առցանցն է գտնուելու տեղը։
RUN հանդէսից, սեպտեմբեր 87 թիւ։
#արուեստ #առցանց #ցանց #1987 #պատմութիւն #հանդէս
ցանցերի կառուցուածքը լաւ հետազօտուած թեմա ա։
օրինակ մենք գիտենք, որ mesh (ցանցաւո՞ր, բջջայի՞ն) ցանցերը լաւ չեն մասշտաբաւորւում։ ու պատահաբար չի որ համացանցը՝ հիերարքիկ կառուցուածք ունի՝ դա արդիւնաւէտ ա մեծ մասշտաբներում։
փոքր մասշտաբում՝ լրիւ ապակենտրոն mesh ցանցը կարող ա շատ արդիւնաւէտ աշխատել։
ըստ երեւոյթին նման պատճառով ա որ ունենք պետութիւններ՝ երբ մասշտաբաւորում ես՝ արդիւնաւէտ եւ կենսունակ դիզայնն ա, ուր ապակենտրոնացումը պահպանւում ա, բայց առաջանում ա հիերարքիա։
ու էւոլիւցիայի պէս պրոցես ա եղել որ բերել ա նրան ինչ կայ՝ պետութիւնների ձեւին։
կարեւոր ա նշել՝ հիերարքիա՝ չի նշանակում ուղղահայեաց։ ուղղահայեացը՝ բացարձակ ձեւն ա, երբ հանգոյցներ այլեւս չկան։ այդպէս էլ բնութագրում են դիկտատուրան՝ անուանում են՝ իշխանական ուղղահայեաց։ դիկտատուրան ձգտում ա ապակենտրոն հիերարքիկ հանգոյցները բերել ուղղահայեացի։ դրա հակառակը mesh֊ն ա, բացարձակ տափակն ա, երբ բացակայում ա հիերարքիա։ այդ երկու ծայրայեղութիւնների արանքում հիերարքիկ համակարգը կարող ա լինել շատ տարբեր։ եւ լինում ա։
դիկտատորների կամ աւտորիտար առաջնորդների զռանները մեզ լինում ա, ասում են թէ ժողովրդավարութիւն չկայ, ի նկատի ունենալով որ բացարձակ ժողովրդավարութիւն չի լինում։ իսկապէս, սովորաբար mesh չի՝ բայց միեւնոյնն ա, ապակենտրոն ա։ պարզապէս ամէն հանգոյցի շահերը հաւասար չեն հաշուի առնւում, կան աւելի հաւասար հանգոյցներ։ ու այդ վիճակը կարող ա լինել շատ տարբեր, երբ աւելի հաւասարները քիչ են, կամ շատ, ուժեղ են կամ տկար։
ու մեզ չեն ասում որ դիկտատուրա չի լինում։ որովհետեւ աւելի հեշտ ա պատկեացրնել դիկտատոր որ համակարգը բերել ա ուղղահայեացի կամ դրան մօտ, քան mesh ցանց։
ու զռանին պատասխանն այն ա, որ եթէ mesh չի, դա չի նշանակում որ ժողովրդավարութիւն չի։ դա տարբեր ձեւերի ապակենտրոն հիերրաքիկ ցանցեր են՝ աւելի կենտրոնին հպատակ, կամ աւելի տափակ։ ինչքան աւելի տափակ՝ այնքան լսելի ա դառնում առանձին հանգոյցի ձայնը, կամ այդքան աւելի մեծ ա հաւանականութիւնը որ գարաժում սկսուած ընկերութիւնը կը սնանկացնի գիգանտների։
մակ֊ն էլ բաւական դիսֆունկցիոնալ ա իրան դրսեւորում երբեմն՝ ու էն պատճառով որ հիերարքիան բաւական ուժեղ չի՝ ուղղահայեաց չի, չէ՞, խսհմ֊ի պէս չի, եւ ապակենտրոնացումը՝ ուժեղ ա արտայայտուած։ մի կողմից՝ չի լինում որոշ խնդիրները լուծել, միւս կողմից՝ ուղղահայեացը շատ ա վախենալու, դրա համար էլ էդպէս չի։
ինձ թւում ա մենք, շատերս, կարօտ ենք մինչ ինդուստրիալ եւ երեւի մինչ ագրարային, աւելի mesh֊ին մօտ համայնքների։ մարդկութեան պատմութեան իննսուն տոկոսը մենք եղել ենք փոքր համայնքներում ապրող հաւաքող֊որսորդներ։ ու փոքր համայնքում mesh֊ը լաւ ա աշխատում։ այդ պատճառով էլ ձգտում ենք աւելի տափակ համակարգեր կառուցել, որտեղ հնարաւոր ա։ նոյն համացանցում ու նոյն համացանցի վրայից վերացարկուելով։ լաւ ենք մեզ զգում դաշնեզերքի փոքր քոզի համայնքներում։
չենք կարողանում իւրացնել կապիտալիզմը։ համակերպուել դրա հետ։ նախկինում մէկը արհեստաւոր էր։ նա ունէր նշանակութիւն եւ առեւտրային mesh֊ին մօտ ցանցի հպարտ հանգոյց։
հիմա նա վարձու աշխատող ա գործարանում։
երբեմն նա գտնում ա ինքն իր համար բացատրութիւն, սիրում ա ռումբը, սիրում ա կորպորացիան, դառնում ա կորպորացիայի պատրիոտ, նոյնականացնում ա ինքն իրան մի հզօր բանի հետ, մխիթարանք գտնում նրա մէջ որ հզօր, մեծ, ու ոչ ընկալելի օրգանիզմի բջիջ ա։
ու հեռախօսների համակարգն ա մեզ յիշեցնում ով ենք մենք՝ ու ինչքան ենք մասշտաբաւորուած՝ երեւանի բնակիչը գիտի քանի նիշ ա պէտք երեւանի հեռախօսահամարին։
իսկ դաշնեզերքում դու էսինչ համայնքի էսինչն ես, օգտանուն@հանգոյց, դու նշանակութիւն ունես, ինչպէս էն գիւղի դարբինը, կամ նշանակութիւն որ ունէիր մինչ ագրարային շրջանում։ (դա նաեւ արտայայտւում էր արտաքնապէս՝ մի կեաժ մարդու պատճառով մի երկու սերունդ անց ամբողջ համայնքը կարող էր դառնալ կեաժ, իսկ մեր մեծ աշխարհում դժուար թէ մի մարդ այդքան ազդեցիկ լինի)։
մենք սովոր ենք լինել փոքր ակուարիումի մեծ ձուկը, կամ գոնէ ձուկը, զի այդպէս ենք ապրել գրեթէ միշտ։
