երեւի «թուիթերոտ» մշակոյթում, ի տարբերութիւն «դիասպորայոտի», կարելի ա առանձնացնել հիմնական երեք կէտ՝
— գրառումն ու մեկնաբանութիւնը մի տեսակ հաւասար կարեւորութիւն ունեն։ կարելի ա մեկնաբանութիւնը տարածել ու կարելի ա այն տեսնել վերեւից, հոսքում։
— դա ներգրաւուող «ֆիչըր» ա՝ տեսնում ես մեկնաբանութիւնը հոսքի վերեւից։ եթէ մեկնաբանած լինէին երեք ամիս առաջուայ դիասպորայի գրառում, որին դու չես մասնակցել՝ չես ստանայ որ մի բան։ գուցէ տեսել ես այդ գրառումը, բայց լռելեայն դու դրանից թարմացում չես ստանայ՝ պիտի զանգակը սեղմես որ ստանաս։
— «թուիթերոտ» վիճակը նման ա ժամանակակից չաթի։ պարզապէս թարմացումները վերեւից են երեւում։ ու շղթաներ կան՝ երեւում ա ով ինչին ա պատասխանել։ սովորական չաթում դա երբեմն բարդ ա հասկանալ։
ի դէպ, եթէ լինէր հասկանալ, սովորական չաթի լոգերից կը լինէր գեներացնել թուիթերոտ վիճակի հոսքեր։ բայց երեւի պէտք չի։
#մշակոյթ #համացանց #թուիթեր #դիասպորա #մաստոդոն #տեք
ստեղից ես դէ դիասպորայի մարդկանց էլ եմ տեսնում։ մէկին պատասխանել եմ, դիասպորայի հին գրառումներիցս մէկին յղելով։
ու էնտեղ գնացին մեկնաբանեցին, յետոյ գտան էն հին հոսքի այլ գրառումներ, տարածեցին, քննարկեցին, ու ես կրկին տխրեցի, որ կտրուեց էդ հոսքը։
:/
չգիտեմ, չգիտեմ, արդեօք ճիշտ եմ արել հոսքը կտրելով ու էնտեղ չշարունակելով։ :/
ստեղի պիտակները գոնէ էնտեղ գնային, բայց էստեղ ինչ երկար բան եմ գրում, պիտակները քանի որ տակից են՝ կտրւում են։ :/
#դաշնզերերք #իմպլեմենտացիա #սոշըլհոմ #դիասպորա #անկապ #առօրեայ
մէկը գրէր ֆֆ֊ի յաւելում, որ ես ծմակուտից որեւէ գրառում տեսնելով կարողանայի այն տարածել՝ ստեղծելով նոր գրառում, որն ընդգրկում ա եղած գրառումը, դրա հեղինակին եւ հեղինակի աւատարը։
ապա ես կը կարողանայի տարածել դիասպորայի գրառումները դէպի մաստոդոն եւ աքթիւիթի փաբ, ու հակառակը։
#դաշնեզերք #դիասպորա #մաստոդոն #ապակենտրոնացում #հաղորդակարգ
ես պարբերաբար մտածում էի վայնսթայնի ու պիտերսոնի զրոյցի էն հատուածի, որ մէջբերել էի մի քանի օր առաջ, ու մի բան էնքան ակնյայտ սկսեց թուալ՝
երէկ քննարկում էի այդ մասն ընկերոջս հետ, ու նա ասաց՝ յիշո՞ւմ ես, ասում են՝ եթէ ջղային ես, ու ուզում ես բան ասել, սպասիր տաս վայրկեան։
ու սա՝ հաղորդակցութեան արագութիւնը, կարող ա իսկապէս լինել այլ պատճառ, ինչու, կարծում եմ, մենք հակուած ենք թուիթերում կամ մաստոդոնում աւելի ագրեսիւ կամ աւելի խոցելի վարքագիծ դրսեւորել։
թուիթերն ու մաստոդոնը ոնց որ չաթ լինեն, ուր ամէն մէկն ունի իր էջը։ իսկ չաթը ենթադրում ա արագ պատասխաններ։
միւս կողմից, չաթում բացակայում ա միւսին տեսնելը, որին մենք սովոր ենք որպէս ինտերակտիւ հաղորդակցութեան ձեւ։ ու նոյնիսկ եթէ գիտենք մարդուն, դժուարանում ենք պատկերացնել ինչ տեսք կունենար սա ասելիս, ինչ արտայայտութիւն կայ իր աչքերում, ու գուցէ չհասկանանք ինչ ուղերձ են յղում։
այլ կերպ՝ աւելի բարդ ա տեսնել մարդուն՝ թուիթի կամ թթի հետեւում։
առաւել եւս երբ ներգրաւուած ենք արագ֊արագ պատասխանելով։
ու այս հաղորդակցութեան տեսակը, անշուշտ, աւելի ներգրաւուող ա, ու երեւի թէ դա էլ ա նպաստել դաշնեզերքի մաստոդոնի մասի աւելի բնակեցուած լինելուն։
իսկ դիասպորայում կամ սոշըլհոմում դու չես զգում որ չաթի մէջ ես, ու որպէս կանոն գիտես որ պարտաւոր չես հէնց հիմա պատասխանել, կարող ես դա անել եւ վաղը, ու երեւի ոչ մի սարսափելի բան չի կատարուի։
ահա, կարծում եմ սա այլ տարրն ա՝ պիտերսոնը խօսեց հաղորդակցութեան սահմանափակ թողունակութեան մասին, ես կասէի՝ գրառման սահմանափակ թողունակութեան, իսկ մենք մտածեցինք նաեւ գրառումների ինտերակտիւ, արագ լինելու մասին, այն պարագայում, երբ դիմացինիդ չես տեսնում։
#դաշնեզերք #դիասպորա #սոշըլհոմ #մաստոդոն #պլերոմա #ագրեսիա #խոցելիութիւն #մշակոյթ #հաղորդակցութիւն
երէկ իմանդէսն ասաց որ պիտերսոնի ու վայնսթայնի (բրետ) երկու զրոյց ա հրապարակուել, մէկը պիտերսոնի, մէկը՝ վայնսթայնի վլօգում։ ու այս մասն ինձ շատ հետաքրքեց՝
օկ, մենք չգիտենք ոնց ա կարգաւորւում մարդկային հաղորդակցութիւնը։ մենք գիտենք, որ եթէ սահմանափակում ես հաղորդակցութեան թողունակութիւնը, մարդիկ այնքան լաւ իրար չեն հասկանում։ բայց մենք չգիտենք, ինչպէս ա գործում հաղորդակցութիւնը։ սա չափազանց բարդ ա։
օկ մենք բնաւ չգիտենք ինչ ա կատարւում հաղորդակցութեան հետ լայն մասշտաբով, եթէ դու սահմանափակում ես մարդկանց 140 կամ 280 նիշի քանակով, ու թողնում իրենց միլիոնաւոր այլ մարդկանց ցանց։ մենք չգիտենք, ու գուցէ ապա մարդը սկսում ա ահաւոր հակուել իմպուլսիւ զայրոյթի։
թւում ա թէ, եթէ դու թուիթերում ես, ու եթէ դա 140 կամ 280 նիշ ա, ապա կարող ես դուրս տալ (whip off) մի բան արագ, ու ոնց որ տեքնոլոգիան անուղղակիօրէն հրամայում ա ունենալ ագրեսիայի իմպուլսներ։
յետոյ մենք չգիտենք ինչ ա նշանակում, երբ հաղորդակցւում են միայն այն մարդիկ, որ խթանուած են ունենալ ագրեսիայի իմպուլսներ, երբ դու տեսնում ես միայն այդ ձեւի հաղորդակցութիւնը, չնայած 10000 մարդ կարող ա կարդացել են թուիթդ, բայց պատասխանել են միայն 100֊ը, որ բորբոքուել են գրածիցդինչ֊որ պատճառով։
ես էլ նկատել եմ, որ մարդիկ թթում աւելի ագրեսիւ եւ իմպուլսիւ են իրենց պահում, քան սփիւռքում։ ու մտածում եմ, որ գուցէ սա տեքնոլոգիան ա մեզ դրդում աւելի ագրեսիւ լինել։
#կապ #հաղորդակցութիւն #թողունակութիւն #մարդիկ #համացանց #հոգեբանութիւն #համացանց #դաշնեզերք #դիասպորա #մաստոդոն #խթան #սահմանափակում #ագրեսիա #տեքնոլոգիա
փնտրեցի the-federation.info֊ով որ դիասպորայի հանգոյցն ա դեւ ճիւղի վրայ, ու հետեւաբար կը սատարի յաւելուածների։
զի ահաւոր յուսով եմ որ յաւելուածը շատ աւելի կիրառելի կը դարձնի դիասպորան, ու շատ մարդ կը գրաւի։
տեսայ որ գերասպորան ա սատարում, մտայ իմ գերասպորայի հաշուով։ մմմ… ինսփորէյշնը նէնց չի որ շատ ինսփայրինգ ա։
#դիասպորա #յաւելաուած #էկրանահան #դաշնեզերք
էսօր զգացի սոշըլհոմի ամենամեծ բացերից մէկը՝ դիցուք ես հաւանել եմ նկարներ, կամ տեքստ՝ որեւէ գրառում։
եթէ ես տարածեմ այն, կամ մեկնաբանեմ՝ ապա ես «բաժանորդագրուած» կը լինեմ այդ գրառման ծանուցումներին։ սովորաբար այդ «բաժանորդագրութիւնը» նաեւ լայքով/ֆաւով ա լինում, բայց սոշըլհոմում լայք չկայ։
ապա՝ հաւանել եմ՝ անցել եմ՝ թէ չմեկնաբանեցի ու չտարածեցի՝ չեմ իմանայ, որ կարող ա յետոյ մարդիկ կը մեկնաբանեն, քննարկում կը լինի այդ գրառման տակ։
ինչպէս այսօր նկատեցի՝ մաստոդոնից։
իսկ եթէ մեկնաբանեցիր, բայց չես ուզում ստանալ այդ գրառման վերաբերող ծանուցումներ՝ պէտք ա ապաբաժանորդագրուելու ձեւ ունենաս՝ դա զանգակն ա դիասպորայում։
դա էլ, բնականաբար՝ բացակայում ա։
խօսեցի ջէյսընի հետ՝ ասաց՝ իշիւ բաց ա այդ մասին, դա մոտիւացուած ա ուղղել, աւելացնել։
որ լինի եւ հետեւել գրառմանը, եւ ապահետեւել։
#մաստոդոն #սոշըլհոմ #դիասպորա #դաշնեզերք
հաւէս ա, ես ծմակուտում նշաձեւով յղւում եմ, յետոյ մաստոդոնը կարողանում ա դա ճիշտ նիւթաւորել, ցոյց տալ։
