականութիւն
երէկ հեծանիւ էինք քշում ու ես յիշում էի «triumph of the city»֊ն, ու էդուարդ գլաեսերի ասածը որ նոյնիսկ ետնախորշերի, արուարձանների մարդիկ արդէն արտօնեալ են, զի փաստացի քաղաքացի են, քաղաքի հնարաւորութիւններից կարող են օգտուել։
ու չնայած միջավայրը մեր շուրջ լրիւ գիւղական էր թւում, բայց չէր՝ կոկիկ ասֆուալտած էր, եւ հաւեր ու կովեր չէին զբօսնում, եւ տէր ունեցող շները աղբից բան չէին փնտրում, այլ հակառակը՝ երկրորդ յարկի պատշգամբից հաչում էին՝ ուր դժուար թէ շղթայի վրայ լինեն։ շատ երիտասարդ աղջիկներ կային որ բաւական ազատ, հաւէս ոճի էին հագնուած՝ մի բան որ տաս տարի առաջ երեւանի կենտրոնում էր քիչ պատահում։ ու նոյնիսկ էն չաղ կինը որ նստած ա «մթերքի» մօտ, քաղաքի մարդու պէս ա հագնուած, գիւղի մարդու պէս չի հագնուած։
էստեղ կան շատ հարուստ տներ ու մարդիկ, ու շատ աղքատ, կիսափլուած տներ ու մարդիկ։ կան երեխաներ որ չունեն սպորտային կօշիկի պէս բան ու «մատով» հողաթափերով են գնդակ տշում։
ինձ երբեմն շատ տագնապեցնում ա նման վայրերում ապրող կանանց վիճակը՝ թւում ա թէ իրենք շատ աւելի քիչ հնարաւորութիւններ ունեն, քան քաղաքում կունենային, որ մեկուսացուած են, որ եթէ սէնց բարձր պատերի հետեւում են ապրում, ու ամբողջ կենցաղն իրենց վրայ ա, չգիտես էլ, ոնց են ապրում, ու արդե՞օք բռնութիւն շատ կայ այդ պատերի հետեւում։
քաղաքում բռնութեանը նպաստաւոր պայմաններ չեն՝ ամէն կռիւ հարեւանները լսում են։ ճիշտ ա, ռուսաստանում վերջերս տէնց մի երկու ժամ մի աղջիկ էին սպանում, հարեւանները ոստիկաններին էին կանչում, ոստիկանները չէին գալիս, վերջը հարեւանները դուռը կոտրեցին, բայց ուշ էր՝ աղջիկը մահացել էր։
բայց գիւղի մեկուսացուած լինելն ինձ միշտ աւելի ա տագնապեցնում, թւում ա որ էնպիսի տարածք ա որ ով ուզի ինչ կուզի կանի։
մինչդեռ էդ տարածքով զբօսնելիս, ու տագնապած հայեացքներ մեր խցիկների վրայ նկատելիս ես հասկանում եմ որ մենք ենք ստեղ ամենասարսափելի մարդիկ՝ կարող ենք նկարել ինչ֊որ բան։
ու եթէ զգում են որ տեղացի ենք՝ տագնապում են։ իսկ եթէ մտածում են որ արտասահմանցի ենք՝ չէ։ զի արտասահմանցին վատ, չար մտադրւթիւն չի ունենայ, չի տանի մատնի իրենց ապօրինի կառուցած ինչ֊որ մի բանը, ինքը «դեբիլ֊դեբիլ» կը հիանայ, կանցնի, ու իրան պէտք ա նաեւ եկեղեցիների տեղը ցոյց տալ։
բայց ամէն դէպքում, ես տեսնում եմ կանգառ գնացող եկող մարդկանց, երեխաներին ման տուող մարդկանց, հեծանիւ քշող երեխաներին, ու ցեղական շներին, ում փորձում են լաւ նայել, ու հասկանում եմ որ սա գիւղ չի, ու էս մարդիկ, նոյնիսկ ամենաաղքատները, շատ աւելի արտօնեալ են որ քաղաքին մօտ են, որ քաղաքում են, որ քաղաքացի են։
ճիշտ ա, միշտ յիշեցնում եմ ինձ որ սա երեւանի մասն ա ուր հհկ֊ն ամենաշատ ձայներն էր հաւաքում, ու նոյնիսկ յեղափոխութիւնից յետոյ յաղթել ա։ ու հիմա էլ «հայաստան» դաշինքի ստիկերով մեքենայ տեսայ։ ու երեւի դա էլ ա աղքատութիւնից կամ խեղճ լինելուց։ էս մարդկանց վրայ աւելի հեշտ ա ազդել, բռնանալ, կամ իրենք աւելի անյոյս են, ու երկարաժամկէտ չեն կարողանում մտածել։
#երեւան #արուարձան #քաղաք #գիւղ #մարդիկ #քաղաքականութիւն
ուրեմն մեր կողմերում մի հատ վատ խաչմերուկ կայ։ ինչի՞ մի հատ։ ու ինչի՞ մեր կողմերում՝ ամէն տեղ լիքը վատ խաչմերուկներ են։ աշխարհն ա լի վատ խաչմերուկներով։ այս մոլորակն ա նոյնիսկ կարելի բնութագրել՝ վատ խաչմերուկների մոլորակ։
ինչեւէ, անցնում եմ էդ վատ խաչմերուկով, տէնց բոլորը ամէն կողմից քշում են, հազիւ ես անցնում։ մէկ էլ տեսնեմ՝ մի տաս տարեկան (գուցէ փոքր, գուցէ ե՞օթ) աղջիկ ա կանգնած, ու «մայթից» հեռու։ զի մայթ չկայ, կայ խանութ, ու դրա մօտ կայանած մեքենաներ, ու ինքը էդ մեքենաների դիմացից տէնց լուրջ դէմքով կանգնած ա։
ու տեսնեմ, մէկ էլ նշան ա անում, ասում ա՝ վազի, ու ձեռքը ձգում ա, իսկ էն միւս կողմից մի այլ, աւելի փոքր աղջիկ վազելով գալիս ա, ձեռքը բռնում, ու տէնց հեռանում են։
ու ես հասկացայ որ սպասում էր հարմար պահ լինի, ինչ֊որ կարճ դադար մեքենաների հոսքի մէջ, որ նշան տայ միւսին։
ու ես ապշեցի, ինչքան վաղ մի մարդ կարող ա այլ մարդու կեանքի համար պատասխանատւութիւն կրել։
#խաչմերուկ #քաղաք #ետնախորշեր #երեւան #պատասխանատւութիւն #պատասխանատուութիւն #փողոց #մանկութիւն
պատմեմ ձեզ մեր արուարձանային կեանքից։
ունենք մենք թթի ծառ։ դէ ո՞նց ունենք՝ նա իր համար աճում ա, մենք էլ չենք խանգարում։ ու մերը ուշ ա թութ տալիս, բոլորինն արդէն վերջանում ա, իսկ մերը նոր ա սկսել։
ու թութը թափւում ա ամէնուր, քայլել չի լինում՝ կպնում ա կօշիկներին։
առհասարակ, թութն ինձ համար գրեթէ անյաղթահարելի խոչընդոտ ա։ մի անգամ մեր կողմերում զբօսնում էինք, էն քիչ փողոցներից էր որ մայթ ունի, ու մայթի վրայ պարբերաբար հանդիպում էին թթով լի հատուածներ։ մի քանիսը անցայ, ու մէկ էլ տեսայ յաջորդն, ասացի՝ սա չենք կարող անցնել՝ գնացինք հետ։
ինչեւէ, վերադառնամ մեր թթին։
մի անգամ աւլում ես՝ մի ժամից աւելի շատ ա։
այդ պատճառով բակում աւել ունենք՝ որ մտնես, բացես քեզ մարդասիրական միջանցք ու անցնես տուն։
բայց ինքը տան դրսից էլ ա թափւում, ու մեքենայից բակ հասնելն էլ ա բարդ։ ես մտածում եմ մեքենայի մէջ ծալուող աւել պահելու մասին։ ցանկալի ա սմարտ աւել։ կամ էն իժեւսկի ռոբոտներից լինէր, միշտ հաւաքէր թութը։
ու տէնց։
#թութ բառացիօրէն #ռոբոտ #աւել #արուարձան #երեւան #քաղաք #առօրեայ
առաջին նկարներ Mamiya RB67֊ի ինստաքս բեքով։ չէի հասկանում ինչու են նկարները լոյս տեսնում՝
յետոյ ջոկեցի որ իզուր չի որ բեք պատրաստող մարդը երկու դարք սլայդ ա ուղարկել, մէկը՝ երկար՝ բեքը հանելու համար, իսկ մէկը կարճ՝ որ ձախից լոյսի ներհոսք չլինի։
ինստաքս նկարները աւելի սառն են երեկոյեան՝
սակայն ջերմացնող 80A զտիչն օգնում ա՝
հիմա փողոցում եմ նստած, ու ինչ ասես մարդ չանցաւ իմ կողքով՝ շատ զանազան ա դարձել երեւանը։
եթէ ես իննսունականներին, կամ զրօյականների սկզբին սէնց տեղ ընկնէի, կը սիրահարուէի, կասէի՝ էս ինչ վերջ քաղաք ա։
ես համ համակարգիչներն եմ միշտ համեմատում իմ իմացած 8բիթ ու առանց գրաֆիկա կարգիչների, ու հիանում, ու հիմա երեւանով եմ հիանում։
#երեւան #փողոց #քաղաք
լուսօյի գրառումը տեսայ, յիշեցի որ երէկ վարլամովի վիդեօն էի նայում ալբանիայի, աւելի ճիշտ՝ իրենց դիկտատորի մասին։
ու նա ցոյց տուեց դամբարանը, որ էդպէս էլ չօգտագործեցին որպէս դամբարան, ու տէնց լքուած տարածք էր, եւ պատմեց, որ MVRDV֊ն ա հիմա նախագիծ անում, դէ տեսաւ անյտեղ որ գործ են անում, ու պաստառների վրայ գրուած ա։
իսկ ինչ նա չգիտէր, որ թումօյի շէնք ա կառուցում MVRDV֊ն։
իսկ սա՝ հէնց mvrdv֊ի կայքում տեղեկատւութիւն։
#mvrdv #թումո #թումօ #վարլամով #ճարտարապետութիւն #պատմութիւն #շէնք #քաղաք #դիկտատուրա #սովետ #սովէտ #ալբանիա #տիրանա #դիկտատուրա #դամբարան #վերօգտագործում
բանալ, բայց ճշմարտութիւններ քաղաքների մասին՝ https://www.youtube.com/watch?v=Hy4QjmKzF1c
