կիսեմ հետաքրքիր ընթերցանութիւն՝ https://hyw.wikipedia.org/wiki/%D5%84%D5%B8%D5%AC%D5%B8%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%B6%D5%A5%D6%80
արեգակնային դրութիւն։ յուսանք նիկոլը չի յայտարարի արեգակնային դրութիւն։ (:
>Արեւէն 228 միլիոն քմ. հերաւոռութեան վրայ՝ 687 օր կը դնէ անոր շրջանը ընելու համար: ինքն իր շուրջ կը դառնայ 24 ժամէն եւ 37 վայրկեանէն:
էստեղ երկու բան ա հետաքրքիր՝ — էսքան ժամ կը դնէ, ասում են։ ոնց որ ինքը կը տրամադրի էսքան ժամ, որ պտտուի։ (: — արեւմտահայերէն վայրկեանը՝ րոպէ ա։ իսկ մեր իմացած վայրկեանը՝ երկվայրկեան ա։
>Ուրանոս ճամբորդութիւն մը քոնքորտ օդանաւով պիտի տեւէր առնուազն 150 տարի:
արեւմտահայերէնի համար պէտք ա tld ունենալ՝ .մը։
որ լինի՝ համալսարան.մը, գինետուն.մը, եւ այլն։ (:
>Պղուտոն պզտիկ սառած մոլորակ մըն է՝ կազմուած ժայռէ եւ մեթանէ։ Ան աւելի պզտիկ է, քան մեր Լուսինը( իր տրամագիծնէ միայն 2300 քմ.): Արեւէն 5900 միլիոն քմ. հեռաւորութեան վրայ, 250 տարի կը դնէ անոր շուրջը մէկ անգամ դառնալու համար: Բոլոր մոլորակներուն մէջ՝ Պղուտոն ունի ամէնէն երկարաձիգ ուղեծիները: Այնպէս որ մերթ ընդ մերթ ան կը մտնէ Նեփթիւնի ուղեծիներէն ներս: Պղուտոն իր առանցքին վրայ կե դառնայ 6 օր եւ 10 ժամէն:
պլուտոնը մոլորակ կը հաշուէ։ (:
#արեւմտահայերէն
տիննիտուսը արեւմտահայերէն ականջաբզզիւն ա։
իսկ արեւելահայերէն՝ աղմուկ ականջներում
#արեւմտահայերէն #ականջաբզզիւն
#գիրք #արեւմտահայերէն
վիքիպեդիայում արեւմտահայերէնը եւրոպայի բաժնում ա։
մինչուայլ արեւմտահայերէն վիքիպեդիա խմբագրող հիմնական համայնքը լիբանանում ա։
#արեւմտահայերէն
ջեմինիսփէյսում սէնց ծրագրակազմ կայ, կոչւում ա՝ waffle։ նորութիւնների կայքեր գիտի քերել։
մտածեցի՝ ինչի՞ ա էդպէս կոչւում։ վաֆլի չի՞, կարո՞ղ ա բառախաղ կայ։
ստուգեցի մաեմօ֊ի մէջ եղած նելլի բարաթեանի բառարանով՝
դատարկախօսութիւն, ջուր ծեծել։ հետաքրքիր։ իսկ նայիրի՞ն ինչ կասի։
ծակո՞ւկ։ պարզւում ա՝ փոքրիկ ծակ։
>Պոլսրեցիին նրբաբանությունները սպրդման ծակուկ մը չեն կրնար գտնել։ (Արփիար Արփիարյան)
իսկ քաքա՞րը՝
իւղով պատրաստուած մի տեսակ կարկանդակ։
հմմմ։
էդպէս էլ չհասկացայ, ծակուկ քաքարը պարզապէս վաֆլի՞ ա, բայց էնտեղ ծակ չկայ, ոնց որ դոնաթի մասին ա խօսքը։ իսկ դոնաթը կարո՞ղ ա օգտագործել են որպէս դատարկախօսութեան փոխաբերութիւն։
#էկրանահան #հայերէն #արեւմտահայերէն
շաատ հետաքրքիր գիրք ա՝
լուսանկարնե են տարբեր հայ գաղութներից։
ու էս գնով էդքան մեծ գիրք՝ ապշելու ա։
կուզէի ճարել։
#ֆոտօ #լուսանկարչութիւն #հայերէն #արեւմտահայերէն #գաղութ #համայնք
զաթարի մատուցող էրեխէքին ոնց որ շապիկ են բաժանել, յետոյ իրար մէջ ասացին՝ «ջիւերը գերանգ»։ արեւմտահայերէն յայտնի արտայայտութիւն ա։
նայիրի֊ով ստուգեցի, կայ «ճիւ» բառը՝
1. ՃԻՒ ճուի, ճուեր
գոյական
1. Թեւ՝ թռչունների և մարդկանց։
‣ Հաւի ճիւը կտրեց, կերաւ։
‣ Ճիւէդ բռնած քեզ դուրս են հանում։
