fatboy slim֊ը atari st֊ով ա երաժշտութիւն արել՝
https://www.youtube.com/watch?v=qLjgXPDzeZo
ոչ մի բան չունենալով, ձայնապնակներ հաւաքելով եւ դրանցից սեմփլներ կտրելով 8մհց յաճախականութեամբ, ու հաւանական ա՝ 1մբ յիշողութեամբ մեքենայի վրայ, մարդը արել ա իր հիթերը։
իսկ մենք նստած ենք ահռելի հաշուողական հզօրութեան վրայ, ունենք ամէն տուեալին աքսէս, ու ոչ թէ ոչ մի լաւ, այլ վաբշէ ոչ մի բան չենք ստեղծում։ ու նւնւում ենք։
#երաժշտութիւն #աթարի #պատմութիւն
ինչքան մտածել եմ, աւելի ու աւելի եմ համոզուել որ կլիենտի կողմից սկրիպտային լեզու աշխատեցնելը, ու դիտարկիչից վիրտուալ մեքենայ սարքելը՝ ի սկզբանէ սխալ էր։
այլընտրա՞նք։
մի տարբերակ՝ յատուկ յաւելուած ամէն ինչի համար՝ որը կրկին աշխատում ա քո կարգչի վրայ։ ուրիշի ծրագիր։ որն աւելի լաւ չի, քան դիտարկիչի միջի ջս֊ը։ զի դիտարկիչը գոնէ բաց հարթակ ա։
ուեբը էս ձեւով գնաց, որովհետեւ ծնուել ա http֊ից, որը նախատեսուած չէր միշտ կապի մէջ լինելու համար։ ու միշտ կապի մէջ լինելը իրան աւելացրել են նոր՝ ուեբ սոքէթներով եւ այլն։
ինձ թւում ա կորէկտ լուծումն այն ա որ ուրիշ մարդու կոդ քո համակարգչի վրայ չաշխատի։ ոչ sandbox֊ի մէջ, ոչ vm֊ի։ ոչ մի ձեւ չաշխատի։
բա խնդիրը ո՞նց լուծել։
տերմինալ֊ով։ կոնսոլով։ bbs֊ով։
ի՞նչ ա տերմինալը։ դա ինչ֊որ սարք ա (կամ սարքի էմուլեատոր) որը ստանում֊ուղարկում ա նիշ։ նիշ սեղմեցիր՝ ուղարկեց սերուերին։ սերուերը նիշ ուղարկեց՝ ցոյց ա տալիս։
էսպէս աշխատում էր bbs֊ը։
ինչի՞ մենք էսօր չենք ուզում օգտագործել bbs՝ մէ մարդկանց մեծ մասը։ որովհետեւ սովոր ենք մեր ժամանակակից ինտերֆէյսներին՝ կոճակներին, փոփափ մենիւներին, կոմբօ բոքսերին՝
ես այդ մասին մտածել եմ էն օրուանից, երբ սանդրա բալոքով ֆիլմ էի տեսել, ուր նա կարգիչով պիցցա էր պատուիրում, ինչ֊որ հատուկ ծրագրով։
ու մտածում էի՝ ի՞նչ ա դա։ յաւելուա՞ծ։ դէ էն ժամանակ յաւելուածներ չկային։ մտածում էի՝ չլինի՞ ամէն բանի համար առանձին ծրագիր ա։
ու մտածում էի՝ ինչ ճիշտ կը լինէր նկարել մեր էկրանին, բայց միայն նկարել։ ոչ կատարուել։ զի չգիտես ում կոդն ա կատարւում ու ինչ ա անում։ իսկ sandbox֊ի միջից պարբերաբար փախուստներ են լինում։
պէտք ա կլիենտի կողմից ոչ մի կոդ չկատարուի։
ու ահա լուծումը որ առաջարկում եմ, ու կը փորձեմ իրականացնել։
ծրագիր, որը ոչ թէ նկարում ա սերուերի վրայի կոնտրոլները, այլ օգտագործում եղածները։ մենք արդէն ունենք օհ ու այն արդէն գիտի ինչպէս նկարել կոճակ։ ու փոփափ։ ու ամէն ինչ։