#քաղաք #քաղաքաշինութիւն #ճարտարապետութիւն #մարդիկ #միջավայր
շաբաթ օրը լապշինին եմ տեսել ոնց որ։ կասկադի մօտ զբօսնում էր, իսկ իր կողքին ինչ֊որ մարդ էր, որ հայերէն ինչ֊որ բան էր բացատրում։ ու կամ ես եմ սխալուել, կամ լապշինը հայերէն ա մի քիչ հասկանում, կամ էդ մարդը անկապ նստել էր ականջին։ (:
#չգիտեմ #քաղաք
#քանաքէռ #երեւան #քաղաք #դրօշ #ցայթաղբիւր #պուլպուլակ #ետնախորշեր
սարեանից նայում էինք այգու կողքի կարէն դեմիրճեանի փողոցին՝ միակ թողած շէնքը սովէտի շրջանի ա։ ու յետոյ արդէն պրոսպեկտի կողմերն ա սովետական բարձրայարկ։ մնացածը փոխարինուել են նորակառոյցներով։ երեւի մտածել են՝ դէ սրանք պատմական նշանակութիւն չունեն՝ կարելի ա թողնել։
#երեւան #ճարտարապետութիւն #քաղաք
էս շունիկը պառկել էր, գլուխը դրել էր կրծած ոսկորի վրայ՝
#շունիկ #շունօ #առօրեայ #ձմեռ #ձիւն #երեւան #քաղաք #փողոց #նկար #########
բայց իհարկէ չի կարելի թերագնահատել սիգմայի հարեւանութեամբ կախիչների վրայ չորացող անդրավարտիկները՝
#սիգմա #ճարտարապետութիւն #սրճարան #ֆոտո #ֆոտօ #բակ #փողոց #քաղաք
փափազեանի վրայի «aleppo optics»֊ը՝ ահաւոր վերջ տեղ ա։
ապշելու մարդ ա, շատ կամեցող, շատ լաւ, շատ որակով աշխատող, շատ ա ջանում յաճախորդին յարմար լինի, յանկարծ թանկ չլինի, ապշելո՛ւ մարդ ա։
գտայ որ ունի իսնագրամի ու ֆէյսբուքի էջեր։
#զնին #փափազեան #երեւան #հալէպ-օպտիկս #քաղաք
նայում եմ երեւանի կենտրոնական փողոցներին՝ բացառապէս թանկ խանութների վիտրինաներ են, ու մտածում՝ ո՞նց այդպէս եղաւ, ու արդե՞օք անխուսափելի էր, ու արդե՞օք նորմալ ա որ կենտրոնը լինի մոլլ։
յիշեցի որ թիֆլիսում էլ նոյն անցումը եղաւ՝ նախկինում ապխազիի փողոցում կային «ռեմոնտ ծելեվիզըրըվ», ու հին սովետական հեռուստացոյցներ էին նորոգում, իսկ յետոյ կրկին՝ մէկը միւսի հետեւից փոքր խանութներն ու արհեստանոցները փոխարինուեցին թանկ բրենդային խանութներով ու գլամուր սնուելիքի վայրերով։ ու իրենք վիտրինա դառնալու մէջ մեզնից հետ էին սկզբից։ ու այդպէս էլ լրիւ վիտրինա չդարձան։
իսկ երեւանում ինձ հէնց դա էր նեղում՝ կենտրոնը շատ արհեստական ա՝ կենդանի չի։ ու մտածում էի՝ ո՞նց ա այլ տեղերում՝ երեւի թէ ոչ մեզ պէս, երեւի թէ նկատելի ա փոքր բիզնեսը, էն տեղերը, որ հեշտ չեն ապրում, ցանց չեն, ջանում են։
ճիշտ ա՝ երեւանում էլ էդպիսի տեղերն ինձ չէին գրաւում՝ մշակութային շերտի պատճառով՝ ես յատուկ գնում էի աբովեանի վրայի փոքր մթերային խանութը, որի տեղում հիմա շորերի խանութ ա՝ ու էնտեղ ծխում էին, ու բնաւ չէին ժպտում, որ ես փոխարէնը չծխած նոր սուպերմարկէտ մտնեմ՝ իրենց մօտ եմ եկել։
կամ ի՞նչ սնուելու տեղ պիտի լինէր, որ ես ուզէի մտնել։ այնպէս որ մեզ մօտ էդ միջինը չկար, երկու ահաւորութիւններն էին, կամ՝ շատ քեարթուն՝ կամ շատ գլամուրը։
յիշում եմ, մարդիկ կային, նոյնիսկ ուզում էին իրենց փողոց էլ հասնի էդ կեանքի խնջոյքը՝ իրենց փողոցը չնմայ գորշ եւ սովետական, այլ լինի՝ վիտրինաներով ու լոյսերով։
ու կենդանի երեւան նկարելու համար պէտք ա գնալ ոչ կենտրոն, կամ եթէ կենտրոն՝ էն իր «անտէր» մասերը, ուր դեռ խոշոր բիզնէսի ձեռքերը չեն հասել։ ու ուր յաճախ ահաւոր ա։ բայց կենդանի։
#ահաւոր #քաղաք #երեւան #կենդանի
իրականում կենտրոն հասկացութիւնն օգտագործում ենք որպէս՝ համեմատաբար լաւ նախագծուած, իրականացուած, ու ոչ լրիւ փչացրած քաղաքային միջավայր։
դա ոչ միայն «կենտրոնում» պիտի լինէր։
#կենտրոն #քաղաք #միջավայր
էսօր ահագին լուսանկարեցի, մի երկու ժապաւէն, շատ լաւ լոյս էր, նոյնիսկ երբ արեւը չկար, հէնց էդ ժամանակ, ինձ թւում ա, շատ սիրուն նկարներ արի։ մի բակ լրիւ փոխուել ա, ըստ որում նիկոլենք որ փող էին տրամադրել լիքը բան նորոգելու, էս մանկապարտէզի պարիսպը որ հին ու սովետական էր, ու ինչ֊որ խամրած գոյներով ներկած՝ հիմա դարձել ա նոր ու անճանաչելի։ մի օր կը կիսուեմ նկարներով։ նմանապէս՝ գորիսում հին, ահաւոր վատ վիճակում գտնուող շէնքը նորոգեցին՝ բայց պլաստիկ պատուհաններ դրեցին։ չգիտես էլ, լա՞ւ ա որ փող են հատկացնում, եթէ տէնց պիտի նորոգեն։
հիմա իլիկ տեղ եմ, ստեփան շահումեանի նկարը տեսայ, վրան գրած ա՝ ok, չգիտեմ, հեղինա՞կն ա օկը, թէ՞ ստեփանը տրանսակտ վերլուծաբանութիւնն ա իւրացնում ու օկ ա իլիկի հետ։
երաժշտութիւնը հաւէսն ա՝ մոբի ա էս պահին, բայց հա էլ հաւէսն էր, խցկուել եմ դաշնամուրի պատուհանի մօտի արանքում, իսկ էն միւս արանքում ինչ֊որ աղջիկ ա նստել, որ չի երեւում, զի դաշնամուրի էն կողմից ա։
մի քիչ ծխած էր ստեղ, երկու հոգի ստոյկայի մօտ ծխում էին, բայց հիմա ծխողները գնացին ու օդն էլ մաքրուեց։ ընկերոջս համոզեցի մտնի տեսնի մթնոլորտը նոր պնդի որ գնանք այլ տեղ։ սպասում եմ։
#առօրեայ #մոբի #իլիկ #երեւան #քաղաք #թէյ #նկարներ
մենատանն ապրելը թանկ ա՝ մենակ լինելով աւելի անկախ ես ու աւելի շատ պիտի վճարես այդ անկախութեան համար։
այդ ձեւի անկախութեան երկրպագում չեմ՝ ի տարբերութիւն լիւկ սմիթի։
ես քաղաքի մարդ եմ՝ բազմիցս այդ մասին գրել եմ՝ #քաղաք։
ու այո, շատ ես վճարում՝ ունես բակ, հետեւաբար բակի մէյնթենանսը քո վրայ ա։ քիչ ա բակինը, բայց եւ ամն սփրաւլում չես ապրում՝ բակիցդ դուրս սառոյց ա ու ձիւն, էլի պիտի դու մաքրես։
նաեւ անցեալ տարի, երբ տակից եւ վերեւից հարեւաններ կային, կարելի էր նոյնիսկ տունը չտաքացնել, կամ շատ թոյլ տաքացնել՝ իրենք այնքա՛ն էին տաքացնում, որ արդէն շոգ էր։
իսկ մենատանը (մանաւանդ որ ամերիկեան սփրաւլի) կարող ես ունենալ՝ ե՛ւ էլեկտրականութեան որակի, ե՛ւ ջրի մատակարարման խնդիրներ։ ու էդ խնդիրների հետ ընդհանուր առմամբ էլի մենակ ես։
օրինակ, ընկերս պատմում էր որ մի ձմեռ իրենց տան լարումն էնքան էր ընկել, որ լուացքի մեքենան չէր աշխատում։ չափել էր՝ 150 վոլտ էր։ նայեց պայմանագիրը՝ 220 վոլտ ա երաշխաւորուած, +- 5%։ զանգեց իրենց էլեկտրիկին՝ էլեկտրիկն ասաց՝ ձեւ չունես, սերժն ա, երկիրը երկիր չի, հնարաւոր չի դզել։ մի երկու օր մտածեց, չդիմացաւ, գրեց դիմում էլեկտրացանց։ եւս մի քանի օր անց կինն էր զանգել իրան աշխատանքի, ասաց՝ ինչ֊որ մարդիկ են եկել, տան շուրջը պտտւում են։ երեկոյեան եկաւ տուն, ոնց որ լամպերը լաւ են վառւում, չափեց՝ 220վոլտ։ վաւ։
յետոյ տեսաւ էլեկտրիկին, ու խոսակցութիւնից հասկացաւ, որ էդ մարդը հատուկ քանի տուն ծանրաբեռնել ա, որ իր տունը գցի ոչ ծանրաբեռնուած գծի վրայ, զի էլեկտրականութեամբ ա տաքացնում։
կրկին, երեւի չէր անի, եթէ ռեսուրսների խնդիր չլինէր, եթէ բոլորին հերիքէր։
կամ օրինակ, էստեղ, ուր ապրում եմ, ըստ պայմանագրի հիմա ջուրը մինչեւ գիշերուայ ժամը 12֊ն ա։ ենթադրում եմ նրանից ա, որ ամէն տեղ ձախ գծեր կան, ու գիշերը մարդիկ ահաւոր ջրի ծախս են անում, ջրելով իրենց հողամասերը։ յետոյ պարզեցի, որ աստուած՝ մեր տունն էլ ձախ գիծ ունի։ էդ ժամանակ մեր տանը սանտեխնիկն էր գործ անում, ահագին գործ կար, ու տան տէրն էլ հէնց խնդրեց նրան նաեւ ձախ գիծը փակել։ բայց իմ տան տէրը սովորական տան տէր չի՝ շատ նորմալ մարդ ա, որ դեռ փնտրել ա պէտք։
