խաւարոտ վեբն ունի երկու հատկութիւն՝ մէկն էն ա որ տեսականօրէն բարդ ա գտնել ով կամ որտեղ ա հրապարակել, որտեղ ա սերուերը։ միսւն էն ա որ իրա մասին պարզապէս գրեթէ ոչ մէկ չգիտի։
էս երկրորդը ջեմինիին էլ ա վերաբերում։
#ջեմինի
եւս մի պատճառ ջենթու օգտագործելու (բազմաթիւ այլ պատճառներ ունեմ) ինձ համար այն ա, որ եթէ ինչ֊որ բան չեմ կարողանում հաւաքել, կամ բարդ ա հաւաքել՝ չեմ օգտագործում։
օրինակ, էս պահին փայնբուքս տառապում ա որ ֆայրֆոքսն ու դրա կախուածութիւնները հաւաքի։
դեռ կարողանում ա։
օկէյ, դեռ կօգտագործեմ։ բայց միւս անգամ ես արդէն կը մտածեմ, արդե՞օք ինձ դա պէտք ա։ եթէ ինքն էդքան տառապում ա՝ երեւի ինձ դա պէտք չի։
netsurf֊ը հաւաքւո՞ւմ ա՝ ուրեմն էդ ա։
չի՞ ցոյց տալիս էջեր՝ ուրեմն էլ աւելի կը լծուեմ պարզ էջեր ստեղծելուն կամ ջեմինի անցնելուն։ որի ուղղուց ես չեմ շեղուելու, պարզապէս բարդ ա անց կացնելը իմ ուեբ ներկայութիւնը, զի շատ լեգասի ունես, բայց կանցնեմ մի օր։
ըստ որում՝ երբ ես ասում եմ մարդկանց՝ մի դուրս եկէք ֆէյսբուքից, բայց մեզ հետ էլ շփուէք դաշնեզերքում, նման բան ես ասում եմ հիմա ինձ՝
դեռ օգտագործի լինուքս, բայց զարգացրու օբերոն համակարգը։
դեռ օգտագործի վեբ, բայց հնարաւորինս շատ գնա դէպի ջեմինի։
ու տէնց։
#անկապ #համացանց #ազատութիւն #տէք #ջեմինի #ուեբ #վեբ #դիտարկիչ #ջենթու #պերմակարգչութիւն #պարզութիւն #մարդավարի #մարդկային #մարդիկ
https://lichen.sensorstation.co/
ֆորթով գրուած վեբի բովանդակութեան կառավարիչ։ (:
#էկրանահան #ֆորթ #ջեմինի #ջէմինի
duckduckgo֊ն ջեմինի֊ով չի աշխատում։ բայց ունի duckduckgo.com/html ու duckduckgo.com/lite
սակայն լռելեայն url֊ի մէջ չի ուղարկում request֊ը։
յիշեցի որ առանց յաւելում բադիկն օգտագործելու համար խորհուրդ էր տրւում կարգաւորել դիտարկիչը որ ուղարկի հարցում, վերջում /?q=միբան ձեւի։
փորձեցի դա եւ html֊ի եւ lite վարկածի հետ, ու լայթի հետ ստացուեց։ նաեւ փորձեցի netsurf֊ով։
յետոյ փորձեցի լագրանժով, ու չեղաւ։ ապա փոխեցի duckling proxy֊ի ստարթափ սկրիպտը, ճշտտեցի, որ netsurf֊ի իւզեր ագէնտը NetSurf/3.10 (Linux) ա։
ու աւելացրի պրոքսիում նաեւ դա։
ահա սկրիպտը՝
./duckling-proxy -c cert/proxy.եսիմինչ.am.pem -k cert/key.pem -p 1977 -a 0.0.0.0 -u "NetSurf/3.10 (Linux)"
ու էսպէս լինում ա փնտրել։
օրինակ՝ https://lite.duckduckgo.com/lite/?q=how to learn go։