նկարները, սակայն, տակից ա ցոյց տալիս, ոչ թէ հէնց էն տեղում ուր տեղակայել եմ։ մաստոդոնը աւելի քիչ բլոգային ա այդ առումով։
իսկ ջնջուած տեքստ երեւի ցոյց չի տալիս։ փորձեմ։
#մաստոդոն #դիասպորա #սոշըլհոմ #դաշնեզերք
ընկերոջս պլերոմայի մասին էի պատմում, մտածում ա տեղակայել։ ասաց, որ տեղի համար ա մտահոգւում, պատմեցի որ նկարների քեշերն ա պէտք մաքրել, իսկ տուեալների բազայի չափսն իրականում մեծ չի։
ու կրկին նայեցի՝ ինը տարեկան դիասպորայի հանգոյցի տուեալների բազայի դամփը tar.bz2 ֆորմատով՝ 1.5գբ ա։ իսկ երկու տարեկան մաստոդոնի՝ 1.2գբ ա։ երեւում ա, ինչքան աւելի շատ կեանք կայ դաշնեզերքում, քան դիասպորայի աշխարհում։
#դիասպորա #մաստոդոն #դաշնեզերք #աշխուժութիւն #անցուդարձ #համացանց
պլերոմա նախագծից ինձ պատասխանեցին, որ դիասպորայի հաղորդակարգն աւելացնել տեսանելի ժամանակում չեն պլանաւորում։ այնպէս որ իսկապէս, սոշըլ հոմը մնում ա միակը, որ երկու դաշնեզերքների հետ կարողանում ա կապի մէջ լինել։
#պլերոմա #դիասպորա #ապակենտրոնացում #համացանց
դաշնեզերքի պատմութիւն, ռուսերէն՝
https://open.tube/videos/watch/db9cc76d-093c-4347-a49a-9af4246a1d92
ընդհանուր հետաքրքիր ա շատ, ապրեն։ դիասպորայի մասին էլ են խօսում, ջաբերի մասին էլ։
մի քիչ, ինձ թւում ա, չափից շատ են ոգեւորուած մաստոդոնից՝ բայց դա դաշնեզերքի միակ յաջողութիւնն ա, ուր մի քանի միլիոն մարդ կայ։
այլապէս՝ շարժումն իսկապէս բաւական մարգինալ ա։ ուփս, այդ բառն օգտագործեցի։
նաեւ համամիտ չեմ որ ջաբերն ա հազիւ շնչում։ ես մասնակցում եմ այս կամ այլ կերպ xmpp֊ին նուիրուած չաթերում՝ xsf discussion, conversations, prosody im chatroom, dino public chat, xmpp service operators — ու այնքան ակտիւ են քննարկումները, որ հնարաւոր չի հասցնել ամէնը կարդալ։
#դաշնեզերք #սփիւռք #դիասպորա #ազատութիւն #համացանց #պատմութիւն #ռուսերէն
արեւիկն ասում ա՝\r
\r
մտածում եմ դրսում «հայ» մնալու իմաստի մասին։ Երազումս էլ մէկին ասում էի,որ դա նոյնն ա, ոնց որ բաժանուես մէկից ու հա յիշես իրա մասին, հիւրասենյակումդ իրա նկարը կպցնես ամենաերեւացող պատին ու հա տանջես քեզ։\r
\r
իսկ ընկերս պատմում էր, որ իրան մէկն ասել ա թէ՝ աւելի լաւ ա ամն֊ում մնայ, հիմնադարմին փող ուղարկի։ ընկերս չմեկնաբանեց, բայց յետոյ ինձ ասաց, թէ դա նման ա հիւանդի մարմնին կաթիլային միացնելուն, ու տէնց պահելուն, բուժելու փոխարէն, եւ մտածելուն որ լաւ բան են անում։\r
\r
մէկ էլ յիշում եմ դեբատ՝ ռաբի մեիր կահանէի ու ալան դերշովիցի, ուր իրենց ուղղուած հարցերից մէկը մօտաւորապէս հետեւեալն էր՝ մեր երեխաները հարցնում են, ինչո՞ւ մնան, լինեն հրէայ։\r
\r
դէ բնական ա, ինչո՞ւ նիւ֊եօրքում մեծացող երեխան սովորի եբրայերէն։ ինձ որպէս սովետական հայաստանում մեծացող երեխայի դա պարզ չէր։\r
\r
ու հետաքրքիր ա որ իրենցից ոչ մէկը չկարողացաւ լաւ պատասխան տալ այդ հարցին։\r
\r
դերշովիցը, որ ազատական էր, ասաց՝ դէ չգիտեմ ինչի մնալ հրէայ, բայց կարելի ա մտածել էն հարցերի մասին, որ հրէաներն ունեն, օրինակ՝ պայքարել հակասեմիտիզմի դէմ։\r
\r
ինչին կոնսերուատիւ կողմը՝ կահանէն, շատ փայլուն պատասխանեց, որ կարծում ա թէ հակասեմիտիզմը՝ հրէայ մնալու շատ վատ պատճառ ա։\r
\r
բայց նա էլ դժուարացաւ լաւ պատճառ գտնել։ ու իր ասած պատճառը՝ թորան ա եւ աստծոյ պատուէրը։\r
\r
ինձ թւում ա երեխային, որ դրսում ա մեծանում, պէտք չի տանջել, պահանջելով որ նա լինի այն, ինչ չի կարող լինել, ինչը գոյութիւն չունի։\r
\r
մի բան էլ յիշեցի՝ ասորիները, որ ռեդիթում են շփւում, նման հարցեր են քննարկում, օրինակ մէկը հարցնում ա՝ աղջկայ հետ եմ հանդիպում մի երկու տարի ա, մտածում ենք ամուսնանալ, բայց մարյս ասաց թէ դէմ ա, պիտի ասորի աղջիկ գտնեմ՝ ի՞նչ անեմ։\r
\r
ու ես ասացի՝ հո դու դեբիլ չես՝ հանդիպում էք, լա՞ւ ա ձեզ, մտածո՞ւմ էք ամուսնանալու մասին, ի՞նչ կապ ունի ասորի ա թէ պապուաս։ իրողութիւններն ընդունել ա պէտք։\r
\r
ու ինձ իհարկէ ասորի համայնքը անիծեց եւ դաունվոթ արեց։\r
\r
ու հա, երեխային որ մեծանում ա իսրայէլում պէտք չի բացատրել որ նա հրէայ ա, նա արդէն հրէայ ա։ ինչպէս եւ վանաձորում, արթիկում կամ երեւանում մեծացող երեխայի։ նա արդէն հայ ա մեծանում։\r
\r
բնական ա, ծնուելուց հայ չի, բայց մեծանալով հայաստանում՝ դառնում ա։\r
\r
#հայ #քաղաքականութիւն #ազգայնականութիւն #պատմութիւն #դիասպորա #սփիւռք #լեզու #մշակոյթ #ինքնութիւն #կահանէ #շեստովիչ #համայնք #դեբատ #երեխայ #երեխաներ #սէր\r
\r
\r
\r
\r
—-\r
\r
@{ Revik Royan ; revik@spyurk.am} 07.12.2020, 14:21:04\r
\r
\r
\r
\r
\r
Մենք քիչ ենք ու մեր խնդիրները դա են ասում\r
\r
\r
\r
\r
Երևի արդեն երկու շաբաթ ա մտածում եմ դրսում «հայ» մնալու իմաստի մասին։ Երազումս էլ մեկին ասում էի,որ դա նույնն ա,ոնցվոր բաժանվես մեկից ու հա հիշես իրա մասին, հյուրասենյակումդ իրա նկարը կպցնես ամենաերևացող պատին ու հա տանջես քեզ։ Հայերի մի մասը երևի մտածում ա,որ սուրբ հայրենասիրության, կարոտի ու հայապահպանության գործ ա դա, որ եթե ինչ ու մեր էս Հայաստանի մնացորդն էլ կորցնենք եղած հայերի հետ միասին, գոնե դրսում լիքը հայ կմնա։ Բայց երբեք չեն մտածում էդ հայությունը պահպանելու վերջնանպատակի մասին։ Ի վերջո, իմաստը էդ հայ մնալու ի՞նչն ա, իրոք, հանուն ինչի՞։ Հանուն մի գեղեցիկ օր վերադարձի ու Հայաստանի վերականգնմա՞ն։ Եթե այո, ապա չկա ավելի լավ ժամանակ հետ գալու ու վերականգնելու քան հիմա։ Եթե ձև չունեիք ու գնացել եք/պետք է գնաք գնացեք վերջնանպատակով՝ կայանալ ու հետ գալ։ Իհարկե սիրիահայերին պատերազմը բերեց մեր մոտ, թող ներեն ինձ, բայց ես նենց ուրախ եմ, որ շատերը դիմացան ու մնացին մեր մոտ ու լիքը նոր բան ներմուծեցին մեր կյանքի ու մշակույթի մեջ։ Երազում եմ համշենահայերն ու մնացած բոլորն էլ գան։ Երբ երկրաշարժից հետո մարդիկ սկսեցին լքել Հայաստանը ու Հայաստանը հեչ գնալու տեղ չէր, իմ ծնողները, որոնք Ջավախքից են ու Հայաստան-Հայրենիք հասկացությունը իրենց համար շատ եթերային էր, հորս Ռուսաստանում սովորելուց հետո էլ այնտեղ էին մնացել ու արդեն կայացած կենցաղ ու աշխատանք ունեին, հետ եկան Հայաստան ու զրոյից սկսեցին։ Որովհետև զգացին,որ ունեն երկու Հայրենիք ու մեկը իրենց կաիրքն ունի։ Հայրս կարար փայլուն կարիերա ունենար Ռուսաստանում ու իրան մեծ դժվարությամբ թողեցին։ Ամեն դեպքում աշխարհը փուլ չեկավ ու ինքը ունեցավ փայլուն կարիերա այստեղ՝ Հայաստանում, երբեմն դրան էլ կանդրադառնամ։ Ու ևս մեկ անգամ շեշտեմ՝ հետ չեկան հենց Երևան, հետ եկան Ստեփանավան։ Չգիտես ինչի մեծամասնությունը մենակ Երևանն ա տեսնում Հայաստան հետ գալու մասին մտածելուց, որոշ փախստականներ էլ վիրավորվում էին, Վանաձոր, Գյումրի, Կապան գնալու մտքից։ Ամուսինս (այսուհետ Ռուբեն <3) Երևանի հենց կենտրոնում էր ապրում ու երազում էր ապակենտրոնացման մասին, մտածում էինք Գորիս գնալ, բայց