իթ աւելի արտօնեալ մարդիկ՝ օրինակ մանր ձեռներեցի զաւակները, աւելի են սովոր mesh֊ին, աւելի են սովոր հպարտութեանը եւ ուղղահայեացի մաս լինել չեն երազում։ իսկ սուպերմարկետի աշխատողն աւելի անյոյս ա՝ սովոր ա ուղղահայեացին, ելք չի տեսնում։
#ազատութիւն #ապակենտրոնացում #մասշտաբաւորում #ցանց #համացանց #դիզայն
ասում են՝ միատեսակ անց կացուած ժամանակը «զիպ» ա լինում՝ դեռ հին յոյներն էին ջոկել։
զէն մարդիկ ասում են՝ պէտք չի տարբեր ու նոր փորձառութիւններ, կարելի ա լինել ուշադիր եւ դիտարկող եւ նոյն վայրում նոր ու նոր բացայայտումներ անել։
եւս մի ձեւ կայ կեանքի կամ ժամանակի տեւողութիւնը զգալու՝ գրի առնելն ա։ մտքերը կամ փորձառութիւնները։ կիսուելը։ արձանագրելը։
յետոյ գիտես որ թէկուզ ամէն օր նոյն բանն ես արել, բայց տարբեր մտքեր ես ունեցել։
ու մտածեցի՝ ինչ լաւ կը լինէր օրագիր.հայ֊ում շատ գրէին, ու պարտադիր չի երկար։ երեւի չեն գրում զի շատ ա լուրջ թւում, իսկ մաստոդոնի ֆորմատը աւելի թեթեւ ա թւում։
նաեւ մտածեցի՝ մարդիկ կան որ բլոգեր են ջնջում։ իրենք բառացիօրէն իրենց կեանքն են ջնջում, խլում իրենցից իսկ։
որովհետեւ հիմա չեն կարող նայել եւ ասել՝ ես էսքան ապրել եմ։
#բլոգ #ցօգ #օրագիր #կեանք #տեւողութիւն #ժամանակ #ընկալում #մարդիկ #ցանց
սա ապշելու ա՝ ինչպէս էին նախկինում անալոգային ձեւով փոխանցում նկարներ հեռախաւսով՝
https://www.youtube.com/watch?v=cLUD_NGE370
#կապ #ցանց #նկար
էսօր բրիտանական գիտնականները պարզեցին ինչպէս շրջանցել կորպորատիւ «ms teams»֊ին կպնելու կորպորատիւ սահմանափակումները։
կարող ա էդպէս ստացուել, որ ընկերութիւնը սահման(ափակ)ում ա ինչ ցանցից լինի կպնել իրենց չաթին, ինչ ցանցից՝ չէ։
պարզւում ա սահմանափակումն աշխատում ա նոյնականացման ժամանակ։ դիցուք դիտարկիչում բացել էք «թիմզ», խնդրում ա մուտք գործել։ թէ տան ցանցից էք՝ չի թողնի, կասի՝ ընկերութեան պահանջած սահմանափակում։
«թիմզի» պաշտօնական ծրագիրն էլ չի կպնի։
եթէ ներբեռնել pidgin֊ի purple-teams յաւելումը, ապա կը ստացուի մօտաւորապէս նոյնը՝ կը բացի դիտարկիչ, դիտարկիչի մէջ կը պահանջուի նոյնականանալ, յետոյ կը ստանաք կորպորատիւ կանոններին հակասող մուտքի արգելափակման մասին հաղորդագրութիւն։
բայց եթէ դիտարկչից յղումը պատճէնել փակցնել դիտարկչի մէջ, որ գտնւում ա կորպորատիւ ցանցում՝ ապա նոյնականացումը, բնականաբար, կը կատարուի։ եւ դիտարկիչը կը յղի դատարկ էջի, որի url֊ը եւ սպասում ա pidgin֊ի յաւելումը։ դա զետեղելով փիջին կարելի ա անցնել նոյնականացումը։ իսկ այն եթէ անցնել՝ «թիմզը» սկսում ա աշխատել ցանկացած ցանցից։
պրոֆիտ։
ու տէնց։
#ցանց #տեք #կիրառելիութիւն #հետազօտութիւն
էհ։
https://words.filippo.io/dispatches/openssl-punycode/
heartbleed֊ը այն պատճառով էր, որ սի֊ում կայ խնդիր՝ կարող ես զանգուածի յիշողութեան սահմաններից դուրս կարդալ։
իսկ այս խնդիրը հակառակն ա, զի սի֊ում կարող ես բուֆերի սահմաններից դուրս գրել։
ահա, անվտանգութեան եւ այլ սխալները շատ յաճախ իմպեմենտացիայի տեքնոլոգիայից են, օրինակ՝ լեզուից։
եւ հակառակը՝ ուզո՞ւմ էք անվտանգութիւն՝ գրէք յուսալի լեզուներով՝ ada, go, modula-2, modula-3, oberon, pascal, rust։
ու տէնց։
#ծրագրաւորում #տեք #ծրագրաւորման_լեզուներ #անվտանգութիւն #կրիպտօ #ցանց #համացանց
հազար անգամ նոյնը գրել եմ, էսօր էլ մեկնաբանել եմ մի տեղ, այստեղ էլ փակցնեմ, ոչինչ, մէկ ա այլ ձեւ ա գրուած՝
սոցցանցը չեմ իմանում ինչ ա, իրականում։
համացանցը՝ մարդկանց ցանցն ա, առաջին հերթին։ ու մարդիկ պահանջ ունեն մի քանի բանի։ գրել մի բան, արտայայտուել, ու կարդալ այլ մարդիկ ինչ են գրել, կամ ոնց են արտայայտուել։
եթէ աբստրակտ՝ ապա դա ա։
նախկինում էսպէս էր՝ մարդը ներկայացուած էր իր համալսարանի սպասարկչով (սերուերով)։ ունէր էնտեղ հաշիւ, ու էդ հաշիւն օգտագործելով շփւում էր այլ մարդկանց հետ՝ այլ սերուերներից։
մէյլն այդպէս ա աշխատում չէ՞։ այ այդ ձեւը։ զի համացանցն ի սկզբանէ նախագծուած ա որպէս ապակենտրոն համակարգ։
հիմա ֆէյսբուքը, օրինակ, մի հանգոյց ա այդ ցանցում։ տուել ա մարդկանց, որ չեն իմանում ինչպէ՞ս կայք բացել ու այնտեղ գրել, ու ինչպէ՞ս հետեւել այլ մարդկանց համացանցում, այդ հնարաւորութիւնը՝ գրելու եւ կարդալու։ եւ անուն մտածեց նոր դրա համար՝ «սոցիալական ցանց»։ բայց մոլորեցնում են էդ անուանումով, զի ցանց չեն՝ հանգոյց են։
