>իրենց բնոյթի հետեւանքով մեծ քաղաքները նուիրում են մարդկանց այն, ինչ այլապէս հնարաւոր էր վայելել միայն ճամփորդելով։ քանի որ տարօրինակը հարցեր է առաջացնում եւ ընթացիկ կարգն է խաթարում, այն նպաստում է, որ միտքը բարձրանայ ամենակարեւոր թեմաներին։
…
>դրա ամենալաւ ապացոյցն է՝ տարօրինակից քաղաքացիներին պատսպարելու բոլոր տոտալիտար ռեժիմների ձգտումը։
…
>մեծ քաղաքը մասնատւում է հսկողութեան, մաքրման եւ միատեսակեցման ենթակայ կտորների։ քաղաքից արտաքսւում են ինչպէս տարօրինակի խորհուրդն, այնպէս էլ մարդկանց քննադատական մտածողութիւնը։
փոլ թիլիխ, հարուարդի համալսարանի աստուածաբանութեան պրոֆեսոր։
#քաղաք #վերահսկողութիւն #դիկտատուրա #ազատութիւն
աւաղ, ոչ մի ձեւ չի ֆեդերացւում դէպի ծմակուտ, որ տարածեմ։
ահա՝
#լենին #ստալին #դիկտատուրա #պրոլետարիատ #բռնատիրութիւն #պատմութիւն
լուսօյի գրառումը տեսայ, յիշեցի որ երէկ վարլամովի վիդեօն էի նայում ալբանիայի, աւելի ճիշտ՝ իրենց դիկտատորի մասին։
ու նա ցոյց տուեց դամբարանը, որ էդպէս էլ չօգտագործեցին որպէս դամբարան, ու տէնց լքուած տարածք էր, եւ պատմեց, որ MVRDV֊ն ա հիմա նախագիծ անում, դէ տեսաւ անյտեղ որ գործ են անում, ու պաստառների վրայ գրուած ա։
իսկ ինչ նա չգիտէր, որ թումօյի շէնք ա կառուցում MVRDV֊ն։
իսկ սա՝ հէնց mvrdv֊ի կայքում տեղեկատւութիւն։
#mvrdv #թումո #թումօ #վարլամով #ճարտարապետութիւն #պատմութիւն #շէնք #քաղաք #դիկտատուրա #սովետ #սովէտ #ալբանիա #տիրանա #դիկտատուրա #դամբարան #վերօգտագործում
https://www.youtube.com/watch?v=Dn-uq4gSQpk նիւթեր որ դիտում եմ, մտածում եմ՝
— ինչքան ակնյայտ կտեր ու ստեր կան, որ մարդիկ բարեյաջող ուտում են։ ու սատարում են արիւնարբու ռեժիմներին։ ̶խ̶ի̶՞̶ ինչի՞։ ու գուցէ գրաւի՞չ ա իրենց համար, ինչ֊որ խորը մակարդակում դա։ ինչպէս մարդիկ հակուած են արդարացնել հիտլերին, ու երբ աւելի համարձակ են լինում, ու աւելի բարենպաստ պայմաններում՝ հերոսացնում են։
— մեզ հեռուից հեռու ինչքան անհասակնալի ա որ աֆրիկայի տարբեր հարեւան էթնոսներ իրար հետ եօլա չեն գնում։ մտածում ենք՝ ի՞նչ են կիսել՝ թող հանգիստ վեր ընկնեն, ապրեն։ եթէ չունենայինք մեր հայ֊ադրբեջանա֊թուրքական բեքգրաունդը։ որի պատճառով լաւ էլ հասկանում ենք։
— ու հետեւաբար՝ ինչ ողբերգութիւն ա պետութիւն, ուր մարդկանց խմբեր դիսկրիմինացուած են։ ամէն խումբ իրաւունք ունի հանգիստ ու ազատ ապրել, առանց մտածելու փախուստի մասին այլ տեղ՝ այլ տեղ ուր իրան չեն սպասում, ուր նա ֆիթ չի լինի, ուր նա բեռ կը լինի։
