Էլի ծիրանների մասին։
Իրանական ֆիլմի մասին ավելացնեմ, որ հետաքրքիր պահ կար երբ հայրը օգնում է դստերը պատրաստվել քննության․ նա հարցնում է, ո՞րն է արաբերեն «կոմպոտ» բառի զուտ պարսկերեն տարբերակը։ Եւ այդպես լիքը բան։ Ես գիտեի որ պարսիկները այժմ մաքրում են լեզուն արաբական ազդեցությունից, բայց չգիտեի որ այդքան լուրջ են կպել գործին։
Այսօր երկու ֆիլմ կար այն մասին եւրոպայում ինչ ծանր են ապրում մարդիկ։ Մեկը ֆրանսիացիների մասին։ Այնտեղ մի ընտանիք կար ուր արդեն ութ ամիս լույսը չէին միացնում։ Օրենք ունեն, որ ձմեռը չեն կարող անջատել, այդ պատճառով անջատել են աշնանը։ Ու այդ կինը ոչ մի կերպ փող չէր կարողանում ճարել, վերջը երեխաներին ու իրան թունավորեց, մեռավ։ Իսկ քաղաքապետարանը շատ թանկ թաղում կազմակերպեց։
Ու այդ իր պայմանները հաստատ մեր պայմաններից շատ ծանր չէին, մեր մոտ լիքը մարդ կա ով նման կամ ավելի ծանր պայմաններում է ապրում։ Բայց ինքնասպան չի լինում։
Հետո՝ ռումինական ֆիլմում պատմում էին որոշ գյուղերի մասին, ուր լույս չկա, ջուր չկա։ Բնակիչները բողոքում են որ լույս չունեն որ լվացքի մեքենա միացնեն։ Այսինքն լվացքի մեքենա ունեն։ Ունեն նաեւ արբանյակային անտեննա։
Ջուրը բերում են աղբյուրից, ձիերով սայլի վրա։
Բայց մերոնք հաճախ չունեն ոչ ձի, ոչ ձի պահելու հնարավորություն(կերակուր, տարածք)։
Մյուս կողմից, այն որ եւրոպայում մարդիկ բնավ ապահով չեն, ու բարձր գների պատճառով շատերը ապրում են համեմատելի մեզ հետ, գաղտնիք չէ։ Բայց ափսոս մարդ չի գալիս այդ ֆիլմերը նայի, տեսնի իրենց մոտ ինչպես է։
Բրեյդեն Քինգի «այստեղ» ֆիլմը սկզբից թված թե լրիվ անկապը պետք է լինի։ Քանի որ «սիրո պատմություն է»։ Բայց դե լրիվ անկապը չէր։ Անկապն էր, բայց նայվում էր, որովհետեւ հետաքրքիր էր տեսնել Հայաստանը իր աչքերով։
Սկզբից դիսկոմոֆրտ էի զգում, որովհետեւ դա այն Հայաստանը չէ որն ես եմ ընկալում։ Հետո մտածեցի, որ լրիվ հավանական է որ հենց այդպես էլ ընկալի, ու գուցե իմ ընկալումն է իրականությունից ավելի հեռու, քան նրանը։ Չնայած ես այստեղ ապրում եմ, իսկ նա չէ։
Բանկետի ժամանակ այդ հայը եռագույնով պիջակի վրա չափազանց լավ էր խոսում անգլերեն իր կերպարի համար։ Այսինքն ես այստեղ ավելի ռեալիստ եմ։ Եթե այսպիսի կերպար է, ուրեմն անգլերեն պետք է չիմանար։ Եթե անգլերեն այնքան լավ է խոսում, ապա պետք է ավելի ցիվիլ կերպար լիներ։ Նա շատ քյաբաբային էր թե չէ։
Աղջիկը հայ չէ։ Կարող էր հայ լինել։ Բայց ավելի սպեցիֆիկ հայ հնարավոր էր գտնել։ Մազերի գույնը, սակայն, կարող էր հայկական լինել։ Դա այն սեւն է, որ առավոտվա կամ երեկոյան արեւի տակ գույնը փոխում է, ու արդեն սեւ չէ, այլ մի այլ գույն։