ու «բոլորը֊բոլորը» ունեն հաշիւ այդ հանգոյցում։ որ իրար հետ շփուեն։
ինչի՞՝ զի ֆէյսբուքը չի թողնում շփուել իրանից դուրս՝ այն պարադրում ա իր հանգոյցում հաշիւ ունենաս որ այլ մարդկանց հետ շփուես այդ հանգոյցում գտնուող։
եւ մարդիկ չգիտեն, որ իրականում համացանցն ապակենտրոն ա։ իրենք մտածում են որ նորմալ ա որ ֆբ֊ի մարդկանց համար պէտք ա կպնել ֆբ, իսկ թուիթերի մարդկանց հետ շփուելու համար պէտք ա կպնել թուիթեր։
ինձ ասում են՝ «արի ֆբ, որ մեզ հետ կարողանաս շփուել»։ ու չեն իմանում, որ նէնց չի որ ես չեմ կարողանում իրենց հետ շփուել՝ իրենք են որ չեն կարողանում, իրենց ա որ թոյլ չի տալիս ֆբ֊ն ինձ հետ շփուել։
իրենք են պարիսպի հետեւում։ ես չեմ։
այլ հարց ա, որ այո՝ քանի որ ես պարիսպից դուրս եմ՝ ես իրենց հետ չեմ կարող շփուել։
այստեղ ուր գրում ես, եթէ նկատել ես, դու թութ.հայ հանգոյցից ես, բայց կան մարդիկ ամենատարբեր հանգոյցներից՝ չոլից, ոստայնից, արեւից, կէտից, ծմակուտից, անքունից, եւ այլն։
եւ ծմակուտն այլ տեսք ունի, եւ ծմակուտը որ աշխատի՝ այլ ծրագրակազմ ա իրա վրայ օգտագործւում։
բայց դա մեզ չի խանգարում կապի մէջ լինել։
զի համացանց։
#համացանց #ապակենտրոնացում #սոցիալական_ցանց #ցանց #ազատութիւն #գրագիտութիւն
https://media.libreplanet.org/u/libreplanet/m/the-net-beyond-the-web/
#ջեմինի #ջեմինայ #ոստայն #ցանց #ապակենտրոնացում #մինիմալիզմ #ազատութիւն #անգլերէն
նէյմ․ամ֊ը հիանալի ծառայութիւններ ա մատուցում, ու նաեւ, եթէ չեմ սխալւում, անվճար առաջարկում ա դնս սպասարկչի ծառայութիւններ։
առաջ, յիշում եմ, մարդիկ առնում էին ամնիկ֊ում տիրոյթ, յետոյ առանձին վճարում էին արմինկօ֊ին դնս֊ի, եւ եթէ ուզեն՝ առանձին՝ հոստինգի համար։
ես պահում եմ անունների սպասարկիչը հէնց իմ սպասարկչի վրայ։
ու եթէ սերուերս տեղափոխում եմ, ու պէտք ա այփի փոխել, չնայած նէյմի վեբ ինտերֆէյսը շատ յարմար ա, ես կարող եմ մի հրամանով փոխել այփի բոլոր իմ նէյմ սերուերի կոնֆիգներում։ վեբ ինտերֆէյսով աշխատանքը սովորաբար ինտերակտիւ ա, ու պէտք ա ժամանակ ծախսել, ամէն տիրոյթի կարգաւորումներ մտնել, կտացնել։
սա մի պատճառ, որ մտքովս անցա, ինչի ա յարմար պահել դնս սպասարկիչը քո սերուերի վրայ։
առաւել եւս եթէ շատ տիրոյթներ ունես։ միւս կողմից, անվտանգութեան տեսակէտից լաւ կը լինէր պահել դնս֊ը այլ տեղում՝ նէյմ․ամ֊ում, կամ քո այլ սպասարկչի վրայ։ զի եթէ քո սպասարկիչը ընկնի դդօս֊ի տակ, կուզես ուղղել դնս֊ը գուցէ քլաուդֆլէյրի վրայ, որ տրաֆիկդ զտի։
#անկապ #ցանց #տիրոյթ #համացանց #անվտանգութիւն
օգտակար սարք հին կարգիչները ցանցին միացնելու համար՝ ներկայանում ա մոդէմ, ու կարգաւորւում ա at հրամաններով։
#ռետրոհամակարգչութիւն #ռետրո_համակարգչութիւն #ռետրո #ցանց #երկաթ #կարգիչ
հետաքրքիր ա, դնս֊ը վարի տուեցի պատահաբար սփիւռքի, ու ինչի՝ որովհետեւ սերիալ համար թարմացնելուց մի նիշ շատ պատահաբար գրուեց, չնկատեցի։
այսինքն պէտք ա գրէի 2022011000 գրել էի վերջում մի նիշ շատ։ ու դոմէնը պայթեց։
ես էլ չէի նկատել սկզբից, որովհետեւ սէյլֆիշս կպած մնացել էր ջաբերին, իսկ կարգչի մէջ /etc/hosts֊ում գրուած էր ճիշտ այփին։
#սփիւռք #ցանց
անդորրը կիսել էր ինչպէս էին հեռուստատեսութեամբ հեռարձակում ծրագրեր։
ահա, այս մարդը կրկնել ա։
#կարգիչ #համակարգիչ #պատմութիւն #հեռուստատեսութիւն #հեռարձակում #ցանց
ինչու ա ինձ գրաւում scuttlebutt հաղորդակարգը՝
հէնց այդ պատճառով ա որ մարդիկ շատ չեն սիրի, ու այնքան էլ ժողովրդական չի՝ յաւելուած ունենալը, եւ տուեալներ պահելը սպասարկչում աւելի յարմար ա, գոնէ այսօր, երեւի։ կամ այսօրուայ հեռախօսների ռեսուրսները հաշուի առնելով։ բայց ռեսուրսները միշտ են պակաս՝ վաղուայ հեռախօսների ռեսուրսները աւելի ագահօրէն կը սպառուեն նոր յաւելուածներով (տես վիրտի֊ռայզերի օրէնքը)։
սա նաեւ ինձ կը ստիպի աւելի խելացի կառավարել ռեսուրսները։ գուցէ աւելի քիչ մարդու հետեւէի, երբ գիտեմ որ տարածքով եմ վճարում։ եւ աւելի քիչ՝ յաճախ փոստող մարդու։
(ամէն անգամ գրում եմ՝ մարդ, ու մտածում որ ով ասես կարող ա օգտուի տեքնոլոգիայով, ինչո՞ւ հէնց մարդ)
ի դէպ, կան այսպէս կոչուած pub եւ room սպասարկիչներ։ pub֊ը պահում ա տեղեկատւութիւն, ու եթէ դու կպել ես փաբի, թարմացումներդ ստացել ա, իսկ յետոյ դու չկաս, բայց ես եմ կպել՝ քո նորութիւնները կը ստանամ։
