թիֆլիսից՝ — վարորդները ահագին քաղաքակրթուել են։ շատ անսպասելի ա լինում, բայց հիմնականում ճանապարհ են տալիս։ զգում են որ քեզ պէտք ա, ասենք դուրս գալ պարկինգից, ու էլի հանգիստ կանգնում են ու հանգիստ սպասում են։ սիգնալ տալ չկայ։ վիճակը էդպէս չի մարնեուլիում, ուր ահաւոր են քշում ու կտում են ամէն կողմից։
— քարտով չյաջողուեց վճարել միայն մի կնոջ, որ նռան հատիկներ ու բարբարիս էր վաճառում խաղաղութեան կամրջի մօտ։ մնացածին՝ նոյնիսկ փողոցային նռան հիւթ ճզմողին եղաւ վճարել քարտով։
— սոֆիա մելնիկովայի ֆանտաստիկ դուքանը թարմացրել ա մենիւն՝ այնտեղ հիմա կան մելնիկովային նուիրուած գրքից մէջբերումներ, նկարներ, ու բանաստեղծութիւններ։ նշանակում ա՝ հայերէն տառեր, եւ ասենք բաժբեուկ֊մելիքեանի պոեզիան։ գործերը նաեւ տպած կախած են պատերին։
— ոչ մի փակ տարածքում այլեւս չեն ծխում։ ու գիտէք, ես որ ընդհանուր առմամբ հակուած եմ որ «օբեկտի» տիրոջը չթելադրեն, ծխում են իր մօտ թէ չէ, ու շուկան էդ հարցը լուծի, հասկանում եմ որ ոչ մի վատ բան չեղաւ, մէկ մէկ դուրս են գալիս ծխելու, ում պէտք ա։ մելնիկովան դրանից չդարձաւ չմելնիկովա, ու ոչ մի աղէտ չեղաւ։ շատ հանգիստ չեն ծխում։
(հիմա գրեցի, ու մտածեցի, չէ՞ որ հանրային տեղերի մասին ա խօսքը։ ու եթէ ես առաջ ասում էի, թէ կանգառներում կամ տրանսպորտում՝ հասկանում եմ որ արգելուած լինի, որովհետեւ ընտրուիթիւն չունես, իսկ այ սրճարան կարող ես եւ չգնալ՝ դա այլ տիպի հանրային տարածք ա, հիմա մտքովս երկու բան անցաւ՝ նախ հա, մէկ ա հանրային ա, ու երկրորդը՝ շուկան ա իրականում էդ հարցը լուծում։ այն երկրներում, ուր շուկան էնպիսին ա, որ պիտի ծխեն, նման օրէնք ընդունելն իրատեսական չի։ իսկ էն երկրներում, ուր մարդիկ ընհդանուր առմամբ հասկանում են, որ պէտք չի չծխողներին խանգարել ու ծխցնել, ու կան առանց օրէնք էլ վայրեր ուր չեն ծխում՝ էնտեղ նման օրէնքը եւ կը գայ։ օրինակ՝ երբ տաս տարի առաջ հայաստանում կար միայն մի չծխելով տեղ՝ աչաջուրը, բնական ա որ նման օրէնք ոչ մէկ չէր ընդունի։ երբ էսօր լիքը տեղերում չեն ծխում, նոյնիսկ միրզոյեանում, ապա արդէն նման օրէնքը կարող ա լինել, որովհետեւ հանրութիւնը հակւում ա նրան, որ էդ ա նախընտրելին։
ու դէ երեւի նոյնը արտասահմանում եղաւ՝ հանրութիւնը հակուեց՝ ուրեմն ժողովրդավարութիւնը եւ շուկան են։