իսկ ջուրը դէ խնդիր ա՝ յաճախ հնարաւոր չի լինել տանն էն ժամին, որ հասցնես ատամներդ լուանալ։ էլ գիշերային ցնցուղի մասին խօսք չկայ։ (:
ու ապա պիտի վճարես՝ մտածես բակի, պոմպի մասին, եւ այլն։
բայց եւ շահում ես՝ կարող ես բակումդ սուրճ խմել, կամ կարանտինը մեծ տանը, եւ մեծ տարածքում գուցէ քեզ համար աւելի հեշտ ա տանել։ ինձ համար՝ չէ, ինձ համար հասկանալի չի, ոնց ա հնարաւոր պատուհանից նայել ու չտեսնել փողոց, անցորդներ, այլ բազմաբնակարանային շէնքեր ու երեկոյեան՝ վառուած պատուհաններ։
մի քանի օր առաջ դոյչէ վելլէի վաւերագրական դիտեցի՝ նիւ եօրքեան ապահով ընտանիքի մասին, որ կարանտինի ժամանակ գնաց իրենց ամառային տուն, ու էնտեղ ազատ էր, տարածք կար, նաեւ լողափ մօտակայքում, ու դէ իրենց շատ հանգիստ էին զգում։ այնպէս որ ընդհանուր առմամբ,
նաեւ վճարում ես նրանով, որ կրկին, եթէ ամերիկեան սփրաւլում դու ունես մայթեր, զբօսնելու, վազելու տեղեր, ապա հայաստանում դու հազիւ ունես մայթ կենտրոնում, այն էլ ոչ ամէն տեղ։ (: ու կենտրոնն ա էն տեղը, որ դեռ լրիւ չի ահաւորացել, բայց զգալիօրէն ա ահաւորացել։
իսկ երեւանեան սփրաւլում՝ տեղից ահաւոր էր, ու մայթերի մասին խօսք չկար։
բնական ա, հարկերդ գնում են էնտեղ, ուր աւելի արդիւնաւէտ են ծախուելու։ ու այնտեղ, ուր բնակչութեան խտութիւնը բարձր ա՝ ծախսն արդիւնաւէտ ա՝ շատ մարդկանց վրայ ա ազդում։
նաեւ բիզնէսի տեսանկիւնից։ յիշում եմ, ինչպէս մէկը գործընկերոջս զանգել, հարցնում էր իրենց սփրաւլում ապրուստի մասին՝ մտածում էր այնտեղ տեղափոխուել։ եւ գործընկերս բացատրում էր՝ տրանսպորտ էս ժամից յետոյ չես գտնի, կարագ մօտակայ խանութում չես առնի՝ զի թանկ ա, ժողովուրդը չեն առնում, ու փչանում ա, չեն բերում։ մոռացիր, ասում էր, իջնելու մասին եւ վարունգ, օրինակ, առնելու մասին։ պիտի գործից յետոյ մտնես սուպերմարկէտ, նոր գաս տուն։
ու պատահական չի որ եւրոպայում էսօր ընդունուած են խիտ կառուցապատուող նոր թաղամասէր։ ցածրայարկ ու խիտ։ որպէսզի հնարաւոր լինի արդիւնաւէտ ծախսել փողը։ ու պատահական չի որ սովէտական բարձրայարկ սփրաւլերի շէնքերի միջի տարածութիւնը անխնայ ա՝ հնարաւոր չի, կամ չափազանց թանկ ա էդչափ տարածք խնամել։
եթէ էս մասին էսքան խորացանք, պատմեմ դասական ֆիլմի մասին՝ The Pruitt-lgoe Myth այն մասին, ինչպէս ա լինում որ աղքատ համայնքները չեն կարողանում վճարել բարձրայարկ շէնքերի եւ դրանց շուրջ ստեղծուած ենթակառուցուածքների մէյնթենենսի համար։ աղքատները՝ առաւել եւս։ ու ինչպէս ա թուացեալ լաւ սոցիալական նախագիծը դառնում սարսափ՝ եւ քաղաքի, եւ բնակիչների համար։
սկսեցի ուզելով ընդամէնը պարզ կարճ բան գրել՝ որ մենատանը թանկ ա, զի ծախսերդ շատ են, նոյնիսկ եթէ ձիւն մաքրելդ ա ծախս՝ ծախս ա՝ ժամանակիդ եւ ուժերիդ։ մի քիչ շատ շեղուեցի, սակայն։
#քաղաք #մենատուն
երեւանի մասին ասում ենք՝ կենտրօն, բայց նկատի ունենք՝ քաղաքային միջավայր։
ու քաղաքային միջավայրի ամենակարեւոր հատկութիւններից ա, որ այն լինի զանազան ու հետաքրքիր, լինի քայլելով բացայայտել նոր եւ տարբեր միջավայրեր։
այսպէս կոչուած կենտրոնն ըստ էութեան քաղաքի միակ մասն ա ուր դա քիչ թէ շատ հնարաւոր ա՝ ոչ միայն նոր ու տարբեր շէնքեր, միջավայրեր, այլեւ հետաքրքիր, արուեստոտ եւ պատմական դարձած շէնքեր՝ կամերային երաժշտութեան տունը, երիտասարդականը։
այդպէս ա ընդհանուր առմամբ եւրոպայում, եւ պատմականօրէն ստացուել, եւ այսօր մտածուած ա արւում, որ իրար երկու նման շէնք չլինի, ու միջավայրը լինի հետաքրքիր եւ փոփոխուող։
յիշում եմ, ինչպէս էի եւրոպայում մոլորւում՝ ես սովոր էի՝ եւ երեւանից, եւ ռուսական քաղաքներից՝ զուգահեռ փողոցներին։
մտածում էի՝ էս փողոցով արդէն քայլել եմ, արի դրա զուգահեռով գնամ, յետոյ էլի հետ կը գամ։ արի ու տես, որ հետ գալն արդէն տրիւիալ չի՝ «զուգահեռ» փողոցը թեքւում ա այլ կողմ, միւսը՝ այլ կողմ՝ փողոցներն ուղիղ չեն։ բայց բացայայտելու ատ բան կայ՝ էսպիսի շէնք ա, դրա կողքը՝ էսպիսի։
ասում են, թէ աջափնեակն ա քիչ թէ շատ քաղաքային, կամ օրինակ՝ մամիկոնեանցը, բայց չնայած կան մայթեր, գազոններ, եւ ծառեր՝ իմ նշած բազմազանութեան եւ բացայայտելի լինելու հատկութիւնը չունեն՝ աջափնեակում ինչքան ուզում ես քայլիր՝ տեսնելու ես նոյն շէնքերը, ու դա, կասէի՝ ձանձրալի ա, եթէ ոչ՝ ճնշող։
եւրոպական քաղաքները (եւ ի դէպ թիֆլիսը) ինձ ապշեցրել էին այսպէս կոչուած կենտրոնի (մեր հասկանալով) բացակայութեամբ՝ ամէն տեղ կար բազմազանութիւն, ամէն տեղ կար հետաքրքիր բան, կամ այցելելու պատճառ՝ օրինակ կոնկրետ ֆոտո խանութ, կամ կոնկրետ պատկերասրահ, կամ սրճարան, կամ թանգարան, կամ աշխատանքի վայր, կամ հաւէս այգի։
այգիներն էլ են առանձին պատմութիւն՝ թիֆլիսն օրինակ, պատմականօրէն շատ կանաչ քաղաք ա, ուր շատ այգիներ կան։ երբեմն՝ շատ մանր, փոքր, բայց դրանք էլ ա հետաքրքիր գտնել, հաւէս ա զգալ որ գիտես տեղը, միւս անգամ գտնել։
յիշում եմ, իննսունականներին զարմանում էի, որ երեւանի օղակաձեւ այգում ես կարող եմ հանդիպել գրեթէ բոլորին։ զբօսնում էի շան հետ ու զարմանում, որ բոլորն այնտեղ են զբօսնում, կամ զրուցում նստարաններին։ հիմա հասկանում եմ՝ բա ի՞նչ անէին, այլ զբօսնելու տեղ չկար։ ու գիտէ՞ք՝ շատ շատ մարդ էր, հազիւ էին տեղաւորւում, որովհետեւ հաւէս այգի էր, ու բոլորն էլ ուզում էին քայլել, վայլել այն։ իսկ գիտէ՞ք ինչու հիմա այդպէս չի՝ ենթադրում եմ որ այդպէս չեղաւ այդ օղակաձեւի սրճարանացման գործընթացների հետ միասին՝ երբ դու նախկինում ունէիր մանր արահետներ, իսկ դրանց փոխարէն հիմա այգու ամբողջ լայնքով պիցցերիա ա՝ դու չես ուզում այնտեղ այլեւս զբօսնել՝ դա զբօսնելու տեղ չի։
նոյնիսկ իննսունականների աղքատ երեւանը անհամեմատ աւելի հաւէսն էր։ նաեւ՝ ըստ քաղաքական համակարգի՝ անհամեմատ աւելի ազատական, մարդիկ էին տարբեր, կարգինն էր քիչ։ դա նկատելիօրէն փոխւում էր քոչարեանական ժամանակներում, ես այդ փոփոխութիւնները զգում էի որպէս դրսի կենդանի, որպէս շան հետ ամէն օր զբօսնող մարդ։
երէկ անցնում էի կարէն դեմիրճեանի փողոցով՝ դէպի սարեան։ ու յիշեցի, որ հէնց այնտեղ, սարեանի մօտ, կար մի ապշելու շէնք՝ քառակուսի, էն սեւ քարից, բոլոր կողմերից՝ փայտէ պատշգամբով։ այն իհարկէ շատ պայթած վիճակում էր՝ բայց այն կարելի էր դարձնել շատ սիրելի եւ հարազատ, եւ երեւանեան տուսուելու տեղ՝ իր բակով։ փոխարէնն այսօր ունենք երեւանի ամենասարսափելի բարձրայարկերից մէկը։
այստեղ յիշում եմ իմ այն միտքը, որ ցանկացած ընդհանուր, հանրային միջավայրը, ուր բոլորն անում են «ոնց կարում» են, դառնում ա բոլորի համար ատելի միջավայր։ փողոցներն, ուր բոլորը քշում են ոնց ուզեն՝ բոլորն են ատում, այդ «ոնց ուզեն» քշողներն էլ։ քաղաքը, ուր ով ուզում էր ու «կարում» էր՝ իր սարսափներն էր կառուցում՝ դառնում ա հէնց այդ նոր սարսափների բնակիչների համար էլ ատելի։
