զի կեղծաւորք՝ որ բնաւ չիցեն քահանայք՝ պատրեն զտգէտս։
աղբիւր՝
ղը։ աղուէս քահանայ։ առակք մխիթարայ գոշի։
այսօրուայ հայերէնով կը լինի՝
կեղծաւորները, որ բնաւ քահանաներ չեն՝ խաբում են տգէտներին։
այսպիսով, պատրանքը «պատրել» բայից» ա, խաբելուն մօտ հասկացութիւն ա։
#հայերէն #գրաբար #աղուէս #պատրանք
#յոգնակի #քերականութիւն
@{ քամի ; o_o@spyurk.am} 02.03.2019, 23:42:07
երբ բառը միավանկ ա, յոգնակին կազմւում ա աւելացնելով «֊եր»՝ գրքեր, շներ, լճեր եւ այլն։ բայց որոշ բառեր, օրինակ՝ հարս, ձուկ եւ այլ միավանկ բառեր յոգնակի դառնալիս կարծես ստանում «֊ներ»։ սակայն, այդ «֊ն» գալիս ա գրաբարից, զի գրաբարում ձուկն, մուկն, մատն եւ այլն։ եւ, ենթադրում եմ, 10 թիւը գրւում է «տասն» նոյն գրաբարից ելնելով։ ու նաեւ հետաքրքիր ա, որ «ինը» թուի դէպքում այդքան սխալներ չեն անում եւ գրում են՝ «ինն/ինը» մինչդեռ «տասն/տասը» թուի դէպքում բաւական յաճախ պատահող սխալ ա
#հայերէն #գրաբար #լեզու
#հայերէն #գրաբար #տէր_մատանեաց #էկրանահան
տէր մատանեաց՝ http://ggg.improve.am/#37 #թոլքին #մատանիների_տիրակալը #գրաբար #հայերէն
վերջերս «կրկնակի ժխտման» մասին էինք խօսում։
կարծես թէ այսպէս ասած կրկնակի ժխտումը (որ փաստօրէն պէտք ա տենց չկոչուի, այլ կոչուի ժխտման կարգով համաձայնութիւն) չկար գրաբարում, ու սկսել ա ձեւաւորուել միջին հայերէնում՝ այսինքն մօտ 12֊13֊րդ դարերում։
Գրաբարում, ինչպէս յայտնի է, ժխտական դերանուններ չկային։ Հետեւաբար հնարաւոր չէր ժխտման կարգով այն համաձայնութիւնը, որը դրսեւորւում է ժամանակակից արեւելահայերէնում։
Սակայն միջին հայերէնում, հիմք ունենալով գրաբարեան ձեւերը, արդէն ուրուագծւում են քերականական այն իրողութիւնները, որոնք բնորոշ են արեւելահայերէնին։ Ու թէեւ տեսական ուսումնասիրութիւններում ժխտական դերանունները չեն առանձնացւում, միջին հայերէնի բառարանում հեղինակները որպէս գլխաբառեր բերում են ոչ ով, ոչ որ, ոչ ում, ոչ ոք ձեւերը։
Ձեւաւորուե՞լ էին արդէն ինքնուրոյն ժխտական դերանուններ միջին հայերէնում, թէ՞ ոչ, մի առանձին քննութեան հարց է, բայց որ նման բաղադրութիւնների հետ բայերն արդէն դրւում էին ժխտական ձեւով, հաստատում են հէնց այն օրինակները, որոնք բերուած են բառարանում․ հմմտ․ Քեզ ընկեր եւ նման՝ ոչ ով չի լինի (Ֆրիկ), Ոչ ով չէ պատճառ եղեր, չեմ այլոց ձեռօք ես խափուեր (Յովհաննէս Երզնկացի)։ Զի արիւն ոչ ով չմարսեց (Խաչատուր Կեչառեցի)։ Միտքդ ոչ որ կենդանոյ ի քեզ չհասնի (Ֆրիկ)։ Հանցեղ սիասաթ ունէր, որ չունէր ոչ ոք թագաւոր (ն․ տ․)։
Ինչպէս այս եւ շատ այլ օրինակներ ցոյց են տալիս, միջին հայերէնում ժխտման կարգով համաձայնութիւնը բաւականին յաճախադէպ էր, թէեւ դեռ լրիւ օրինաչափութեան չէր վերածուել։
աղբիւր՝ http://language.sci.am/sites/default/files/languageAndLinguistics/lezow_ew_lezvabanowtyown_2016_2.pdf 40֊53 էջերից։
#լեզու #հայերէն #հետազօտութիւն #գրաբար #ժխտման_կարգով_համաձայնութիւն #քաղուածք #մէջբերում