2. Ոտք, սրունք՝ թռչունների և մարդկանց։
‣ Ոմանց թեւերը ջարդեցին, ոմանց ճուերը։
‣ «Լուերն ելան ճըւերս ի վեր» (ժողովրդական երգ)։
3. Ընդհանրապէս՝ մարմնի որևէ անդամ։
4. Օղի՝ ապարանջանի կեռ ունկ, որ անցնում է ականջի ծակով կամ որով կողպվում է։
‣ Օղիս ճիւը կոտրվել է։
‣ Ապարանջանի ճիւը դուրս չի գալիս, չի բացվում։
այնպէս որ, «ճիւերը կերանք», երեւի պատանիների արտայայտութիւն ա, ուր ճիւը՝ «ընդհանրապէս, մարմնի որեւէ անդամ» իմաստով ա։
#հայերէն #արեւմտահայերէն #լեզու #ճիւերը_կերանք #բառարան #բառեր #բառ
հէհ, գուգլ թարգմանիչը հոն բառը արեւմտահայերէն ա հասկանում։
բայց եթէ դէպի անգլերէն թարգմանել, ապա՝
#արեւմտահայերէն #ռուսերէն #էկրանահան #հոն
ասում ա՝ եկեղեցիին վարի սրահը։
#հալէպ #եկեղեցի #սրահ #ծխախոտ #դասական_ուղղագրութիւն #արեւմտահայերէն #արաբերէն #հայերէն
արեւմտահայերէնը կը յայտնուէր աւելի ապահով վիճակում եւ ուղղագրութեան հարցը կը սկսէր քննարկուել, եթէ մենք ունենայինք մի քանի հարիւր հազար հայրենադարձ։
ինձ միշտ ցաւում ա նրանից, որ սփիւռքից եկածների զգալի մասը չեն մնում, կամ չեն էլ դիտարկում հայաստանը գալու համար՝ մեկնում են եթէ հնարաւոր ա ամն։
ու հիմնական պատճառը պարզ ա՝ էնպէս չի որ իրենք չեն կարող մեզ պէս ապրել։
մեզ պէս ապրել կարող են՝ դրան պատրաստ չեն, պատրաստ չեն դաունգրէյդ լինել վաստակած փողի առումով անգամ նրանք, որ իրանից կամ լիբանանից են։
#ներգաղթ #սփիւռք #արեւմտահայերէն #հայերէն #ուղղագրութիւն
էն օրը խօսում էինք, որ մենք սփիւռքահայերին աւելի լաւ ենք հասկանում, քան իրենք՝ մեզ։ ու էդ նրանից ա, որ մենք հայերէն աւելի լաւ գիտենք, իսկ իրենք, ի դէպ, յաճախ են ասում, թէ հայերէնը բարդ ա։
ու ջոկեցինք ինչի՝ հիմնական պատճառներն են՝
օտարալեզու (օրինակ՝ արաբալեզու) միջավայր։ ուր կինոները, թերթերը, պիտակները, միջավայրը արաբերէն ա, իսկ հայերէնը միայն տանը, ու գուցէ որպէս մի դաս յատուկ դպրոցում, այդ պատճառով արդէն հայերէնը բարդ ա։
ու իմ հասկանալով, սիրիահայերի ու լիբանանահայերի համար՝ աւելի բարդ ա, քան պարսկահայերի, որովհետեւ իրենք աւելի են ինտեգրուած լինում իրենց աւելի աշխարհիկ միջավայրերում։
միւս պատճառը՝ արեւմտահայերէն սպեցիֆիկ ա՝ էն որ լրիւ են խառնւում, գ ա, ք ա, թէ ինչ։
ու կրկին՝ պարսկահայերին աւելի հեշտ ա, իրենք խառնուելու պատճառ չունեն։
ու տէնց։
#հայերէն ոչ վերասահմանուած #սփիւռք #արեւմտահայերէն #լեզու
ու այդ ժպտացող լուսանկարները որպէս մեր գոյութեան փաստ կը տեղադրէինք դիմատետրի մեր էջերուն վրայ
որից հետեւում ա որ ֆէյսբուքը սիրիայում բաց ա։ ինձ թուում էր որ փակ ա։
#արեւմտահայերէն #հալէպ
#գիրք
@{ քամի ; o_o@spyurk.am} 03.03.2019, 3:52:59
https://vahagnakanch.files.wordpress.com/2011/04/modern-eastern-armenian.pdf
#armenian #հայերէն #արեւմտահայերէն #լեզու #language
«քարահունջ»֊ի հայերէն մենիւն արեւմտահայերէն էլ է։