ու տէնց։
#ուգանդա #աֆրիկա #դիկտատուրա #ընտրութիւններ #ազատութիւն
դիկտատուրաների ու աւտոկրատիաների հետ խնդիրն էն ա, որ մարդկանց չեն թողնում աճել։ իրենց էրեխէքի պէս են նայում, ու իրենց պատկերացրած կարգինը պարտադրում։
օրինակ վարլամովի տուրկմենիստանի մասին վիդեօյում երեւում ա որ էս մարդն իր արեւին լաւ բաներ ա փորձում անել։
բայց հարցն այն ա որ օրինակ ծիւնինգ արգելելով նա չի հասնի նրան, որ մարդիկ կը սովորեն գերծիւնինգ չանել՝ ոնց որ թէ իր նեարդերին ազդում ա չափազանց զիզի֊բիզի ծիւնինգը։ մարդիկ պէտք ա էնքան էնպէս անեն, որ իրենք յոգնեն դրանից, ու գերծիւնինգ անելը սկսի համարուել «քեարթու», կամ անճաշակ։
չնայած ես օրինակ ահագին լաւ եմ վերաբերւում ծիւնինգի մշակոյթին, ինձ թւում ա շատ քուլ ա, ու միայն դա արդէն կարող ա հետաքրքիր լինել, նոյնիսկ զբօսաշրջիկներին գովազդելուց կարող են ասել՝ եկէք տեսէք էս ծիւնինգի մշակոյթը։
ու դա երեւի ամենաանմեղ բանն ա ինչ գտայ իր արգելքների մէջ, որ գրեմ՝ ամէն դէպքում իր կարծիքով ինչ֊որ կարգին թասիբով բաներ կան, որ էդպէս պէտք ա լինի՝ քաօսից ա վախենում չափից շատ։ ֆրոմմն էլ էր, ի դէպ, գրում հիտլերեան գերմանիայի բարձր պաշտօնեաների մասին՝ ու իրենք էլ էին քաօսից վախեցած, շատ կարգին։
հա, ու դիցուք լաւ փոփոխութիւն ա ուզում, չգիտեմ՝ ճապոնիայում էլ դրսում չեն ծխում, միայն յատուկ «զագոնչիկներում» ա կարելի ծխել։ բայց պէտք ա մարդիկ աճեն, հասնեն դրան ինքնուրոյն։ ու դեռ պիտի ծխելը թոյլ տան իրենց մօտ, յետոյ իրենք ծխեն֊մեռնեն ինչքան հոգին ուզի, ու նոր սկսեն մտածել, որ երեւի չափն անցել են, ու կարելի ա մտածել առոջութեան մասին էլ։
ու տէնց։
#դիկտատուրա #աւտոկրատիա #քաղաքականութիւն #ազատութիւն
պուտինի բախտը բերում ա նրանով, որ չնայած իր համակարգը չի սատարում լաւ ստարթափների ստեղծմանը, ազատ շուկային եւ զարգացմանը, եւ ազնիւ աշխատող գիտնականները փախչում են էֆէսբի֊ից, ոստիկաններից, որ գործ են կարում, կամ փայ ուզում, չնայած այդ ամէնի՝ ռդ֊ն հզօր մարդկային պոտենցիալ ունեցող երկիր ա, եւ գիտական, ճարտարագիտական աւանդոյթներ ունեցող երկիր ա։
ու սպուտնիկ հինգը՝ լաւն ա, վատն ա՝ ստեղծելու ունակ ա։ այլ պատուաստանիւթեր էլ ստեղծել ունակ էր։
այ եթէ պուտինին հասնէր ադրբջան, կամ վրաստան, կամ հայաստան՝ ո՞նց էր ինքնացուցադրուելու։ ինչո՞վ էր ինքնացուցադրուելու։
