մի անգամ տեսայ թանկ մեքենայ, որի մէջ երեւում էր հեղուկ կրիստալներով էկրան։ ու մտածեցի, որ եթէ մենք տեսնում ենք հին մեքենայ վաթսունականներից՝ ամէնը իր մէջ «քուլ» ա նայւում, հետաքրքիր։
եւ արդե՞օք այդ էկրանը այն որակի ա, որ հիսուն տարի անց հետաքրքիր լինի։
զի եթէ նայում ենք հիսուն տարի առաջուայ պրիբորներին՝ դրանց ի՞նչը պիտի անորակ լինի՝ չգիտեմ, գուցէ կան ինչ֊որ բաներ։
միւս կողմից՝ հին համակարգիչները, ու նոյնիսկ թուանշային ֆոտոխցիկները հետաքրքիր են։ բայց քո՞ւլ են։
ամէն դէպքում մաքուր մեքանիկական խցիկը որ ժամանակին որակով էր սարքած՝ միշտ ընկալուելու ա որպէս կարեւոր ու «քուլ» գործիք։
չգիտեմ։
#ռետրո #անկապ
ռուսաստանը սպասում ա ռետրոհամակարգչութեամբ հետաքրքրուողների պայթիւն։
տաղանդաւոր ծրագրաւորողները կը գրեն ժամանակակից ծրագրակազմ միկրօշաների, վեկտորների, ռադիօ֊86ռկ֊ների, միկրօ-80֊նների եւ բկ֊0010֊ների համար։ բայց չեն գրի ագատների համար, զի ագատների միջի 6502֊ից չեն ճարի։
կատակս բացատրեմ՝ սովէտի ժամանակ, ութսունականներին որոշում էր կայացուել դպրոցների համար համակարգիչ արտադրել, որը կը լինի էփլ ][֊ի կլոն։ որ լինի օգտագործել դրա ծրագրակազմը։ սովէտում արդէն գողացել էին եւ արտադրում էին ինթել8080֊ը՝ որպէս կռ580, եթէ չեմ սխալւում, նաեւ այդ չիպն էր, որ առանց նման նախագծելու, տպում էին հէնց ամերիկայից գողացած կաղապարից՝ դրա մէջ նկարած «ինթել» բառով։
(այո, չիպերի մէջ լինում ա բառեր նկարել։ հայ նախագծողները, երբ դեռ նանոմետրերը թոյլ էին տալիս, թողնում էին իրենց անունները, եւ գուցէ ձեր հեռախօսի մէջ միկրօչիպ կայ, որը եթէ բացես եւ մանրադիտակով նայես, գրուած կը լինի «xcho» կամ նման մի բան։)
իսկ 6502֊ի կաղապար չունէին, կամ չէին կարողանում տպել։ փորձ արուեց կռ580֊ով ծրագրային էմուլեացիա անել 6502֊ը, բայց լաւագոյն դէպքում ստանում էին 1.5 անգամ դանդաղ պրոցեսոր։
վերջապէս, անճար, որոշեցին պակասող դոլարները ծախսել եւ ձեռք բերել իրական 6502֊ներ։ այո, խսհմ֊ում դոլարի խիստ պակաս կար։ օրինակ, «աբբա» խմբին վճարում էին նաֆթի գնացքներով։ իսկ «պեպսի»֊ն չէին ձգում, սկզբից վճարում էին օղիով, բայց ամն֊ում այդչափ օղու պահանջարկ չկար, ինչքան խսհմ֊ում՝ «պեպսի»֊ի։ եւ «պեպսի»֊ին սկսեցին վճարել հին ռազմական նաւատորմի նաւերով։ ասում են, «պեպսիի» տնօրէնն ասել էր ամն նախագահին՝ «մենք աւելի արագ ենք զինաթափում խսհմ֊ը, քան դուք»։ բայց եւ «պեպսի»֊ն չգիտէր ինչ անել նաւերի հետ, ու վերջում ծախեցին որպէս ժէշտ պարզապէս։
ամէն դէպքում, խսհմ֊ում հասկանում էին որ խիստ հետ են, եւ երկրին շտապ պէտք ա համակարգչային գրագիտութեան որոշակի մակարդակ։ էփլի նմանակ կարգիչը՝ «ագատը», միեւնոյնն ա այնպիսին չստացուեց, որ ծրագրերն առանց փոփոխութեան իրա վրայ աշխատեն։ ծրագրաւորողները յատուկ ադապտացնում էին ծրագրերն այնպէս որ «ագատ»֊ի վրայ աշխատեն։