սերուերից իրան ասւում ա՝ էստեղ դիր կոճակ, ինքը դնում ա։ երբ կոճակին սեղմում ենք՝ սերուերին ա ասում՝ սեղմեցին։
ո՞նց ա դա կատարւում՝ կարծում եմ՝ սերուերը xml ա ուղարկում էդ ծրագրին, ծրագիրը ըստ դրա new ա անում էն բոլոր կոնտրոլները որ պէտք են։
մէկ էլ ինչպէս ամենասկզբից նշեցի, պէտք ա անընդհատ կապ սերուերի հետ։ ու ուեբի դիզայնը եկել ա նրանից որ սերուերին յայց տաս, ինքը քեզ նիշք վերադարձնի։
ու էդ մօտեցումը ի սկզբանէ թերի էր նրա համար ինչ յետոյ դարձան ուեբ ափերը։
մարդիկ շփւում են, ու շփումը՝ չաթ ա անգլերէն։ չաթի համակարգից պիտի սրան գայինք։
եւ մենք ունենք ընդլայնուող չաթի համակարգ՝ xmpp։
ու գիտէ՞ք ինչ ա ստացւում՝ քեզ էլ պէտք չի իրական այփի որ դու ունենաս ծրագիր ինտերնետում։ քեզ պէտք ա կպնել ինչ֊որ սերուերի։ սերուերը միջնորդ ա՝ ինչպէս եւ պիտի լինէր միջնորդ։ քեզ այլեւս պէտք չի քո «կայքը» պահել իրական այփիի տակ՝ սերուերի վրայ։
քեզ պէտք ա ունենալ այն ու ունենալ միջնորդ, որը ռաութ կանի դէպի քեզ, եւ քեզնից։ որը ոչ մի կոնտրոլ նաեւ չունի քո տուեալների վրայ։ ինքը զուտ ոնց որ nat ու reverse nat անի։
ու դա իսկապէս կը ժողովրդավարացնէր համացանցը։ ու կը դարձնէր այն շատ լաւը։
սերուեր ստեղծիր քո տան կարգչում առանց իրական այփիի մասին մտածելու։ ucom֊ը իրական այփիի տրաֆիկի արագութիւնը չէր սահմանափակի։
ու տէնց։
աւելի պրակտիկ, էն xmpp իրականացման մէջ, որ ես տեսնում եմ, դու ոչ թէ գրում ես ծրագրիդ մէջ uri՝ gemini://orderpizza.tld այլ գրում ես՝ orderpizza@pizzeria.am
ինքը փուշ ա անում xml քեզ, բայց քո կարգչի վրայ ոչ մի բան չի աշխատում։
ու տէնց։
կարծում եմ դա ա ինչպիսին պիտի դառնար համացանցի զգալի մասը, որ էսօր ուեբն ա զբաղեցնում։
#նախագծում #համացանց
https://toobnix.org/w/tHJ1oujeDS8xgN44RhNajN
#սէթ #էլեկտրոնային
կարելի ա մտածել որ հաւակերը՝ հաւ ուտողն ա։ բայց պարզւում ա՝ հաւերի կերն ա։
մարդակերն էլ հետեւաբար կարող ա լինել մարդու կերը։ գնամ խանութ մարդակեր բերեմ։
#հաւակեր #հայերէն #բառարան #էկրանահան
ես մտածում էի որ դէ կօգտագործեն, բայց հիմա նոր սկսեց զգուշացնել։
#աբօ
երեւանի նոր փողոցներից մէկում կար կանաչ բուդկա՝ շինարարների համար նախատեսուած զուգարան։ այդ փողոցի փոխարէն նախկինում գնացքի գծեր էին, իսկ այս հատուածում անցնող գնացքների ուղեւորները զգուշօրէն հեռանում էին պատուհաններից՝ կողքի խորհրդային պանելայինների երեխաներից ոմանք մրցում էին քարեր շպրտելով անցնող շարասիւնների վրայ։