բոլորը չեն կարող ապրել պայմանական «օպերայի» մօտ՝ այդ «օպերան» կորցնելու ա իր հմայքը։ փոխարէնը կարելի էր ստեղծել հաւէս քաղաքային միջավայր՝ ցածրահարկ եւ խիտ շէնքերով, որտեղ կրկին հաւէս կը լինէր զբօսնել, այնքա՛ն, որ այդ պայմանական օպերայի շրջակայի բնակիչները կուզէին այնտեղ գնալ զբօսնելու, եւ այդպէս մենք կը նպաստէինք, որ երեւանն էլ չլինի մի կենտրոնով, եւ անյոյս շրջակայ բնակավայրերով քաղաք, այլ լինէր աւելի չկենտրոնացած, աւելի հաւէս, աւելի ընդարձակ՝ երբ ընդարձակումն արդիւնաւէտ ա, այնպէս ա ընդարձակւում ,որ ուզում ես այդ ընդարձակուած վայրերում լինել։
ու այո, ծեծուած թեմա ա, ու այո՝ շատ պարզ ճշմարտութիւններ եմ գրել։ բայց հարցն այն ա, որ մեր խնդիրները սովորաբար հէնց այդ պարզ ճշմարտութիւնների հետ են կապուած։
#երեւան #քաղաքաշինութիւն #քաղաք #թիֆլիս #ճարտարապետութիւն #միջավայր #փողոց #շէնք #պատմութիւն
էրիկ այնգհայմը գրում ա ոչ միայն երկաթի ու տտ֊ի, այլ եւ քաղաքականութեան մասին։
ուզում եմ ուշադրութիւն դարձնել իր երկու տեքստի՝ հնա֊ն եւ գերաշխատող ամերիկացին ու ամերիկեան արուարձանները նորուեգական հայեացքով
երկուսն էլ ակնյայտօրէն եւրոպացու գրած տեքստեր են։ երկուսն էլ այն մասին են, որ միասին ենք ապրում, հետեւաբար ընդհանուր ծախսեր ունենք, ու ուզում ենք ընդհանուր միջավայրն ու մթնոլորտը լաւացնել։
այն մասին, որ հնա֊ն խափոսիկ ա, եւ այն մասին, որ ամերիկացիների եւ եւրոպացիների մօտեցումներն են տարբեր։ օրինակ, դեռ պատմականօրէն ամերիկացիներն ունէին աւելի շատ տեղ, եւ ստանում էին նոյն բերքն աւելի մեծ տարածքից։ եւ հիմա էլ՝ ունեն աւելի մեծ տներ, եւ լցնում են այդ տները էժան խլամով։ ի տարբերութիւն, եւրոպացին ունի փոքր բնակարաններ, եւ ձեռք ա բերում միայն ամենաթանկ եւ բարձրորակը՝ չի կարող իրան թոյլ տալ էժան անորակ իրեր ձեռք բերել։
նաեւ կարեւոր նշում ա, որ միսիսիփին չի կարելի համեմատել եւրոպական պետութիւնների հետ՝ երբ նոյն քառակուսի մետրով տարածքում են մարդիկ ապրում, եւ ունեն հեռուստացոյց եւ միկրօալիքային՝ իրենք ապրում են լրիւ տարբեր տարածքներում՝ եւ տան պատերից դուրս, եւ ներս, եւ պատերն էլ են տարբեր, ու օգտագործում են լրիւ այլ որակի իրեր։
եւրոպացին ունենում ա լաւ քաղաքային միջավայր, իսկ ամերիկացին, որպէս կանոն առանց մեքենայ ապրել չի կարող։ սա թւում ա հանրայայտ փաստ, բայց ինձ թւում ա՝ չի կարելի թերագնահատել այդ դիտարկման կարեւորութիւնը։ զի միայն դա զգալիօրէն փոխում ա քաղաքներն ու միջավայրը։
եւ որպէս արդիւնք՝ մարդկանց՝ կեանքով բաւարարուած լինելու ամենակարեւոր ֆակտորներից ա։
այս վիդեօն էլ հէնց թեմայի մէջ, իւթիւբն առաջարկեց՝
https://www.youtube.com/watch?v=6Pm0Mn0-jYU
ու տէնց։
#քաղաք #ամերիկա #ամն #եւրոպա #քաղաքականութիւն #քաղաքաշինութիւն #հնա #տնտեսութիւն #երջանկութիւն #մարդիկ #միջավայր #նախագծում
ընկերոջս չգիտէի էլ, խորհուրդ տա՞մ «i’m thinking of ending things»֊ը դիտել, թէ՞ չէ։ ասաց՝ ծանր ֆիլմերի հետ խնդիր չունի։ բայց մէկ ա՝ վստահ չէի։
ու բարդ ա ասել ինչ֊որ բան ֆիլմի մասին, որ հաստատ սփոյլ չլինի։ եւ թիզ էլ չլինի, զի էն դէպքը չի որ ուզում ես համոզել՝ դիտի։
առաւել եւս որ ինքս էլ այն լրիւ չեմ մարսել։
ասացի՝ հեղինակային ֆիլմ ա։ նա ռուսական եզրերի հետ լաւ ծանօթ չէր, ասացի՝ դէ, էժան տագնապների ֆիլմ չի, արուեստոտ ա, հեղինակի մասին ա։ յիշեցի՝ արտ֊հաուս — ասացի։
յետոյ պատմեցի որ վերջերս քաղաքում բիլբորդի վրայ կոմիքսի գովազդ եմ տեսել։ հայերէն էր, ոնց որ վիշապի մասին կար անուան մէջ, ու մտածեցի՝ որ կամ թարգմանութիւն ա, կամ՝ հեղինակային չի։
այսինքն՝ բան էր, գրել են որ վաճառուի։ իհարկէ՝ հեղինակ պիտի ունենայ։
բայց հեղինակային չի։
վերադարձանք ֆիլմի, ասացի՝ երբ ուզում ես մեկուսացում ցոյց տալ, պիտի գնաք ծնողների տուն, որը քաղաքում չի, կատարեալ դէպքում՝ գիւղում էլ չի, գիտես ամերիկացիները ոնց են ապրում, լիւկի պէս, որ հինգ ակր հող ա առել, ու այդ ամբողջ տարածքում լոկ իր տունն ա, ուրիշ մարդ չկայ։
ասացի՝ պատահական չի, որ չեն գնացել (օկ, «ռոադ մուվի» ա) այլ քաղաք՝ ծնողներին տեսնելու, որ ապրում են բազմաբնակարանային շէնքում։
քաղաքում մարդ երբեք այնքան մենակ չի կարող լինել, ինչպէս գիւղում։ նա կը տեսնի այլ մարդ, այլ մարդը կը տեսնի նրան՝ փողոցում, հանրային վայրում, սրճարանում։ ու դա հաղորդակցութիւն ա, իրար տեսնելը, իսկ հաղորդակցութիւնն արդէն բացարձակ մենակութեան մասին չի, յուսադրող ա։
ասացի՝ որոշ չափով նոյնականանում եմ տղայի հետ։
յետոյ խօսում էինք անկապ բաներից, ու բնականաբար՝ այլ մարդկանց մասին (կարելի ա անուանել՝ բամբասանք, բայց ապա մարդիկ բամբասող կենդանիներ են), ասացի՝ ես այդ աղջկայ երկրպագուն չեմ, նա էլ, ինձ համար անսպասելիօրէն, ասաց որ նա էլ չի, ու որ վերջերս էլ առցանց երէսել ա, ինչքան շատ ա նա ազդուած մէյնսթրիմ ձախական մեդիայից, նոյն շաբլոններով ա խօսում։
յիշեցի ֆիլմի մասին, ասացի՝ հա, դիտիր ֆիլմը։
էլի խօսում էինք ասաց՝ «մենք այդ աղջկայ հետ գնացինք…» (արդէն այլ աղջիկ էր, եթէ ձեզ հետաքրքիր ա), ու ուղղուեց՝ «լսիր, ոնց որ նա չէր, բայց ո՞ւմ հետ էի»։ ու սկսեց մտածել՝ ո՞ւմ հետ էր։
ասացի՝ հա, դիտիր ֆիլմը։
ու տէնց։
#կինօ #ֆիլմ #արուեստ #հեղինակային #քաղաք #մեկուսացում #գիւղ #ամերիկա #լիւկ_սմիթ #շէնք #ֆերմա #անասնաֆերմա #ճանապարհ #բամբասանք #զրոյց #մարդիկ #մենակութիւն #յիշողութիւն #կապ #հաղորդակցութիւն
կացի սուիտերը։ (:
https://www.youtube.com/watch?v=DVycwO-n6xA
ես էլ ասում էի, որ պարկինգը՝ օպերատիւ յիշողութեան պէս ա։ ինչքան լինի՝ էնքա՛ն կը զբաղեցուի։
մի խոշոր ընկերութիւն դիտարկում էր երեւանում մի քանի տեղ՝ մէկը ցիտադելն էր, որը ոնց որ հարմար էր այն ժամանակ, բայց մտահոգութիւնն էր պարկինգը՝ բաւական չէին համարում։
ու վերցրին տեղ արշակունեացի վրայ։ ուր՝ իրենց թւում էր՝ պարկինգը բաւական կը լինի։ բայց հարցն այն ա, որ դու չես ուզում արշակունեաց գալ առանց մեքենայ։ ժամանակին եթէ հասնում էիր տրանսպորտով քաղաքի, կենտրոնի կողմից, պիտի յետոյ մի ձեւ անցնէիր։ եւ անցնէիր՝ պարբերաբար յայտնուող պսակների եւ ծաղիկների կողքով, որ արշակունեացի հէնց մէջտեղում էին։ կարծես, ի դէպ, անցում գոյութիւն չունէր։ բայց մարդկանց պէտք էր՝ անցնում էին։
յետոյ յայտնուեց վերգետնեայ անցումը։
բայց հարցն այն ա, որ գաղջ միջավայրն ինքը ստիպում էր ցանկանալ մեքենայ եւ վճարել այդ համար խցանումների մէջ մնալով։
յետոյ փլեցին շատ սիրուն բաուհաուս ոճի ակումբ՝ պարկինգը չէր հերիքում։ յետոյ ծացկեցին գետառը՝ չէր հերիքում։ եւ գիտէ՞ք՝ էլի սկսեց չհերիքել։ ինչքա՛ն չէին աւելացնում՝ այդքան կարիքն էր աւելանում։
արշակունեաց կարելի էր հասնել եւ մետրոյով՝ իջնելով սասունցի դաւթի կանգառում, յետոյ սակայն պէտք ա անցնել ետնախորշերով, փոշոտ սեւանի փողոցով՝ առանց մայթ, եւ դա էլ ասեմ՝ ասբեստի կտուրների կողքով։ բայց առանց մայթ քայլը՝ արդէն վճռորոշ ա։ երբ եղանակն ա վատանում՝ ցեխ, ջրափոսեր, ամէն հետեւանքներ, պլիւս այդ ցեխը շփող մեքենաներ։ հասկանալի ա, որ նման բան եւ մայթերով քաղաքում ա լինում՝ բայց համեմատելի չի։