պէտք ա ասել, «ռադիօ֊86ռկ»֊ն, որի նախագիծը տպուած էր, ինչպէս կարելի ա կռահել, 86 թուին «ռադիօ» ամսագրում, իսկապէս խթանեց համակարգչային գրագիտութիւնը ռադիօսիրողների եւ իրենց ընտանիքների եւ ընկերների շրջանում։
եւ հետագայում այդ նախագծի վրայ հիմնուած «միկրօշա» կարգիչն էլ խթանեց՝ ամենաէժան համակարգիչն էր, որ հնարաւոր էր ձեռք բերել, չունէր գրաֆիկական ռեժիմ, այսինքն պիքսէլներով հնարաւոր չէր նկարել՝ միայն տառեր, թուեր, նշաններ էր ցոյց տալիս։ եւ ունէր 32 կբ օպերատիւ յիշողութիւն, որն այն ժամանակ էլ արդէն շատ քիչ էր։
իմ գրագիտութիւնն էլ խթանեց այդ կարգիչը։ դէ ինչ, սպասեմ իր համար նոր ծրագրերի։ պարզապէս, ստեղնաշարը սարսափելի վիճակում ա, զի անորակ էր, եւ սնուցման բլոկը թռւռող հոսանք ա տալիս, դրանով չի միանում, պէտք ա հոսանքի բլոկը փոխարինել։ իսկ մոնիտորին, ներողութիւն, հեռուստացոյցին միացնելը հեշտ ա, զի մի լարով ա տալիս պատկերը, քանի որ պատկերը սեւ֊սպիտակ ա։
#ռետրոհամակարգչութիւն #կարգիչ #պատժամիջոց #ռետրո #ռետրօ #պատմութիւն #խսհմ #պրոցեսոր #համակարգիչ
օգտակար սարք հին կարգիչները ցանցին միացնելու համար՝ ներկայանում ա մոդէմ, ու կարգաւորւում ա at հրամաններով։
#ռետրոհամակարգչութիւն #ռետրո_համակարգչութիւն #ռետրո #ցանց #երկաթ #կարգիչ
եւս մի կայք ռետրօ ծրագրերով՝
https://www.planetemu.net/roms/tangerine-oric-1-atmos-telestrat-tapesets
#օրիկ #ռետրոհամակարգչութիւն #ռետրո #ռետրօ #կարգիչ #պատմութիւն
flexfile ծրագրի դեմօ ունէի
արդէն ունե՞մ նիշք՝
ապա ի՞նչ ֆորմատով են տարեթուերը՝
յետոյ ասում ա՝
👀
յուշում՝ եթէ չես ջոկում որ մկնիկով մենիւն պէտք ա կտացնել, նոր ա շատ մարդկանց համար՝
զանգե՞նք՝
թեստային տուեալները՝
ահա թէ ինչ պէտք ա անէի 1985 թուի սեպտեմբերի չորսին՝
ես չգիտէի, զի չունէի մկնիկ, չունէի համակարգիչ, ու չգիտէի որ կարգիչներ գոյութիւն ունեն։ եւ դրանք իսկապէս գրեթէ գոյութիւն չունէին սովէտական միութիւնում։ եթէ իմանայի ինչ պէտք ա անեմ այդ օրը, գուցէ ամբողջ կեանքս այլ կերպ գնար։ սակայն, փակ երկիր էր, օլիմպիա չէի հասնի։
#աթարի #ատարի #ռետրո #ռետրօ #ռետրոհամակարգչութիւն #համակարգիչ #կարգիչ #էկրանահան #ծրագիր #ծրագրակազմ
բացայայտել եմ այսպիսի հաւէս պրոցեսոր՝ http://www.apollo-core.com/index.htm?page=features
հետաքրքիր ա, որ «սելֆ մոդիֆայինգ» (ինքն իրան փոխող) կոդի հնարաւորութիւնը կար միայն օրիգինալ 68000֊ների վրայ, եւ հետագայում հեռացուել ա, 68020֊ից սկսած։
ենթադրում եմ, որ դա «ֆիչըր» չէր, իսկ «ֆիչըրը»՝ երկաթէ ապահովութիւնն էր, որ հետագայում աւելացուեց որ ինքն իրեն փոխող կոդ գրել հնարաւոր չլինի։