արեւմտահայերէն քամած մածունին լապնէ (լաբնէ) են ասում։ քանի որ արաբերէն «լաբնա» նշանակում է՝ սպիտակ։ այս արմատը նաեւ կապ ունի լիբանան անուան հետ՝ դա այն քիչ արաբական երկրներից է (եթէ ոչ միակ) ուր ձիւն է գալիս։
ամառը պէտք չէ այսքան երկարէր
«ինձ ոչ մէկ չի սիրում»֊ը արեւմտահայերէն կասէին՝
— ինձ ոչ մէկ է սիրում։ (:
ինձ ոչ մէկ է սիրում։
#արեւմտահայերէն #հայերէն
Անոր քովինը, անվնաս ալքոլամոլ մըն է։ Տակառ մը ալքոլը առանց նեղութեան կը խմէ։ Ճերմակ Ռուս է ու յաճախ կʼըսէ թէ իր երկիրը Քազաքի հարիւրապետ է եղեր յեղափոխութենէն առաջ։
#քաղուածք #ալքոլամոլ #արեւմտահայերէն #բառեր
այս քանի օր է տեքստը չեմ հրապարակում, քանի որ այդ բառը մոռացել եմ։
— արեւմտահայերէնում գրաւոր եւ խօսակցական լեզուն այնքան չեն տարբերւում։ երեւի ամենամեծ տարբերութիւնը «կոր»֊ն է, որը թուրքերէնից է գալիս, ու սովորաբար գրաւոր չի օգտագործւում։ բացի դրանից, արեւմտահայերէնում նորմալ է օգտագործել հայերէն բառեր՝ համացանց, ոչ թէ ինտերնետ, պաստառ կամ լուսապաստառ, ոչ թէ էկրան, բնազանցութիւն, եւ ոչ թէ մետաֆիզիկա։ բայց մի բառ սովորաբար փոխառուած են օգտագործում՝
եւ այդ բառը ես մոռացել եմ որն էր։ եթէ յիշեմ կը գրեմ։ (:
թարմացում, այսօր 2021-07-23 ա։ ես յիշեցի, իհարկէ այդ բառը «կոր»֊ն էր։
ու տէնց։
երեկ երբ Արի֊ն «կոմպոզիցիա» բառն էր փնտրում հայերէն, իրեն դահլիճից մի սիրիահայ յուշեց՝ «յօրինուածք»։ այդ տղայի այլ յուշումները սովորաբար ճիշտ էին, ու ես որոշեցի բառարանում փնտրել։ փաստօրէն՝
յօրինուածք գոյական Կազմուածք, կառոյց, շարադրանք: Աղբիւր՝ Բառգիրք հայերէն լեզուի։ Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Պէյրութ, 1998։ Էջ 325
երեւի իրօք օգտագործւում է «կոմպոզիցիա» իմաստով։
բաւական էլ նոր բառարան է, 1998 թուի։
#հայերէն #բառեր #արեւմտահայերէն #կոմպոզիցիա #յօրինուածք
բաքուի ջարդը վերապրած հայերը, ըստ իմ վիճակագրութեան սովորաբար մեղադրում են «հայաստանցիներին» եւ «արցախցիներին» իրենց դժբախտութիւնների մէջ։ սովոր եմ լսել «մենք մեր համար լաւ ապրում էինք, եթէ դուք չլինէիք…» ֊ի պէս արտայայտութիւններ։ բայց արի ու տես, որ այլ մարդիկ էլ կան։
ասենք այսօր հանդիպել եմ Աննա Աստուածատուրեան Թըրքոթ անունով մի իրաւաբանի մասին յօդուած, ով չնայած որ
1990 թուականին Պաքուի ջարդերու ժամանակ տեղափոխուած է Հայաստան, ուր 3 տարի որպէս փախստական ապրելէ ետք՝ 1992-ին, Աննան դարձեալ ինքզինք կը գտնէ «դրսեցի»-ի կարգավիճակին մէջ։
սակայն
Ան այն առանցքային մարդոցմէ էր, որուն շնորհիւ Մէյն նահանգը 2013 թուականին ճանչցաւ Լեռնային Ղարաբաղի անկախութիւնը:
#բաքու #արեւմտահայերէն #քաղուածք #վիքի #իրաւաբան #1990 #դրսեցի #արցախ
— հունդայի կտորները թանկ են։
#արեւմտահայերէն #զրոյց
հիրաւի՝
Եւ սեռային ծարաւը։ Օ՜հ, սեռային ծարաւը Հայաստանցի աղջիկներուն եւ տղոց: Ուրիշ ոչ մէկ տեղ կրնաս տեսնել այդ աղաչական նայուածքները, աչքերուն խորը բանտուած չբաւարարուած այդ կիրքերը։
#հայաստան #արեւմտահայերէն #կիրք #ծարաւ