room֊ի դէպքում յիշողութիւն չի օգտագործւում՝ պիտի երկուսս կպած լինենք որ տեղեկատւութեան փոխանակութիւնը տեղի ունենայ։ room֊ն ինձ աւելի հետաքրքիր ու հոգեհարազատ ա թւում։ ես նման պատճառով չէի ուզում ջաբերի՝ տարբեր կլիենտների մէջ սինքը միացնել՝ որ չպահեմ, գոնէ մի քանի օր, օգտուողների չաթերի պատմութիւնը։
սարքդ, իհարկէ, կարող են գողանալ, կամ կարող ես կորցնել՝ բայց ապա ընդամէնը պէտք ա պահած լինել private key֊ը մի տեղ։
կրիպտաւորուած ա, ի տարբերութիւն դիասպորա կամ մաստոդոն հանգոյցների, ուր հանգոյցի տէրը կարող ա տուեալների բազայից տեսնել անձնական փակ նամակները։
դու ներկայանում ես որպէս դու՝ եւ քեզ պէտք չի որեւէ հաստատում երրորդ անձից որ դու դու ես։ դու ունես քո private key֊ը որը հաստատում ա ինքնութիւնդ։ դու չպէտք ա ներկայանաս որպէս թութ.հայ֊ի էսինչը, կամ spyurk.am֊ի էս ինչը։
դու դու ես, եւ վերջ։ (:
ի տարբերութիւն, դաշնեզերքի պարագայում՝ քո հանգոյցը սկսում ա ստանալ օտար հաշուից թարմացումներ միայն նրանից յետոյ, երբ քո հանգոյցից որեւէ մէկը այդ հաշուին սկսի հետեւել։ կամ եթէ ոչ մէկ չի հետեւում՝ հանգոյցը կիմանայ այդ օտար հաշուի այն գրառումների մասին, որ տարածել են այլ, հանգոյցին յայտնի մարդիկ։
այդ պատճառով ա լինում որ մարդուն գտնում ես, իսկ իր հոսքը դատարկ ա, կամ կայ ընդամէնը մէկ կամ մի քանի գրառում՝ այն գրառումներն են որ քո հանգոյցին յայտնի մէկը տարածել ա։
սքաթլբաթի դէպքում՝ եթէ հետեւեցիր՝ ամբողջը ստանալու ես։
ու տէնց։
#շշուկ #բամբասանք #սքաթլբաթ #scuttlebutt (թող ներէն ինձ այդ պիտակին հետեւողները որ հայերէն չեն կարդում իրենց հոսքում աղմկելու համար) #բաշխուած #ցանց #համացանց
վաղուց էսպէս էի օգտագործում, հիմա՝ կրկին։ այլեւս չեմ քշում sshfs, այլ քշում եմ nfs over ppp over ssh՝ հիմա բացատրեմ։
sshfs֊ը չեմ կարողանում այնպէս անել, որ ռեքոնեքտ լինի ու նորմալ ռեմաունթ անի պանակը։ էն ծրագրերը, որ բացել են ֆայլ դեսկրիպտորներ՝ դրանք կորցնում են, ու երբ պանակը կրկին ա կպնում, հին ֆայլ դեսկրիպտորները կապ չունեն նորից յայտնուած պանակի միջի նիշքերի հետ։
լուծում՝ ppp֊ն noauth֊ով՝ զի ssh֊ը արդէն սեքիւրիթիի, նոյնականացման գործն անում ա՝ իսկ ppp֊ն ստեղծում ա վրայից կապ՝ վիրտուալ ppp0 ինտերֆէյս ա յայտնւում, որն ունի այփի, ու նոյնից՝ սպասարկչի վրայ։
երբ dialup էիք լինում (ով հասցրել ա լինել)՝ դա ppp֊ով էր աշխատում։ յիշում եմ, երբ gsm մոդէմով կամ հեռախօսով էի կպնում՝ նոյնն էր, ու հետեւաբար, եթէ չի փոխուել, այսօր էլ հեռախօսները երեք֊չորս ջիի վրայից ինտերնետ կապ հաստատելիս ppp֊ի միջոցով են դա անում։ չգիտեմ։
կարճ ասած՝ ես հիմա արդէն ունեմ սեքիւր (ssh) թունել (ppp)։
դրանից յետոյ մնում ա իմ այփի֊ի համար nfs շէյր տալ։ ու մաունթ անել։
հիմա ես ունեմ մի սկրիպտ, որ կպնում ա ssh/ppp֊ով, ու երբ դուրս ա թռնում, կապը փորձում ա վերականգնի։ իսկ nfs mount֊ը հիանալի բան ա, ֆայլ դեսկրիպտորները չեն կորում, երբ ռեքոնեքտ եղար, մի երկու րոպէ անց, ամենաշատը, կրկին կպցնում ա մաունթը ու բոլոր ծրագրերը շարունակում են նոյն ձեւ աշխատել։
նաեւ զգացողութիւն ունեմ որ ոչ միայն աւելի ստաբիլ ա sshfs֊ից, բայց եւ աւելի արագ։ ոնց որ թէ երբ ֆայլեր եմ տեղափոխում, արագութիւնները մի երեք անգամ տարբերւում են։
#տեքնոլոգիաներ #լինուքս #իւնիքս #ցանց #համացանց #տտ #համակարգիչ #կարգիչ #կապ
տակ, ուրեմն պատմեմ ձեզ էսօրուայ տրիւկի մասին։
մեզ մօտ դէ թօռ տրաֆիկը անջատած ա։
ու ոչ մի ձեւ (իսկ լիքը բան փորձել եմ), չէի կարողանում այն աշխատեցնել։
ու ինձ պէտք էր համ ստեղի ցանցին կպած մնալ, համ որ թօռը աշխատի։ թէ չէ հեշտ ա՝ կը բաժանէի վայֆայով ազատ կապ, եւ այլն։ ինձ ստեղի մաունթներն են պէտք, ու միաժամանակ՝ որ թոռն աշխատի։
մտածեցի՝ ես մի ժամանակ, որ վիւսքանը աշխատեցնեմ, փակում էի այփիթէյբլսով կոնկրետ իւզերի ինտերնետը։ իսկ ի՞նչ եթէ ես հէնց թոռ իւզերին ստիպեմ դուրս գայ wlan0 ինտերֆէյսով։
դէ կպնենք վայֆային՝
wpa_supplicant -iwlan0 -c inky.conf
չեմ աշխատեցնում dhclient կամ dhcpcd էդ ինտերֆէյսի վրայ, որ դեֆոլթ ռաւթս չփոխուի։
(դասականով էլ չես մտածում՝ ո՞նց գրել՝ ռաութ թէ՞ ռոութ)
սէյլֆիշը 172.28.172.0/24 ցանցից այփիներ ա բաժանում։ ապա՝