իսկ այսօր հնարաւորութիւնը վերադարձել ա ինչպէս «ֆիչըր»՝ զի այն ինչ նախկինում պէտք էր գոյատեւելու համար, այսօր մենք անում ենք հաւէսի համար։
#ապոլլօ #68կ #մոտորոլա #ամիգա #աթարի #ատարի #ասմ #ասեմբլեր #մեքենայական_կոդ #68000 #68020 #68080 #էկրանահան #ռետրո #ռետրօ #ռետրոհամակարգչութիւն #համակարգիչ #կարգիչ
այստեղ լինուսն ասում ա որ սերուերային հարթակի ճարտարապետութիւնը պէտք ա լինի ծրագրաւորողի հարթակի ճարտարապետութեանը մօտ։
յիշեցի այս յօդուածը՝ zx spectrum ֊ի համար ծրագրաւորման մասին. նշում ա, որ օգտագործում էին նոյն ճարտարապետութեան իրական պրոցեսորներ՝ սերուերի վրայ։
Սպեկտրում ծրագրաւորելու բոլոր գործիքներն աշխատում էին CP/M֊ի տակ՝ դա ստանդարտ օպերացիոն համակարգ էր միկրոհամակարգիչների համար մինչեւ MS-DOS֊ի տարածումը։ CP/M֊ը նախագծուած էր 8080 եւ Z80 պրոեսորների համար, եւ երկու Z80֊ներով տպասալ ապրում էր VAX֊ի մէջ՝ օպերացիոն համակարգ աշխատեցնելու եւ օգտատէրերին սպասարկելու համար։ Եթէ երկու հոգի արդէն օգտագործում էին տպասալը, ապա ձեզ մնում էր Z80֊ի ծրագրային էմուլեատոր VAX֊ի պրոսեսորի վրայ — ինչը լրիւ քամում էր իր հզօրութիւնը, դանդաղեցնելով աշխատանքը բոլորի համար։
#պրոցեսոր #ճարտարապետութիւն #նախագծում #կազմարկում #ծրագրաւորում #վաքս #սպեկտրում #օպերեցիոն_համակարգեր #լինուս #պատմութիւն #ռետրո #ռետրոհամակարգչութիւն
amiga֊ի կարեւոր առաւելութիւնը atari st֊ների նկատմամբ (իրենց հետ են սովորաբար համեմատում) երկաթի ընդլայնման հնարաւորութիւնն էր, եւ տարբեր անկապ ընկերութիւններ այդ ինտերֆէյսի համար տպասալեր են նախագծել։
նշանակում ա՝ մոդուլ աւելացնելու հնարաւորութիւն կար։
իսկ ibm pc֊ն գրեթէ ամբողջութեամբ այդ մասին էր՝ մոդուլներ աւելացնելու։
#մոդուլ #նախագծում #դիզայն #համակարգիչ #կարգիչ #ատարի #աթարի #ամիգա #երկաթ #ընդլայնելիութիւն #ռետրոհամակարգչութիւն #ռետրո #ռետրօ #բաց_ճարտարապետութիւն
երբ էփլի կլոնն աւելի լաւ ա աշխատում՝
https://www.youtube.com/watch?v=GZX7tjnb9sE
#էփլ #կլոն #համակարգիչ #կարգիչ #պատմութիւն #ռետրո #ծրագրակազմ
երէկ սէնց գիֆ սարքեցի՝
սա՝ oric atmos համակարգչի համար գրուած zorgon’s revenge խաղի վիշապն ա։
ո՞նց ես գիֆը սարքեցի՝
նախ վերցրի մի քանի էկրանահան oricutron էմուլեատորով։ այս էկրանահանի պէս մի քանիսը՝
բայց էկրանաններից մի մասի անունը screenshot06.bmp֊ի պէս էր, իսկ մի մասինը՝ screenshot16.bmp իսկ մի մասինը՝ screenshot116.bmp֊ի պէս էր՝ նկատի ունեմ՝ թուի երկարութիւնը տարբեր էր։
ու դա կարեւոր ա սորտաւորման համար, զի ես չեմ կարող այս վիճակում ասել՝
convert *.bmp dragon.gif — սխալ յաջորդականութեամբ ա միացնելու իրար։
այդ պատճառով նախ պէտք եղաւ անունները նորմալիզացնել։ դա շատ հեշտ ա շելլով անել՝
list=`ls *.bmp`
for i in $list
do