եկանք Ստեփանավան ու մնացինք, վլոգ սկսեցինք Ստեփանավանում կյանքի մասին։ Քուրս էլ Շանհայից ինձ ասում էր մարդկանց մի բան ցույց տվեք,որ ուզենան գան Ստեփանավան, ոչմեկին ավերակները չեն գերում։ Անկեղծ ասած ես այսուհետ հենց միայն ավերակներ էլ ցույց եմ տալու, որովհետև ամեն ավերակ իմ աչքին նոր հնարավորություն ա։ Ավերակը գոնե կարաս վերականգնես։ Շատ ազգեր կյերազեին գոնե ավերակներով հայրենիք ունենալ։ Ռուբենն էլ ասում ա մենք պետք ա պայմաններ ստեղծենք, որ մարդիկ ուզենան հետ գալ։ Իսկ ես կարծում եմ, որ պետք ա գան մեր հետ հավասար ստեղծեն էդ պայմանները, որ հաստատ իրանց սրտով լինի։ Էլ չգիտեմ մոլորակները ոնց պետք ա դասավորվեն, որ մարդիկ ուզենան հետ գալ ու մեր հետ մի բան անել։ Կարճ ասած հետ գալուց ավելի հայապահպան, հայանպաստ, հայրենասեր բան չկա, ու ոչ մի փաստարկ իմ համար ուժ չունի։ «Բայց դրսում էլ են հայեր պետք»։ Այո, բայց ոչ երբ ամբողջ Հայաստանը դատարկ ա ու բոլորը դրսում են, մենք եկել հասել ենք նրան, որ հիմա պետք ա ասենք «Հա բայց Հայաստանում էլ են հայեր պետք»։ Առանց ձեզ էլ հայերը դրսում լիքն են, Թուրքիայում էլ լիքը հայ կա, համ կրիպտո-ծպտյալ համ բացահայտ, մեջն ի՞նչ կա։ Չեմ ուզում զրոյացնել անհատների գործունեությունը, որոնք իրենց դրսևորեցին այս պատերազմի ընթացքում, ցույցեր-ակցիաներ արեցին, մեր խնդրին ուշադրություն հրավիրեցին և պատերազմից առաջ էլ հայանպաստ գործ էին անում ամեն մեկը իր կարողացածի չափով։ Կանխավ ներողություն եմ խնդրում, եթե վիրավորում եմ ինչ-որ մտքով։ Շնորհակալություն բոլոր նրանց, ում շնորհիվ մի շարք քաղաքներ ընդունեցին Արցախի անկախությունը, բայց քանի դեռ ձեր բուն Հայրենիքը հզոր չէ, ձեր բոլոր ջանքերը մեծ դժվարությամբ են ինչ-որ բան փոխելու։ Հաստատ ցույցերում կային մարդիկ, ովքեր ունեն ամբիցիաներ ու այստեղ իրանց համար իրագործվելու հնարավորություններ չեն տեսնում։ Ես մարդիկ անկեղծ իրերն իրանց անունով են կոչում։ Չնայած ես կարծում եմ նույն Խաչատուր Աբովյանի համար ամբողջ աշխարհն էլ էր փոքր, բայց ինքը որոշեց մնա ու երկարատև նախագծով մի բան փոխի։ Կանխատեսելով մտքիս պատասխանը ասեմ՝ եթե Խաչատուր Աբովյանները շատ լինեին գուցե լիքը բան փոխվեր, բայց Աբովյանը մեկն էր։ Ու մենակ ինքն էր,որ արևելյան Հայաստանը բանի տեղ էր դնում ու ուզում էր զարգացնել։ Մնացած բոլորը Թիֆլիսից, Բաքվից, Գլենդելներից ու Մինվոդներից բացի ուրիշ տեղ իրանց ներուժը օգտագործելու տեղ չէին տեսնում։ Երևի Թումոյի ստեղծող Մարի Լու Փափազիյանի ներուժն էլ նենց միզեռ էր՝ կորեկի չափ, ուղիղ Հայաստանի հագով, դրա համար էլ ամուսնու ու երեխաների հետ վերադարձավ։ Ու այդ ներուժով, երկարատև ծրագրով կարողացավ մի քանի սերունդ զարգացնել, մտածելակերպ փոխել, կրթել, հնարավորություններ տալ ու դեռ շարունակում ա։ Իմ աչքի առաջ խեղջ ու սսկված երեխաները կենդանանալ սկսեցին արիների ընթացքում, խոսալ սովորեցին, իրենց ներկայացնել սովորեցին ու հիմա ամեն մեկը հսկայական պորտֆոլիո ունի, շատերը արդեն ֆրիլանս են անում, կամ նույն թումոներում են աշխատում։ Անձնական փորձից եմ խոսում։ Երբ Թումոյում մեր անիմացիաների փակ ցուցադրության ժամանակ ինքը մատնանշեց բոլոր բացթողումները ու թույլ կողմերը դահլիճից շատերը սկսեցին մեզ պաշտպանել, ասելով, որ Հայաստանում նման բան չի եղել ու Հայաստանի համար սա շատ լավ ա դես-դեն։ Ինքն էլ հարցրեց ինչի՞ Հայաստանում սրանից լավ չպետքա ու չի կարա լինի՞։ Ինչո՞վ ա Հայաստանը պակաս աշխարհից, որ պետքա գոհ մնանք եղած մակարդակով ու մտածենք դե Հայաստան ա, էսքանն էլ կա լավ ա՞։ Երևի սա մեր մտածելակերպի խնդիրներից մեկն ա՝ Հայաստանին ներողամտությամբ ենք նայում։ Ու մեկ էլ խնդիր ա, որ մարդիկ Հայաստանը ընկալում են որպես մի բան, որը հա էլ կար ու կլինի ու կարելի ա չանհանգստանալ,որ կվերանա։ Սիրելիներ, մենք բուն Հայաստանում շատ քիչ ենք, երկու միլիոն ինչ-որ պոչով, ըհը-ըհը երեք կարանք լինենք։ Չեմ ուզում վատատես լինել, բայց չեմ ուզում սահմանները բացվեն, մարդ ես գուցե թիվը կլորանա ոչ ի օգուտ մեզ։ Անպայման չի մենք էլ ամբողջը կորցնենք նոր մտածենք։ Նայեք եզդիներին, նայեք ասորիներին։ Իրանք ունենային ես մի կտորը բոլորով կհավաքվեյին էդ մի կտորի վրա ու տեղ չէին գնա։ Մինչև մենք ես կտորը չգնահատենք, չսիրենք, չզարգացնենք,չբնակեցնենք, մնացած Հայաստանը վերականգնելու մասին միտք-երազանք անգամ չպետք ա մեզ թույլ տանք։ Ու առհասարակ արևմտյան Հայաստանի վերականգնման մասին երազողները թող իրանց հարցնեն ո՞նց ենք վերականգնելու սենց տեմպերով։ Ու ամենակարևորը ո՞վ ա դա անելու, ստեղի երկու միլիոնով դժվար կարողանանք։ Իսկ եթե ինչ-որ հրաշքով կարողանանք մեր մեծ սիրուն Հայաստանը վերականգնել, ո՞ւր են երաշխիքները, որ կգաք հետ եթե դուք հիմա սկի ստեղ հետ չեք գալիս։ Դեռ անիծյալ իննսունականներին պետք ա հետ գայիք ու օգնեիք երկիր կերտել։ Տարբեր մեղադրանքներ են հնչում արևելյան Հայաստանում ապրողների հասցեին, թե բա բավականաչափ հայ չեք, լեզուն ես ինչ եք արել, երկիրն ինչ օրին ա ու նման բաներ։ Կան շատ գործոններ, ու լավ կլիներ հետ գաիք ու օգնեիք մեզ վերականգնվել։ Դուք եք թարմը, մենք ստեղ սաղս չիր ենք դարձել արդեն։ Մենք՝ Հայաստանի հայերը, հոգեպես, ֆիզիկապես, քանակապես, ֆինանսապես, մտավորականապես ու հնարավոր բոլոր ձևերով սպառված ենք։ Այս պահին Հայաստանից չգնալը, ուղղակի մնալ ոչինչ չանելը, ուղղակի խանութից ուտելիք գնելը (հարկ) արդեն իսկ սխրանք ա։ Դեպրեսիվ ենք ու քչերն են ելքեր տեսնում ու քչերը ապրել գիտեն, շատերն էլ սովետից-իննուսնականների-մթից-սովից կուրացած գոյատևման mode-ն են ակտիվացրել ու քթից հեռու չեն տեսնում, իրար են ուտում։ Շատերը ուղղակի անվերադարձ կորցրել են հեռուն նայելու հնարավորությունը։ Մեզ պետք են թարմ ու գրագետ նոր ուժեր, որ գան ստեղ մեր հետ դիմանան ու փրկեն մեզ ու են ինչ մեզ բոլորիս մնացել ա երկրի տեսքով։ Ու սա ասելով ես հեռանկարային եմ մտածում, տարիների կտրվածքով։ Անշուշտ ոչ մի բան հեշտ չի լինելու, ոնց ասում են կա տարիներով կուտակված խառնաշփոթ ու ոչ կոմպետենտություն, ինչպես նաև անիմաստ թղթաբանություններ։ Պետք ա գալ են մտքով, որ արագ չի լինելու, բայց կա հեռանկար, կա նպատակ։ Բացի ամեն ինչից մենք ուղղակի շատ քիչ ենք, որ կարողանանք մեծ փոփոխություններ արագ անել։ Գուցե եթե շատ լինեինք հեղափոխությունից հետո կունենայիք հաջող քաղաքական ուժեր։ Քիչ ենք։ Ինչքան էլ ես խանութ, հյուրանոց, սրճարան, կինոթատրոն ու նման բաներ չբացեմ Ստեփանավանում-Հայաստանում դրա սպառողը շատ քիչ ա, որ ինչ-որ փոփոխություն դրանից լինի։ Ինչքան էլ ես պլաստիկ չհավաքեմ իմ տան նկուղում, մեկ ա “SmartApaga”-ն չի գա դա տանի,ոնց անում ա դա Երևանում։ Մինչդեռ քսան ընտանիք գա նույն Ստեփանավան “SmartApaga”-ն էլ կգա ու երևի քաղաքը կտրաքի կյանքից։ Իրականում շատերի Արևմտյան Հայաստանին սպասելու ու այնտեղ հետ գնալու միտքը