Հաճախ եմ «սպառող» բառը օգտագործում։
Ու հաճախ մտածում եմ՝ հիմա սա սպառողականությու՞ն է թե ոչ։
Իսկ մարդիկ կան որ կպած չեն հասկանում ինչ ի նկատի ունեմ։
Դեռ մի քանի տարի առաջ նկատել եմ, որ
ա – Սիրում եմ գործիքներ։
Ինչու՞։
Որովհետև գործիքներով կարելի է ինչ որ բան ստեղծել։ Ստեղծելն – սպառելու հակառակն է։
Հետո հարցնում եմ ինձ՝ իսկ արդյո՞ք չեմ կարող առանց այս գործիքի նույնը անել։
Կամ արդյո՞ք չեմ կարող ինքս այդ գործիքը ստեղծել կամ որևէ այլ բանով փոխարինել։
Ու երբ հասկանում եմ որ կամ չէ, կամ ես ինձ այդքան սիրում եմ, որ կամենում եմ ինքս ինձ համար այսպիսի հարմարավետ գործիք, ապա ձեռք եմ բերում։
բ – Շփում, կամ շփման համար գործիք։
Ես, գիտեք, լավ հասկացա, որ առանց շփվելու ստեղծելն անհնար է կամ շաաատ ավելի դժվար։
Առանց իմանալու ճաշակը չի զարգանում։ Իսկ շփվելը տարբեր է։
Շփվելը՝ դա ՍՔմեկ-ում մենակ-մենակ գիրք կարդալն է, երբ շուրջդ անծանոթ մարդիկ են ֆռֆռում։ Կամ երբ բարեկամս (ոչ րոդստվեննիկ, այլ հենց բարի կամեցող մարդը) մտնում է, ինձ տեսնելով նստում է կողքս, ու մենք զրուցում ենք։
Զրույցը կարող է լինել ստեղծագործություն, իսկ կարող է լինել անկապություն։ Չաթը՝ նույնպես։
Ես սիրում եմ չաթվել, ու դա նշանակում է՝ ես սիրում եմ ստեղծագործել չաթի ընթացքում։ Չնայած դա մի «լուրջ» մարդուն տուֆտել կթվա։ Իսկ այդ լուրջ մարդիկ գնահատում են թանկ-թանկ բաներ, որոնք, ախր, իրենց չեն հագեցնում։
Կարծում եմ, որ հագենալու ձևը ստեղծել, և ստեղծածով կիսվելն է։
Ու դա հենց այն է ինչ ես խաղ եմ համարում։
Ահա թե ինչու այդքան սիրում եմ կարդալ, լինի դա մեկի փիէյջդին, պատմվածք, կամ նույնիսկ պարզապես ԿՄ գրառում։
Այսպիսով, երբ գիտեմ որ ինձ կամենում եմ շփման հարմարավետ դիվայս, կամ ՍՔ-ում թեյ՝ ձեռք եմ բերում։
Համ էլ, ոնց ես աքսեփթ անեմ որ փղերը սոցիալ են, քանի որ փիղ են, ու իրանց կարելի է, իսկ ինձ չէ՞։
Ես իրանցից ինչո՞վ եմ լավ տղա։
գ – Եթե թիթիզ պիժոնավարի շոր եմ հագնում՝ – ուրախանում եմ։ ինչու՞։ ես իրա մեջ կարող եմ խաղալ։ Ինչպես դերասանները բեմում։ Ու ինքս իմ ռեժիսորն եմ։ Իսկ պրիկիդը կարող է լիքը բան արտահայտել։ Չէ՞ որ նույնիսկ մի կադր – ֆոտոն կարող է։ Ուրեմն շարժվող պատկերն էլ կարող է։ Ու նույն պրիկիդով կարելի է տարբեր ձև խաղալ։
(
նենց եմ խղճում այն մարդկանց, որոնք սպասում են իվենթների, ասենք հարսանիք կամ թաղում, որ խաղան կամ իրենց ռեժիսոր զգան։ ախր չէն հասկանում, որ ամեն վայրկյան կարելի է խաղալ, ու պարտադիր չէ որ մեկը մահանա կամ ամուսնանա ու այդ պահին սազող զգեստ հագնի՝ դագաղ կամ սպիտակ հարսի շոր։
ախր բացի այդ լիքը հետաքրքիր ձև կա։
)
Իսկ որո՞նք են իմ սիրած շորերը։ Ասենք, Մանեի գործած շարֆիկն է, Թերմինայի նվիրած իրա գերմանական սորոչկան է, ռետինե կոճակներով։
Որովհետև անկեղծ են։ Գործած ա, ժամանակ ա ծախսած, առած չի, պրծնելու համար այլ կամեցած ա անկեղծ։
Այսպիսով մեկ այլ նշան – անկեղծություն, որը սպառողության հակադիրն ա։
Ու պրիկիդը կարող է լինել անկեղծ, կամ սպառողական, այսինքն՝ փուչ։ Փուչ է այն իրան պանկի տեղ դնող աղջիկը, որը լավ էլ նենց ապահով ա ապրում, ու չի կարող նա բնավ զգալ այն ինչ իրական պանկ աղջիկն է զգում։
Ու դա լրիվ կարելի է տարբերել։
դ – Նույն բանը կարելի է անել նենց, որ լինի սպառողականություն, կամ ստեղծագործություն։
Ինչպես ասացի, լինի դա չաթ, թե զրույց։
Ավելացնեմ՝ լինի դա հեծանիվ քշելը թե շան հետ զբոսնելը։
Լինի դա սեքս թե ատամներ մաքրելը։
Իսկ ո՞րն է սպառողությունը։ Իրան ո՞նց դեթեքթ անել։