#էկրանահան #ջեմինի #ջէմինի #անվտանգութիւն #գաղտնիութիւն
էսօր գտայ այս կապսուլը ու ոգեւորուեցի, տեղակայեցի ինձ gemini֊ից http պրոքսի։
երկու հատ կար, մէկը ասիդուսի stargate proxy֊ն ա, միւսը՝ լիւկ էմէթի duckling proxy֊ն։
առաջինը գրուած ա c#֊ով, միւսը՝ go֊ով։ ընտրեցի, բնականաբար, go֊ով գրուածը։
տեղակայեցի իմ սերուերներից մէկի վրայ, լագրանժում աւելացրի http proxy, ու վայելում եմ։ պարզ էջերն ա, իհարկէ, միայն ունակ ցոյց տալ։ բայց յուսամ ինձ պէտք եկած վեբի զգալի մասը պարզ ա։
նաեւ, փաստացի ունեցայ vpn։
ահա՝
ու տէնց։
#էկրանահան #ջեմինի #ջէմինի #պրոքսի #անվտանգութիւն #գաղտնիութիւն
մինչ ջոնի հարիսի «դիփ ֆէյքերի» մասին թողարկումը դիտելը ես մօտաւորապէս այնպէս էի տրամադրուած, ինչպէս նա էր տրամադրում իր տեսանիւթով։
դիտելիս, երբ հարցնում էր՝ հիմա ո՞նց իմանանք ո՞րն ա ճիշտը, ես մտածեցի որ էդ խնդիրը մենք ունենք համացանցում ու լուծել ենք կիրպտոգրաֆիայով։
նա ա ճիշտը որ ունի սերտիֆիկատ, ու որ կարողանում ա ապարուցել որ ունի պրիւատ բանալին։
եթէ պարզ՝ փականը տեսնում ես դիտարկիչում, ուրեմն ինքն ա։ հետեւաբար այն ինչ իրանից եկել ա, պիտի որ նա հրապարակած լինէր։
(հնարաւոր ա կայքը կոտրեն, այլ նիւթ տեղադրեն, բայց դա այլ խնդիր ա։ նաեւ կայքը կը յայտնի որ կոտրել էին քիչ անց։ փականը պաշտպանում ա նրանից որ սխալ սերուեր իրան ներկայացնի որպէս ձեր իմացածը)
նման ձեւով մարդիկ են ներկայանում։ կամ ներկայանում են որպէս էսինչ հանգոյցի էսինչը, կամ աւելի սեքիւր՝ նա որ կարող ա ապացուցել որ ունի պրիւատ բանալին։ նամակները կարելի ա ստորագրել, pdf֊ները կարելի ա կրիպտոգրաֆիկ ձեւով ստորագրել։ նոյն ձեւ կարող ենք տեսանիւթ ստորագրել։
վերջում էլ ասեմ, որ նիւթը դիտելուց յետոյ նոյնիսկ դրական ընկալեցի որ «դիփ ֆէյքերի» դարաշրջան ենք մտնում։ որովհետեւ այլեւս էլ աւելի կարեւոր ա լինելու ռեպուտացիան, բարի անունը։ ո՞վ ա հրապարակել։ մի անգամ սուտ ասի ու բռնուի, չես հաւատայ։
դէ, տափաք երկրկին հաւատողները ուզում են հաւատալ, նա որ ուզում ա հաւատալ՝ կը հաւատայ իր ուզած ստին։ բայց մարդկանց մեծ մասը աւելի բանական մօտեցում ունեն։
յ․ գ․
