Պանահիի ֆիլմը ընդհատվեց երբ ավարտին մնացել էր երկու րոպե։ Դիսկի կամ փլեյերի տշվածության պատճառով, հավանաբար։ Վերջը նայեցինք արդեն լափթոփով։
Քննարկման ժամանակ Միսակը հնչեցրեց երկու միտք, որոնք ինձ շատ մոտիկ էին։
Առաջինը՝ նկատե՞լ եք ինչ նուրբ են միմյանց հետ Իրանացիները։ Էդպես բան եվրոպաներում կպատկերացնե՞իք։
Երկրորդ՝ հոգեբանները ասում են որ մենք հաճախ նույնացնում ենք ինքներս մեզ այլ մարդկանց․ լինի դա թաղում, թե կինոյի հերոս։
Ու «Հայելի»-ի առաջին մասը՝ ռեժիսորը ստիպում է անհանգստանալ, ապրել փոքրիկ և տկար աղջկնակի հետ իր շփոթվածությունը, սեփաքան անզորությունը մեծ և աղմկոտ մեքենաների խորթ աշխարհի մեջ։
Իսկ այդ զգացմունքները շոշափելուց հետո, ռեժիսորը ասում է՝ զգացի՞ք, վերապրեցի՞ք մոլորված խղճուկ աղջնակի վախը – առռհա ձեզ – ու աղջիկը իրական կյանքում, ֆիլմի վավերագրական մասում, արդեն լրիվ այլ է, կողմնորոշվում է, որոշում է, գիտի ինչ է ուզում, ու իրան այլևս չի լինում համոզել – նա իր հերոսի հայլապատկերն է։
Հայլապատկերը սկսվում է այն ժամանակ, երբ աղջնակը խաղում է, մեկ էլ միտքը փոխում, նայում է կամերային ու լսվում է ձայն՝
– խցիկին մի նայիր
Այդ խցիկին ուղղված հայացքից է սկսվում։
Ու հետո նա բացատրում է՝
– ընկերներս կասեն որ ես լացկան եմ երբ կինոն տեսնեն։
Իսկ նա լացկան չէ բնավ։ 🙂
Հետաքրքիր է, որ իրական կյանքը, անկախ նրանից, բեմադրված էր, թե իրոք վավերագրական էր, և եթե բեմադրված էր, ապա այնպես, որ կասկած չէր առաջացնում որ տենց կարա կարող է լինել։ Լրիվ հնարավոր է։ Ու հա, իսկական կյանքը ավելի դաժան է, ոչ մի պոեզիա, և եթե «ֆիլմի» մեջ ավտոբուսը մոտո է թեթևակի խփել, ապա վավերագրական մասում իբրև ֆոն, լավ ճմրթած մեքենա են բարձրացնում կռունկով, որ վթարից հետո փողոցը մաքրեն։ Այն մասը, երբ աղջնակը ոստիկանի հետ է զրուցում, հիշելով, որ նա իր հորն է տուգանել՝ վերջն է։ Ու ընդհանրապես, ի՞նչ եմ գրում՝ ճարեք նայեք։
Ի դեպ, սքրինինգը այս անգամ անվճար էր, որովհետև սովորական սեանս չէր, այլ ակցիա՝ ազատություն Ջաֆար Պանահի-ին
Իրան Իրանից նույնիսկ Ծիրան չէին թողնում գալ, իսկ մարտի մեկից արդեն նստած ա։
Մի բան էլ․ Հայաստանում Պանահինին հարց էին տվել, թե բա Հայաստանյան թեմաներով, մեր մասին չե՞ք ուզում կինո նկարել, ու նա պատասխանել էր ծիպը ես ուր դուք ուր, ես իմ թեմային եմ տիրապետում, ու Իրանը ինձ մոտիկ ա, ու տենց։
Տակ շտո մեր մասին մենք ենք կինո նկարողը։ Կամ չնկարողը։
Փաստորեն։
_ու տենց _