Մի քանի նշան կա՝
մեկ – դա երբ չգիտես ինչի՝ ուզում ես ունենալ, իսկ հետո ունեցածդ չես գնահատում, չես էլ օգտագործում, ու այլ բան ես ուզում։ Դրանով արժեքազրկելով այն, ինչ ունես։
Արժեքազրկելով ցանկություններդ։
Ինետից գիրք քաշելն ու չկարդալն էլ է սպառողականություն։ Ի՞նչ անենք որ գիրք է։ Պե՞տք էր քեզ քաշել։ Հետո՞ ինչ որ վեհ է հնչում։
Ու գիրք քաշելով ու չկարդալով, ընդհակառակը դու հաստատում ես, որ քեզ չես սիրում։ Որովհետև սահմանափակ ժամանակդ ծախսել ես անիմաստ մի բանի։ ժամանակդ չես գնահատում։ իսկ ժամանակից թանկ բան ունե՞ս։
Եվս մեկ նշան՝ սպառողությունը արագ արագ է, հապ-շտապ է։ Առանց ծամելու ուտելն է։ Քո տեղը ծամած բանը մարսելն է։
Երբ փոխարենը մանուալ կարդաս, ու մտածես՝ ուրիշին ես հարցնում։ Որ ամեն ինչ պատրաստի ես ուզում։
Որ հավես չունես ինքդ անելու։ Բա ինչի՞ հավես ունես։
Սպառողը գիտի, որ ժամանակը սահմանափակ է, ու անընդհատ նոր ու նոր բաներ ձեռք բերելով ու չոգտագործելով այդ նույն ժամանակը սպառնում է անիմաստ։
Բերնը պատմություն ուներ երթևեկող չինացու ու եվրոպացու մասին։ Նրանք քսան րոպե խնայեցին, ու չինացին նստեց, սկսեց նայել մոտակայքում աճող ծառերին։
– Գնանք, մենք ախր քսան րոպե ենք խնայել մինչ հաջորդ գնացքը – շտապեցնում էր նրան եվրոպացին։
– Ահա, մենք խնայել ենք քսան րոպե, ու ես ուզում եմ նայել այս ծառերին – պատասխանեց չինացին։
Նա լավ գիտեր, որ ծառերը կային, կան, և կլինեն, իսկ այս պահը գուցե իր միակ շանսն է այդ ծառերով հիանալ։
Նա չեր շտապում, ու գնահատում էր այն ինչ կա, խուճապում կայրանի խանութներով վազվզելու փոխարեն։
Տենց ես ու ընկերս գնում էինք նաբերեժնիով թութ ուտելու։ Նա ասում էր՝ արագ արագ, գնանք, հասնենք։ Ես էլ՝ կաց, նայի ինչ հավես ա, ինչ կայֆ հոտ ա, ինչ հավես ա զբոսնելը։
Ու էդ ժամանակ Բերն կարդացած չկայի։ 🙂
Ահա ևս մի նշան՝
Պրոցեսից հաճույք ստանալու ունակությունը։
Նույնիսկ փորձառու չոփեր քշող բայքերներին է կարելի համեմատել վերոհիշյալ չինացու հետ։ Հիշու՞մ եք անեկդոտը, երբ հին բայքերը երիտասարդ ու մարզական բայք քշողին ասում է՝ «ա չեգո ս վամի զնակոմիծսյա, վի կաժդի գոդ մենյաեծես»։ Քանզի արագ-արագ քշելով իրանց գլուխը ուտում են։ Իսկ բիձեքը չոփերների վրա դանդա՜ղ քշում են ու հիանում են լանդշաֆտին շրջակա բնապատկերին նայելով։
Էդ ինչի՞ գրեցի։ Որովհետև մտածեցի, որ մարդիկ կան, որոնք վ ուպոր չեն հասկանում այդ բառը։
Ասում են՝ բա էլ ինչի՞ համար ես ծնվել։ Որ սպառես։ Ասում են՝ մարդու բնույթը սպառելն է։
Ու մտածեցի, ի՞նչ ընդհանուր բան կա այն մարդկանց մեջ, ով տենց է ասում։
Ու գտա՝ ընդհանուրը այն է, որ իրանք ընդհանրապես բան չեն ստեղծում, նույնիսկ դպրոցական հիմար տեքստ մատյանում չեն գրում։
Հիշեցի երկու բան․ Մեկ – ԳԻմլերի հայրը իրան ստիպում էր նա օրագիր վարի։ Գիմլերը գրում էր՝
երկուշաբթի – գնացինք գետում լողալու։ երեքշաբթի – գնացինք լողալու։ չորեքշաբթի – գնացինք լողալու։ Նույնը։ Ու տենց մի շաբաթ չձգեց։
Մի հատ էլ դրվագ։ Մաթեմի դասախոսը հարցնում է իրա պոտենցիալ սանի ծնողներին․
– Իսկ ձեր աղջիկը գրու՞մ է։
– Գրու՞մ ։ Ի՞նչ կապ ունի գրելը մաթեմի հետ։ Մենք ուզում ենք մաթեմ պարապի։
– Մեծ կապ ունի։ Եթե գրում է, ու կարողանում է արտահայտել միտքը, ապա մտքեր ունի հաստատ։ Իսկ եթե միտք ունի, մաթեմից էլ լավ կլինի։
Հա, այդ մարդու մոտ ես ել եմ մաթեմ պարապել։
Ու Էրիխ Ֆրոմմը գիրք է գրել ««լինել թե ունենալ» վերնագրով։
Ունենալ խցիկ թե լինել լուսանկարի՞չ։ Սա է տարբերությունը
_ու տենց _