եւ վերջապէս՝ ոչ մի սիրուն բան չես տեսնում ճանապարհին։ եթէ եւ կայ հաւէս բան՝ քեզ խանգարում ա չխփուած, չցեխոտուած, չկծած լինելու վրայ կենտրոնացած լինելը։ մի մասում կայ մայթի պէս բան, բայց դիմացի խանութների զոնաներով բաժանած ա փոքր բետոնէ բորդիւրներով՝ պէտք ա վրայից թռնել։ կարճ ասած՝ ուշադիր ա պէտք լինել։
ուտելու տեղը, մինչեւ երեւան մոլլի յայտնուելը՝ այսպէս կոչուած «տեխնոֆուդ»֊ն էր։ պատկանում էր ինչ֊որ չինովնիկի ծանօթի, որը ժամանակ առ ժամանակ շարում էր աշխատողներին եւ գոռում իրենց վրայ։ դա ընդամէնը քիչ քան տաս տարի առաջ։ եւ դէ ուտելիքի որակը՝ համապատասխան։
պայմանական ցիտադելը՝ չնայած պարկինգի խնդիր ունէր՝ բայց լիքը մարդ չէր գալու մեքնայով։ նախ կենտրոնոտ ապրողները կը նախընտրէին ոտքով կամ հեծանիւով գալ։ յետոյ կայ բաւական հարմարաւէտ մետրօ։ եւ իհարկէ կայ այլ տրանսպորտ՝ աւտոբուսներ, տրոլէյբուսներ։ 9֊րդ մասիւից գուցէ եւ նախընտրէին մեքենայով գալ։ կամ աշտարակից։ բայց այսպիսի պարկինգային կոլապս չէր լինի։
դուրս կը գային ընդմիջման զբօսնելու ոչ թէ պարկինգում, ուր նոյնիսկ հոտած գետառն այլեւս չկայ՝ այլ նորմալ փողոցներ եւ այգիներ՝ համեմատաբար բարեկարգ եւ համեմատաբար քաղաքում։ սնուելու խնդիր չէր լինի, կամ գոնէ վենդոր լոք չէր լինի։ մարդ էիր քեզ զգալու, քաղաքացի, ոչ թէ աշխատանքային համակենտրոնացման ճամբարի բանտարկեալ։
ու տէնց։
#երեւան #քաղաք #քաղաքաշինութիւն #ճարտարապետութիւն #միջավայր
@{ դանդաղ ; catzdontcry_88@spyurk.am} 25.11.2020, 13:25:37
Քո աչքերը իմ երջանկության գույնն ունեն: Ստեփանակերտ։
#ստեփանակերտ #արցախ #քաղաք #ֆոտո #լուսանկարներ #փողոց
աստուած, շատ դուրս գալիս են՝
@{ emulsive unofficial ; emulsive@spyurk.am} 28.10.2020, 15:01:01
Add to Queue: Interviewing Kyle McDougall
#addtoqueue #articles #featured #interviews #kylemcdougall #robertjdavie posted by pod_feeder_v2
#ֆոտո #լուսանկարչութիւն #ժապաւէն #մեքենայ #պատմութիւն #քաղաք
գրեթէ ամէն անգամ «էլիտար նորակառոյցներ» տեսնելիս, մտածում եմ՝ «ինչո՞ւ»։ ո՞նց եղաւ դա։
դիսքլէյմերոտ՝ նման բաներ ինձ շատ բարդ ա գրել, որովհետեւ ես ուզում եմ տպաւորութիւն չստեղծուի, թէ փորձում եմ «լաւը» երեւալ։
չէ, ընդհանուր առմամբ հասկանում եմ, որ էնպիսի քաղաքական իրավիճակ էր, որ էն մարդկանց ձեռքում էր իշխանութիւնն ու փողը, որ նման բաներ էին ուզում կառուցել, դա էր իրենց աչքը, ոգին շոյում, էդպէս էին իրենց լաւը զգում, որ էն մարդկանց ձեռքում էր փողը, որ չեն ուզել լաւ ճարտարապետներին վճարել, կամ չեն կարեւորել, կամ չեն հաւանել լաւ ճարտարապետների գործերը, կամ ախպերական ճարտարապետ են գտել, իսկ իրենց ախպերականն էլ, նման բան պիտի գծէր։
պարզ ա որ արեւմուտքում էլ կան ահաւոր շէնքեր, ու ես դրանք տեսել եմ՝ մինի գագիկ ծառուկեանների տներն օրինակ, ու այնտեղ չկայ մարմին, որ ըստ ճաշակի ա զտում կամ շին․ թոյլտւութիւն տալիս՝ կարող են պարտադրել յարկայնութիւն, կամ ծառերի քանակ, կամ կայանատեղ, կարող են երբեմն պարտադրել որոշակի դիզայն կոդ՝ ցուցանակի տառատեսակ եւ գոյներ, բայց ընդհանուր առմամբ ոչ մէկ ճաշակի հարցերի մէջ չի խորանում՝ քո շէնքն ա, ոնց ուզում ես սարքի։
ու նման վիճակ ա հետխորհրդային տարածքում՝ աւելի ճիշտ՝ հետ խսհմ֊եան, աւելի ճիշտ՝ հետխսհմեան հանած մերձբալտեան պետութիւնները։ նախկին սոց․ ճամբարի երկրներում որպէս կանոն նման աղէտալի (չեմ կարողանում խուսափել գնահատականից) վիճակ չի։ իրենց մօտ էլ մտաւորականները չեն դարձել արագ հարստացող շերտ՝ դէպի շուկայ անցումի ժամանակ։ իրենց մօտ էլ շատ մարդ իրենց մոլորուած էր զգում, եւ անցումը ցաւոտ ա եղել։
բայց իրենց մօտ այդպիսի ահաւոր շէնքեր այս քանակով չեն կառուցուել։ ու իրենց մօտ, որպէս կանոն պատմութիւնը յարգուած ա, սիրուած ա ու փայփայւում ա։
մասամբ դա ժողովրդավարական համակարգերի յաջողութիւնից էր, բայց էսօր, երբ եւս մի անգամ մտածեցի՝ «ինչո՞ւ»՝ մտքովս անցաւ, որ ըստ երեւոյթին, չնայած սովետը, ինչպէս եւ բոլոր կայսրութիւնները՝ կրթում էր՝ եւ շնորհակալութիւն այդ համար, այնուամենայնիւ, այնքան էլ արդիւնաւէտ չէր կրթել, չէր զարգացրել։
արեւելեան եւրոպայի երկրներում մարդիկ սովետական կարգերից ազատուելու պահին՝ աւելի կիրթ էին, աւելի զարգացած ճաշակ ունէին։ ընդհանուր առմամբ։ եւ ընդհանուր առմամբ՝ արեւմուտքն անհամեմատ աւելի յաջողակ էր մարդու կրթութեան ու զարգացման գործում։
ու դա, օրինակ, արտայայտւում ա նրա մէջ, որ լինի սանտեխնիկ, թէ դասախօս՝ ընդհանուր առմամբ իրենք լսում էին նոյն փինք ֆլոյդը, բայց դասախօսն աւելի շատ գիրք էր կարդացել։
այնպէս որ ով էլ դառնար այն գործարարը, որ յետոյ կը պատուիրէր շէնք՝ նա աւելի հակուած էր լինելու գտնել լաւ ճարտարապետ, եւ աւելի հակուած էր եղել կառուցել էնպիսի բան, որը իր զաւակները կամ թոռները չեն ուզի քանդել, զի ամաչում են, կամ զգում են, որ դա պէտք չի։
հետաքրքիր ա նաեւ, որ այն երկրներում, ուր ժողովրդավարութեան աւելի կայուն սովորոյթ կար՝ նոյնպէս ընդհանուր առմամբ կապիտալը հակուած էր հետխսհմեան ահաւորութիւններ չկառուցել։ դա՝ որպէս փաստարկ նրանց, որ սարսափում են ժողովրդավարութիւնից, ժողովուրդը՝ լռելեայն ահաւոր եւ դեբիլ համարելով։ սա՝ այլ թեմա կարճ շեղում էր։
#քաղաքականութիւն #ճարտարապետութիւն #քաղաք #ճաշակ #սովետ #սովէտ #ժողովրդավարութիւն #խսհմ #արեւմուտք
կարծիք կայ, որ եթէ մարդն ապրում ա քաղաքում՝ քաղաք֊քաղաքում, ուր կան հանրային վայրեր, բարեկարգ ա, անցուդարձ, իրան էնքան էլ պէտք չի մեծ բնակարան՝ կեանքի զգալի մասն անցնում ա դրսում, ու ներսն էլ ա կապի մէջ՝ պատշգամբն ու պատուհանները կապում են քաղաքի հետ, ու շատ նեղուած չես լինում փոքր տարածքից։
ես դա լրիւ հասկանում եմ։
ու մտածեցի, որ նման բան կարելի ա ասել եւ ինտերնետում ապրող մարդու մասին։ նա ում անցուդարձն ինտերնետում ա, ով հա՛մ հանրային տարածքում ա՝ ինտերնետում, հա՛մ կարդում ա, համ աշխատում՝ իրան էլ էնքան կարեւոր չի ինչ ա իր իրական բնակարանում, զի իր կեանքն էդ բնակարանում չի անցնում։
#տուն #բնակարան #քաղաք #համացանց
#ճարտարապետութիւն #ամստերդամ #քաղաք
@{ german post war modern unofficial ; germanpostwarmodern@spyurk.am} 16.09.2020, 0:32:10
Housing Estate “Gouden Leeuw en Groenhoven” (1971-75) in Amsterdam, the Netherlands, by Joop van…
#1970s #housing #apartmentbuilding #architecture #netherlands #architektur #amsterdam #joopvanstigt posted by pod_feeder_v2
ես #միշտ զգում էի որ արամ #խաչատրեան փողոցի կողմերում լաւ #քաղաքային #միջավայր ստեղծելու պոտենցիալ կայ։
#երեւան #քաղաք #փողոց
#ճարտարապետութիւն #շէնք #քաղաք
@{ german post war modern unofficial ; germanpostwarmodern@spyurk.am} 10.08.2020, 21:01:27