Կատարինեն քանի որ հայ չէր, «ամերիկացի» ասելու տեղը, ասում էր «ամերիկանցի»։
Ֆիլմի զգալի մասը Ջերմուկում է։ Աղջկա ծնողները Ջերմուկցի են։
Ջերմուկի տեսարանները շատ են, ու շատ գեղեցիկ են։ Ուզեցի Ջերմուկ գնալ։
Մարդիկ, ում հանդիպում էին Հայաստանի գավառներում, քանի որ դերասաններ էին, հաճախ ավելի քաղաքային տեսք ունեին, քան իրական գյուղացիները։ Սակայն երբեմն դրանք իրական գյուղացիներ էին։ Այսպես, ցիվիլ Նարեկ Դուրյանը իր երկար մազերով բնավ նման չէր Հայաստանի գավառի բնակչին։
Կամ Մեղրիի հյուրընկալ տան տերը։ Ի դեպ, հյուրընկալությունը եւ խմելը շեշտված են ֆիլմի բոլոր էպիզոդներում։ Այսինքն, ես ենթադրում եմ, որ ռեժիսորին իրականում շատ ջերմ են ընդունել եւ լիքը օղի են խմացրել։
ԼՂՀ սահմանը այնպիսին չէ ինչպես ցույց տվեցին։ Սակայն ուրախացրեց որ սահմանապահը փող չվերցրեց։
Աղջիկը մտածելով որ իրենց չեն թողնի, գնաց ու խմելուց ոչ այնքան ափաքինված տղայից փող պահանջեց, որ տա սահմանապահին։
Սահմանապահը սակայն ասաց որ այստեղ դրա տեղը չէ, ու նրանք արդեն ստացան մուտքի թույլտվություն, զանգից հետո, պարզ չեղավ, արդյոք Կատարինեն վերադարձրեց այդ փողը։ ։Ճ
Ինձ թվում է այդ էպիզոդում ռեժիսորը իր հավատն էր արտահայտում որ Հայաստանում որոշ պարագաներում կոռուպցիան անհնար է։
Որովհետեւ ազատ Արցածը հայերի համար արժեք է։
ԼՂՀ-ում սակայն, մեքենա վերանորոգողը փորձում էր խաբել եւ ավել փող կորզել։
Ինձ թվում է, ֆիլմը գրավիչ է հենց նրանով, որ Հայաստանում է նկարահանվել։
Որովհետեւ հիմնական առանցքը հետաքրքիր չէ։ Հանդիպեցին, սիրահարվեցին, վիճեցին, միացան, հետո էլ տղան պետք է գնա Սան-Ֆրանցիսկո, շտապ կանչում են։
Ի դեպ, ֆիլմի տիտղերը վերջն էին։ Ես առհասարակ սկսեցի հավաքել տիտղերով սքրինշոթներ։
Կրկին 23`
Ու ասում է, մենք մի բան կանենք որ միասին լինենք։ Շատ միամիտ է ասում, քանի որ «մի բանը» հաճախ մեկնումեկին հարմար չէ։ Պետք է հստակ խոսել, որ մի բանի մասին է խոսքը։ Ու հարաբերությունները ավելի կարեւոր չեն քան այլ արժեքները, ու այդպես էլ պետք է լինի։ Այդ պատճառով է որ հաջող հարաբերությունները անհնար են տարբեր արժեքներ ունենալու դեպքում։ Ու նույնիսկ այսպիսի սահմանային ինքնություն ունեցող աղջիկը, ինչպես Կատարինեն, արդեն ունի իր, ամերիկացուն ոչ հասկանալի արժեքները։ Ու դա ոչ հստակ, բայց արտահայտվում է ֆիլմում։
Ընդհանուր առմամբ ռեժիսորը շատ ջերմ էր վերաբերվում Հայաստանին։ Ավելացնեմ, այն Հայաստանին, որին ես ինքս այնքան էլ ջերմ չեմ վերաբերվում։
Իմ ընկալումը զգալի տարբերվում է Բրեյդեն Քինգի ընկալումից, ու ուրախ եմ, որ նա կարողացել է սիրել այն Հայաստանը որը տեսավ։
ու տենց