sudo ifconfig wlan0 172.28.172.23 netmask 255.255.255.0
այփի ունենք, մնաց ռաւթ՝
sudo route add -net 170.28.172.0/24 dev wlan0
հիմա բուն իւզերի ռաւթը։ ա, մտածեցի, գուցէ էդ նախկին ռաւթը պէտք էլ չէր։
ստեղծեցինք աղիւսակ ըստ իւզեր այդիի։ իրականում չհասկացայ դեռ, ո՞նց կոնկրետ ուիդ տամ։ 107֊ը թոռն ա։
sudo ip rule add uidrange 107-108 table 502
հիմա էս իւզերին ռաւթ անենք կոնկրետ դիւայսով՝
ip route add default via 172.28.172.1 dev wlan0 table 502
ու տէնց, հիմա աշխատում ա։
հիմա մտածում եմ, հեռախօսը դէ մեղկ ա, տաքանում ա, բայց ես ժամանակին թունել էի սարքել տուն, ու ընթացքում ppp0 ինտերֆէյս էի ստեղծում։ պպպ՝ սսհ֊ի վրայով էի քշում։
էդպէս աւելի հեշտ կը լինի։
#ցանց #թոռ #իւնիքս #լինուքս #շրջանցում
ես հա տեսնում եմ, որ տերմինալ են օգտագործում, ու հա նեարդայնանում եմ։ զի չեն հասկանում, որ անիմաստ են տերմինալ օգտագործում։ հասկանում եմ, որ զգում են, որ ինչ֊որ լաւ, կամ քուլ, կամ հնարաւորութիւններ տուող գործիք ա, բայց պէտք չի։ զի հնարաւորութիւնների մեծ մասն իրականում չեն օգտագործում։
տերմինալ օգտագործելը ենթադրում ա որ լաւ տիրապետում ես օպերացիոն համակարգին։ իսկ էդ մարդիկ չեն կարող տիրապետել օպերացիոն համակարգին, զի օգտագործում են ուբունթու ասենք։ կամ որեւէ պատրաստի «իւզեր ֆրենդլի» դիստրիբու[ծ]իւ։
ու երբ ուրիշներն են նայում, որ մարդը տերմինալ ա օգտագործում՝ կամ մտածում են՝ քուլ ա, վոյ, էս ինչեր ա գրում, կամ՝ ու աւելի ճիշտ կանի, թէ՝ էս ինչ դեբիլ ա, ինչի՞ ա սա տերմինալից անում։
ու ինձ աւելի հոգեհարազատ ա երկրորդ այդ զգացողութիւնը։
զի չգիտէք ինչ անել տերմինալից։
չգիտէք ինչպէս այն օգտագործել։
ու ես ասում եմ՝ մի օգտագործէք աւելի լաւ ա։ մի՛։
ու էդ ասում եմ ես՝ նա, ով տերմինալում ա ծրագիր գրում վիմով, ով տերմինալի մէջ ա դեբագում ջիդիբի֊ով (բայց ոչ միշտ, երբ պէտք ա աւտոմատացնել), ով տերմինալի mocp֊ով ա լսում երաժշտութիւն, ով տերմինալից ա mplayer֊ով կինո նայում, տերմինալից ա bristol֊ը կպցնում միդի պորտին, որ միդի ստեղնաշարի հետ օգտագործի, mc֊ն ա օգտագործում որպէս նիշքերի կառավարիչ, ով չունի գրաֆիկական լոգին մենեջեր, ու startx ա անում, ով ձեռքով մաունթ ա անում էնքրիփթդ հոմը, եւ ռեմոթ ֆսները, եւ այլն։
ձեր օհ֊ը՝ ձեր «լինուքս» կոչուածը, մէկ ա չի՛ տալիս ձեզ էական բաներ անէք տերմինալից։
երբ փակում էք կարգիչը՝ քնում ա։ երբ ֆլեշ էք դնում իւէսբի֊ի մէջ՝ աւտոմաունթ ա անում։ երբ ծանօթ վայֆայ ցանց ա տեսնում՝ աւտոմատ կպնում ա։
ու էդ պատճառով ա որ մարդը տերմինալ ա օգտագործում, իբր տէնց քուլ ա, բայց ասում ես՝ այփիդ ասա՝ վեբ կայք ա գտնում, որ իր պրովայդերի ռեալ այփին ա ասում, ու ասում ա ինձ։ ոչ թէ իր կարգչի այփին։
էդ նշանակում ա, որ դուք ՕՀ չգիտէք։
իսկ որ չգիտէք՝ մի ինքնացուցադրուէք։ այսինքն, դէ ես սիրում եմ թիթիզութիւն, բան չասի, ինքնացուցադրուէ՛ք, բայց իմա՞ստը, քեզ լաւ կը զգա՞ս որ դատարկ տեղն ես ինքնացուցադրւում։
հետեւաբար՝ կամ ՕՀ սովորէք, կամ տերմինալ մի՛ քշէք։
զի անիմաստ ա երաժշտութիւն լսելը տերմինալում, կամ չաթ անելը։ նէնց չի որ էդ շատ կարեւոր ա։ կարեւոր ա շատ տերմինալն այն ժամանակ, երբ փորձում ես աւտոմատացնել ինչ֊որ բան։ երբ կարող ես մի տեղից կարդալ, տանել այլ տեղ։ պրոցից կարդալ պարբերաբար արժէքներ, տանել ասենք թութ։ պրոցն ի՞նչ ա։ ժամանակակից կոնցեպտ ա, որն եկել ա պլան նայնից։ էդ ի՞նչ ա։ ինչեւէ։ հասկանում եմ։
բայց հիմա, կամ պէտք ա էդ ձեր ուբունթու ա, ինչ ա, լիքը սերուիսներ անջատել, ու ես չգիտեմ, որ անջատէք, նա աշխատելո՞ւ ա առհասարակ, թէ՞ ուարնինգախեղդ ա անելու, թէ ինչ։
ու նոր կարողանաք համակարգային բաներն անել տերմինալով։
կամ պէտք ա ձեր օհ֊ը հաւաքէք։
ու երբ ձեր օհ֊ը հաւաքէք, չնստեցնէ՛ք networkmanager, wicd եւ նման բաներ։ չնստեցնէ՛ք դեմոն, որ լափթոփը փակելիս քնեցնի։ չկարգաւորէ՛ք նէնց, որ ֆլեշկաներն աւտոմաունթ լինեն։ ընտրէ՛ք ոնց էք կազմարկում։ զի ընտրութիւն կայ, ու արդէն դա քո ընտրութիւնն ա։ ՕՀ օգտագործելն առանց դրա նման ա թուանշային խցիկով jpeg նկարելուն։ ուր բոլոր ընտրութիւններն արդէն քո փոքարէն արուած են, երբ խցիկը դեբիլ փրիսետներով՝ տործիկ մոմերով, ու առանց, արդէն raw֊ից փոխել ա jpeg ա սարքել։
