Օրենսգիրքը պետք է հարգել

• ասք քաղաքակրթութեան մասին – 2014-03-28
  

  Երեկ 1905 թուականի հայ֊թաթարական պատերազմի մասին խօսքն էի լսում։ Որ սովետահայ գրականութեան մէջ, ի տարբերութիւն միջազգայինի, կոչւում է «ընդհարումներ»։ Ինչն էր հետաքրքիր, որ

  — թաթարները չէին աջակցում Բաքուի գործադուլներին։ Իրենք չէին ուզում պայքարել ութ ժամ աշխատելու, եւ աշխատավարձի բարձրացման համար։ Իրենք լրիւ կոնֆորմիստ էին։ Իսկ գործադուլների շարժող ուժը հայերն էին։

  — թաթարների ազգային ինքնագիտակցութեան ձեւաւորումը խթանուած էր մասնաւորապէս հայերի իշխող դիրքով Բաքւում եւ կովկասում։

  Ու յիշեցի Կահանէի խօսքերը․ «հակասեմիտիզմը շատ վատ պատճառ է հրէա լինելու համար»։ Այ, հայերի յաջողութիւնը շատ վատ պատճառ էր թաթարների ազգային ինքնագիտակցութիւն ձեւաւորելու համար, կարծում եմ։

  Ու գուցէ այդ պատճառով է, որ մինչ այժմ իրենց չի յաջողուել ազգային պետութիւն կառուցել, ուր ազգը՝ քաղաքական ազգ է, ու ենթադրում է ժողովրդավարութիւն, օրէնք, անձի ազատութիւն։

  Հիմա մեր մասին։ Այո, այնպէս չէ, որ մեզ է շատ յաջողուել։ Կարելի է զանազան պատճառներ մէջբերել սա բացատրելու համար, բայց ինձ համար ամենակարեւոր հարցն այն է՝ իսկ մենք ունե՞նք այդ ձգտումը։ Ունե՞նք ձգտում ազգ լինելու․ օրէնքի, սահմանադրութեան, պայմանաւորուածութիւնների, ազատութիւնների, կոմպրոմիսների։ Ու արդեօք Թումանեանն ու Թոթովենցը ռուս վեհերի պէս չէին բնութագրում իրենց ազգը, ու իրենց քաղաքակիրթ լինելը զուտ արեւմտեան ազդեցութիւն էր, թէ՞ ոչ, իրենք այս միջավայրի մարդիկ էին։ Ու ապա յիշում եմ որ

  — Օսմանեան Թուրքիայում հայ կուսակցութիւնները պայքարում էին սահմանադրութեան, օրէնքի, ժողովրդավարութեան եւ բոլոր ազգերի (ոչ միայն հայերի) իրաւունքների համար։ Սա անշուշտ օգտագործւում էր Թուրքիան դրսից ճնշելու համար, երբ դրսին պէտք էր, ու հաւանաբար հանդիսանում է ցեղասպանութեան խթաններից մէկը։ Առհասարակ, սա քաղաքակիրթ ազգերի յատկութիւնն է, ոչ միայն ձգտել օրէնքի գերակայութեանը, այլ եւ տարածել քաղաքակրթութիւնը եւ ժողովրդավարութիւնը, ինչքան էլ հեգնանքով սա այսօր չհնչի։

  — Վերջերս անց կացրած հետազօտութիւնները ցոյց են տալիս, որ հայերը զիջում են ժողովրդավարութեան ձգտելու մէջ միայն գերմանացիներին ու շուեդերին։

  

  

  Ու գուցէ ապա այն քաղաքակիրթ լինելը, երբ հարեւաններին օգնում ես, ասենք այբուբեն ու գիր նախագծելով դեռ չի սպառուել, ու այն, որ սովետի փլուզումն է սկսուել այստեղ պատահակա՞ն չէ։ Քանի որ խսհմ֊ը հանդիսանում է ոչ օրինական պետութեան մի խորհրդանիշ, նմուշ։

  Եւ արտագաղթի հիմնական պատճառներից մէկն էլ, սեփական երկրում օրէնքի ու սահմանադրութեան բացակայութիւնն է։

  ու տենց

  ազատութիւն արտագաղթ ժողովրդավարութիւն խսհմ Հայաստան պատմութիւն սովետ քաղաքականութիւն քաղաքակրթութիւն Օրենսգիրքը պետք է հարգել օրենք
• ասք աղջիկ փախցնելու մասին – 2011-01-31
  

  ու այն մասին թե ինչպես են դրա համար պատժում․

  
  
  Փաստորեն, աղջիկ փախցնողի հանդեպ բնավ հանդուրժող չի օրենքը։ Հետո էլ ասում էն՝ հին հայկական ավանդույթ։
    
  Բա։
    
  Այնպես որ, զգոն եղեք, որ ձեր զձուքն եւ զձետն տեղն մնայ։
    
   _ու տենց_

  գրքեր Դատաստանագիրք մէջբերում Սմբատ Սպարապետ Օրենսգիրքը պետք է հարգել
• ասք նենգ իմպոտենտների մասին – 2011-01-31
  

  Մի հետաքրքիր հատված Սմբատ Սպարապետի Դատաստանագրքից․

  
  
  Կարճ ասած, կինը իրավունք ունի անմիջապես բողոքել <s>տեխկոմ</s> եպիսկոպոսին, վերցնի անկարող ամուսնու ունեցվածքի կեսը ու այլ մարդու հետ ամուսնանա։
    
  Այնպես որ, զգոն եղեք, կանանց խաբելուց։
    
   _ու տենց_

  գրքեր Դատաստանագիրք մէջբերում Սմբատ Սպարապետ Օրենսգիրքը պետք է հարգել