ռուս աւտոկրատների եւ դիկտատորների բախտից՝ ինչքան չեն ճնշում ռուս ժողովրդին, միեւնոյն ա դեռ ռեսուրսներ ա ունենում լաւ գործ անելու։
#գիտութիւն #ռուսաստան #աւտոկրատիա #դիկտատուրա #ազատութիւն
նրանք, որ ձգտում են դիկտատուրայի, մոնարքիայի, իրականում դիկտատուրա չեն ուզում։
իրենք ուզում են էն դիկտատուրան ուր իրենց համար գրաւիչ վիճակն ա թելադրւում, եւ մնացածը՝ դատապարտւում ա։
իրենք յաճախ ասում են, որ ժողովրդավարութիւն չկայ՝ ընդամէնը այդ բրենդի տակ մատուցւում ա այն ամէնը, ինչից իրենք վախենում են։
իսկ գուցէ իրականում գիտակցում են, որ ժողովրդավարութեան դէպքում՝ իրենք ներկայացուած կը լինէին, բայց երեւի թէ գիտակցում են, որ բաւական համախոհ չէին ունենայ, որ իրենց քաղաքական օրակարգը պարտադրուած լինի՝ զի կան շատ այլ շերտերի ներկայացուցիչներ՝ իրենց պահանջներով եւ շահերով։
ու իսկապէս՝ սովորաբար դիկտատուրան չի լինում ազատական՝ այն վաճառում ա հէնց հետադէմ, կոնսերուատիւ, «աւանդական» արժէքները, որոնք եւ պատրաստ են առնել նրանք, որ դիկտատուրա էին ուզում։ դիկտատուրան, ընդհանուր առմամբ՝ այլ բան վաճառելու չունի էլ, ու էդ մարդիկ չեն գիտակցում, ինչքան էժան են իրենք իրենց վաճառել նուիրուելով վարչակարգին։
#ժողովրդավարութիւն #մոնարքիա #դիկտատուրա #ազատութիւն #հանրութիւն
հակաուտոպիա․
մի պետութիւն ուզում ա անջատել իր բնակիչներին համացանցից, զրկի կարգիչներից եւ դիւրակիր սարքերից։
եւ որոշում ա պատենտաւորել լեզուն։
արգելում ա այլ երկրներին իրենց այբուբենով՝ տառերով, եւ իրենց լեզուի աջակցութեամբ սարքեր արտադրել։ պարզաբանում ա՝ սրիկաներն օգտագործում են մեր ազգային հարստութիւնը, մե՛ր տառերը, մե՛ր լեզուն։
ստեղծում են յատուկ կոմիտէ, որը լեզուի օգտագործման արտօնագրեր ա բաժանում։ տալիս ա մի երկու «դաշնակից» օտար հրատարակութիւններին, եւ արգելում ա լեզուն օգտագործել մի շարք տեղացի հրապարակախօսներին, բլոգերներին եւ վլոգերներին՝ լեզուն ոչ պատշաճ, ոչ կարգին լինելու պատճառաբանութեամբ։
անցնում են «չե՛նք թողնի այլասերել մեր լեզուն» տրանսպարանտներով երթեր։
այսպիսով անհնար ա ստացւում գրել իրենց լեզուով համացանցում, խօսել իրենց լեզուով ռադիոկայաններում, իսկ բնակիչները չեն կարող կարդալ որեւէ այլընտրանքային եւ ոչ կոպիտէի կողմից արտօնագրուած աղբիւր։
հանրութեան որոշ զանգուածում ֆլեշկաներով շրջում են արգելուած տեքստեր, կամ ձայնագրութիւններ, եւ ընդունւում ա նոր օրէնք՝ ոչ միայն լեզուի սխալ կիրառութեամբ տեքստերն ու ձայնագրութիւններ արտադրողները պիտի պատժուեն, այլ եւ սպառողները՝ լեզու այլասերող տեքստերը ազդում են քաղաքացիների ընկալման վրայ, փտեցնում այն, դարձնում այդ մարդկանց այլասերուած բառերի եւ արտայայտութիւնների կրող։