— մարդիկ սիրում են լռուել փողոցներում։ էդ եղել ա, ու շարունակում ա լինել։ անկապ հաւաքւում են ու մի տեղ կանգնում խօսում են կամ անկապ կանգնում են։ ինձ թւում ա՝ մոսկուա֊պիծերում էլ տէնց բան կայ, բայց վստահ չեմ։ հաւէս ա ամէն դէպքում։ չէ, ծխելու օրէնքի հետ կապ չեմ տեսնում։
— կեանքը էլ աւելի ա աշխուժացել։ ահաւոր շատ նոր բացուած տեղեր։
— լիքը փոքր մեքենաներ կան։ իսկապէս շատ փոքր։ երեւանում ես էդքան փոքր մեքենաներ չեմ տեսել։ ինձ դուր ա գալիս՝ ունես փող փոքր մեքենայի՝ քշում ես փոքր մեքենայ։ ու այո, կարող ա թոշակառու ես ու հազիւ ես շարժւում, ու յարգուած մարդ ես։ քեզ սիգնալ չեն տալու։ ոչ մէկին սիգնալ չեն տալու, որովհետեւ սիգնալ տալու դարն անցել ա։ գոնէ թիֆլիսում։
— մի միջոցառման եմ եղել, որ միայն տեղացիներ էին՝ ջազ էին նուագում իրենց թատրոններից մէկի ֆոյեում, ու մարդիկ եկել էին, գարեջուր ու գինի էին խմում, պարում֊խօսում էին։ մի քանի հարիւր հոգի։ հետաքրքիր ա, որ մեզ մօտ ջազ լսում են, միայն նստած, ու եթէ խմելով՝ ապա սուրճ կամ կոնեակ, բայց ոչ գարեջուր։ ու մտածում եմ, լրիւ կարող էին մեզ մօտ երաժիշտները էդպէս փող աշխատել, ու մարդիկ էլ շատ աւելի հաւէսով կը գային։ ջազն էլ չէր ընկալուի որպէս անհասկանալի կամ շատ վեհ բան։ ու չէ, ինձ էդ երաժշտութիւնը մօտ չէր, ու մեր ջազ նուագողները բնաւ չեն զիջում։
— հայերէն խօսքն ամէնուր էր։ ու հայերը նէնց… լաւ չէին հագնուած։ չգիտեմ էլ, որտե՞ղ են էդ ամէնը առնում, ճարում։ երեւի մալաթեայի՞ց։
— վրացիները հիմնականում շատ սծիլնի տեսք ունեն։ սանրուացքները, հագուկապը։ շատ հաւէս ա իրենց նայել։
— հին շէնքերը ունեն տեքստուրաներ, պատերը հարթ չեն, ու այո, ես բաուհաուս սիրում եմ, բայց հին շէնքերի տեքստուրաները հաւէս համ են տալիս քաղաքին։
— կաֆէ գալերի֊ում էլ ֆանքշն ուան ա։ ամէն տեղ ա։
— մարնեուլիի սմարտը փակուել ա, իրա փոխարէն վրացական ցանցի խանութ ա՝ սպառ կամ սպար, չգիտեմ։
— բացայայտել եմ պելամուշի անունով ուտելիք։ հետաքրքիր բան ա։
— ֆոտոգրաֆիայում ապրող կատուի անունը՝ սուպրա ա։ էդ վրացերէն նշանակում ա՝ խնջոյք։ հետաքրքիր ա որ ֆոտոգրաֆիա հա ինչ֊որ մարդիկ մտնում են։ ու դա համ էն մասին ա, որ շուկայ կայ, համ էլ էն մասին ա, որ թիֆլիսում տարածքները էժան են, ու կարելի ա վերցնել։ երեւանի կենտրոնում տարածքներն աւելի թանկ են։
— ֆոտոգրաֆիայում վաճառուող սուրճը՝ քոֆի լաբի սուրճն ա։
#թիֆլիս #տփղիս #կատու #սուպրա #երթեւեկութիւն #սուրճ #սպար #պելամուշի #ջազ #միջոցառում #շուկայ #հանրային_տարածք #ժողովրդավարութիւն