այսօր այդ փողոցում նոր բարձրայարկներ են կառուցում։ իսկ շինարարների համար նախատեսուած բուդկան դարձել է քաղաքի կարեւոր կէտերից մէկը՝ առաքիչների, տաքսիստների եւ ոստիկանների համար։ փողոցն անցնում է ձորի կողքով, իսկ ներքեւում աւելի մեծ, աղմկոտ ճանապարհ է։ այդ տեղում էլ միշտ չի որ մեքենաներ էին անցնում՝ փոխարէնը ժամանակին գետ էր հոսում, բայց այդ մասին արդէն գրեթէ ոչինչ չի յուշում։
եթէ գիշերը, երբ լուռ է, նոր շէնքերի բնակիչները դուրս գան պատշգամբ եւ ուշադիր լինեն, ապա կարող են լսել հազիւ նկատելի հոսող ջրի աղմուկ։
մի արեւոտ օր մողէսը, որ ապրում էր ձորում, բարձրացաւ լանջով եւ յայտնուեց նոր փողոցում՝ արդէն ձեզ եւ շատ շատերին յայտնի բուդկայի մօտ։ մօտակայքում կայանած էր թարթող լոյսերով ոստիկանական մեքենայ, իսկ բուդկայի պատին կախուած լուացարանում ոստիկան էր ձեռքեր լուանում։ նկատելով մողէսին նա կտրուկ ուղղեց համազգէստը եւ ձեռքերը չորացրեց վերնաշապիկին քսելով։ յետոյ շտապեց ներկայանալ՝
— երեւանի պարեկային ծառայութեան ոստիկան, — ասաց ոստիկանը։
— տեսնում եմ, — ասաց մողէսը։ ես էլ մողէսն եմ։ երեւանի ջհանդամի գեօռի մողէսը։
— ի՞նչ էք այստեղ անում, պարոն մողէս, — հարցրեց ոստիկանը։
— ես այստեղ ապրում եմ, պարոն ոստիկան։ դուրս եմ եկել զբօսնելու, — պատասխանեց մողէսը։ իսկ դո՞ւք ինչ էք էստեղ անում։ ոստիկաաը շփոթուեց, յետոյ սկսեց՝
— ես էլ եմ դուրս եկել զբօսնե…, — յետոյ յիշեց ինչ֊որ բան եւ շարունակեց՝ — դուրս եմ եկել ծառայութեան, հետեւում եմ կարգ ու կանոնի պահպանմանը։
— ես էլ եմ հետեւում, — չհապաղեց ասել մողէսը։ կպնում եմ այ այս պատին ու հետեում։ աչքերս տարբեր կողմերում ամէնը տեսնում են։ իսկ դու էդպէս կարո՞ղ ես։
— չեմ կարող, — խոստովանեց ոստիկանը։ — յետոյ յիշեց ու աւելացրեց — բայց մենք երկու հատ ենք, տե՛ս, — ու ձեռքով արեց դէպի մեքենայ։ մեքենայի պատուհանից նուրբ ձեռք դուրս եկաւ եւ պատասխան ողջոյն յղեց։
— իսկ այստեղ որտե՞ղ ես ապրում, — ոստիկանը կասկածով նայեց դէպի ձոր՝ որտեղից մողէսը դուրս եկաւ։
— մեր տանը, — պատասխանեց մողէսը ցոյց տալով ինչ֊որ տեղ ներքեւ դնչով։
— ըհհ, էնտե՞ղ։ — զարմացաւ ոստիկանը։ նա զգաց որ գուցէ իսկապէս, վերջապէս գտաւ մի օրինազանցութիւն։ պատկերացրեց որ իր ձեռքում է կարեւոր գաղտնիք բացայայտելու թելի ծայրը, եւ որ հաւանական է՝ մի լուրջ խախտում է տեղի ունեցել։
— հա, ի՞նչ կա՞յ որ։ — ասաց մողէսը։ վա՞տ տե՞ղ ա։
— իսկ դու թուղթ ունե՞ս։ — ամենայն լրջութեամբ հարցրեց ոստիկանը։
— ի՞նչ թուղթ։ — զարմացաւ մողէսը։
— որ էնտեղ ես ապրում։ կադաստրի։ ուու… որ դու դու ես, որ էնտեղ է ապրում։