սերտիֆիկատը նշանակում ա պէտք ա լինի սերտիֆիկատ տրամադրող, բայց ջեմինի աշխարհում, ի տարբերութիւն վեբի, դա պէտք չի։ աւելի ճիշտ, վեբը նոր ա սովորում ջեմինիի մօտեցումը։ դու ունես մի հատ բանալիների զոյգ, դիցուք մինչեւ 2037-2038 թիւ (իւնիքս ժամանակի ընթացիկ սահմանափակումը) ու առաջին անգամ քեզ կպնելիս փաբլիկ բանալին քեզնից ստանում են։ յետոյ մինչ չփոխուի զոյգդ, խնդիր չի առաջանայ։ փոխելու մասին կարող ես նախապէս յայտնել։
նման ձեւ եւ մարդն ա, կայքի յաճախորդն ա ներկայանում։ նա ունի իր բանալիների զոյգը։ ու չպիտի էլ «մուտք գործի», բանալիներն ունենալը բաւական ա։
#անվտանգութիւն #գաղտնիութիւն #պատմութիւն #մարդիկ #ինքնութիւն #նոյնականացում #արհեստական_բանականութիւն #կրիպտոգրաֆիա #կրիպտօ #ստորագրութիւն #մեդիա #վեբ #ուեբ #ջեմինի #համբաւ #ջոնի_հարիս #լրատւութիւն
երէկ ֆփերսընն ասաց որ յաւելուած գրելն իրան շատ ա տանում, ու մասնաւորապէս որովհետեւ մի մարդ կարող ա կիրառելի ու օգտակար յաւելուած գրել։
ես էլ մեկնաբանեցի, որ դա մարդու սանդղակին համապատասխան (human scale) (ֆփերսըն, այ այսպէս կարող եմ այլաբանութիւն օգտագործել) ծրագրակազմ ա։ երբեմն դրան ասում են lowtech։ դէ քաղաքներ կան մարդու սանդղակին, չափսին համապատասխան, փողոցներ՝ ուր փողոցը նեղ ա, ու աւելի կոմֆորտ ա։ ու պատահական չի որ փարփեցու փողոցը դարձաւ փաբերի ու սրճարանների փողոց՝ նեղ ա։ սարեանն էլ ա նեղ։ ու սարեանը կոր ա՝ հետեւաբար չես տեսնում անվերջութիւն, ու դա աւելի կոմֆորտ ա։ նոյն ձեւ հրապարակը եթէ շատ ա մեծ՝ տագնապում ես։
ու ասացի որ դրա համար եմ oberon֊ը սիրում՝ մի հոգի՝ գուցէ ես, կարող եմ մի ամսում քոմփայլեր գրել։
նա էլ ասաց թէ հա, նոյնը լիսպի հետ՝ երեւի ամէն լիսպիստ մի լիսպ գրել ա իր կեանքում։ (:
ես էլ յիշեցի որ gemini֊ն էլ ա մարդու սանդղակին համապատասխան՝ նախագծուած ա որ ամէն մարդ կարողանայ իմպլեմենտացնել հաղորդակարգը մէկ֊երկու օրում, ու օրինակ սպասարկիչ կամ դիտարկիչ գրի։
ահա, օրինակ, solderpunk֊ի՝ gemini ստեղծողի go իրականացում, հարիւր տողից քիչ կոդով՝
https://tildegit.org/solderpunk/gemini-demo-3
յ․ գ․ ապակենտրոնացումն ինչ լաւ բան ա՝ էսօր jabber.am֊ը չի աշխատում, բայց ես չոլ.հայ֊ի ժողովրդին տեսնում եմ ու կարող եմ չաթուել։
#յաւելուած #քաղաք #փողոց #հրապարակ #սանդղակ #մարդ #օբերոն #ջեմինի #լիսպ #ապակենտրոնացում
ուզում եմ ջեմինի հաղորդակարգով աշխատող «բաբլը» տեղակայել, ու մտածում եմ՝ spyurk.am֊ում մի քանի հոգի էինք ամենասկզբից, բայց աշխոյժ էր՝ միայն մեր մէջ չէինք շփւում, ֆեդերացիա կար, ու ֆեդարացիայի մարդիկ էլ հաճոյքով մեզ հետ ծանօթանում էին ու շփւում։