նույնքան անհեթեթ ա ու քիչ հավանական, որքան Ստեփանավանը Գլենդելի մրցակից դարձնելու իմ երազանքը։ Մրցակից էլ չէ, գոնե նույնքան հրապուրիչ։ Լավ թող Գլենդել չլինի, թող լինի Թիֆլիս։ Շատերը, ով հայ ա մնում դրսում կյանքում չի դիտարկում Հայաստան հետ գալը, լինի դա արևմտյան թե արևելյան Հայաստան։ Էդ դեպքում իրոք հարցրեք ձեզ ինչի՞ համար եք դա անում։ Ինձ թվում ա ժամանակն ա իրերն իրանց անունով կոչել։ Թող ամեն մեկն իրա համար դա անի, ես ստեղ պիտակներ չկպցնեմ։ Մենակ մեկը կկպցնեմ։ Օրինակ Ռուսաստան գնացած-հայ մնացածների համար՝ ոչ թե հայապահպանություն, այլ՝ ձուլվելու ամոթ ու կաղապարի պատճառով ձուլվելու անկարողություն։ Ավելի լավ ա ձուլվեն ու հանգիստ ապրեն, երեխեքին էլ ու հետագա սերունդներին էլ չանիծեն։ Խեղճ երեխեքը իզգոյ-վտարակ են դառնում, չեն հասկանում իրանք ես են թե են են։ Ծնվել-մեծանում ես մի երկրում, տեսնելով այդ երկրի մշակույթն ու կանոնները, հարզատ ես համարում դրանք, բայց դրանցով ապրել չես կարողանում՝ չի կարելի, մի տ օտար ես ինչքան էլ չնմնանակես,քեզ շրջապատող հայերն էլ մնացել են են թվականում,որինին եկել են ու չեն զարգանում,իսկ դու չես ուզում իրանց հետ ասոցացվել, պռոեկտում ես դա քո երևակայած Հայաստանի հայերի վրա ու զզվում։ Ամերիկաներում՝ բոլորը հանգիստ շաբաթ-կիրակի են վայելում, իսկ դու պետք ա գնաս հայկական դպրոց, սովորես էդ բարդ լեզուն ու ինչ-որ ձև սկսես էդ սաղ սիրել ու կապ զգալ հայրենիքիդ հետ, որի մասին մենակ լսել ես, կամ եթե եղել ես՝ երազել ես շուտ հետ գնալ ընկերներիդ մոտ, կամ ընկալում ես որպես եկեղեցիների ու տոլմայի գյուղ։ Եսիմ։ Անշուշտ ես չեմ զրոյացնում սփյուռքի հայերի ձեռքբերումները ու հայանպաստ գործունեությունը։ Ինչպես նաև չեմ զրոյացնում մշակույթի պահպանմանը միտված գործունեությունը։ Նաև ընկալում եմ, որ կրակը չընկան, որ հայ են ծնվել, ամեն մեկն իր կյանքն ունի ու իր ճակատագիրը, ամեն մեկի պատճառը պատճառ ա ու նման բաներ։ Ուզում եմ բոլորը իմանան, որ մեզ/ինձ իրենց գումարը չի պետք, մեզ/ինձ իրենց ներկայությունն է պետք։ ֆիզիկական։ Անձամբ ես ինձ լքված եմ զգում։ Ու ուզում եմ բոլորս ազատվենք ես ամբողջ մի դար ձգվող անհասկանալի անուրջից։ Մենք կպած հավատում ենք, որ մի օր Հայաստանը թափ կառնի ու մի օր էլ իրանք հետ կգան, իսկ իրանք, եսիմ, անկապ ա էսքանից հետո սա գրելը, բայց իրականում ես ամբողջը ենթադրում եմ, չգիտեմ էլ դրսում ապրող հայերը իրականում սպսում են էդ մի օր հետ գալուն, թե չէ, կամ արևմտյան Հայաստանը վերականգնելու երազանք ունե՞ն, թե դա ու հայ մնալը ուղղակի իրանց փոխանցվաց ռուդիմենտ միտք ա։ \r
\r
\r
Ստեփանավան «Միռու Միռ» գործարան\r
\r
#սփյուռք #հայ #Հայաստան\r
\r
\r
\r
—-\r
\r
\r
\r
երէկ social dilemma֊ն եմ դիտել։ հիմնականում անդրադառնում ա մարդու՝ կախուածութիւն ձեռք բերելուն, եւ սոց․ ցանցերի ալգորիթմներին եւ արհեստական բանականութեանը, որը նախագծուած ա էդ կախուածութիւնը ստեղծելու, եւ ներգրաւուածութիւնն աւելացնելու համար։
դրանից մի օֆթոփ միտք՝
միշիկը մինասեանը իմ հասկանալով՝ AI էր աշխատում։ մտածում էր՝ եկէք մեդիայում դիցուք էմօների մասին քննարկում սկսենք։ ու բոլորը վազեցին էմօներից խօսելու՝ մի մասը թէ «վտանգաւոր են հանրութեան եւ իրենք իրենց համար»՝ մի մասն էլ թէ՝ «թողէք խեղճ էրեխեքին հանգիստ»։
ի դէպ, այդ մասին՝ յիշո՞ւմ էք մեր հանրութիւնը ինչ էժան կտեր ա կերել ընդամէնը մի քանի տարի առաջ։ ահա՝ զարգացում։ էսօր արդէն խօսում են էն մասին, թէ արթուր մանուկեանը՝ իմ քայլի պատգամաւորն՝ իրեն տուն ա առել։ ու դէ պարզւում ա որ ժառանգութիւն ստացած տունը վաճառել ա՝ աւելի էժան տուն ա առել, եւ ոչ մի յանցանք՝ բայց երեւի թէ՝ քննարկումների այլ մակարդակ։ էլի էժան ա, անշուշտ, բայց էմօների կամ լգբտ֊ի հետ համեմատելի չի՝ գոնէ կոռուպցիոն ռիսկերի մասին ա։
ու հիմնական միտքս՝ վերջերս habr֊ում յօդուած եմ կարդացել այն մասին որ/ինչու ազատ ծա֊ն սովորաբար զիջում ա ux֊ով եւ ui֊ով՝ սեփականատիրական նախագծերին։
ու social dilemma֊ն դիտելուց յետոյ մտածեցի որ եւ դիասպորան, եւ մաստոդոնը, եւ ջաբերը՝ մարդկանց բարդ են։ մի քանի օր առաջ մէկը գրանցուել ա թթում՝ ու էսօր գրել ա՝ ափսոս, երեւում ա ստեղ միայն դու ես գրում։ որովհետեւ միայն ինձ էր հետեւում, ու չի նկատել որ տեղական եւ համաշխարհային հոսքեր կան՝ առաջադէմ ինտերֆէյսը լռելեայն անջատուած ա։ ես երկար ժամանակ եմ ծախսում, ուղեկցում եմ մարդկանց, երբ հրաւիրում եմ՝ «հիմա տես էստեղ սէնց բան կայ, իսկ սա այսպէս ա աշխատում», ու իրենք շատ հարցեր են ունենում։
ընդհանուր առմամբ՝ նկատեցի որ մեր այլընտրանքային սոցիալական ցանցերն էնպէս են դիզայն արուած, որ չես էլ հասկանում ոնց օգտուել՝ ուր մնաց՝ կպնես։
#դիասպորա #մաստոդոն #սփիւռք #թութ #դիզայն #նախագծում #համացանց #ֆիլմ #անկապ #քաղաքականութիւն #հանրութիւն #պատմութիւն #ծրագրակազմ #ազատ_ծա #ազատութիւն
#դիասպորա ֊ն սկսել ա #ենթամնայ ֊ն ճանաչել ու պիտակի մէջ տեղաւորել։ ժամանակին նոյնիսկ ես էի խնդրել, բայց էնքա՛ն վաղուց, որ ինձ թւում ա՝ իմ բացածից չի, այլ որեւէ ռեգէքս գրադարան ա փոխուել, որից դիասպորան օգտւում ա, ու այնտեղ ենթամնան էկուիւալենտ ա սովորական գծիկին, կամ նման մի բան։ #սփիւռք
այնպէս որ ես հիմա՝ երբ արդէն գոհ էի որ ենթամնան չի դառնում պիտակի մաս, ու կարելի ա հանգիստ այն օգտագործել՝ օրինակ՝ #էկոակտիւիստ֊ները հիմա չենդառնում #էկոակտիւիստ ֊ներ, սա արդէն տարբեր ա։
երեւի բացայայտել էք, որ սփիւռքում լինում ա լրահոսը դիտել ըստ խմբերի։ ու գուցէ տխրել էք, որ այդ հնարաւորութիւնը չկայ՝ դիւրակիր վարկածում։
ահա լուծումը՝ պէտք ա կազմէք ձեր ուզած խմբերի համար յղում, այն կունենայ հետեւալ տեսք՝
https://spyurk.am/aspects?a_ids[]=թիւ
ուր թիւը պէտք ա ստանաք ձեր կապերի էջից։
օրինակ, ինձ մօտ, ինչպէս երեւում ա էկրանահանում, լուսանկարչութեանը վերաբերող rss հոսքերի խմբի թիւը՝ 2858 ա։
#ակնարկ #սփիւռք #դիասպորա #օգտակար #հնարաւորութիւն
սէնց խնդիր կար diaspora2hugo կոդի մէջ։ հիմա ուղղեցի։ հայերէն վերջակէտը ու իւնիկոդ սեգմենտի կէտադրական նշանները եթէ կային, պարսերը չէր ջոկում որ պիտակը աւարտուել ա։
#դիասպորա #հիւգօ #վրիպազէրծում
հըլը զգացէք
#սփիւռք #դիասպորա #քարոզչութիւն
հա, չէ՞։
#սփիւռք #եսնորեկեմ #գիֆ #դիասպորա #հա_չէ՞
@{ Feedschleuder ; feedschleuder@despora.de} 08/03/2019, 19:13:34
Hallo liebe #neuhier Leute,
falls ihr euch fragt, wem ihr am Anfang folgen sollt: Es gibt eine Menge Accounts, die Content federieren. Hier eine kleine Auswahl, einfach die “Mailadresse” als Diaspora-Kontakt hinzufügen, und schon erhaltet ihr Posts in eurem Stream. (Hierfür müsst ihr die Mailadresse markieren, kopieren und in das Suchfeld oben eintragen. So wird euch der Account als “Diaspora-Kontakt” angezeigt, und ihr könnt ihm folgen.)
Viel Spaß hier!