«դոնոս»֊ի առարկայ ա դառնում, եթէ մարդու շուրթերից թռել ա ոչ պետական ստանդարտներին համապատասխանող բառ կամ արտայայտութիւն։ այդպիսի մարդկանց հնարաւորինս շուտ մեկուսացնում են, որպիսի կանխեն վարակի տարածումը։ մեկուսացուած մարդկանցից դեռ ոչ մէկ չի վերադարձել։
#հակաուտոպիա #դիկտատուրա #լեզու #համացանց #վերահսկողութիւն #խօսք
երէկ մի հատ ռուսաստանցի աղջիկ պատմում էր, թէ, փարթի էլ չէր, անկապ նստած թէյ էին խմում, առանց երաժշտութեան, առանց ալկոհոլի, հարեւաններն եկան, ասացին՝ աղմկում էք։
ասաւ, եթէ տասնմէկնանց մէկ րոպէ լինէր, այլ ձեւ կը խօսէին, կասէին՝ ոստիկանութիւն կը կանչենք։ իսկ հիմա, ընդամէնը՝ աղմկում էք։ ասաւ, թէ ասացին՝ բարձր էք ծիծաղում, մենք ծիծաղը լսում ենք։
ու մենք խօսեցինք, թէ սա հակաուտոպիայի պէս ա։
ասենք, մի երկիր կայ, ուր ծիծաղելն արգելուած ա։ անբարոյական ա համարւում համ էլ։
ու տէնց ոստիկանութիւն են կանչում, ոստիկանները գալիս են, դուռը կոտրում են, գոռում են «նա պըլ», ու տանում։
իսկ որոշ մարդիկ հանդուրժող են։ ասում են՝ դէ հասկանում եմ, իրենք էլ ծիծաղող են։ դէ թող ծիծաղեն, բայց իրենց տանը, ու նէնց որ չլսուի։ թէ չէ, երեխաս տեսնի որ ծիծաղում են, ի՞նչ կը լինի։ կարող ա նա էլ մեծանայ, ծիծաղող դառնայ։ իսկ ոմանք՝ չէ, էս ծիծաղողներին պէտք ա հաւաքել ռադ անել էս երկրից։
բայց իրական դիկտատուրաներում, ինձ թւում ա, տխրելն ա արգելուած։ իսկ ծիծաղելը՝ խնդրեմ։ զի կեանքը լաւն ա։ իսկ տխրելով դու շեշտում ես, որ գուցէ եւ այնքան էլ չէ։
#դիկտատուրա #հակաուտոպիա #անկապ #պատմութիւն
ռուսներն ասում են՝ «յիմար՝ յիմար է, բայց օճառ չի ուտում» (դուռակ֊դուռակ ա միլա նե եստ)։ նրանք, ով ոգեշնչուած են կոմունիզմի գաղափարներով, ով հիանում է Հիւսիսային Կոռեա֊ով, չեն շտապում գնալ այնտեղ ապրել եւ պայքարել որ մեր երեխեքին լաւ լինի պայծառ ապագայի համար։
#կոմունիզմ #հիւսիսային_կոռեա #դիկտատուրա #վարչակարգ #պայքար #ազատութիւն
via @{մայոր Թոմ (Major Tom) ; unamutaba@spyurk.am}
#georgian #georgia #short #vano-burduli #graffiti #censorship #dictatorship #cortazar #julio-cortazar #վրաստան #վրացական֊կինո #վրացերեն #կինո #կարճամետրաժ #գրաֆիտի #գրաքննություն #դիկտատուրա #կորտազար #վանո֊բուրդուլի #թբիլիսի #արվեստ