զի համակարգդ վերահսկում ես, երբ չես ուզում քնի, երբ փակում ես։ ես յաճախ ուզում եմ փակել՝ բայց չքնի։ համարեա գրեթէ միշտ։ ու ապա երբ ուզում եմ քնի՝ կը գրեմ մի բան տերմինալում, որ քնեցնեմ։ էքսփլիսիթլի։ իմփլիսիթլի ոչ մի բան չի անի օպերացիոն համակարգս։
ու եթէ ես գրեմ՝ ապա ես կընտրեմ՝ ես ի՞նչ եմ ուզում, ո՞նց քնի։ սլիփ թու ռամ, թէ հիբերնէ՞յթ թէ՞ ինչ։ ու ո՞ր գործիքով քնեցնել։ զի հազար ու մի գործիք կայ։
ու էդ ժամանակ զգում ես, ինչն ա լաւ, ինչն ա վատ։ ի՞նչով կարող ես օգնել։ ի՞նչ նոր բան կայ գրելու կամ եղածի մէջ լաւացնելու։
ոչ թէ կոնսոլ չաթ, ոչ թէ կայք։ էսօրուայ կայքը կոնսոլ չաթն ա։
զի, եթէ կարգիչը մաունթ ա անում, ու պատուհան ա դէմքիդ թռնում էդ ֆլեշի պարունակութեամբ, ու դու էդ ընտրութիւնը գիտակցաբար չես արել՝ ապա դու չգիտես, ինչ ա /etc/fstab֊ը, ապա էդ քուլ չի, ու դու քուլ չես, դու չգիտես ՕՀ, ու դու չես վերահսկում քո ՕՀ֊ը։
եթէ դու չգիտես ոնց ա համակարգդ կպնում վայֆային՝ քանի քայլ կայ արանքում՝ դու չգիտես ՕՀ, ու չես տիրապետում իրան։
ու դու չես ընտրել ISC֊ի dhclient֊ի ու էն միւսի մէջ, ու dhcpcd֊ի մէջ ասենք, ու դու չես ու դու չես ընտրել iw֊ի ու iwconfig֊ի մէջ, ու չգիտես, որ wpa_supplicant֊ին էնքա՛ն այլընտրանք չկայ, որ ուինդոուսն էլ ա դրանով աշխատում։ ու չես ընտրել ո՞նց աշխատեցնել wpa_supplicant֊ը, կոնֆիգ ֆայլերով՝ որ աւտոմատացնելու ձեւ ունենաս, թէ՞ wpa_cli֊ով՝ ինտերակտիւ։
ու երբ քո սիրած սրճարանում վայֆայ ռաութերի միջի dhcp֊ն կախուի, ու բոլորը ինտերնետ չունենան՝ դու էլ բոլորի պէս յիմար֊յիմար չես ունենայ։ ու իրենք յիմար չեն, էդ ժամանակ, դո՛ւ ես յիմար, զի դու «տերմինալով գործ» ես անում, բայց իրականում բան չես ջոկում։
զի դու չես ջոկում, որ էս քայլն անցած ա, էն քայլն անցած ա, այփին չի ստացել։ ու ապա չես կարող ասենք ձեռքով այփի դնել, ու ինտերնետ ունենալ՝ միակը էդ սրճարանում։ սա ռեալ դէպք ա, ես 2008֊ին մի պահ եամ֊եամ֊ում երեք օր եղել եմ միակը, ով ինտերնետ ունէր։ զի իրենց ռաութեր ռեսթարտող մարդը երեք օր չէր գալիս, զբաղ էր։ ու ընդամէնը դրա միջի dhcp սերուերն էր կախուել։
ու հա, ձեռքով այփի դնելու համար, դու չես ընտրել ip ու ifconfig֊ի միջեւ։
ու դէ էլ չես իմանում, ու չես մտածում, լա՞ւ ա որ bsd֊ում ifconfig֊ը ցոյց ա տալիս link state֊ը, carrier ունի թէ չէ, թէ՞ ճիշտն այդ համար առանձին ծրագիր ունենալն ա, ասենք ethtool֊ի պէս։ դէ դու այփիդ զննիչով ես «իմանում», քեզ ի՞նչ։
իսկ որ չգիտես ՕՀ, հա, չաթ արա տերմինալի մէջ, որ ի՞նչ։ իսկապէս, պատուհանները իզուր չեն մտածել, ու լիքը բան պատուհաններով հարմար ա անել։ ու մեր աշխատանքի զգալի մասը՝ ինտերակտիւ ա։ բայց եւ զգալի մասը աւտոմատացուող ա։ ու այո, ես աւտոմատացնում եմ։
ու այո, ես լիքը ինտերակտիւ բան էլ եմ անում տերմինալով։ բայց էդ կարեւոր չի, ու ես դրա համար ինձ քուլ չեմ զգում։
այլ հարց ա, որ մեր պատուհանային ինտերֆէյսներն էլ են դեբիլ, էդ այլ հարց ա, որին ես մի օր կանդրադառնամ։
եթէ կարճ՝ իւնիքսի կոնցեպտը, ուր կան մանր ծրագրեր, որ ամէն մէկն անում ա իր գործը՝ պատուհանային ծրագրերի մէջ արտացոլուած չեն՝ մեր պատուահնային ծրագրերը մոնոլիտ մոնստրներ են, որ անում են շատ բան, ու դրանց մասերը չես կարող փոխարիներ այլ մասերով։
ու առհասարակ ես տերմինալ օգտագործելու համար ինձ քուլ չեմ զգում։ ու լինուքս օգտագործելու, կամ իւնիքս։
զի իւնիքսը հին կոնցեպտ ա։
իսկ տերմինալը՝ թղթի էմուլեացիա ա, զի երբ իւնիքսը ստեղծւում էր՝ չկային մոնիտորներ։ կար տպիչ ու ստեղնաշար։
ու ed֊ը էդ պատճառով ա տէնց խմբագրիչ, sed֊ի նախնին։
բա էլ ինչի՞ ա տէնց։
ու բա մի աղջիկ շատ ճիշտ հարց ա տուել ինձ՝ ինչի՞ չես կարող բարձրանալ, գրածդ հրամանը տերմինալում ուղղել, կրկին աշխատեցնել, եթէ սխալ ես հաւաքել։ ճիշտ հարց ա՝ զի թուղթ ա տերմինալը։ իսկ թղթի վրայ ինչ տպել ես արդէն՝ չես կարող փոխել։
այն չի մտածուել մոնիտորների ժամանակ։
ու դէ արդէն, տերմինալը միակը չի, որ հնացած կոնցեպտ ա։
էնքա՜ն բան ա հնարած, էնքա՛ն բան ա հնացած, բայց դուք ձեզ քուլ էք զգում ձեր ուբունթու֊ով։ աստուատ, ֆեսօ։ այսքանը։ մինչ։ #տեքնոլոգիաներ #լինուքս #իւնիքս #օպերացիոն_համակարգ #օհ #կոնսոլ #տերմինալ #ցանց #թիթիզութիւն #չգիտեմ #ռեսենթֆըլ #վրդովուած #ուտէնց #ու_տէնց #տտ #տեղեկատուական_տեքնոլոգիաներ #չգնահատուած #ազատութիւն ###############