«բաբլը» ֆեդերացուած չի ու դրանով ահագին անիմաստ։ էլի կը տեղաւայեմ երեւի, բայց գիտակցում եմ թոյլ կողմերը։
իսկ այ «թութիկ»֊ը շատ ա դուրս գալիս։ շատ կուզեմ քշել։
«սոշըլհոմն» երեւի ամենավատ ծրագրակազմն ա որ ես տեղակայել եմ։
#անկապ #ջեմինի #դաշնեզերք
շատ հաւէս ա ջեմինի֊ում որ չես «գրանցւում» ասենք մէյլով կամ մուտք գործում համանական ֆէյսբուքով։ փոխարէնը նոր ինքնութիւն կարող ես ստեղծել։ (:
#ջեմինի
այս կապսուլն աշխատում ա ֆլոպիի վրայից։
#ջեմինի #համացանց #էկրանահան #ֆլոպի
ջեմինի տիրոյթի մասին զին՝
gemini://gemini.cyberbot.space/smolzine/
#ջեմինի #էկրանահան #զին #հանդէս
գրուեմ հէնց մաեմօյի ֆայրֆոքսից այն մասին, որ լագրանժ ջեմինի դիքարկիչն արդէն հասանելի ա մաեմօյի շտեմարաններում։
ցանկոմ երեւացող «մգուտենբերգ» եւ «սլիփ անալայզեր» յաւելուածները շինեցի, փոփոխեցի, բայց աւելի շատ միջամտութեան կարիք ունեն։
օինակ՝
ու դրանք շտեմարանում չկան։
իսկ լագրանժը հաւաքել եմ հեռախօսային ինտերֆէյսի հնարաւորութիւնը միացուած՝
սա գրում եմ ֆայրֆոքսից՝
դէ մինչ։
#ջեմինի #ջեմինայ #լագրանժ #մաեմօ
https://media.libreplanet.org/u/libreplanet/m/the-net-beyond-the-web/
#ջեմինի #ջեմինայ #ոստայն #ցանց #ապակենտրոնացում #մինիմալիզմ #ազատութիւն #անգլերէն
https://thedorkweb.substack.com/p/gopher-gemini-and-the-smol-internet
#գոֆեր #խլուրդ #վեբ #ոստայն #ջեմինայ #ջեմինի #համացանց #անգլերէն
մտածում եմ, դէ ջեմինի֊ում չկայ գուգլի պէս փնտրող համակարգ։
եթէ նաւարկում ես ջեմինի կապսուլներով, նկատում ես քեզ հետաքրքիր բան, կարող ես ինքդ քեզ համար մի նիշքի մէջ նոթեր պահել՝ սէնց բան կար էս յղումով։
յետոյ երբ պէտք լինի՝ փնտրես քո նոթերի մէջ։
ու մտածեցի՝ աքթիւիթի փաբը կամ դիասպորան դա աւտոմատ անում են՝ բերում են քեզ մօտ, քո սերուերի մէջ, այլ սպասարկիչների տուեալներ։ փնտրես ըստ պիտակի՝ ու հաւանական ա որ կը գտնես։
#համացանց #ջեմինի #ապակենտրոնացում #անկապ
ինչպէս գեներացնել նաեւ ջեմինի էջեր՝ հիւգօյից՝
https://sylvaindurand.org/gemini-and-hugo/
ի սկզբանէ, ի դէպ, ջեմինիով եմ կարդացել՝ gemini://sylvaindurand.org/gemini-and-hugo/index.gmi
#ջեմինի #հիւգօ
պարզւում ա, ariane յաւելուածում նկարները ցոյց ա տալիս, եթէ յղման վրայ մատը դնես մի քիչ պահես։
#ջեմինի #արիանէ #յաւելուած