Federal Center (1959-74) in Chicago, IL, USA, by Mies van der…
#1950s #glass #steel #architecture #usa #architektur #chicago #miesvanderrohe posted by pod_feeder_v2
ուրեմն, մի դանիացի իր հայ հիւրերին տանում ա միջոցառման՝ հասնում են մի շէնք, որի մօտ կայ բաւական մեծ կայանատեղ։ նա կայանում ա մեքենան ամենահեռու տեղում, եւ երբ հիւրերը հարցնում են՝ բացատրում՝ — մենք շուտ ենք հասել՝ հանգիստ կը քայլենք, իսկ ով ուշանալու ա՝ կը կարողանայ աւելի մօտ կայանել, որ արագ հասնեն։
նաեւ, ի․ թ․ սա զիջելու մասին ա։ մի պոդքաստում լսել եմ, որ ամն֊ում մարդիկ այնքան են սիրում զիջել, երբ մէկը թարթիչով խնդրում ա գիծ փոխել, ու յետոյ վթարայիններով շնորհակալութիւն յայտնում, որ եթէ ուրիշն ա զիջում, ու ստանում այդ շնորհակալութիւնը՝ երբեմն նոյնիսկ ֆրուստրացւում են, որ իրենք չարին։
կարելի ա պիտակել՝ #չունենք_էդ_կուլտուրան, երեւի։
#մշակոյթ #կուլտուրա #դանիա #կոպենհագէն #պատմութիւն #միջավայր #կայանատեղ #քաղաք
#երուսաղէմ #տրամուայ #փողոց #քաղաք
ժամանակ առ ժամանակ ինձ մեղադրում են, որ ես ապակենտրոնացման կողմնակից լինելով, խորհուրդ եմ տալիս սրճարաններ, գրասենեակներ երեւանի կենտրոնից դուրս չբացել։
նախ ասեմ, որ համացանցը այլ դէպք ա, իսկ յետոյ անդրադառնամ իրական ֆիզիկական տարածքներին, եւ որն ա իմ հասկանալով քաղաքի ապակենտրոնացումը։
համացանցը այլ դէպք ա՝ կարեւոր չի, որտեղ ես գտնւում՝ կարող ես կապի մէջ լինել այլ մարդկանց հետ։ եւ այն ըստ նախագծի տափակ ա, ու բոլորը երեւալու կամ ընկալելու նոյն հնարաւորութիւնն ունեն։
դա հանրային տարածքի ֆունկցիան ա՝ քեզ ցոյց տալ, եւ ուրիշներին նայել՝ կապի մէջ լինելը, եւ ըստ էութեան, համացանցն այդ հանրային տարածքն ա՝ ամբողջութեամբ։
ի տարբերութիւն՝ եթէ ֆբ֊ում ես՝ կարեւոր ա որտեղ ես գտնւում՝ այնտեղից դուրս կապ չկայ, չկան պատուհաններ, ինչպէս կազինօներում։ դու մեկուսացուած ես, եւ կապի մէջ ես նրանց հետ, ով քեզ հետ գտնւում ա այդ պատերի ներսում։
եթէ այդ վիճակը չլինէր՝ համացանցի ապակենտրոնացման մասին խօսել էլ պէտք չէր լինի՝ այն արդէն ապակենտրոն ա։
խնդիրն իրականում այն ա, որ հանրային տարածքում (ապակենտրոն) մարդ չկայ՝ մարդիկ հիմնականում հաւաքուել են կոնկրետ շէնքի պատերի մէջ, եւ վախենում են այնտեղից դուրս գալ, զի բոլորն այնտեղ են։ նրանք, որ հանրային տարածքում են՝ մեկուսացուած են մնացածից, որովհետեւ հանրային տարածքում մարդաշատ չի։
յաճախ բերել եմ օրինակ, որ երբ հայերէն ինչ֊որ բան ես փնտրում, արդիւնքներում լինում են ակումբ․ամ֊ի հին գրառումներ, ուորփրեսի բլոգ փոստեր, բայց ոչ՝ ֆբ֊ի քննարկումներ։ դրանք հանրային տարածքում չեն։ աւելին՝ եթէ մի բան ասուել ա ֆբ֊ում, դու պէտք ա լինես ֆբ֊ում, որ կարդաս։ դու չունես հնարաւորութիւն ապակենտրոնացուած տեքնոլոգիաներով՝ դիցուք ռսս֊ով, հետեւել որեւէ հեղինակի։
այդ պատճառով, ի դէպ, ես չեմ կարծում որ ֆբ֊ում գրողին կարելի ա կոչել բլոգեր, որովհետեւ բլոգի սկզբնական սահմանումը հէնց թարմացուող հոսքի մասին ա, որի թարմացումներին կարելի ա հետեւել, եւ հետեւել այլ տեղերից, որը բնական էր՝ ինտերնետի դարաշրջանում։ դէ ո՞նց ա կարելի պարտադրել որ նոյն տեղից հետեւես՝ ակնյայտ ա որ մարդը չպէտք ա գրանցուած լինի բլոգսփոթում որ հետեւի բլոգսփոթում գրող մարդուն՝ եւ այդ մարդն էլ չպիտի գրի հէնց բլոգսփոթում՝ ընդհակառակը, երբ բլոգը դառնում ա յայտնի, մարդիկ առնում են իրենց սեփական տիրոյթ եւ պահում անձնական սպասարկիչ, իրենց գործառոյթներն աւելի վերահսկելի, կառավարելի դարձնելու, իսկ կեանքը՝ աւելի յարմարաւէտ։
ի տարբերութիւն՝ ֆբ֊ում ըստ սահմանման չկայ ճկունութիւն, կամ քո գործառոյթներն աւելի կառավարելի դարձնելու հնարաւորութիւն։ ֆբ֊ին անհրաժեշտ ա ստեղծել պատրանք, որ ինտերնետն ու ֆբ֊ն համարժէք են, որ ֆբ֊ն ինտերնետն ա ինքն իրենով, եւ դրանից դուրս ոչ մի բան գոյութիւն չունի։ եւ զգալի չափով ֆբ֊ին յաջողել ա այդ պատրանքը ստեղծել։
այդ պատճառով ա ֆբ֊ի պայմանագիրը՝ սատանայոտ՝ լինելով ֆբ֊ում դու զրկում ես այլ տեղերում գտնուած մարդկանց քեզ հետեւելու հնարաւորութիւնից, եւ փաստացի պարտադրում՝ եթէ կապ ես ուզում՝ ապա պիտի լինես ֆբ֊ի մասնակից՝ սա ա գործարքը։
միայն ու միայն այլընտրանքի բացակայութեան պարագայում, երբ ֆբ֊ից դուրս գոյութիւն չունի ոչ մի բան՝ կամ գոնէ էնպիսի տպաւորութիւն կայ՝ ֆբ֊ն դառնում ա ձեռնատու գործարք, այդ պատճառով էլ ֆբ֊ին պէտք ա անել ամէնը, որ մարդիկ առանձնապէս ֆբ֊ից դուրս չնայեն։ ի՞նչ ա պէտք՝ բիզնէսի էջ՝ խնդրեմ, այն ֆբ֊ում ա։ ուզում ես չեքի՞ն լինել՝ եղիր մեզ մօտ։ նկա՞ր լցնել՝ մեզ մօտ։ միայն դուրս չգաս։ ո՞ւր պիտի դուրս գաս՝ ինստագրա՞մ՝ մերն ա արդէն։ մենք ենք, ուրիշ մարդ չկայ։
եթէ մենք համեմատենք սովորական հանրային տարածքների հետ՝ ապա այս պարագայում, երբ բոլորը ֆբ֊ում են՝ հրապարակում մարդ չկայ, փողոցներում մարդ չկայ։ իրենք բոլորը մտել են մոլլ, կամ կազինո՝ առանց պատուհանների տեղ, իրենց տեսնելու համար դու էլ պիտի մտնես մոլլ, եւ ընդունես մոլլի պայմանագիրը։ հանրային տարածքն էլ ունի պայմանագիր՝ հանրութիւնը ունի պայմանագիր, բայց դա հանրութեան համաձայնութիւնն ա, ոչ թէ կոնկրետ բիզնէսի հետ քո կնքած պայմանագիրը։
հիմա բալետի երկրորդ մասը՝ տեղանքը քաղաքում։ անգլերէն ասացուածք կայ, որ բիզնէսի համար կայ երեք ամենակարեւոր նախապայման՝ լոքէյշն, լոքէյշն, լոքէյշն։ այո, երեւանում եւ սրճարանի համար դա կենտրոնն ա։ իսկ եթէ դուք գիւղում էք, ապա խորհուրդ չեմ տայ ձեր խանութը (սրճարանի համար բաւական մարդ չի լինի) բացել «գիւղամիջից» այն կողմ։ իսկ երեւանում՝ կենտրոն։
այլ քաղաքում, որն արդէն աւելի ապակենտրոն ա՝ այդ կենտրոններից իւրաքանչիւր մէկում։
մեր խնդիրն այն ա, որ երեւանն արդէն ապակենտրոն քաղաք չի՝ կենտրոնացուած ա։ եւ ոչ մէկ առանձին֊առանձին չի կարող այն դարձնել ապակենտրոն։
օկ, իսկ ինչո՞վ ա մի լոքէյշնը աւելի շահաւէտ միւսից։
ընդհանուր առմամբ՝ արդե՞օք դա էն տեղն ա, ուր հանրութեանը հարմար ա, հաճելի ա գտնուել, քայլել։ ժամանակակից urban design֊ը ունի որոշակի լուծումներ այն մասին, թէ որն ա մարդ կենդանու համար՝ իր ֆիզիկական եւ հոգեբանական յատկութիւններով՝ լաւ քաղաքային միջավայրը։ օրինակ, դեռ վաղուց նկատել են, որն ա մարդուն հարմար, ընկալելի, մարսելի հրապարակի չափսը։ իսկ այսօր արդէն՝ զանազան փորձեր արուել են, սխալներ գործուել են, դասեր քաղուել են։ սա իհարկէ ճանապարհի վերջը չի, բայց սկիզբն էլ չի՝ հարցը բաւական հետազօտուած ա։
այսօր մենք գիտենք, որ (երեւանի) բանգլադէշի պէս տեղերը՝ լաւ քաղաքային միջավայրի մասին չեն։ իսկ երեւանում, աւաղ, ընդհանուր առմամբ, կենտրոնից բացի մենք ժամանակակից քաղաքային միջավայր առանձնապէս չունենք, իսկ կենտրոնում այն մեղմ ասած՝ անթերի չի։
անիմաստ ա վատնել փող, եւ ներդրում անել մի տեղում, ուր կորուստներ էք կրելու, եւ մի օր չէք դիմանալու եւ փակուելու էք։ աւաղ, դուք ինքնուրոյն չէք կարող դարձնել քաղաքի որեւէ մի մաս՝ քաղաքային, հարմարաւէտ։