— իհարկէ ունեմ։ — վստահ պատասխանեց մողէսը։
— հապա տեսնե՞մ, — ձեռքը մեկնեց ոստիկանը։
— ո՞վ ա իր հետ թուղթ ման տալիս, — զարմացաւ մողէսը։ — նայի՛, գրպան էլ չունեմ, տա՛նն են թղթերը։
— ապա, պարոն մողէս, մենք պէտք է ձեզ տանենք քաղ․ մաս՝ ձեր ինքնութիւնը պարզելու համար։ — ոստիկանը զգաց որ վաղուց էսպիսի հանդիսաւոր ոչ մի բան չէր ասել։
— ի՞նչ կարիք կայ հեռու գնալու։ ո՞նց էք պարզելու, եթէ տանէք։ էնտեղ ի՞նչ է, մա՞յրս է նստած, որ հաստատի որ ես ես եմ։
— չէ, — շփոթուեց ոստիկանը։ — նա դեռ չէր մտածել այն մասին թէ ոնց են պարզում։ միայն յիշում էր որ այդ համար պէտք է տանել քաղ․ մաս։ բայց հիմա մտածեց, որ մողէսի մայրը ամենայն հաւանականութեամբ, իսկապէս, քաղ․ մասում չի։ ամենաքիչը՝ նա այդ կողմերում մողէսներ մինչ այժմ չէր նկատել։
— իսկ գիտե՞ս ինչի նա քաղ․ մասում չի, — հարցրեց մողէսը։
— չէ, ինչի՞ — անկեղծ պատասխանեց ոստիկանը։
— որովհետեւ մեր տանն է նստած։ գործում է։
— գործո՞ւմ, — ուզում էր հարցնել ոստիկանը, բայց մողէսն ընդհատեց՝
— դո՛ւ ո՞րտեղ ես ապրում, — հետաքրքրուեց նա։
— ըմմ, մեր տանը — պատասխանեց ոստիկանը։
— կադաստրի թուղթ ունե՞ս մօտդ։
— չունեմ։ — խոստովանեց ոստիկանը։ — եւ տանն էլ չունեմ նման թուղթ՝ վարձով եմ։ մերոնց տանը կայ, բայց դա երեւանում չի։ — յետոյ նա զգաց որ շեղւում է, եւ կենտրոնացաւ, — անցէք մեզ հետ, պարոն մողէս, դուք ձերբակալուած էք
— ե՞ս։ — զարմացաւ մողէսը։ նրան դեռ ոչ մէկ չէր ձերբակալել։ ու փորձելով աննկատ հետ հետ գնալ դէպի ձոր նա ասաց — ո՞ւր գնանք, պարոն ոստիկան, աւելի լաւ է դուք մեզ մօտ եկէք։ թղթերը ցոյց կը տամ, մայրս էլ ձեզ սուրճ կը հիւրասիրի։ լիմոնով։ շատ համեղ է։
ոստիկանը նայեց ներքեւ, ձորի մէջ, որ տեսնի ո՞ւր է մողէսի տունը, ու մողէսն այդ պահին արագ անհետացաւ խոտերի արանքում։ իսկ ոստիկանն իրան մի պահ լքուած զգաց։
— մողէէէէ՜ս, — բղաւեց ոստիկանը նայելով դէպի ձոր։ — մողէ՜ս, հետ արի։
նա շարունակում էր նայել ներքեւ, եւ զգում էր որ ձորը շատ խորն է, շատ աւելի, քան նա երբեւէ մտածել է։ եւ որ այնտեղ երեւի ոչ միայն մողէսներ են ապրում։ ու մի ակնթարթ նրան թուած որ հոսող ջրի ձայն է լսում։
— բայց ո՞րտեղից էստեղ ջուր, — արագ ուղղուելով ցրեց նա այդ միտքը, — էստեղ աւտոճանապարհ, այնտեղ էլ՝ աւտոճանապարհ։
նա նայեց բուդկայի կանաչ պատին եւ նրան թուաց որ հոսող ջրի արտացոլանք է տեսնում։ կարճ ժամանակ անց նա հասկացաւ՝ դա ոստիկանական մեքենայի թարթող լոյսերն են։
#երեւան #հեքիաթ #մողէս
պրոֆեսիոնալ նկարիչ։