Nachrichten
- Al Jazeera (unofficial)
aljazeera@squeet.me- BildBlog
bildblog@friendica.produnis.de- Deutsche Welle (inoffiziell)
deutschewelle@squeet.me- Deutschlandfunk (inoffiziell)
deutschlandfunk@squeet.me- Faktenfinder Tagessch. (inof)
faktenfinder@friendica.produnis.de- heise online (inoffiziell)
heiseonline@squeet.me- Nachdenkseiten (inoffiziell)
nachdenkseiten@friendica.produnis.de- SPIEGELonline (inoffiziell)
spon@friendica.produnis.de- Süddeutsche (inoffiziell)
sueddeutsche@diaspora.town- Tagesschau (inoffiziell)
tagesschau@squeet.me- Telepolis (inoffiziell)
telepolis@squeet.me- TAZ
taz@pod.geraspora.de- TAZ (inoffiziell)
taz@squeet.me- Westdeutsche Zeitung (inof.)
wz@tippentappen.de- WDR (inoffiziell)
wdr@squeet.me- ZDF heute (inoffiziell)
zdfheute@squeet.me- ZEIT Online (inoffiziell)
zeit@pod.cyberdungeon.deFun und Freizeit
- 500px (inoffiziell)
500px@social.yl.ms- Arte Plus 7 (inoffiziell)
arteplus7@social.yl.ms- Atheismus
atheism@friendica.produnis.de- AtomJack (skurril-witzig)
atomjack@diasp.org- Cinehits (Kino)
cinehits@pod.cyberdungeon.de- Denksport (Rätsel)
denksport@friendica.produnis.de- Domtendo (letsplays)
domtendo@friendica.produnis.de- Bookie (skurril-witzig)
ebookie@thepirate.party- Funstuff
funstuff@friendica.produnis.de- History in Pictures
history@friendica.produnis.de- HU Art Sound (funny pics)
artsound2@diasp.eu- Is lieb? - (Comics)
ey_lou_flynn@pod.geraspora.de- MagischerZirkelDeutschland
mzvd@friendica.produnis.de- NeoMagazinRoyal (inoffiziell)
neo@friendica.produnis.de- Nintendo Deutschland
nintendo@libranet.de- Pastafari (Spaghettimonster)
pastafari@friendica.produnis.de- RealTimeWW2 (Tweets from 1942)
realtimeww2@socialhome.network- Ruhrpott
ruhrpott@friendica.produnis.de- SMBC Comics (unofficial)
smbc@diaspora.hzsogood.net- TITANIC (inoffiziell)
titanic@friendica.produnis.de- Trains
trains@friendica.produnis.de- Wikipedia ArtikelDesTages
wikipedia_de@libranet.de- xkcd (unofficial)
xkcd@diaspora.hzsogood.netWissenschaft
- Astronomy Picture of the Day
apod@friendica.produnis.de- CERN (Inofficial)
cern@friendica.produnis.de- CERN (Unofficial)
cern_rss@joindiaspora.com- Cradle 2 Cradle (Inofficial)
cradle@friendica.produnis.de- Die Sendung mit der Maus
maus@friendica.produnis.de- DLR (inoffiziell)
dlr@squeet.me- DRadio Wissen (inoffiziell)
dradiowissen@squeet.me- earthquake Detektor
earthquake@social.yl.ms- ESA (unofficial)
esa@squeet.me- ESO (unofficial)
eso@loma.ml- Methodisch Inkorrekt (inof.)
minkorrekt@friendica.produnis.de- NASA (unofficial)
nasa@squeet.me- SCIENCE & NATURE (inoffiz.)
sciencenature@friendica.produnis.de- UrknallWeltallLeben (inoffi.)
urknall@friendica.produnis.deNetz, Crypt
- CCC updates
chaosupdates@diasp.org- Datenschutzhelden
datenschutzhelden@diaspod.de- EinsNull (Technologiekritik)
einsnull@pod.thing.org- Fefes Blog (inoffiziell)
fefebot@despora.de- Netzpolitik.org (inoffiz.)
netzpolitik@loma.ml- Nextcloud News (unofficial)
ncnews@libranet.de- TOR (inoffiziell)
tor@friendica.produnis.deLinux
- Arch Linux (inoffiziell)
arch@friendica.produnis.de- Linux und Ich (inoffiziell)
linuxundich@friendica.produnis.dePolitik
- Direkte Aktion
direkteaktion@squeet.me- DBfK (Pflege)
dbfk@friendica.produnis.de- FdA-IFA (AnarchistInnen)
fda_ifa@despora.de- IG-eDampfen e.V.
interessengemeinschaft_e_dampfen@despora.de- International Anarchist Defence Fund
afund@diasp.org- Kerem Schamberger (Türkei)
kerem@ruhrspora.de- RosaLuxembourgStiftung
rosaluxstiftung@joindiaspora.com- Wissen Macht A
wissen_macht_a@joindiaspora.comSport
- FC Schalke 04 (inoffiziell)
s04@friendica.produnis.de- Schalker Mythos
schalkermythos@diaspod.de- Bayern München (inoffiziell)
fcb@libranet.de- Eintracht Braunschweig (inof.)
btsv@loma.ml- HSV (Inoffiziell)
hsv@friendica.produnis.de- Kicker (infoffiziell)
kicker@friendica.produnis.de- Kopaneschnecke (Stadionbilder)
kopaneschnecke@joindiaspora.comNSFW
- NSFW- Bilder
rss_nsfw@pod.dapor.net- NSFW- Bilder
hard_nsfw@pod.dapor.net- NSWF- Bilder (hard)
slutdegrader@pod.dapor.net- NSFW- Bilder NonNude
sexy@pod.dapor.net- NSFW- Bilder
maitrerosier@joindiaspora.com- NSFW- Bilder
macduck71@joindiaspora.com- NSFW- Bilder
nsfw@friendica.produnis.de- Weed- Fotos
weed@friendica.produnis.deDa ist vielleicht was dabei… :)
Falls jemand weitere Kontakte für diese Liste vorschlagen möchte, gerne in die Kommentare oder als PN.
#Feedschleuder #Kontaktvorschlag #Kontaktvorschläge #googleplusrefugees
via @{անդորր ; andorr@spyurk.am}
#դիասպորա #մաստոդոն
մտածում եմ, որ երբ ես ֆբ֊ից դուրս էի եկել, այն դեռ էդ ֆենոմենը չէր դարձել, ինչ հիմա ա։ ու չնայած ես նւնւում էի, որ չեմ շփւում, համայնքիցս կտրուած եմ, եւ այլն, բայց ամէն դէպքում, ասեմ որ գոհ եմ որ այնտեղ չկամ։ ու իրականում չեմ ուզում լինել։ չեմ ուզում վաճառել իմ արժէքները կապի փոխարէն։ չէ լուրջ։ իհարկէ, հիմա ինձ մօտ ժամանակաշրջան ա ինքնավստահութեան, ու ինքս իմ մէջ հաւատքի։ բայց մէկ ա։ էն ինչ անում էի մէկ ա անում էի, պարզապէս հիմա ինձ էդքան չեմ խարազանում որ «սխալ» էի։
ու էն որ ինքը հիմա փաստացի փոխարինում ա ինտերնետը ու տենց ֆենոմեն ա դարձել, ու էդ վերջին սկանդալը տուեալների վաճառքի, թրամփի վերլուծութիւնների ու ֆբ֊ի բաժնետոմսերի, դէ թրամփին մի կողմ, հա, բա դուք ինչի՞ էք էդ խաղի մէջ մասնակցում։
ու իրօք, ես չեմ կարծում, որ ֆբ֊ն հէնց որ մի շատ հարմար գործիք ա։ ես չեմ կարծում որ այլընտրանքները էդքան վատն էին։ ես հակուած եմ կարծել, որ ֆբ֊ի յաջողութիւնը ընդհանուր գլոբալացման պրոցեսների շրջանակներում ա։ ու որ գլոբալացումն էլ կախուածութիւն ունի մարդկանց զարգացման հետ։
ու որ այո, խնդիրն այն ա, որ մարդկանց մեծ մասը չգիտի ինչ անել ինտերնետի հետ։ ու գիտի ինչ անել զննիչի, ու ֆբ֊ի հետ։ ու մայքրոսոֆթի «ինտերնետ էքսփլորեր»֊ը շատ արտայայտիչ անուն ա, քանի որ այն ընդհանուր մայքրոսոֆթի այն ժամանակուայ գոնէ «պարզեցման» ու դեբիլացման շրջանակներում էր՝ «ֆոլդեր» բառը երբ ներմուծուեց, որը շեղում ա, ակնյայտ չի, բայց «դայրեքթըրի» բառը որը իմաստը արտայայտում ա երեւի շատ բարդ էր մարդկանց համար։ իրենց օգտատէրերի զանգաուածի։
ու հիմա ֆբ֊ն ջանում ա փոխարինել ինտերնետը, իսկ դրա օգտատէրերը օկ են, դէ գլոբալիզացիա ա, դէ հա, ինտերնետը՝ ֆբ֊ն ա, ու եթէ չկաս այնտեղ, ապա չկաս։ ու էլի կասեն՝ որ դու հեռախօս չունես ու ֆբ չունես՝ չես սիրում շփուել։ լո՞ւրջ բայց։ էդքան բաւարարուած լինելը ֆբ֊ով, էդքան հիանալը ցուցանիշ ա գրագիտութեան ու գիտակից լինելու մակարդակի։
ու նաեւ ինտելեկտուալ շեմի։ որն իրական ա։ սա ընդունել ա պէտք։ ու խնդիրն այն ա, որ քանի որ մարդկանց մեծամասնութիւնը դժուարութեամբ են որոշ շեմեր յաղթահարում, իսկ մենք նացի չենք, ու բոլոր մարդկանց էլ գնահատում ենք, մենք էլ ենք գնում ֆբ՝ այնտեղ ուր կայ շուկայ, ուր դու լսուած կը լինես։ ու հետաքրքիր մարդիկ էլ են ֆբ֊ում կամ թուիթերում, որովհետեւ իրենց շուկայ ա պէտք, լայքեր են պէտք։ սա դատապարտելով չեմ ասում։ բա շփում ա պէտք, մարդը սոցիալական կենդանի ա։ ով բերեց իր մօտ մարդկանց զգալի զանգուածին, կը բերի էն մնացածներին։ իսկ նրանք ով գնում են թուիթեր կամ դիասպորա՝ որպէս կանոն փնտրում են նենց տեղ, որ արտայայտուեն, բայց այդքան էլ լսուած չլինեն։ դէ քանի որ ֆբ֊ն անոնիմութեանը չի սատարում։ նաեւ, իհարկէ, փորփրող ու խորացող մարդիկ են փորձում հետազօտել նոր տեղեր, բայց դրանք շատ քիչ են։