NUMBER=$(echo $i | grep -o -E '[0-9]+')
NEWNUM=`printf "%03d\n" "${NUMBER#0}"`
j=`echo $i | sed "s/$NUMBER/$NEWNUM/"`
echo "$i becomes $j"
mv $i $j
done
ահա, հիմա ունեմ ճիշտ լիստ, որը սկսւում ա screenshot006.bmp֊ից եւ աւարտւում screenshot117.bmp֊ով։
հիմա պէտք ա այս բոլոր նկարիկներից կտրել հէնց այդ վիշապի մասը։
մի քանի փորձի արդիւնքում համոզուեցի պիքսելներով թէ որ մասն ա պէտք կտրել։ եւ աշխատեցրի այս սկրիպտը՝
OUTRES="74x74"
OFFSETX=151
OFFSETY=69
for i in `ls *.bmp`
do
convert -crop ${OUTRES}+${OFFSETX}+${OFFSETY} ${i} ${i}_crop.bmp
done
հիմա արդէն ունենք փոքրիկ նկարիկներ՝ screenshot006.bmp_crop.bmp եւ այլն։
արդէն հեշտ ա։
convert -delay 30 *crop.bmp vishap.gif
եւ ահա, ստանում ենք սա՝
ապա գիֆը կարելի ա սքէյլ անել 64x64֊ի (էդքան լաւ չի իհարկէ) ու վերբեռնել divoom սարքի մէջ՝
եւ վայելել իսկական պիքսելարտ էկրանին։
ու տէնց։
#պիքսելարտ #խաղ #պատմութիւն #զորգոն #օրիկ #ատմոս #պրաւեց #ռետրո #համակարգիչ #գրաֆիկա #իւնիքս #շելլ #անկապ #վիշապ #վիշապիկ #էկրանահան #գիֆ #առօրեայ
նկարուած ա petdraw ծրագրով։
#ծրագրակազմ #արուեստ #քոմոդոր #ռետրո #համակարգիչ
#կարգիչ #երեկոյ #առօրեայ #պրաւեց #լարեր #բզբզ #ռետրո #ռետրօ #տեք #համակարգիչ
այն ամէնը, ինչ ուզում էիք իմանալ տիեզերական զաւթիչների մասին։
#տիեզերք #տիեզերական զաւթիչ #ռետրո #պիքսելարտ #խաղ
#սիմփլիսիթի_փաթերնս #սիմփլիսիթի #1971 #ռետրո #գործել #աղջիկ #աղջիկներ
#համակարգիչ #համակարգիչներ #պատմութիւն #սենեակ #կարգիչ #ռետրո #նկար
Սարհատը Ուրբանլաբը այս տարի Յուքոմի դիջիթեքի տաղաւարն է նախագծել։ Շատ ուրախ եմ, որ ընկերութիւնները սկսում են հասկանալ, որ տաղաւարը պէտք է նախագծել, դիզայնել։
Դիզայնի մաս պէտք է լինէր մի հատուած ռետրո տեխնիկայով, եւ Սարհատը կապուեց, որ վերցնի ինչ֊որ համակարգիչ իմ ռետրո հաւաքածուից։ Հարցրեց, ինչքա՞ն պէտք է վճարի վարձի համար։ Ասացի՝ այ մարդ, ի՞նչ վճարել։
Երեկ Աթարիս վերադարձրեց, հետն էլ Աչաջուրի նուէրի քարտեր։ Շատ հաճելի է, քանի որ Աչաջուրը իմ ամենասիրած վայրերից մէկն է մնում(միւսը երեւի Միրզոեանի գրադարանն է)։
#երեւան #յուքոմ #դիջիթեք #տաղաւար #նախագծում #դիզայն #աչաջուր #աթարի #ռետրո ####
Թարմացրի իմ Ռետրո համակարգչութեան էջը աւելացնելով ահաւոր հին վերականգնուած էջեր:
#ռետրո #համակարգիչ #համակարգիչներ #ծրագրեր #խաղեր #հայերէն #տառեր #տառատեսակ #պատմութիւն #պակման #գոբլեր #պրավեց #օռիկ #վիշապ #հեքիաթ #էկրանահան #ուտենց ###
այն ծրագրի (որի մասին նախորդ գրառումս էր) հեղինակը այսպիսի հաւէս ծրագիր էլ ունի, ընդ որում՝ բոլոր (գրեթէ) հարթակների համար՝
http://www.youtube.com/watch?v=9MAi5ob-LhU
#անդրոիդ #ափ #ծրագիր #երաժշտութիւն #ձայն #թրեքեր #ռետրո #8բիթ #պիքսելարտ #արուեստ