ասում են, ինչ֊որ կրունկներով ծտեր փարպեցու վրայ անցնելիս, խօսում էին, որ «նորայրը լրիւ է ցնդել ձեռքից գնացել, գրաբար է գրում»։
մտածում եմ, արդեօք հիմա պէտք է գրաբար սովորեմ, որ ակնկալիքներին համապատասխանեմ։ նաեւ զգացուի տարբերութիւնը։
իսկ այն որ ինձ կրունկներով ծտեր են կարդում՝ շոյուած եմ։ բարեւ, բարեւ։ ո՞նց էք։ ի՞նչ կայ այս չաթում։ դեռ հին տնե՞րն էք։
ու տենց։
ասում են, ինչ֊որ կրունկներով ծտեր փարպեցու վրայ անցնելիս, խօսում էին, որ «նորայրը լրիւ է ցնդել ձեռքից գնացել, գրաբար է գրում»։
մտածում եմ, արդեօք հիմա պէտք է գրաբար սովորեմ, որ ակնկալիքներին համապատասխանեմ։ նաեւ զգացուի տարբերութիւնը։
իսկ այն որ ինձ կրունկներով ծտեր են կարդում՝ շոյուած եմ։ բարեւ, բարեւ։ ո՞նց էք։ ի՞նչ կայ այս չաթում։ դեռ հին տնե՞րն էք։
ու տենց։
#գրաբար #հայերէն
Ինձ միշտ չէր հերիքում հայերեն «ինչու»֊ն քանի որ սովոր էի, որ ռուսերենում կա եւ պոչեմու, եւ զաչեմ, ու դրանք տարբեր են։ Պարզվում է, գրաբարում մի քանի ձեւ կա։ Կրկին մերջբերում հոդվածից՝
Գրաբարում «ինչու» բառը բացահայտում է հարուստ եւ իմաստային երանգների նուրբ բազմազանություն՝ ընդէր՞ հիմ՞ էրո՞ւմ զմէ՞ առ իմէ՞ վասն էր՞ էր՞ աղագաւ յոյ՞ր սակս եւ այլն… Համեմատեք, արեւելահայերեն «Տէր, լսիր՛ իմ աղէթքի ձայնը», արեւմտահայերեն՝ «Տէր, լսէ՛ իմ աղօթքին ձայնը», իսկ գրաբարով՝ «Լո՛ւր Տէր ձայնի աղօթից իմոց»։ Պարզապես «արի՛ այստեղ» ու «հեռու գնա ինձնից» դառնում են՝ «Եկ՛ այսր» ու «Ի բաց կաց՛ յինէն»։
#Քանանեան #մեջբերում #քաղվածք #ինչու #ընդէր #հիմ #էրում #զմէ #հոդված #անիվ #արեւելահայերեն #արեւմտահայերեն #հայերեն #բառեր #գրաբար
Արցախցի երեխան կասի՝ «Աստղիկը քինաան ա շկոլը, վեր կիրիլ լ յավ սըվըրէ»։ Նույնը գրական արեւելահայերեն՝ «Աստղիկը գնալու է դպրոց, որպեսզի գրել լավ սովորի»։ Նույն արտահայտությունը գրաբարով՝ «Աստղիկ ի դպրոց երթիցէ, զի բարւոք գրել ուսանիցի»։ Այլ օրինակ։ Հադրութի երեխան կասի՝ «Օզիս ըմ տոն քինիմ, վեր օտիմ»։ Գրական արեւելահայերեն՝ «Կամենում եմ տուն գնալ, որ ուտեմ»…։ Գրաբար՝ «Կամիմ ի տուն գնալ (երթալ), զի կերայց (ուտիցեմ)»։
http://www.aniv.ru/archive/24/obretenie-armenii-aleksandr-kananjan/
#հայերեն #արեւմտահայերեն #արեւելահայերեն #գրաբար #քանանեան #հոդված #անիվ #պատմություն #հայրենադարձություն
Они там вроде на халяву фондю угощали. Я заранее прочел, что это что-то, что едят из общей тарелки, и понял, что пробовать не буду.
Но потусоваться хотелось. Прихожу я туда, мне открывает невысокий, коренастый и голубоглазый парень, вообщем вполне похожий на армянина.
– Բարև( barev) – сказал он неуверенно, в приветствии мне послышался вопрос.
– Ողջույն (voghjuyn) – ответил я бодро
– What language are you speakig in? – спрашивает он
– You were speaking Armenian with me, aren’t you?
– Yes
– Me too