ամէն անգամ, երբ սխալւում եմ ssh֊ն ինձ ասում ա՝
Please type ‘yes’ or ‘no’:
ես ինձ վատ եմ զգում, ամաչում եմ իրենից, զգացողութիւն ա, որ վատ կարող ա մտածել իմ մասին։ որ չգիտեմ, ոնց ա պէտք գրել։
#սսի #բաբլոյեան #իւնիքս #ցանց #ամօթ #այո #ոչ #ուտէնց
աաա, սպանիչ ա, ssh֊ը կարողանում ա ստանդարտ մուտքից տուեալ վերցնել ու տանել ցանցով։
tar -cf - env/novation | ssh arnet.am "cd /tmp; tar -xf -"
բնականաբար, կարելի ա նաեւ կոմպրեսիան օգտագործել։
https://github.com/norayr/home_sweet_home/blob/master/scripts/ssh_sync.sh #ցանց #իւնիքս
խսհմ֊ում կար սովորական հեռախօսային ցանցերից անկախ հեռախօսային ցանց՝ յատուկ կառավարական հաղորդակցութեան համար։ այն համարւում էր աւելի գաղտնի եւ ապահով այն պատճառով, որ չէր անցնում զանազան կոմուտատորներով եւ «ատս»֊ներով, առանձին էր, ուղիղ կապ էր, ասենք երեւանից մոսկուա։ եւ մոսկուայում, այդ յատուկ «ատս»֊ից գիծ էին քաշում ինչ֊որ չինովնիկի կաբինետ։
այսօր բարդ է անուանել այս ցանցը գաղտնի։ չէ՞ որ տեղեկատւութիւնը չի կրիպտաւորուել, ընդամէնը տարբեր «ատս»֊ների աշխատողները չէին կարողանում այն լսել։
սակայն այդ գծերը, ասենք «ատս»֊ից չինովնիկի մօտ անցնում էին սովորական ուղիներով, ու կարելի էր ասենք մտոցով մտնել, եւ ընդամէնը ականջակալ ունենալով կպնել լարին եւ գաղտնալսել կառավարական զրոյցները։
ի դէպ, այստեղ սպանիչ պատմութիւն կայ (ռուսերէն) այն մասին, ինչպէս երեւանում ամերիկեան դեսպանատան կապի եւ կրիպտոգրաֆիայի մասնագէտ Քել ՄակՔուինը բացայայտել էր դեսպանատանը տրամադրուած նոր շէնքում յատուկ կառավարական կապի տուփ, որին միացուած էին բազմաթիւ լարեր՝ եւ խորհրդարանից, ագն֊ից, եւ նախագահի նստավայրից։ Քելը ապշած ցոյց տուեց այդ գտածոն իր հայ գործընկերոջը ասելով՝ «ձերոնք լրիւ ցնդե՜լ են, լսիր ում ուզում ես»։ զաւեշտալին նաեւ այն է, որ ամն դեսպանատունը դիմել էր հայաստանի կառավարութեանը խնդրելով տուփը եւ լարերը վերացնել դեսպանատան տարածքից, եւ դրան հետեւեց երեք ամիս տեւած նամակագրութիւն եւ վիճաբանութիւններ գլխաւորապէս այն մասին, թէ ում հաշուին պէտք է այդ տուփը ապամոնտաժուի, մինչեւ որ կապի նախարարութիւնը բարեհաճեց «սեքիւրիթի հոլը» դեսպանատնից վերացնել։
հեռագրային կապը նոյնպէս համարւում էր աւելի ապահով, քանի որ այդ կառավարական ցանցի մասն էր։ եթէ ամն֊ում հեռագիրների համար օգտագործում էին եօթ բիթանի կոդաւորում՝ ASCII, ապա խսհմ֊ում ինչ֊որ զաւեշտալի հինգ բիթանի կոդաւորում էր (32 նիշ), ուր չէին տեղաւորւում կետադրական նշանները, այդ պատճառով սովետական հեռագրերը այս ձեւ էին։
անկախ հայաստանում հեռագրային կապը իրականացւում էր օգտագործելով նոյն կապի մալուխները, բայց արդէն համակարգիչներով՝ OS/2 օպերացիոն համակարգի կառավարմամբ։ Կալմուխեան Սաշա անունով ճարտարագէտ ինքնուրոյն պատրաստում էր PCI սլոտի համար տպասալեր, եւ գրել էր այդ տպասալերի «դրայւերները» OS/2֊ի համար։ այդ ժամանակ լուծուեց եւս մի խնդիր՝ հնարաւոր դարձաւ հայերէն հեռագրեր ուղարկել եւ ստանալ։
խսհմ֊ում կար սովորական հեռախօսային ցանցերից անկախ հեռախօսային ցանց՝ յատուկ կառավարական հաղորդակցութեան համար։ այն համարւում էր աւելի գաղտնի եւ ապահով այն պատճառով, որ չէր անցնում զանազան կոմուտատորներով եւ «ատս»֊ներով, առանձին էր, ուղիղ կապ էր, ասենք երեւանից մոսկուա։ եւ մոսկուայում, այդ յատուկ «ատս»֊ից գիծ էին քաշում ինչ֊որ չինովնիկի կաբինետ։
այսօր բարդ է անուանել այս ցանցը գաղտնի։ չէ՞ որ տեղեկատւութիւնը չի կրիպտաւորուել, ընդամէնը տարբեր «ատս»֊ների աշխատողները չէին կարողանում այն լսել։
սակայն այդ գծերը, ասենք «ատս»֊ից չինովնիկի մօտ անցնում էին սովորական ուղիներով, ու կարելի էր ասենք մտոցով մտնել, եւ ընդամէնը ականջակալ ունենալով կպնել լարին եւ գաղտնալսել կառավարական զրոյցները։