ես կողմ եմ ապակենտրոն քաղաքներին, ուր դուք կարող էք բացուել շատ տարածքներում։ ըստ որում այդ կենտրոնների մէջ չկայ յստակ սահման, դրանք միացուած չեն իրար լայն փողոցներով, անցումը մի մասից միւսն աննկատ ա, եւ տեղափոխումը հեշտ՝ եւ հետիոտնի եւ հեծանուորդի համար։ աւաղ այդ ապակենտրոնացումը այսօր մեզ մօտ իրատեսական չի, զի արդէն շատ բան ա այլ կերպ արուած, կառուցուած, ասֆալտած։
ինչ ա այսօր հնարաւոր՝ ձեւաւորել կենտրոնից դուրս լաւ քաղաքային միջավայր ունենալու հանրային պահանջ։
լաւ քաղաքային միջավայր ստանալն իմ հասկանալով, աւելի հեշտ ա, քան դրա հանրային պահանջ ստեղծելը։
օրինակ, դա չի լինի շատ աւելի թանկ, քան մամիկոնեանցի կամ այլ բարձրայարկ թաղամասերը կառուցելը։ դրանց փոխարէն կարելի էր ստեղծել քաղաքում հաւէս տեղ, սակայն նախ պէտք ա հանրային պահանջ՝ կամ էդ շէնքերում բնակարաններ ցանկացողների սակաւութիւն։
էսօրուայ սխալներն ուղղել շատ բարդ ա, ինչպէս եւ այսօր շատ բարդ ա ուղղել նախկինում արուած սխալները։ եւ բնաւ էլ, ինչպէս, երեւի մեսչեանը համոզուեց՝ ընդամէնը բուլդոզերի գործ չի։
հետաքրքիր ա, տեսէք,որտեղ եմ գտել յօդուածը՝ ոչ բնօրինակն ա, ոչ այդ յղման տեքստում հպարտօրէն յայտարարուած ֆբ֊ի խումբը։ բլոգային գրառման մէջ ա գտնուել, զի դա ա համացանցի մաս, հանրային տարածքի վայր։
#ապակենտրոնացում #համացանց #քաղաք #միջավայր #նախագծում #հանրութիւն
@{քամիի արխիւ; o_o@spyurk.am}ն էստեղ՝ https://open.audio/library/tracks/87238/ խօսում ա այն մասին, որ մարդիկ երեւի սովոր չեն սոց․ ցանցի կողմից գրաքննուելուն, եւ աւելի են նշանակութիւն տալիս պետական գրաքննութեանը։
նման բան ասում էր եւ վարլամովը, թէ՝ մի՛ տէնց վախեցէք, պետութիւնը չի գրաքննում։
ու մտքովս անցաւ՝ իսկ չէ՞ որ ամն֊ում կայ օրէնք, որ պետութիւնը չի կարող հեռարձակել ամն տարածքի համար։ ու այդ ամերիկեան ձայները, ազատութիւն ռադիօկայանը, որ հեռարձակում էին սովետի համար, պետական ռադիօ կայաններ էին, եւ իրաւունք չունէին ամն տարածքում հեռարձակել։
զի պետութիւնը կարող ա չարաշահել իր ուժը։
հիմա մտածենք՝ ո՞նց ա գրաքննութիւնը լինում, սոց․ ցանցերից դուրս, նոյն ռուսաստանում։ շատ պարզ՝ ձեռք բերելով, տիրանալով մեդիաներին, զլմ֊ներին։ սկզբից դա էն֊տ֊վ հեռուստաընկերութիւնն էր, վերջերս՝ լենտան էր, էսօր՝ վեդոմոստի֊ն։
պետութիւնը ինքը չի էլ գրաքննում։ գուցէ զլմ֊ն առնի պետ․ կորպորացիա, օրինակ գազմպրոմը, իսկ գուցէ նոյնիսկ պարզապէս պուտինի ախերութիւնից մէկի ընկերութիւնը։
ամն֊ում վիճակն աւելի լաւ ա, զի կան տարբեր խաղացողներ, եւ հետեւաբար, խաղացողների որոշակի բալանս։ դա եւ նշանակում ա՝ դեմոկրատիա, որի մասին մեզ սիրում են ասել աւտոկրատներին սատարող ուժերը, որ այն չկայ։ այն հէնց էդ ձեւ էլ արտայայտւում ա՝ կան տարբեր խաղացողներ։ արանքում, երբեմն, ժողովրդի տարբեր խաւեր շահում են։
եւ աւտոկրատները փիս զարմանում են, թէ ինչպէս եղաւ, ինչ֊որ մէկը, ասենք, սորոսը, իր խաղն ա խաղում։ ո՞նց թէ՝ խաղում ա։ իրենց թւում ա՝ միայն իրենք պիտի խաղան։
ու, ինչ վերաբերում ա ռուսաստանեան սոց․ ցանցերին՝ վկոնտակծիկը դուրովի ձեռքից գնաց, երբ հարց ծագեց՝ ուկրաինացիների մասին տեղեկատւութիւն տալու մայդանի ժամանակ։ ձեռքից գնաց, ոչ թէ ձեռքից առան, զի դուրովը հասցրեց ջոկել, որ էսա ձեռքից առնելու են, ու արագ ծախեց ու թռաւ ռուսաստանից։
մեզ մօտ կորնելին խօսում էր ֆէյսբուքում «չկենտրոնանալու» մասին, ու կանչում էր հայլենդ։ մոռանալով, որ ապակենտրոնացումը՝ ֆեդերատիւ կապի մասին ա, իսկ հայլենդից ֆբ եւ հակառակը ֆեդերացիա չկար։ դժուար չի ենթադրել, որ ա — հայլենդը տալիս էր տուեալներ պետութեանը, կամ, առնուազն, պետութեանը ձեռք էր տալիս, բնականաբար, որ դժգոհները իրար հետ կապ չունենան։ դա, այդ կապից կտրելը մատուցուել էր, որպէս՝ ապակենտրոնացում։
ի տարբերութիւն, ամն֊ում թիմ կուկին երկար չէին կարողանում համոզել պետութեանը այֆոն բացող գործիք տրամադրել, որն օգտագործուելու ա բացարձակապէս ահաբեկիչների ու քրէականների դէմ պայքարում։ կուկը՝ բիզնեսմէն ա։ նա գիտի, որ էփլը ունի մրցակցային առաւելութիւն, ու պետութեանը բանալիներ տալը, նշանակում ա նաեւ զրկել իրեն այդ մրցակցային առաւելութիւնից։
իսկ ինչի՞ ենք մենք վախեցած հէնց պետական գրաքննութիւնից։ նախ, որովհետեւ պետութիւնն ունի բռնութեան մենաշնորհ, ու, ինչպէս ռդ֊ում կատարւում ա, ռեփոստ արած մեմասիկի համար, քո դուռը կը կոտրեն, եթէ չհասցնես բացել, եւ քեզ կը պառկացնեն պարկէտին եւ կը տանեն։ նաեւ կարող են մօտիկներիդ ոչ նախանձելի կեանք ապահովել՝ խուզարկումներով, եւ քաղմասերով քաշքշելով։ քանի որ բիզնէսը սերտաճած ա պետութեան հետ՝ եւ էնքան էլ բիզնէս չի, զի լիազօրուած պայմաններում ա աշխատում, նաեւ կարող ես աշխատանքից զրկուել։
ի՞նչ ա կատարւում երբ պետութիւնը չունի սոց․ ցանցերին տոտալ վերահսկողութիւն, ինչպէս ամն֊ում ա։ նախ, դիցուք պրիզմ եւ նման գործիքներ իսկապէս կան։ ինչը հաւանական ա՝ ինչի՞ ա հեշտ ստեղծել պրիզմ՝ զի ունես կոտրելու, վերահսկելու մի կէտ՝ ֆբ։ single point of failure — ստացա՞ր վկոնտակծիկի ղեկավարութիւն՝ ստացար եւ իւզերբէյզը։ եւ իսկապէս՝ բա ինչի՞ են էդքան թանկ վաճառւում մի քանի հոգանոց տտ ընկերութիւնները, որոնց գրած կոդը էնքան էլ մեծ չափի չի, այսինքն՝ առանձնապէս IP(intellectual property) չկուտակած ընկերութիւնները։ վաճառւում են ահաւոր թանկ, մի քանի միլիարդ դոլարով, զի առնողը չի առնում տեքնոլոգիան, կամ սերուերները, առնողը ձեռք ա բերում իւզերներին։
իսկ հիմա, պրիզմը մի կողմ։ սոց․ ցանցերը, որ ցանց չեն, այլ կէտ, հանգոյց, ենթարկւում են իրենց տիրոջը, կամ տէրերին։ տէրերն ունենում են իրենց քաղաքական դիրքորոշումները։ եւ ապա լռեցնում են նրանց, ում ասածները չեն համապատասխանում իրենց քաղաքական դիրքորոշմանը։ այդ մասին կայ երկար զրոյց ջէք դորսիի, իր թուիթերի ամենակարեւոր աշխատողներից մէկի, եւ թիմ փուլի միջեւ՝ ռոգանի պոդքաստում։ խորհուրդ եմ տալիս լսել ամբողջը։ այնտեղ թուիթերցիները համաձայնում են՝ այո, մենք կոնկրետ սատարում ենք մեր ընտրած գաղափարներին, լռեցնելով դրանց հակառակ գաղափարների հնչեցումը։
ու անշուշտ, թուիթերը չի կարող որեւէ մէկին տանել բանտ։ թուիթերը կարող ա ընդամէնը լռեցնել։ բայց եւ էսօր մենք չունենք, երեւի չհաշուած հիւսիսային կորէան, բացարձակ տոտալիտար հանրութիւն, այսօր աւտոկրատիաների ժամանակ ա։ ու ըստ թրենդի՝ այսօր կարող են լռեցնել։ այսօր լռեցնելը՝ ընկերութեան կողմից համարեա գրեթէ նոյն ուժն ունի, ինչ լռեցնելը՝ պետութեան կողմից, զի էդ ընկերութիւնն ունի որոշակի շփման մենաշնորհ։ եթէ կարելի ա պնդել, որ ամն֊ում քաղաքական քննարկումների տեղը՝ թուիթերն ա, ապա եթէ քեզ լռեցրին թուիթերում՝ քեզ լռեցրին ագորայում՝ հանրային տեղում, ուր քննարկում են։ դու ինչքան ուզես, կարող ես գրել անձնական բլոգումդ, իհարկէ, բայց արդե՞օք լսուած կը լինես։