Զանգւի ձոր։
#Երեւան #ֆոտո #լուսանկար #ռետրո #գետ #զանգու #պատմութիւն
աղբիւր
@{համարյա թե չէ ; ach94er@spyurk.am} յետ, դեպի #անցեալ, մի քիչ էլ #ջիջիլ, թե ինչ #հաւէս է խաղալը։
#հաւէս #հավես #էկրանահան #դեբիան #վուդի #գնու #լինուքս #լինուս #այբիէմ #հայերեն #հայերեն #լափթոփ #ռետրո #երաժշտություն #ամելի #ամելի֊փուլեն #վմեյքեր #գնոմ #եռագույն #գիմփ #նեթսքեյփ #պատմություն #աբիվորդ #գեդիթ #կոնսոլ #մոզիլա #ձայն #screenshot #retro #debian #woody #amelie #amelia-poulen #gimp #history #armenian #abiword #gedit #xpdf #netscape #mozilla #gqview #sound #mozilla #timidity #gnome #gkb #video #thinkpad #ibm #laptop #gnu #linux #oss #sndconfig #isapnptools #playmidi #linus #sound #voice
ետ, դէպի անցեալ, @{համարյա թե չէ ; ach94er@spyurk.am} պենտիում 100 մհ, 24 մբ օպերատիւ յիշողութիւն։ դեբիան վուդի։ խաղալիք։ ։Ճ
#հաւէս #հավես #էկրանահան #դեբիան #վուդի #գնու #լինուքս #լինուս #այբիէմ #հայերեն #հայերեն #լափթոփ #ռետրո #երաժշտություն #ամելի #ամելի֊փուլեն #վմեյքեր #գնոմ #եռագույն #գիմփ #նեթսքեյփ #պատմություն #աբիվորդ #գեդիթ #կոնսոլ #մոզիլա #ձայն #screenshot #retro #debian #woody #amelie #amelia-poulen #gimp #history #armenian #abiword #gedit #xpdf #netscape #mozilla #gqview #sound #mozilla #timidity #gnome #gkb #video #thinkpad #ibm #laptop #gnu #linux #oss #sndconfig #isapnptools #playmidi #linus #sound #voice
Հեյ, @{համարյա թե չէ ; ach94er@spyurk.am} ։Ճ
Համարեա թե ճանապարհորդութիւն դեպի անցեալ է։ (:
Քո լափթօփով խաղ եմ անում։ (:
հաւէս է ։Ճ
#հաւէս #հավես #էկրանահան #դեբիան #վուդի #գնու #լինուքս #լինուս #այբիէմ #հայերեն #հայերեն #լափթոփ #ռետրո #երաժշտություն #ամելի #ամելի֊փուլեն #վմեյքեր #գնոմ #եռագույն #գիմփ #նեթսքեյփ #պատմություն #աբիվորդ #գեդիթ #կոնսոլ #մոզիլա #ձայն #screenshot #retro #debian #woody #amelie #amelia-poulen #gimp #history #armenian #abiword #gedit #xpdf #netscape #mozilla #gqview #sound #mozilla #timidity #gnome #gkb #video #thinkpad #ibm #laptop #gnu #linux #oss #sndconfig #isapnptools #playmidi #linus #sound #voice
հին հայկական կարգիչների ձեռնարկներ՝ http://kg.am/tcbfhu found and scanned manuals of old computers designed and produced in #Armenia. http://norayr.arnet.am/RetroComputing/Armenian/armenian-computers.html #Նաիրի #Նաիրի-3 #հաշվիչ-մեքենա #Էլեկտրոն #Մերգելյան #Հրազդան #Մասիս #ձեռնարկ #կարգիչ #ՏՏ #Հայաստան #Երեւան #համակարգիչ #Էլեկտրոն #տեխնոլոգիաներ #ռետրո #էհմ #պատություն #retro-computing #armenian-computers #soviet-armenia #nairi #razdan #masis #documentation #1964 #1965 #####