ու տենց, հիմա ոչ միայն http֊ից դուրսն ա անդերգրաունդ, հիմա ֆբ֊ից դուրսն էլ ա գրեթէ անդերգրաունդ։ (:
մարդկանց, պարզուեց, ինտերնետ պէտք չի, իրենց ֆբ ա պէտք։
դէ հա, մարդկանց իմանալով նորմալ ա, դեռ լաւ ա որ ֆբ֊ով են բաւարարւում։ էլի լաւ ա, միշտ նշել եմ, ինչքան դրական կողմ ունի։
ես երեւի չափազանց գիտակից եմ (քոնշիենշս պետերսոնի ասած) ու դա ոչ միայն ֆբ֊ի առումով ա արտայայտւում։ բայց եւ արկածախնդիր եմ, ու պայքարող։ ու չէ, մենք լուզեր չենք։ էդ դեռ հարց ա ով ա լուզեր։ մենք տը տեսնում ենք ինչպէս են իրենք մանիպուլացւում։ ու ստեղ կարեւոր ա չչարանալ, որ մենք մենակ ենք, այլ էմփաթիա ունենալ իրենց հանդէպ, ու մտածել, ոնց կարելի ա նենաւեազչիւը անել, որ ջոկեն ինչ ա կատարւում իսկ դու դեբիլի ու կրօնապաշտի տպաւորութիւն չթողնես։ ու էդ նոյնիսկ պարտաւորութիւն ա, ոչ թէ մեզ համար ա դա լաւ անել, այլ գուցէ հէնց իրենց համար, ու հասարակութեան համար։ ու հակագլոբալիզմի քայլ ա դա նաեւ։ ու հա, հեշտ ուղի չի։ բնաւ։ սա պահանջում ա տասնամեակներ, ու մենակ լինելու տասնամեակներ։ ու այո, մեծ համայնքներում աւելի հեշտ ա։ ու փոքր համայնքը տաս հոգի չի՝ հազար ա։ ու մենք ունենք լայֆսփան։ ու գիտենք որ էս տարին անկապ անց կացրինք՝ ոչ ոք չի փոխհատուցելու։ բայց եւ մենք էն կենդանիներն ենք, ով անում ա ինչ֊որ բան իմանալով որ չի քաղի պտուղները։ ասենք տենց ծառ ա տնկում։ դէ մինչ։ #դիասպորա #սիւռք #ապակենտրոնացում #անդերգրաունդ #ինտերնետ #համացանց
դիասպորա վս մաստոդոն
տեխնիկական
— դիասպորան ունի նշաձեւ — մաստոդոնը չունի։ — դիասպորան տրամադրում ա ատոմ ֆիդ— մաստոդոնը չէ։ — դիասպորան ունի նամակագրութիւն — մաստոդոնը չունի։ — դիասպորան ունի ռիըլ թայմ չաթ — մաստոդոնը չունի։ — դիասպորան կարողանում ա նկարներից հանել գեոլոկացիայի տուեալները։ — դիասպորան կարողանում ա քրոսփոստել թուիթեր, ֆէյսբուք, թումբլր ու ուորդփրես։ մաստոդոնը չէ։ — դիասպորան ունի գրառման նախադիտում։
— դիասպորայում կարող ես բաժանորդագրուել պիտակի։ մաստոդոնում նման բան կայ, կարծես, փին ես անում պիտակը, ու միշտ մի սեան մէջ տեսնում ես։
— մաստոդոնի հոսքն ինքնաթարմանում ա, վեբով արագ ա, փուշ֊ով ա աշխատում։ դիասպորայի էջը դու պէտք ա թարմացնես, միայն ծանուցումներն ա ցոյց տալիս։ — դիասպորան չունի API, մաստոդոննի ունի, ու սա շատ կարեւոր ա։ — հետեւաբար դիասպորան չունի նորմալ յաւելուած, մաստոդոնը՝ մի քանի կիրառելի ունի։ — մաստոդոնում կարող ես էջդ քասթըմայզ անելիս նաեւ վերեւի երկար նկար ընտրել։ — մաստոդոնը ունի օգտատիրոջ տուեալների ներմուծում ու արտահանում։ — մաստոդոնում կարող ես լռեցնել մարդուն կամ պիտակը կամ հանգոյցը։ — մաստոդոնը բաժանում ա երեք հոսք։
մշակութային
դիասպորայում, իմ տպաւորութեամբ դրսի մարդիկ հիմնականում չեն գրում, այլ յղում կամ նկար են տարածում։ նաեւ, հիմնականում եւրոպայից են ու ձախական, իսկ եւրոպայի ձախականների համար ամերիկայի ձախերը ահագին աջ են։
մաստոդոնում դրսի մարդիկ հիմնականում թուիթերի բեքգրաունդից են, ու աւելի շատ փորձում են տեքստով շփուել, ու թէկուզ ռիըլ թայմ շիթփոստեր անել, որը ինձ հաւէս ա։ ու տեքստի կուլտուրա ունեն։ ու տարբեր են, պարտադիր չի որ ձախական լինեն։ նաեւ աւելի շատ են տեխնո մարդիկ։ առհասարակ թւում ա թէ կեանք աւելի շատ կայ, մարդիկ կան։
#դիասպորա #մաստոդոն #սփիւռք #թութ #համեմատութիւն
ես արել եմ բացայայտում, իսկ սկսուեց ամէնը նրանից, որ դէ այս թուիթերը զննիչով շատ դանդաղ է աշխատում, ու երկար հոսքերը կամ չաթերը զննիչը ծանր է տանում, ու ես սկսեցի փորձել տարբեր լինուքս նատիւ ծրագրեր։
ու այդ ժամանակ նոր հասկացայ, որ թուիթերը իրականում՝ տեխնոլոգիապէս մուլտիյուզեր չաթ է։ ու մեսիջները «փուշ» են լինում յատուկ, արագ առաքման համար նախագծուած հաղորդակարգով։ այսինքն այն շատ աւելի մօտ է irc֊ին, քան ասենք, ինչպէս առաջ էի պատկերացնում, բլոգ ինջայնի ուր կարող ես միայն կարճ կարճ բաներ գրել։
ու ապա այդ կարճութիւնն էլ է հասկանալի դառնում՝ չաթում 140 նիշն աւել է քան պէտք է։
բայց իւրօրինակ չաթ է, ուր կան պիտակներ, ու կայ հոսքի փրիւասի, ու այլ արդիական էլեմենտներ։
այս բացայայտումը նաեւ նշանակում է որ ապա սփիւռքը թուիթերին այլընտրանք չէ, իսկ այլընտրանք են այդենտիկա֊ի պէս նախագծերը։ ասենք, թուիթերցուն սփիւռք չես տանի, ու ես մտածում էի առաջ՝ ինչի՞ համար այդպենտիկայի պէս բան սեթափ անել, եթէ կայ սփիւռք, ու հասկանում եմ, որ սխալուել էի։ նման բան պէտք է։ այլ հարց է, որ գուցէ ոչ մեզ։
իսկ այն որ ես լաւ էի զգում թարմացող հոսքից, դա չաթի շատ նման զգացողութիւն էր, հիմա եմ հասկանում։ չէ՞ որ ես լաւ եմ ինձ զգում irc֊ում, լաւ եմ ինձ զգում արթնանալ ու կարդալ «փրոգրամինգ» սենեակում ինչեր են գրել, լաւ եմ ինձ զգում նրանից, որ ես այնտեղ «կամ», ու ապա երեւի իրօք կամ։
#թուիթեր #սփիւռք #դիասպորա #չաթ
#խատուտիկ #դիասպորա #սփիւռք #գիրք #պատմութիւն #ծաղիկ #թիւդոր #էշմոուլ #անգլիա #նկար
տառապանքը մեր մահկանացու փորձառության մի մասն է։
@{
Frau Horst ✪ ; frau_horst@despora.de} Չրք 16 Ապր 2014 11:13:14 AMT
Hier ist aber wenig los….
#սփիւռք #դիասպորա #ուտենց
Յիշո՞ւմ էք չէ, ասենք ֆրինեթի ժամանակը։ Երբ նիքով հնարաւոր էր հասկանալ, արդեօ՞ք մարդը հին օգտւողներից է, թէ նոր։
Առաջինները հնարաւորութիւն ունէին գրանցել իրենց անունները։ Դա այնքա՜ն գժանոց էր, երբ ունէիր, ասենք նորայր աթ ֆրինեթ։
Երեւում էր, որ հնաբնակ ես։
Դէհ, յահու֊ում այդ մասին անհնար էր մտածել։ Բոլոր լաւ անունները վաղուց զբաղեցւած էին։
Ու ապա մարդիկ սկսեցին ո՛վ՝ իր անուն֊ազգանունով հաշիւներ բացել, կամ անուն ազգանունից կազմւած յապաւում֊բառախաղով, ո՛վ էլ՝ հաքերական ձեւով, ասենք օ֊ի տեղը զրօ նշել, եւ այլն։ Կամ էլ՝ պետք էր լինել հնարամիտ, ու քեզ բնութագրող կեղծանուն մտածել։ Ինչը շատ հաւէս է։ Կարելի էր իմանալ, ով է իր կեանքում պուպսիկ88 մեյլ․ռու֊ն ու ով է մարիշոկ2֊ը։
Բայց, ինչպէս ասում է այս փոստերում մտահոգւած մարդը, այդ ժամանակներն էլ են անցել։ Յաջողակ չեն կեղծանուն ընտրելիս նոյնիսկ ծայրայեղ մարգինալները։
Խնդիրը աւելի է բարդանում, եթէ մեյլի հաշիւ չէք բացում, այլ ասենք՝ սքայփի։ Քանի որ եթէ մեյլի դէպքում կարելի էր գնալ, ու ասենք կանադա․քոմ֊ում, կամ մոզամբիկի փախած սերւերում գրանցել անունովդ հաշիւ, ապա սքայփը միակն է եւ անկրկնելի։ Կենտրոնացւած սերւիսների հե՞տ ինչ անել, ինչպէ՞ս այդ հարցը լուծել։
Լուծել, իրականում պէտք չէ։ Փոստերի հեղինակը բնաւ չի հասկացել, որ համացանցն ըստ բնոյթի ապակենտրոնացւած է։ Որ եթէ ֆրինեթը միակ հայկական տեղական ազատ մեյլ սերւերն էր՝ ֆրինեթ ցանցի մէջ, ապա համացանցում միշտ էլ կարելի է գտնել հարմար սերւիս։ Կամ՝ ստեղծել քոնը, գրանցո՞ւմ էին, չէ՞ իրենց ազգանունով դոմեններ, ու մեյլէր սարքում՝ արամ@արամեան․քոմ, ասենք։ Ահա, իսկ արի ու արա դա սքայփի, կամ դիմագրքի, կամ էլ որեւէ այլ սերւիսի դէպքում։
Այո, պատասխանը՝ ապակենտրոնացումն է։ զբաղւա՞ծ է ջոյնդիասպորայում օնիկը՝ գնա գերասպորա․դէ կամ սփիւռք․ամ։ Միշտ էլ տեղ կգտնես։ Բոլորին հարմար տեղ կգտնւի։ Քանի որ սերւերների քանակը սահմանափակւում է միայն ռեալ այփի֊ների քանակով, իսկ ռեալ այփի֊ները ipv6 ստանդարտով աւելի են, քան ատոմները մեր մոլորակի վրա։