այստեղ կարելի ա ասել, որ ցանցային թափանցիկութեան հետ հարցը դեռ էնքան վատ չի՝ բլոգդ, կամ պոդքաստդ, եթէ եւ դանդաղի, կը լինի լսել, եւ որ մարդիկ են որոշում, ինչպէս են ստանում տեղեկատւութիւն։ էդ իրենք են որոշել, որ ստանում են այն ֆբ֊ում, կամ թուիթերում, եւ ոչ թէ առանձին բլոգերից՝ ռսս֊ով։ դրան իհարկէ նպաստել ա google reader֊ի փակումը, բայց չէ՞ որ այլընտրանքներ կան։ եւ արդե՞օք կարելի ա խօսել գրաքննութեան առկայութիւնից, երբ կայ այլընտրանք, բայց մարդիկ քեզ չեն ուզի լսել այդ ձեւով՝ դժուարանում եմ ասել։
կարող եմ միայն յուսալ որ այս հարցը մի օր կը լուծուի սոցիալական մակարդակում՝ շուկան կը փոխուի։
իսկ հէնց այս օրերի ընթացքում, քանի որ ամէնը սրւում ա, մի քանի անգամ աչքովս անցաւ, որ մարդիկ զրկուել են աշխատանքից, իրենց չֆէյք, իրական պրոֆիլներում չսատարելով բլմ֊ին։ ոնց որ թէ կրկին, պետութիւնը չի, բայց երեւի թէ որտեղ էլ աշխատես՝ նման կարծիքների համար աշխատանք կորցնելու վտանգ կայ։
հիմա դա գրաքննութի՞ւն ա, թէ գրաքննութիւն չի։ ու ինչո՞վ ա պակաս ազդեցիկ, քան պետականը, բացի, իհարկէ, նրանից, որ գիշերը մի քանի «չիկիստ» վորոնոկով չեն գայ եւ չեն տանի գնդակահարելու։ բայց այդ էտապը, ոնց որ թէ անցել ենք, ու բացառում ենք։
ու տէնց։
#գրաքննութիւն #քաղաքականութիւն #քաղաք #համացանց #խօսքի_ազատութիւն #ազատութիւն
մեզ մօտ էլ կարայ լինի #մաքուր՝ https://www.youtube.com/watch?v=apkMRmi1AKI
#քաղաք
ապշելու ա ինչքան տարրական, պարզ լուծումներ են, ու ոնց ա #սովետ ֊ում ամէնն արուել անգրագէտ եւ չմտածուած։
#շէնք #ճարտարապետութիւն #քաղաք #դորտմունդ #գերմանիա
@{ german posw war modern unofficial ; germanpostwarmodern@spyurk.am} 5/19/2020, 2:04:07 PM
Former Oberpostdirektion (1976-80) in Dortmund, Germany, by…
#1970s #officebuilding #glass #steel #architecture #germany #nachkriegsmoderne #nachkriegsarchitektur #architektur #dortmund #hpp posted by pod_feeder_v2
#գիֆ #նստարան #օր #մարդիկ #շներ #այգի #քաղաք
@{ FixingPhotos.com The Photo Repair Wizards ; photorepairwizards@pluspora.com} 5/13/2020, 3:31:13 AM
via @{կետ ; mariette@spyurk.am}
#ֆոտո #ժապաւէն #հոնգկոնգ #հոնգ_կոնգ #քաղաք
@{ kiki-li unofficial ; kikili@spyurk.am} 4/26/2020, 9:31:04 PM
Safety helmet grew
#135 #26 #analog #city #fujifilmsuperiaxtra400 #hongkong #olympusom1 posted by pod_feeder_v2
#փողոց #քաղաք #ժապաւէն #ֆոտո
@{ kiki-li unofficial ; kikili@spyurk.am} 4/11/2020, 2:03:15 PM
Purposelessly Hennessy Road
#135 #25 #city #hongkong #kodakcolorplus200 #konicabigmini posted by pod_feeder_v2
չիսլեանի շէնքը։
որոշ ինստաքս նկարների հրապարակելիս մտավախութիւն ունեմ որ մոլորեցնող եմ։ որ մարդիկ կը մտածեն սէնց նկարներ են անելու ու կառնեն ինչ֊որ անկապ ինստաքս խցիկ։
իսկ սա անելու համար մօտ եօթ վայրկեան bulb ռեժիմում եմ պահել խցիկը։ դա ամէն խցիկ չի կարող անել։
#ֆոտո #ժապաւէն #երեւան #քաղաք #երեկոյ #արարատ #շէնք #լոյսեր #խցիկ
#իստանբուլ #քաղաք #պօլիս #ֆոտո #ժապաւէն
@{ lomography magazine unofficial ; lomography@spyurk.am} 03/04/2020, 15:32:53
Around the World in Analogue: Life in Istanbul
Here’s what the energetic city life of Istanbul looks like through the life of Lomographer and local, Dorukhan Ören a.k.a. doruqpasha.
posted by pod_feeder_v2
#ֆոտո #քաղաք #տոկիօ #ճապոնիա
@{ lomography magazine unofficial ; lomography@spyurk.am} 29.03.2020, 17:32:45
On Shooting Substance – an Interview with John Sypal
There is more to John Sypal than his insanely-popular blog, Tokyo Camera Style. Learn more about him and check out what he has to say in this interview.
posted by pod_feeder_v2
#ճարտարապետութիւն #շէնք #պատմութիւն #քաղաք
@{ german posw war modern unofficial ; germanpostwarmodern@spyurk.am} 3/11/2020, 3:03:29 PM
Chain Type Housing (1979-82) in Kassel, Germany, by Herman…
#1970s #housing #architecture #germany #architektur #kassel #hermanhertzberger posted by pod_feeder_v2
mutex սիսթեմ քոլը շատ ծանր գործողութիւն ա։ այսօր (բաւական վաղո՞ւց) թրենդ ա մուտէքսի օգտագործումից խուսափել։ աւելի լաւ ա, չնայած տգեղ կարող ա թուալ, սպասող թելում while լուփ անել, ստուգելով ատոմիկ փոփոխական, քան դիմել մուտէքս մեքանիզմին։
երբ լինեն գոնէ քաղաքի հատուածներ, ուր միայն ինքնավար մեքենաներ են լինելու, լուսակիրների կարիք այնտեղ չի լինի։ այս սիմուլեացիան ցոյց ա տալիս ինչ էֆեկտիւ ա լինելու մեքենաների շարժումը խաչմերուկում։
որովհետեւ այսօր մենք ունենք մուտէքս՝ հէնց այս լուսակիրներով համակարգը, երբ մի հոսքը սպասում ա միւսի։ յետոյ միւս հոսքը դանդաղ արթնանում ա, ոմանք նոյնիսկ բենզին խնայելու համար հանգցնում են մեքենան խաչմերուկներում կարմիրի տակ ու պիտի «խոդ» տան, հայերն էլ ընթացքում իրար սիգնալ են տալիս, զի անհամբեր են, բայց այլ ձեւ չկայ՝ հոսքի արթնանալը երկար ա եւ ծախսատար՝ վառելիք էլ ա քաղաքում այդ պատճառով աւելի շատ ծախսւում, քան մայրուղու վրայ։
ինքնավար մեքենաները կարող են անել այդ աւելի ժամանակակից՝ ատոմիկ փոփոխականով լուփը, ու էդպէս անհամեմատ արդիւնաւէտ ա ծրագիրն աշխատում։
եթէ, իհարկէ, դիտարկենք shared memory մոդելը, որն էսօր մէյնսթրիմ ա ու համարեա գրեթէ ամենուր։
#ծրագրաւորում #տտ #տեքնոլոգիաներ #տեքնոլոգիա #դիզայն #նախագծում #քաղաք
#ֆոտո #թայբէյ #թայպէյ #քաղաք
@{ Katie shoots film (unofficial) ; curatingcuteness@spyurk.am} 3/5/2020, 4:33:09 PM
Taipei in Black and White.
Fomapan 200 Creative , Minolta SR-T 101
#filmphotography #blackandwhite #fomapan200creative #minoltasrt101 #taipei #taiwan posted by pod_feeder_v2
#ֆոտո #լոնդոն #քաղաք #փողոց
@{ lomography magazine unofficial ; lomography@spyurk.am} 3/4/2020, 4:02:41 AM
Soho by Night: Anya Broido’s Mesmerizing Portraits of London’s Nightlife
A night owl with a camera, Anya Broido has photographed British Soho’s nightlife for five years. From dusk to dawn, she roamed the streets of the neighborhood to capture fleeting moment and unique characters.
posted by pod_feeder_v2
հետաքրքիր ա ոնց ա էս ժապաւէնը աշխատել ուժեղ արեւի տակ, շատ փափուկ գոյներ են, թոյլ կոնտրաստ ա, երկինքը լաւ արտայայտուած ա։
«սովետականը» ալիաս ա վատ մտածուածի, վատ դիզայնի, վատ նախագծի, չզարգացածի, եւ այդ ամէնի մէջ դախի։
ասում եմ, տեսնելով ռոբասերժական շրջանի շէնքերն ու «բարեկարգումները»։ #քաղաք #դիզայն #դախ #սովետ
մարտի մէկ 2019։
ներկերի եւ ոչ միայն «սարդ» խանութի վրայ մեծ տառերով գրուած ա՝ «դուխով», իսկ տակից աւելի փոքր տառերով՝ «ծեփէք պատերին»։
#ներկ #գոյն #քաղաք #երեւան #գրութիւն #փողոց