ի դէպ, այստեղ սպանիչ պատմութիւն կայ (ռուսերէն) այն մասին, ինչպէս երեւանում ամերիկեան դեսպանատան կապի եւ կրիպտոգրաֆիայի մասնագէտ Քել ՄակՔուինը բացայայտել էր դեսպանատանը տրամադրուած նոր շէնքում յատուկ կառավարական կապի տուփ, որին միացուած էին բազմաթիւ լարեր՝ եւ խորհրդարանից, ագն֊ից, եւ նախագահի նստավայրից։ Քելը ապշած ցոյց տուեց այդ գտածոն իր հայ գործընկերոջը ասելով՝ «ձերոնք լրիւ ցնդե՜լ են, լսիր ում ուզում ես»։ զաւեշտալին նաեւ այն է, որ ամն դեսպանատունը դիմել էր հայաստանի կառավարութեանը խնդրելով տուփը եւ լարերը վերացնել դեսպանատան տարածքից, եւ դրան հետեւեց երեք ամիս տեւած նամակագրութիւն եւ վիճաբանութիւններ գլխաւորապէս այն մասին, թէ ում հաշուին պէտք է այդ տուփը ապամոնտաժուի, մինչեւ որ կապի նախարարութիւնը բարեհաճեց «սեքիւրիթի հոլը» դեսպանատնից վերացնել։
հեռագրային կապը նոյնպէս համարւում էր աւելի ապահով, քանի որ այդ կառավարական ցանցի մասն էր։ եթէ ամն֊ում հեռագիրների համար օգտագործում էին եօթ բիթանի կոդաւորում՝ ASCII, ապա խսհմ֊ում ինչ֊որ զաւեշտալի հինգ բիթանի կոդաւորում էր (32 նիշ), ուր չէին տեղաւորւում կետադրական նշանները, այդ պատճառով սովետական հեռագրերը այս ձեւ էին՝
https://youtu.be/Y4UB1FWKjic?t=6m36s
անկախ հայաստանում հեռագրային կապը իրականացւում էր օգտագործելով նոյն կապի մալուխները, բայց արդէն համակարգիչներով՝ OS/2 օպերացիոն համակարգի կառավարմամբ։ Կալմուխեան Սաշա անունով ճարտարագէտ ինքնուրոյն պատրաստում էր PCI սլոտի համար տպասալեր, եւ գրել էր այդ տպասալերի «դրայւերները» OS/2֊ի համար։ այդ ժամանակ լուծուեց եւս մի խնդիր՝ հնարաւոր դարձաւ հայերէն հեռագրեր ուղարկել եւ ստանալ։
#գաղտնիութիւն #պատմութիւն #տելեգրաֆ #հեռագիր #ցանց #հայերէն #կապ #կոդաւորում #հաղորդակցութիւն #խսհմ #հայաստան #փոստ
ասում է՝
— պետական հիմնակրի համար ցանց էինք կառուցել, դեռ հին տելեգրաֆի մալուխներով, ու անկայուն էր կապը։ ռայոններից հա զանգում էին, խնդրում էին գիծը ռեսեթ անել։ յետոյ մտածեցի, ինչի՞ եմ անում, կապը ապահովող դրայվերները էլի ես էի գրել սի֊ով, կոդի մէջ աւելացրի, որ եթէ կապը կախուել է, կապը ռիսեթ անի ինքնուրոյն։ այդ հիմնարկում հետս ոստիկաններ էին աշխատում։ ասացին՝ ինչի՞ արեցիր, զանգում էին, խնդրում էին, յետոյ շնորհակալութիւն էին ասում։
ու յիշեցի մէկ այլ պատմութիւն, դա արդէն գեն․ շտաբի մասին էր մի այլ տղայ պատմել։ իրենք դէ կապ ունեն զորամասերի հետ։ ու իրենց էլ էին զանգում, խնդրում մոդեմները անջատել միացնել։ ու գեն․ շտաբում աշխատող զինուորականները հաճոյք էին ստանում իրենց հեռակայ գործընկերներին ծաղրելով․ չէին ռեսեթ անում, ասում էին, որ արել են, ասում էին՝ քո մօտ է պրոբլեմը։ ու յետոյ հայհոյում, ասում՝ գործ անել չգիտէք, ինքնահաստատւում։ յետոյ հարմար պահին ռեսեթ էին անում։
այսպէս։
#շնորհակալութիւն #ցանց #կայունութիւն #անկայունութիւն #ինքնահաստատուել #պետական #հիմնարկ #շտաբ #հայաստան
հետազօտութիւն այն մասին, թէ ինչքան ծածկոյթ է ունենում բազմոցային ակտիւիստը։
#հետազօտութիւն #թուղթ #սոցիալական_մեդիա #ցանց #ակտիւիզմ #համացանց
զանգ․
— լոկալ ցանցը չկայ։ — հա՞։ կայ ինձ մօտ։ քեզ էլ եմ կպել, տեսնում եմ։ — չէ, հեռախօսով չեմ կարող կապուել։ — հա՞։ մենք հիմա հեռախօսով չե՞նք խօսում։ — չէ, ամերիկա չեմ կարող զանգել։ — … լոկալ ցանցը չկա՞յ, որովհետեւ։ — այո։ — …
#զրոյց #աջակցութիւն #կապ #ցանց #հեռախօս #զանգ #մարդիկ
ընկերս իր միջուկի մոդուլն է գրել ցանցային տրաֆիկը հաշուելու համար։ https://github.com/edwardoid/nc_mod #ծրագրաւորում #ցանց #տրաֆիկ #հաշուիչ
#մկրատ #բանալի #ցանց #վանդակ #վանդակաւոր
մի ասա hop մինչեւ ռաութերը չանցար։
#ցանց #ուտենց
իմ մեկնաբանությունից՝
ապա ես կարծում եմ որ #առցանց ֊ը պակաս #իրական չէ։ այնպես ինչպես մենք օգտագործում ենք #օդանավ քանի որ չունենք #թեւեր, մենք օգտագործում ենք #ցանց ֊ը, քանի որ չունենք #տելեպատիկ #հնարավորություններ (կամ դրանցով օգտվել չգիտենք)։ իսկ գնալով #օֆլայն, իմ մեկնաբանությամբ, դու գնում ես #պատահական ծանոթների #աշխարհ, այնտեղ ուր, օրինակ իմ հետ երբեք ոչ կծանոթանայիր, ոչ կշփվեիր։ իհարկե, շատ մոտիկ շփման համար մեզ պետք չէ ցանցը, ու պետք չէ շատ մարդ։ բայց ես այդ շփման մասին չեմ։ չնայած չեմ կարող չշեշտել որ հենց ցանցն է ինձ օգնել գտնել մոտիկ հենց ինձ մարդկանց։ ու այդ պատճառով եմ ես ինձ #սփյուռք ֊ում լավ զգում՝ այստեղ տարբեր հանգույցներում կան #մարդիկ ով կիսում է իմ գաղափարներն ու մտահոգությունները, ոչ թե ծաղրում դրանք։ այսինքն ես ավելի շատ հնարավորություն ունեմ զարգանալու ինչպիսին կամ։