Կենտրոնացւած սերւիսները կմեռնեն, ու ինչքան քիչ մենք իրենցով օգտւենք՝ այնքան շուտ։ Կամ ստիպւած կլինեն ապահովել ապակենտրոնացւած միջավայրում աշխատանք։ Ու դիմագիրքը ստիպւած կլինի թողնել իր յուզերներին «ֆրենդել» գփլասից, ու այլ սոցիալական ցանցերից։
Իսկ աւելի լաւ է՝ բացիր քո հանգոյցը, եւ տէր եղիր այն տարածքի, ուր քո սպասարկիչն է, քո տւեալներով հանդերձ։
Հ․ Գ․ — արդեն եկել է այլ ժամանակը։ Ժամանակը, երբ դիմագիրքը, օդնոկլասնիկը, եւ այլ սպասարկիչները չեն թողնում ունենալ հնարած անուն։ Իսկ ազատ ծառայութիւնները, դիասպորա֊ֆրենդիկա֊ի պէս, թողնում են մնալ անանուն։ ։Ճ
եւ այդպէս
ու տենց
Ես մի տարի սպասում էի դիասպորայի հրավեր, փոխարենը քաշեմ, ինսթալ անեմ, ու շփվեմ։ Գիտեի, որ ֆեդերատիվ է, բայց մտքովս չէր անցնում որ ջոյնիդիա հաշիվ ի՞նչ իմաստ կա սպասելու, պետք է կամ այլ սերվիս պրովայդեր գտնել, կամ ինքնուրույն տեղակայել։
Մասամբ դա այն մասին է, ինչքան ենք սովորել կենտրոնացված սերվիս պրովայդերներին։ Ոչ մեկի մտքով չի անցնի ջմեյլ հրավեր սպասելիս առհասարակ էլ փոստից չօգտվել։ Պարզապես մեյլը ավելի շատ բացառություն է, քան կանոն, ներկա համացանցում։
Ու մասնավորապես այն մասին է, որ ես չունեմ ինձ անհրաժեշտ շփումը՝ ընդհանուր հետաքրքրություն ունեցող մեկի հետ խոսեի, գուցե բավական կլիներ միտքս արտահայտել, պատասխանը կգտնեի։ Իսկ սա ընդամենը դիա է, ոչ մաեմո է, ոչ Օբերոն։
Նույնիսկ Հաուսին էր պետք լինում ինչ որ ձեւի շփում, որ հասկանա ինչ անել։ Այսօր այդ մասին հիշեցի, երբ փորձում էի ընկերոջ հետ սիսթեմդ քննարկել։
Ասաց․
֊ բայց ես չեմ հասկանում ինչի մասին ես։
֊ ոչինչ, դու լսի ու պատահականորեն մի համաձայնվիր, կամ համաձայնվիր։
ու տենց
Ես մի տարի սպասում էի դիասպորայի հրավեր, փոխարենը քաշեմ, ինսթալ անեմ, ու շփվեմ։ Գիտեի, որ ֆեդերատիվ է, բայց մտքովս չէր անցնում որ ջոյնիդիա հաշիվ ի՞նչ իմաստ կա սպասելու, պետք է կամ այլ սերվիս պրովայդեր գտնել, կամ ինքնուրույն տեղակայել։
Մասամբ դա այն մասին է, ինչքան ենք սովորել կենտրոնացված սերվիս պրովայդերներին։ Ոչ մեկի մտքով չի անցնի ջմեյլ հրավեր սպասելիս առհասարակ էլ փոստից չօգտվել։ Պարզապես մեյլը ավելի շատ բացառություն է, քան կանոն, ներկա համացանցում։
Ու մասնավորապես այն մասին է, որ ես չունեմ ինձ անհրաժեշտ շփումը՝ ընդհանուր հետաքրքրություն ունեցող մեկի հետ խոսեի, գուցե բավական կլիներ միտքս արտահայտել, պատասխանը կգտնեի։ Իսկ սա ընդամենը դիա է, ոչ մաեմո է, ոչ Օբերոն։
Նույնիսկ Հաուսին էր պետք լինում ինչ որ ձեւի շփում, որ հասկանա ինչ անել։ Այսօր այդ մասին հիշեցի, երբ փորձում էի ընկերոջ հետ սիսթեմդ քննարկել։
Ասաց․
֊ բայց ես չեմ հասկանում ինչի մասին ես։
֊ ոչինչ, դու լսի ու պատահականորեն մի համաձայնվիր, կամ համաձայնվիր։
ու տենց
Այս տեքստը համացանցում փոփոխությունների մասին է, եւ տեքնոլոգիական, եւ մշակութային։
Չէ՞ որ նոր տեքնոլոգիան բերում է նոր էստետիկա։
ա – բլոգերը մաքրվեցին։
Առաջ բլոգերը, մասնավորապես ԿՄ-ը, որն ուներ սցանցերի (սեռական բորսաների) հատկանիշները (բաժանորդագրվելը կոչվում է ընկերանալ), լայնորեն օգտագործվում էին որպես կիսվելու տարածք՝ երգերի տեքստեր, յութուբ վիդեոներ, կրկնօրինակում։
Դա փոխեց րիդերը։
Այն կարդալու եւ կիսվելու համար է։
Այնպես որ այլեւս պետք չէր կրնկօրինակելնյութերը տարածելու համար, հնարավոր է տարածել սկզբնաղբյուրը։
Նույնն է գուգլի նկարների որոնումը։ Բոլորը ունեն ընլայնում որ աջ կտոցով թույլ է տալիս փնտրել այդ նկարը համացանցում։ Ու ահա, տեսանք որ այն սկզբից հայտնվել է այստեղ, ու հեղինակը նա է։
Այսպես, կիսվողները գնացին սցանցերը, փակեցին ու լքեցին իրենց մատյանները։
«Ես հավանում եմ», +1-ը տարածում են սկզբնական աղբյուրը, առանց նույն տեղեկատվությունը կրկնօրինակելու։
Դրա վատ կողմն է, որ ֆբ-ն ու գուգլը գիտեն որտեղ եք լինում, ինչ եք կարդում։ Բայց դե մեկ է, լավ է նրանք, քան մեր այրյունոտ գբն։
Ես ինձ թույլ չեմ տա «լայք» ու «+1» իմ կայքում, որովհետեւ ես դրանով կօգնեմ ֆբին ու գուգլին հետեւել իմ կարդացողին։
Իսկ այն խնդիրը, որ տարածել պետք է ֆբ-ով, կամ գուգլով, կամ որեւե այլ կենտրոններով ունի երկու լուծում։ առաջինը՝ շեյրածների ռսս, ինչպես անում էր գրիդերը։ Արդեն էական չէ որտեղ եք կիսվում, եթե դա ռսս-ով հասանելի է։
գրիդերը սակայն, այդ հնարավորությունը զոհաբերել է գփլալի տարածմանը աջակցելու համար։ ինչի պատճառով, կարելի է գփլաս չսիրել։
կա նաեւ այլ միջոց՝ տոտալ ապակենտրոնացում որը ընթացիկ ինտերնետի տեքնոլոգիան թույլ չի տալիս, բայց կարելի է մտածել ու լավ բան անել։
Կրկնեմ, ռսսը թույլ է տալիս վերացարկվել նրանից որտեղ է բլոգդ, ԿՄ-ում թե ՎՊ-ում, թե դա ֆբ նոթ է։ Կարեւորը այն ընդհանուր բաց տարածքում է։
Ու դա բերեց երկրորդ դրական փոփոխությանը՝ մեկնաբանություններին։
բ – մեկնաբանությունների վերացարկում
Պետք չէ ունենալ ԿՄ հաշիվ ոչ միայն ԿՄ-ում գրողներին հետեւելու համար, այլ եւ մեկնաբանելու համար։
Ճիշտ է, թերությունը իրականացումն է։ Որտեղո՞վ մեկնաբանել։
Դիսքասը տանում է մեկնաբանությունները ամպեր։ Նույնիսկ եթե դուք ունեք սեփական ամպ (կարդա սպասարկիչ) բայց օգտագործում եք դիսքաս, ապա պահում եք ձեր մեկնաբանությունները ոչ թե ձեր մոտ, ձեր ամպի տվյալների բազայում, այլ ուրիշի ամպում։
Եթե հնարավոր է մեկնաբանել օփենայդի-ով՝ դա հիանալի է։
գ – օփենայդի
Ես կարծում եմ, որ օփենայդիի մեկնաբանությունները, եւ մուտքը ժամանակակից ամենակարեւոր նորամուծություններից է։
ռսսի պես այն թույլ է տալիս վերացարկվել կոնկրետ կայքերից ու չունենալ հաշիվներ ամենուր։
Մուտքի խնդիրը ունի այլ կողմ։ Հարմար է չտալ քո գաղտնագիրը քո թվիթերի ծրագրին։ Իրոք, ինչի՞ տալ։ Ո՞վ գիտի ով է այն գրել ու ինչ է այն անելու քո տվյալների հետ։
դ – ՕԱութ
Բաց ավտորիզացիայի պրոտոկոլ։
Այն այժմ օգտագործվում է ամենուր – ծիվիչում, ֆբում, դիասպորայում։
Բայց ոչ գփլասում։
Ու ծիվիչն, ֆբն, դիասպորան ունեն ԱՓԻ երրորդ ծրագրերի համար։ Ցանակցած մարդ կարող է գրել ծրագիր, որը ստատուս կավելացնի ձեր ֆբ-ում, թվիթերում, կամ դիասպորայում։ Ու այդ ծրագիրը չի խնդրի ձեզնից ձեր ֆբ-ի, թվիթերի, կամ դիասպորայի գաղտնագիրը, այն կխնդրի հենց այդ կայքերին ավտորիզացնել ձեզ։
Գփլասը կրկին առանձնանում է։
Նրանք չունեն ոչ այսպիսի ԱՓԻ, ոչ էլ ՕԱութ։
Լավ, ԱՓԻ չունեք, մեկ է կարելի է հտտպ հարցումներ գեներացնել, որոնք որ գփլաս ստատուս կուղարկեն, բայց այդ դեպքում պետք է ծրագրին տալ ձեր գաղտնագիրը։
Ու այդ ծրագիրը ցանկացած պահին կարող է սկսի չաշխատել, քանի որ գուգլը ցանկացած պահին կարող է փոխել րեքվեստների ձեւը։
ե – ստատուսներ
առաջ ստատուսներ կային միայն չաթային ծրագրերում, այն էլ քիչ թե շատ ժամանակակից։ Օրինակ, այէրսի-յում ստատուս չկա, քանի որ այն հին է, չկան ստատուսներ բջջային ցանցերում, բայց կան ջաբերում, գթոքում։
Ու ստատուսները եկան վեբ՝ երկար բլոգ փոստեր գրելու տեղը, կարելի է նույն միտքը տեղավորել 140 նիշի մեջ ու ուղարկել որպես ստատուս։ Օրինակ, եթե ես մի քիչ լավ մտածեի, այս փոստը գրելու տեղ կգրեի մի ստատուս ։Պ
Թերությունը այն է, որ մարդիկ ավելի ու ավելի են սովորում չկարդալ։ Կարճ ստատուս կարդալը ավելի հեշտ է, քան բլոգ փոստ։
Մյուս կողմից, բլոգերը կրկին ազատվեցին որոշ մարդկանցից, ով գնաց թվիթերներ։
զ – ապակենտրոնացում չաթերում։
ինտերնետը փորձել են նախագծել որպես ապակենտրոնացված ցանց։
Բայց այն ունի իր թերությունները։ Սպասարկիչներ մեզ պետք են։
Ինտերնետը սպասարկիչների ապակենտրոնացված համակարգ է, ոչ թե օգտագործողների։ Օգտագործողը լիարժեք ինտերնետի անդամ չէ։
