ինչո՞ւ է այդ բառը կիրառւում, ի՞նչ է նշանակում իրաւակարգ լինելը, ու ինչի՞ համար է պէտք։ փորձեմ շատ կարճ պատասխանել՝ դա այն մասին է, ո՞ւմ է պատասխան տալիս, ո՞ւմ է պարտաւոր, ո՞ւմ առաջ պարտք ունի քաղաքական գործիչը։
Ո՞ւմ է պարտաւոր, ասենք, Տարօնը։ Նրանց, ով իրեն բերել է պաշտօնի։ Ո՞վ է բերել նրան պաշտօնի։ Մե՞նք, ընտրողնե՞րը, թէ՞ այլ պաշտօնեաներ, յանցաւոր էլեմենտներ, եւ այլն։ Ո՞ր ուժերն են բերել։ Այդ ուժերի առաջ էլ պատասխանատու է, այդ ուժերի շահերի համար էլ գործում է։
Նոյնը՝ նախագահի հետ։ Ո՞ւմ է պարտաւոր, ո՞ւմ առաջ է պատասխան տալիս։ Եթէ ընտրուած է՝ ապա ժողովրդի առաջ, եթէ ոչ՝ նա չունի ժողովրդի աջակցութիւնը, ապա նա փնտրում է այդ աջակցութիւնը այլ տեղեր՝ խոշոր կապիտալ/օլիգարխներ, Պուտին եւ Օբամա, ու ինքը սատանէն։
Ի դէպ, միայն դուրսը փնտրելով չի լինի, ու փնտրտուկները ներսում էլ պիտի լինեն, որպեսզի ներքին լեգիտիմութեան պատրանք ստեղծուի։ Ներքին լեգիտիմութիւնը ձեռք է բերւում յարգուած մարդկանց կաշառելով(պարտադիր չէ փողով), որ իրենք ցոյց տան իրենց յարգալից վերաբերմունքը, իրենց ճանաչումը։ Ցոյց տան, որ ճանաչում են նախագահին որպէս նախագահ, անկախ նրանից, ժողովրդի ընտրութիւնն է դա, թէ՞ չէ։ Այդ պատճառով է որ պաշտօնեային պէտք է նոյնիսկ ուսանողի աջակցութիւն, որ ուսանողը մրցի «լաւագոյն» ուսանող լինելու համար, եւ պաշտօնեայից ստանայ իր մրցանակը եւ երեսուն արծաթը, ի պատասխան տալով իր լուսանկարը՝ պաշտօնեայի հետ ձեռք սեղմելու ընթացքում։ Եթէ խելացի ուսանողը/լաւագոյն գիտնականը ճանաչում է ոչ լեգիտիմ նախագահին, ապա դու էլ պիտի ճանաչես։
Այդ պատճառով է որ լեգիտիմ լինել չլինելը կապ ունի նրա հետ ում շահերն են աւելի աջակցւում՝ օլիգարխների, կամ արտաքին ուժերի շահերը, թէ՞ ժողովրդի։ Ու ժողովրդավարական երկրներում, ինչքան աւելի գիտակից են մարդիկ, ինչքան աւելի քիչ են մանիպուլացւում տեղական յանցագործների, կապիտալի, տնօրէնների կողմից, ինչքան աւելի անկեղծ է իրենց ընտրութիւնը, այնքան աւելի հենց իրենց առաջ է պատասխանատու պաշտօնեան՝ լինի դա երկրի նախագահ, կամ ՏԻՄ մանր չինովնիկ։
ու տենց