Այնուամենայնիվ, մենք ունենք որոշ ապակենտրոնացում։ Էլեկտրոնային փոստը նախագծված էր գիտնականների կողմից, ու ըստ էության ապակենտրոնացված է։ Բացատրեմ՝ ֆրինեթ․ամ-ից ուղարկում ենք մեյլեր ջմեյլ․քոմ, ու հակառակը։
Եթե բիզնեսը զբաղվեր դրանով, ապա ամեն ընկերությանը ձեռնտու կլիներ ունենալ իր օգտագործողներին, ու թույլ չտալ իր օգտագործողները ուղարկեն հաղարդագրություններ այլ ամպի օգտագործողին։ Այնպես մենք ստիպված կլինեինք ունենալ հաշիվներ ամենտեղ։
Այնպես, ֆբ-ից լինում է ուղարկել հաղորդագրություն ֆբ։
Այնպես, այսիքյուից լինում էր խոսել միյան նրանց հետ ով այնտեղ են, սքայփից լինում է խոսել միայն սքայփի այլ բաժանորդների հետ։
Բայց կա ազատ ԾԱ, ու խելացի մարդիկ նախագծում են ազատ պրոտոկոլ՝ ջաբեր, ուր ինչպես եւ էլեկտրոնային փոստի դեպքում էական չէ, որ սպասարկչի օգտագործող ես։ Սակայն, ջաբերը չէր տարածվի, եթե չլիներ ջմեյլը, եւ գուգլի չաթը։ Վերջաբես ես մի լավ բան գրեցի իրենց մասին։
Ես մարդկանց բերում էի ջմեյլ, որպեսզի հետո իրենց հետ չաթվեմ իմ ջաբեր․օրգ-ի հաշիվով։ Որովհետեւ պարտադիր չէ ես գուգլի բաժանորդ լինեմ որ խոսեմ գթոլքի օգտագործողների հետ՝ դա ռսսի, փոստի, եւ օթենայդիի պես վերացարկող տեքնոլոգիա է
է – փրայվասի
երեւի այժմ միայն արմենիքսը չունի ՍՍԼ (հտտպս)։
երեւի այժմ չկա վեբ էլեկտրոնային փոստ, որ չունի սսլ։
փրայվասիի մասին մեր պատկերացումը ահագին զարգացել է։
ու եթե այէրսիյում ժամանակին հնարավոր էր իմանալ մարդու այփին, որովհետեւ ոչ ոք չէր մտածում որ դա վտանգավոր է, ապա այժմ ջաբերում տեքնոլոգիան դա թույլ չի տալիս;
թ – քոփիրայթ
փաստացի քոփիրայթը թուլացել է։
առաջ շատ ավելի բարդ էր հողինակային լուսանկարներ կայքերում տեղադրել։ հետո, սոց ցանցերում նրանք սկսեցին տարածվել, քանի որ սոց ցանցերը փակ տարածք են, ու «հրապարակային» կարծես չեն, բայց քանի որ բոլորը այնտեղ կան, դարձան դե ֆակտո հրապարակային։ այնուամենայնիվ մի բան է քոփիրայթեդ նյութ ունենալ ֆբում, այլ բան՝ համացանցի կայքում։
հետո բոլորը այնքան սովորեցին որ համացանցում քոփիրայթեդ քոնթենթը տարածվում է, որ իրենք, քոփիրայթ հոլդերները ավելի մեղմ սկսեցին վերաբերվել խախտումներին, քանի որ բոլորի հետեւից պարզապես չես հասցնի։ ու դե ֆակտո ինտերնետում քոնթենթը քրեաթիվ քոմոնս է։ դե ֆակտո, դե յուրէ չէ։
որովհետեւ ով ինչ ուզում դրա հետ անում է։
այսինքն նոր համացանցը նույնպես մեզ տանում է քոփիրայթի գաղափարի վերանայմանը։
թորենթները, որ իրականում բնավ ոչ օրենքի խախտում են։ խախտելը տարածելն է, եթե ես քաշում եմ, ու չեմ «տալիս», ապա ես օրենքը չեմ խախտել։ խախտել է նա, ով տալիս է։ չի խախտել նույնիսկ թրեքերը, որ ընդամենը թորենթ ֆայլն է տարածել։
ու փաստացի կրկին, քոփիրայթը գործում է շատ ավելի թույլ քան առաջ։ իսկ դա նշանակում է որ այնքան հեռու չեն դրա վերանայման օրերը։
ժ – սոցիալիզացում։
մարդը սոցիալ կենդանի է։
ընթացիկ համացանցում անհամեմատ ավելի հեշտ է ճանաչել մարդուն։ (ոմանք կարծում են, որ ավելի հեշտ, քան իրական կյանքում) Որովհետեւ երբ աչք ես գցում նրան, ինչ է գրել, ոնց է մեկնաբանել, ինչ է հասկացել ինչ֊որ մեկի գրածից, ու ինչով է կիսվում, դա մարդու հոգին ճանաչելու ամենաէֆեկտիվ միջոցներից է
Եւ որը առաջ, հին համացանցում չկար, քանի որ պաշտոնական վեբ կայքը ավելի էր նման վիտրինայի, ուր կդնես այն ինչ ուզում ես, իսկ շփման մեջ մարդիկ ճանաչվում են շատ ավելի լավ։
Իսկ ինչքա՜ն էր պետք մարդու հետ չաթվել որ հասկանալ իրեն։
ժա – ամպերը
այնուամենայնիվ, ամպերը շատանում են։
դիսքասները, ֆբներ, յութուբներ։
կա վիդեո ռսս, որը նշանակում է որ կարելի է բաժանորդագրվել մեդիա ռսս րիդերով(միրո, գփոդեր) ոչ պարտադիր յութուբ ալիքի։
բայց ընդհանուր առմամբ ինտերնետում ավելի ու ավելի ամպամած է։
դա նաեւ նշանակում է որ ավելի ու ավելի բարդ է լինել աննկատ, ավելի բարդ է պահել փրայվասին(նրանք գիտեն որտեղ ես լինում) ու մեզ ավելի ու ավելի քիչ է պատկանում մեր իսկ տեղեկատվությունը։
Մասամբ լուծում է դիասպորան, ուր կարելի է սեփական սպասարկիչ ունենալ, ու պահել տեղեկատվությունը սեփական սպասարկչի վրա, սակայն այն կլինի ընդհանուր դիասպորա ցանցի անդամ։ դիասպորան սփռված է, սփյուռք է, ու իրոք շատ հաջող անվանում է։
Այնուամենայնիվ,
ստվերները չքանում են, քանի որ ամպամած է համացանցում
եւ այդպես
բաժանում եմ դիասպորա սոց ցանցի հրավերներ։
թողեք մեկնաբանություն, ձեր էլեկտրոնային փոստի ինքնությունով, ու ես կուղարկեմ հրավերը։
դիասպորայում կա՝
– գփլասի պես դիզայն – ասում են թե գփլասը իրենցից է թխել, քանի որ նրանք ավելի շուտ են սկսել
– ռսս – ձեր գրածները ռսս-ով հասանելի են։ օրինակ այսպես մատյանի աջ մասում ես տեղադրել եմ իմ դիասպորայի երկու հաշիվների ռսսներից վերցրած ստատուսները։
– յունիքոդ թագեր – այսինքն հայերեն թագեր է լինում անել ։Պ
– թագերին բաժանորդագրվելու հնարավորություն – հրաշք է, պատիդ տեսնում ես քեզ հետաքրքրող թագերով հաղորդագրությունները
– այն ազատ ԾԱ է
– այն ձեզ չի հետեւում
– եթե դուք ինչ որ բան ջնջել եք, դա իրոք ջնջվում է, դուք եք տեղեկատվության տերը
– դիասպորան չի պատկանում կոնկրետ մարդկանց կամ կորպորացիայի, հետեւաբար, մեջբերում եմ ստեղծողներից մեկին՝ “…our distributed design means no big corporation will ever control Diaspora. Diaspora* will never sell your social life to advertisers, and you won’t have to conform to someone’s arbitrary rules or look over your shoulder before you speak.”
– քանի որ դիասպորան ձեզ չի հետեւում, ու գաղտնի ծառայությունների հետ չի աշխատում, այնտեղ կարելի է օգտագործել կեղծանուններ, պսեւդոնիմներ, մնալ անոնիմ։
– սա բաշխված (distributed) համակարգ է՝ The Diaspora social network is constructed of a network of nodes, or pods, hosted by many different individuals and institutions. Each node operates a copy of the Diaspora software acting as a personal web server. Users of the network can create an account on any server of their choice, but can interact with other users on all other server
այսինքն դուք կարող եք այնպես անել որ ձեր տեղեկատվությունը լինի ձեր իսկ մեքենայի վրա։
– կա քրոսփոսթ դեպի ֆբ, ծիվիչ ու թումբլր
սա կարող է պետք գալ այն պատճառով, որ ասենք ֆբ-ն փակ ակումբ է, ստատուսներին ռսս չի տալիս, ու փաստացի կան մարդիկ ով ձեզ կարդում է այնտեղ կամ այնտեղ կամ այնտեղ, որովհետեւ նրանք չգիտեն կամ չեն սիրում ռսս։
– դիասպորան շատ սոցիալ է։ ում չգիտես, ու չէիր էլ իմանա, թագերի պատճառով հեշտ ծանոթանում ես նման հետաքրքրություններով մարդկանց հետ։
– դիասպորան ունի հիանալի մոբայլ վեբ ինտերֆեյս։ ի տարբերություն ասենք այդենծիկայի կամ գփլասի։
ու վերջապես, ամենակարեւոր պատճառը
– դիասպորայում լայքը սրտիկով է նշում
ջոյնդիասպորա՜
ու տենց
Այն որ ազգային մշակույթը անհնար է պահել և զարգացնել սփյուռքում հեշտ ապացուցվում է։
Արտասահմանում երկու-երեք անգամ շատ հայ կա, քան Հայաստանում։
Իսկ այժմ նայենք հայկական քոնթենթը ինտերնետներում որտեղ է ստեղծվում։
Q. E. D.
_ու տենց _
– Դուք, հայաստանցիները ինձ շփոթեցնում եք։
– Ո՞նց
– Նայի, գրված է «կարդալ» իսկ դուք արտասանում եք՝ «կարթալ»։ Ու ես խառնվում եմ, քանզի եթե դուք ասում եք «թ», ապա ես պետք է ասեմ «դ»։
– Դու ուշադրություն մի դարձրու, քո պես ասա։
– Ո՞նց չդարձնեմ։ Ասու՛մ եք՝ «կարաք», ոչ թե «կարագ», չեք ասում «ձեռքդ», ու ասում՝ «ձեռքթ»
– Տենց ստացվում ա, մենք հատուկ չենք
– Բայց ես խառնվում եմ չէ՞։
_ու տենց _
